70 likes | 83 Views
A state of complete physical, mental and social well-being. To stay healthy. Eating healthy makes people healthy and healthy. It is a nutrient with healthy nutritional properties to stay fit and healthy - Vitamin D<br>https://www.genestrings.co.in/<br>
E N D
विटाविनडीकीकिीक ेिहत्वपूर्णलक्षर्औरलक्षर्क्याहैं What are the important signs and symptoms of vitamin D deficiency? अच्जास्वास्थ्यपूर्णशारीररक, मानसिकऔरिामासिकस्वास्थ्यकीस्थिसिहै।अच्जेस्वास्थ्य कोिुसनसििकरनेक ेसिएिभीसिटासमनऔरखसनिोोंिेयुक्तपयाणप्तऔरस्वथिभोिनका िेिनकरनामहत्वपूर्णहै।आहारिेस्वथिभोिनकीकमीिेशरीरमेंकमिोरीऔर िसटििाएोंहोिकिीहैं।यहहमेंएकबहुिहीमहत्वपूर्णपोषकित्वप्रदानकरिाहैिोहमारे शरीरकोस्वथिऔरिामान्यिीिनिीनेक ेसिएआिश्यकहै - विटाविन डी क ेलाभ सिटासमनडी - सििे 'िनशाइनसिटासमन' भीकहािािाहै, एकअत्योंिमहत्वपूर्णसिटासमन हैिोकईमहत्वपूर्णशारीररककायोंकोपूराकरिाहै, िैिेक ै स्शशयमऔरफास्फोरिका अिशोषर्, औरएकस्वथिप्रसिरक्षाप्रर्ािीिुसनसििकरना।क ु छअन्यप्रमुखसिटासमनडी क ेशासमिहैं: 1.हविय ोंक ताकतदेना िबहममिबूिहसियोोंक ेबारेमेंिोचिेहैंिोिबिेपहिीबािक ै स्शशयमकीहोिीहै।िो सिटासमनडीकाहसियोोंकीमिबूिीिेक्यािेना-देनाहै? हािाोंसकक ै स्शशयमस्वथिहसियोों
औरअस्थिखसनिघनत्वक ेसिएबहुिमहत्वपूर्णहै; सिटासमनडीक ेमहत्वकोनिरअोंदाि नहीोंकरनाचासहए।शोधिेपिाचिाहैसकसिटासमनडीहसियोोंमेंक ै स्शशयमक ेिमािका एकमहत्वपूर्णउत्तेिकहै।यसदसकिीव्यस्क्तमेंसिटासमनडीकीकमीहै, िोउिकाशरीर धीमाहोिािाहैऔरअोंििःहसियोोंमेंक ै स्शशयमिमाकरनाबोंदकरदेिाहै।इििे क ै स्शशयमहसियोोंिेरक्तप्रिाहमेंचिािािाहै।एकअिसधमें, क ै स्शशयमिमाऔर सनकािीकायहसनरोंिरचक्रहिीकोकमिोरऔरचोटोोंक ेसिएअसििोंिेदनशीिबनािा है।यसदशरीरकोपयाणप्तसिटासमनडीनहीोंसमििाहै, िोऑस्ियोमिेसशया (नरमहसियोों) याऑस्ियोपोरोसिि (नािुकहसियोों) िैिीअिामान्यिाओोंकाएकबडाखिराहोिाहै। 1.हृदयर ग ों हसियोोंकीमिबूिीकाख्यािरखनेक ेअिािा, सिटासमनडीकाएकिबिेमहत्वपूर्णकायण हृदयकीरक्षाकरनाहै।बहुििारेअध्ययनोोंनेसनष्कषणसनकािाहैसकसिटासमनडीकी कमीिेउच्छरक्तचाप, हृदयरोग, सदिकीसिफििाऔरकासडणयकअरेिहोिकिाहै। आहारमेंसिटासमनडीकापयाणप्तिेिनरक्तचापकोकमकरने, िोंिहनीअनुपािनमें िुधारऔरग्लाइिेसमकसनयोंत्रर्मेंिुधारकरनेमेंमददकरिकिाहै। 1.टाइप 2 िधुिेहक ेखतरेक किकरनाटाइप 2 िधुिेह एकगसिहीनऔरअस्वथििीिनशैिीक ेकारर्एकबहुिहीिामान्यसिकारबनगयाहै। टाइप 2 मधुमेहमेंदीघणकासिकिसटििाएोंहोिकिीहैं, सििमेंहृदयरोग, आोंखोोंऔर िोंसत्रकाओोंकोनुकिान, दृसिहासनऔरगुदेकीसिफििाशासमिहैं।शोधिेयहभीपिा चिाहैसकसिटासमनडीटाइप 2 मधुमेहक ेखिरेकोकमकरिकिाहै। 1.क ैं सरक ेखतरेक किकरना क ैं िरकोसशकािृस्िक ेिबिेमिबूिअिरोधकोोंमेंिेएकसिटासमनडीहै।क ै स्शशयम अिशोषर्औरिेिभेदभािकोबढाकरऔरमेटािेसििकोकमकरक े , सिटासमनडी क ैं िरक ेठोिअिरोधककाकामकरिाहै। 1.िाोंसपेविय ोंक ेकायणिेंसुधार सिटासमनडीकीकमीशोषऔरमाोंिपेसशयोोंकीकमिोरीिेिोंबोंसधिहै।ऐिाकहािािाहै सकआहारिेसिटासमनडीकोछोडनाउिनाहीबुराहैसििनासकिेगडेपरबाहर सनकिना। विटाविनडीक ेलाभक ेिाि, सिटासमनडीकीपयाणप्तखुराकिेनाऔरअपनेशरीरक े स्वथिकामकािक ेसिएसनयसमिरृपिेसिटासमनडीपरीक्षर्क ेसिएिानामहत्वपूर्णहै।
स्र तविटाविनडी क ेबारेमेंअच्जीबाियहहैसकशरीरइिकाउत्पादनकरिकिाहै।औरसिटासमनडीक े बारेमेंबुरीबाियहहैसकशरीरइिेक े िििूयणक ेप्रकाशक ेिोंपक णमेंआनेपरहीपैदा करिकिाहै।इिसिशेषिाक ेकारर्, सिटासमनडीकोिनशाइनसिटासमनकहािािाहै। सिटासमनडीक ेपयाणप्तिेिनक ेसिएिभीकोिूयणक ेप्रकाशक ेिोंपक णमेंआनेकी आिश्यकिाहोिीहै।त्वचाक ेसिएसिटासमनडीकाउत्पादनकरनेक ेसिएसिफ ण 10-15 समनटधूपमेंपयाणप्तहै। यहध्यानरखनामहत्वपूर्णहैसकसिटासमनडीबहुििारेखाद्यपदािोंमेंस्वाभासिकरृपिे उपिब्धनहीोंहै।सनम्नसिस्खिखाद्यपदािणसिटासमनडीक ेअच्जेस्रोिहैं: 1.िैिीयमछिीिैिेिैल्मनऔरटराउट 2.अोंडे 3.दूधऔरडेयरीउत्पादिैिेपनीर, िोयादूध, टोफ ूऔरदही 4.िोंिरेकारि 5.मशरृम विटाविनडीकीकिीक ेलक्षर्औरलक्षर्विटाविन डीएकमहत्वपूर्णसिटासमनहैिोएकक ेसिएआिश्यकहैबहुििारीगसिसिसधयााँ।नीचे उस्िस्खिसिटासमनडीकीकमीक ेिक्षर्हैं। 1.िाोंसपेविय ोंिेंकिज रीयाऐोंठन सिटासमनडीमेटाबोिाइिहोनेपरमाोंिपेसशयोोंकीकोसशकाओोंक ेमाध्यमिेमानिशरीर मेंप्रिेशकरिाहै, सििक ेपररर्ामस्वरृपमाोंिपेसशयोोंमेंिोंक ु चनबढिािाहै।सगरनेिे रोकनेिसहिकईचीिोोंक ेसिएयहमहत्वपूर्णहै।माोंिपेसशयोोंकीकमिोरीधीमीऔर िूक्ष्मिरीक ेिेशुरृहोिीहै, खािकरशुरूआिीचरर्में।िेसकनिोंबेिमयमेंइिक े गोंभीरऔरहासनकारकप्रभािहोिकिेहैं। 1.िरीरिेंददणिरीर मेंसिटासमनडीकीअपयाणप्तमात्राक ेकारर्शरीरमेंददणहोिकिाहै।शोधक ेअनुिार, सिटासमनडीफाइब्रोमायस्ियाक ेिोस्खमकोकमकरिकिाहै - पूरेशरीरमेंददणकी पुरानीस्थिसि। 1.िाोंसपेविय ोंयाहविय ोंिेंददण
बहुििेिोगिोमाोंिपेसशयोोंयाहसियोोंमेंददणकीसशकायिकरिेहैंउनमेंसिटासमनडीकीबहुििेिोगिोमाोंिपेसशयोोंयाहसियोोंमेंददणकीसशकायिकरिेहैंउनमेंसिटासमनडीकी कमीहोिीहैसििक ेपररर्ामस्वरृपऑस्ियोपोरोसििहोिाहै।सिटासमनडीकीकमीिे हसियोोंकीिोंरचनामेंकोिेिनमैसटरक्समेंक ै स्शशयमडािनेमेंअपयाणप्तिाहोिीहै।इििे हिीऔरमाोंिपेसशयोोंमेंददणहोिाहै। 1.सीव़ियाोंच़िनेयाफिणसेउठनेिेंअसिर्ण हसियोोंकीकमिोरिोंरचनाक ेकारर्, सिटासमनडीकीकमीिािेिोगोोंकोहसियोोंऔर माोंिपेसशयोोंमेंददणक ेकारर्िीसढयाोंचढनायाफशणिेउठनाबोसिििगिाहै। 1.तनािभोंग सिटासमनडीकीकमीिािेिोगआहारिेक े िि 10-15% क ै स्शशयमऔरआहारिे 50-60% फॉस्फोरिकोअिशोसषिकरिकिेहैं।यहक ै स्शशयमक ेस्तरमेंसगरािटक े िािअस्थिखसनिमेंसगरािटकापररर्ामहै।यहीकारर्हैसकज्यादािरिोगिोिरेि फ्र ै क्चरकीसशकायिकरिेहैंउनमेंसिटासमनडीकास्तरअपयाणप्तहोिाहै। 1.र्कान ददणमाोंिपेसशयोोंऔरहसियोोंक ेपररर्ामस्वरृपिमग्रिकानऔरिकानहोिीहै।यसद कोईव्यस्क्तअसधकिरिमयिकाहुआमहिूिकरिाहै, िोउिेिुरोंिसिटासमनडी परीक्षर्करिानाचासहएऔरउिक ेबादउसचिकारणिाईकरनीचासहए। 1.उच्चरक्तचाप उच्छरक्तचापइिबािकािोंक े िहैसकव्यस्क्तसिटासमनडीकीकमीिेपीसडिहै।मानि शरीरएकिसटिएोंिाइमीप्रसक्रयाक ेमाध्यमिेएकपेप्टाइडबनािाहै।यहपेप्टाइडधमनी किनाऔरिोसडयमऔरपानीकोबनाएरखनेक ेमाध्यमिेरक्तचापबढािकिाहै। 1.उदासिहसूस करनािूरिक ेिोंपक णमेंिेरोटोसननपरप्रभािपडिाहै - मनोदशामेंिृस्ििेिुडे मस्स्तष्कहामोन।यहहामोनिूयणक ेप्रकाशक ेिोंपक णमेंआनेऔरकमहोनेपरिूयणक े िोंपक णमेंआनेपरबढिािाहै। 1.िजनब़िना
यहिाननािरृरीहैसकसिटासमनडीएकििामेंघुिनशीिसिटासमनहैसििकाअिणहैयहिाननािरृरीहैसकसिटासमनडीएकििामेंघुिनशीिसिटासमनहैसििकाअिणहै सकशरीरमेंििाइिेइकट्ठाकरक ेसिोंककीिरहकामकरिाहै।यसदकोईव्यस्क्तउच्छ बॉडीमािइोंडेक्सक ेिािअसधकििनयामोटापेिेग्रस्तहै, िोउिेस्िमरव्यस्क्तकी िुिनामेंबहुिअसधकसिटासमनडीकीआिश्यकिाहोनेकीिोंभािनाहै। 1.वसरपरपसीना आनाएकशोधक ेअनुिारसिरिेपिीनाआनासिटासमनडीकीकमीकाएकिामान्य िक्षर्है।नििािसशशुओोंमेंसिरकापिीनान्यूरोमस्क ु िरसचडसचडापनक ेकारर्होिा है। 1.पेटकीपरेिानी चूोंसकसिटासमनडीएकििामेंघुिनशीिसिटासमनहै, यहसिटासमनडीकीकमीिािे व्यस्क्तमेंििाकोअिशोसषिकरनेकीक्षमिापरप्रसिक ू िप्रभािडाििाहै। यसदकोईव्यस्क्तइनमेंिेसकिीभीिक्षर्काअनुभिकरिाहै, िोउिेििाहदीिािीहै सकउिेसिटासमनडीपरीक्षर्करिानाचासहएऔरयसदआिश्यकहोिोडॉक्टरिेपरामशण क ेबादउपयुक्तसिटासमनडीकीकमीकाउपचारकरें। वलएपरीक्षर्विटाविनडीकी कमीएकअत्यसधकिामान्यस्थिसिहै।यहदेखागयाहैसकिगभग 30% िे 50% आबादीसिटासमनडीकीकमीिेपीसडिहै।यहहमेंएकमूिप्रश्नपरिािाहै - सकिीको क ै िेपिाचिेगासकिहसिटासमनडीकीकमीिेपीसडिहै? इिििािकाििाबबहुि हीआिानहै।यसदसकिीव्यस्क्तकोऊपरबिाएगएिक्षर्ोोंमेंिेकोईभीिक्षर्महिूि होरहाहै, िोउिेिुरोंिसिटासमनडीपरीक्षर्क ेसिएिानाचासहए।सिटासमनडीपरीक्षर् औरसिटासमनडी3 परीक्षर्क ेमाध्यमिेस्तरोोंकापिािगानेक ेसिएरक्तपरीक्षर् करिानाहीएकमात्रिरीकाहैसिििेयहपिािगायािािकिाहैसकउिक ेपाि सिटासमनकापयाणप्तस्तरहैयानहीों। सिटासमनडीरक्तमेंदोरृपोोंमेंमौिूदहोिाहै - 25-हाइड र ॉस्क्सिडी [25 (ओएच) डी] और [1,25 (ओएच) (2) डी]।पहिा, 25-हाइड र ॉस्क्सिडीरक्तमेंउपिब्धहामोनका मुख्यरृपहैऔरहसियोोंक ेस्वास्थ्यऔरसिकािक ेसिएमहत्वपूर्णहै।इिकीअनुपस्थिसि याकमीमेंहसियाोंनािुकहोिािीहैंसििक ेपररर्ामस्वरृपररक े ट्ििैिेरोगहोिािेहैं। इिक ेअिािा, यहक ै स्शशयम, फॉस्फोरिऔरमैग्नीसशयमक ेअिशोषर्कोभीसनयोंसत्रि करिाहै।
सिटासमनडी3 टेिशरीरमेंसिटासमनडीक ेस्तरकीिाोंचकरिाहै।इिप्रकारशरीरमें सिटासमनडीक ेपयाणप्तस्तरकोिुसनसििकरनेक ेसिएसिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमन डी 3 परीक्षर्क ेसिएिानामहत्वपूर्णहै।उिेखनीयहैसकसिटासमनडीटेिऔर सिटासमनडी3 टेििेपहिेसकिीउपिािकीिरृरिनहीोंहै। विटाविनडीपरीक्षर्औरविटाविनडी3 परीक्षर्क ेपररर्ाि ोंकीव्याख्याक ै सेकरें? िोंदभणरेंिव्याख्या 0-40ng/ml (0-100nmol/l) कमी 40-80ng/ml (100-200nmol/1) पयाणप्त 80-100ng/ml (200-250nmol/l) उच्छिामान्य >100ng/ml(>250nmol) /l) Undesirabel >150ng/ml(>375nmol/l) सिषाक्त विटाविनडीपरीक्षर्औरविटाविनडी3 काक्याउपय गहै? सिटासमनडीपरीक्षर्सनम्नसिस्खिउद्देश्योोंक ेसिएप्रयोगसकयािािाहै: 1.यसदकोईव्यस्क्तकमिोरी, हिीकीसिक ृ सियाअिामान्यक ै स्शशयमचयापचयका अनुभिकररहाहै, िोसिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी 3 परीक्षर्उक्त सिटासमनकीकमीकीिाोंचकरिकिाहै। 2.पैरािायरायडग्रोंसििेिोंबोंसधििमस्याओोंकासनदानकरनेक ेसिएसिटासमनडी परीक्षर्आिश्यकहै। 3.सिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी3 परीक्षर्उनिोगोोंकीिाोंचकरिकिेहैं सिन्हेंसिटासमनडीकीकमीकाखिराहै। 4.सिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी3 परीक्षर्उनिोगोोंकीसनगरानीकरिकिे हैंसिनकागैस्िरकबाईपािििणरीकाइसिहािरहाहैऔरइिप्रकारिेपयाणप्त सिटासमनडीकोअिशोसषिकरनेमेंिक्षमनहीोंहैं। 5.सिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी 3 परीक्षर्उनिोगोोंकीस्वास्थ्यस्थिसिका सिश्लेषर्करनेमेंमददकरिकिेहैंिोबीमाररयोोंिेपीसडिहैं।ििाक ेअिशोषर् मेंबाधा। 6.सिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी3 परीक्षर्भीउपचारक ेप्रभािकीसनगरानी करिेहैंिहाोंसिटासमनडी, फॉस्फोरि, मैग्नीसशयम, क ै स्शशयमसनधाणररिहै।
कोईभीडॉिािपैििैब्सिेसिटासमनडीटेिऔरसिटासमनडी3 टेिकािाभउठा िकिाहै।क ेसिएधन्यिादबुक-ए-टेिहोमकिेक्शनडॉिािपैििैब्सद्वारादीगईयह ििाहदीिािीहैसकसकिीकोभीस्वास्थ्यक ेिािकोईिोस्खमनहीोंिेनाचासहएऔर सकिीभीसदखाईदेनेिािेिोंक े िक ेमामिेमें, शरीरमेंसकिीभीिसटििाकोरोकनेक े सिएसिटासमनडीपरीक्षर्औरसिटासमनडी 3 परीक्षर्क ेसिएिानाचासहए।