វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីម អនុប្រធាន CENAT

ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធានCENAT វេទិកាជាតិស្តីពីភាពជាដៃគូរវាងវិស័យសារធារណៈ និងឯកជន ដើម្បីសុខភាព សណ្ឋាគារ អ៊ីនធើខនធីនិនថល ថ្ងៃទី០៧ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១២

មាតិកា • សារបាននៃការព្យាបាលជំងឺរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ • ការព្យាបាលជំងឺរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍៖ ការរៀបចំនិងការអនុវត្ត • មេរៀនបទពិសោធន៍ពីភាពជោគជ័យ • អនុសាសន៍ ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 1 of 19

សារបានគំរោង (១) • ប្រទេសកម្ពុជាសិ្ថតនៅលំដាប់ទី២១ ក្នុងចំណោម២២ដែលមានជំងឺរបេងខ្ពស់ • ប្រជាជនប្រមាណ២ភាគ៣ឆ្លងជំងឺរបេង និង ១៣០០០នាក់ស្លាប់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ • កម្មវិធីជាតិកំចាត់ជំងឺរបេងផ្តោតលើការកាត់បន្ថយអត្រាស្លាប់ និងចំលងដោយជំងឺរបេងដែលជាយុទ្ធសាស្រ្តគន្លឹះក្នុងការធ្វើឲ្យសុខភាពប្រជាជនមានភាពប្រសើរឡើង ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 2 of 19

សារបានគំរោង(២) • ២ភាគ៣នៃប្រជាជនទៅរកសេវាព្យាបាលរបេងដំបូងនៅផ្នែកឯកជន • ដាក់តំរូវជាមួយយុទុ្ធសាស្រ្តសកលរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោកស្តីពីការត្រួតពិនិត្យជំងឺរបេង • (យុទ្ធសាស្រ្តបញ្ឈប់ជំងឺរបេង២០០៦៖ជំរុញឲ្យមានការចូលរួមរបស់អ្នកផ្តល់សេវាថែទាំទាំងអស់) • នៅក្នុងឆ្នាំ២០០៤ កម្មវិធីជាតិប្រយុទ្ធនឹងជំងឺរបេងចាប់ផ្តើមជំរុញឲ្យមានការចូលរួមពីវិស័យឯកជនក្នុងការប្រយុទ្ធនឹងជំងឺរបេង ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 3 of 19

សារបានគំរោង (ត) • កម្មវិធីជាតិកំចាត់ជំងឺរបេងដោយមានការគាំទ្រពីដៃគូបានរៀបចំយុទ្ធសាស្រ្តចំរុះសាធារណនិងឯកជនដែលត្រូវបានអនុម័តដោយក្រសួងសុខាភិបាល • នៅដំណាក់កាលទី១ ដោយមានជំនួយពី USAID/JICA កម្មវិធីជាតិបានរៀបចំ និងអនុវត្តនិង វាយតំលៃបណ្តាញបញ្ជូនពីផ្នែកឯកជន ដែលអ្នកជំងឺស្វែងរកការព្យាបាល ទៅមូលដ្ឋានសុខាភិបាលសាធារណៈ ដែលមានដូតស័នៅតាមខេត្តគោលដៅនៃគំរោងសាកល្បង ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 4 of 19

យុទ្ធសាស្ត្របញ្ជូនជំហាន១យុទ្ធសាស្ត្របញ្ជូនជំហាន១ ធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ព្យាបាលកត់ត្រា និងរាយការណ៍ មន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ មណ្ឌលសុខភាព = ប្រព័ន្ធបញ្ជូន បន្ទប់ពិគ្រោះជំងឺឯកជន ឱសថស្ថាន ឱសថស្ថានរងឯកជន មន្ទីរពិសោធន៍ឯកជន អតិថិជនដែលសង្ស័យកើតរបេង ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 5 of 19

គោលដៅការព្យាបាលជំងឺរបេងចំរុះរដ្ឋឯកជន ដូតស៍ • ធ្វើតេស្ត និងពង្រីកភាពជាដៃគូចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ ដើម្បីពង្រឹងការគ្រប់គ្រងករណីរបេង និងបង្កើនការរកករណីថ្មី ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 6 of 19

គោលបំណងជាក់លាក់នៃការព្យាបាលរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋឯកជន ដូតស៍ • កាត់បន្ថយការពន្យាពេលធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យសំរាប់អ្នកសង្ស័យរបេង បង្កើ់នការរកករណីថ្មី និងកាត់បន្ថយការស៊ាំថ្នាំច្រើនមុខ • ពង្រឹងទំនាក់ទំនងក្នុងភាពជាដៃគូរវាងសាធារណនិងឯកជនក្នុងការគ្រប់គ្រងករណីរបេងនិងការត្រូតពិនិត្យករណីរបេងតាមរយៈប្រព័ន្ធបញ្ជូនទៅព្យាបាលនៅប្រព័ន្ធសាធារណៈ ដូតស៍(ដំណាក់កាលទី១) ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 7 of 19

គោលបំណងជាក់លាក់នៃការព្យាបាលរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋឯកជន ដូតស៍ • ធ្វើឲ្យការទៅទទួលសេវាព្យាបាលដោយដូតស៍កាន់តែមានភាពប្រសើរឡើងនៅផ្នែកឯកជន តាមរយៈការអនុវត្តសេវាដូតស៍នៅតាមគ្លីនិកនិងមន្ទីរពេទ្យឯកជន ដែលបញ្ជាក់ដោយកម្មវិធីជាតិ(តំណាក់កាលទី២) ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 8 of 19

សកម្មភាពគនឹ្លះ • រៀបចំយុទ្ធសាស្ត្រចំរុះរដ្ឋ និងឯកជនក្នុងការព្យាបាលរបេងតាមវិធីដូតស៍ • កំណត់និងជំរុញឲ្យមានការចូលរួមជាដៃគូពីផ្នៃកឯកជន(សមាគមឱសថការីកម្ពុជា និងសមាគមគ្រូពេទ្យកម្ពុជា) • ពិនិត្យឡើងវិញនិងកែសំរួលទំរង់កំណត់ត្រានិងរបាយការណ៍ថ្នាក់ជាតិ • រៀបចំឧបករណ៍បញ្ជូនស្តង់ដារ • រៀបចំសំភារៈអប់រំផ្សព្វផ្សាយ និងកម្មវិធីបណ្តុះបណ្តាល ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 9 of 19

សកម្មភាពគនឹ្លះ • រៀបចំអនុសារណៈយោគយល់គ្នា និងកិច្ចព្រមព្រៀងនានា • រៀបចំសិក្ខាសាលាបូកសរុបសំរាប់ផ្នែកសាធារណៈនិងឯកជននិងការចុះកិច្ចព្រមព្រៀងនានា • កសាងសមត្ថភាពបុគ្គលិកផ្នែករបេងថ្នាក់ជាតិ មន្ទីរសុខាភិបាល សុ្រកប្រតិបតិ្ត ស្តីអំពីកម្មវិធីចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន និងធ្វើអភិបាលលើវិស័យឯកជន • បណ្តុះបណ្តាលអ្នកផ្តល់សេវាឯកជន និងបុគ្គលិកមណ្ឌលសុខភាពផ្នែកដូតស៍ • រៀបចំកិច្ចប្រជុំត្រីមាសរវាងផ្នែកសាធារណៈនិងឯកជន • រៀបចំធ្វើអភិបាលប្រចាំខែ និងការប្រមូលទិន្នន័យ ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 10 of 19

សូចនាករលទ្ធផលនៃភាពចំរុះរដ្ឋនិងឯកជនសូចនាករលទ្ធផលនៃភាពចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន • ចំនួនអ្នកផ្តល់សេវាឯកជនពាក់ព័ន្ធនឹងការកម្មវិធីព្យាបាលចំរុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ • ចំនួនករណីសង្ស័យរបេងត្រូវបានបញ្ជូនពីឱសថស្ថានទៅព្យាបាលដូតស៍នៅមណ្ឌលសុខភាព • ចំនួនករណីសង្ស័យមានវត្តមានមេរោគរបេងសំរាប់ដូតស៍មណ្ឌលសុខភាពដែលបញ្ជូនពីអ្នកផ្តល់សេវាឯកជន • ចំនួនករណីរបេងដែលរកឃើញក្នុងចំណោមករណីសង្ស័យដែលត្រូវបានបញ្ជូនពីផ្នែកឯកជន ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 11 of 19

សមិទ្ធិផល ទីតាំងព្យាបាលចំរុះរដ្ឋ និងឯកជន - ឆ្នាំ ២០០៥៖ សាកល្បងក្នុង៖ - ៣ ស្រុកប្រតិបតិ្ត (២ខេត្ត) (JICA,USAID/PATH, URC) - ២០០៨ មកដល់បច្ចុប្បន្ន ពង្រីក៖ - ៣៧ ស្រុកប្រតិបតិ្ត(១០ ខេត្ត)37 ODs (USAID/PATH/TBCARE I /FHI 360/ RHAC, RACHA) ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 12 of 19

សមិទ្ធិផល៖ផ្នែកឯកជនចូលរួមក្នុងកម្មវិធីព្យាបាលរបេងចំរុះរដ្ឋនិងឯកជនដូតស៍សមិទ្ធិផល៖ផ្នែកឯកជនចូលរួមក្នុងកម្មវិធីព្យាបាលរបេងចំរុះរដ្ឋនិងឯកជនដូតស៍ Year 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 District 3 15 37 37 37 37 37 Private* 287 755 1362 1690 1735 1735 1547 * ឱសថស្ថាន បន្ទប់ព្យាបាល គ្លីនិក បន្ទប់ពិសោធន៍ និងផ្សេងៗ ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 13 of 19

សមិទ្ធិផល៖ បញ្ជូន ទទួល និងករណីរបេង 57% 57% 58% 50% 45% 58% 76% Year 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Total Referred 314 1989 5562 4212 9781 7612 5024 34494 Received 242 1154 2763 1882 5540 4280 2920 18781(54%) TB cases 46 224 533 301 769 851 691 3415 មានផលប្រយោជន៍ច្រើនក្នុងការចូលរួមពីផ្នែកឯកជន ដើម្បីកំណត់ករណីមិនបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការបញ្ឈប់ការលក់ថ្នាំរបេង និងការការពារភាពស៊ាំថ្នាំច្រើនមុខ ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 14 of 19

មេរៀនបទពិសោធន៍(១) • កត្តាជោគជ័យ៖ • ការគាំទ្រពេញលេញពីមន្តី្រក្រសួងសុខាភិបាលនិងដៃគូ (USAID, JICA…) • ថ្នាក់ដឹកនាំកម្មវិធីជាតិកំចាត់ជំងឺរបេងគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់(កណ្តាល ខេត្ត និងស្រុកប្រតិបតិ្ត) • មានការបែងចែកការងារត្រឹមត្រូវ(អនុសារណៈ) • ការប្តេជ្ញាចិត្តពីដៃគូអភិវឌ្ឍន៍(PATH,JICA,URC,RACHA,RHAC,CATA…) • ការគាំទ្រពេញទំហឹងពីសមាគមវិជ្ជាជីរៈកម្ពុជា(CMA, PAC…) • ការបេ្តជ្ញាចិត្ត លើកទឹកចិត្តពីផ្នែកផ្តល់សេវាឯកជន (ឱសថស្ថានបន្ទប់ពិគ្រោះជំងឺគ្លីនិកជាដើម)។ ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 15 of 19

មេរៀនបទពិសោធន៍(២) • ការអនុវត្តន៍តាមទីតាំងភូមិសាស្រ្ត៖ • ភាពចាំបាច់នៃការព្យាបាលរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋ និងឯកជនក្នុងតំបន់ដែលមានប្រជាជនតិច៖ដំណោះស្រាយចំពោះការលំបាក(ប្រជាជនតិច ការធ្វើដំណើរ ពេលវេលា និងថវិកា) • អនុសាសន៍៖ គួរបញ្ចូលជាមួយគំរោងផ្សេងៗទៀត • ភាពជាដៃគូ៖ • ត្រូវការការចូលរួមពីគ្រប់អ្នកផ្តល់សេវាឯកជនទាំងអស់ • អនុសាសន៍៖ គួរមានទំនាក់ទំនងជាមួយអង្គការនិងស្ថាប័នផ្សេងៗទៀត(គណៈគ្រូពេទ្យកម្ពុជា សមាគមឱសថការីកម្ពុជា និងសមាគមគិលានុប្បដ្ឋាក ឆ្មប ជាដើម) ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 16 of 19

មេរៀនបទពិសោធន៍(៣) • ការគាំទ្រអភិបាល • អភិបាល៖ ត្រូវប្រាកដថា ពួកគាត់មានការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ ក្នុងការធ្វើឲ្យសំរេចបាននូវគោលដៅការព្យាបាលរបេងតាមវិធីចំរុះរដ្ឋ និងឯកជន ដូតស៍ • អនុសាសន៍៖ ត្រូវមានការធ្វើអភិបាលដោយទៀងទាត់ពីមន្ទីរសុខាភិបាល និង ស្រុកប្រតិបតិ្ត • ការងារប្រជុំ • ការប្រជុំរវាងតួអង្គពាក់ព័ន្ធគឺមានសារសំខាន់បំផុតក្នុងការធ្វើឲ្យកម្មវិធីទទួលបានជោគជ័យ និងជួយឲ្យការងារដំណើរការបានល្អប្រសើរ(ឱកាសក្នុងការរៀនសូត្របន្ថែម ការទទួលយកយោបល់ត្រឡប់ និងទទួលបានព័ត័មានថ្មីៗជាដើម) ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 17 of 19

មេរៀនបទពិសោធន៍(៤) • ប្រាក់លើកទឹកចិត្ត៖ • អ្នកផ្តល់សេវាឯកជន ជាពិសេស ឱសថស្ថាននៅកម្ពុជាចូលរួមគាំទ្រកម្មវិធីជាតិតាមលទ្ធភាព ការអភិវឌ្ឍន៍អាជីព និងលក្ខខណ្ឌសង្គម • អនុសាសន៍៖ ផ្តល់ប្រាក់លើកទឹកចិត្តដល់អ្នកស្ម័គ្រចិត្ត ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 18 of 19

សូមអរគុណ‌! ជំងឺរបេង៖ ការព្យាបាលតាមវិធីចម្រុះរដ្ឋនិងឯកជន ដូតស៍ វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីមអនុប្រធាន CENAT 19 of 19

វេជ្ជបណ្ឌិត ទាម បាក់ឃីម អនុប្រធាន CENAT