Mô hình hoá BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

1. Mô hình hoá BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo MNP Tonnie Tekelenburg Tại hội nghị quốc tế Về ĐDSH và BĐKH: mối liên hệ với Đói nghèo và Phát triển bền vững Hà Nội, 22 và 23 tháng 5, 2007

2. MNP là cơ quan nào? Là cơ quan nhà nước: • Cơ quan đánh giá môi trường Hà Lan (NEAA-RIVM) • Hỗ trợ chính sách cho các Bộ về: • Bảo vệ thiên nhiên, • Môi trường và • Đối ngoại • Ở 3 cấp địa lý: quốc gia, khu vực và toàn cầu • Tạo sự tiếp xúc giữa các nhà hoạch định chính sách <-> nghiên cứu Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

3. Dự án ĐDSH quốc tế • Mục tiêu: hỗ trợ xây dựng chính sách bằng cách cải tiến cung cấp thông tin • Các hoạt động: • Xây dựng of các chỉ số • Các mô hình ĐDSH • Xây dựng sự biểu biết về mối liên hệ với đói nghèo • Nâng cao năng lực ở cấp quốc gia • Đóng góp thực hiện các đánh giá • Các đối tác (tiềm năng): các Bộ, ngành, NGO, cơ quan nghiên cứu ở một số nước và khu vực. • Uỷ ban BVMT (CEP) thuộc Tiểu vùng sông Mê Kông (GMS) • Bộ KH&ĐT và các đối tác khác tại Việt Nam Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

4. Các cơ quan tham gia • Bộ KH&ĐT, Văn phòng Nghị sự 21 và Hội đồng Phát triển bền vững • Ba cơ quan chịu trách nhiệm đối với từng nhóm công tác • MNP: nâng cao năng lực và hỗ trợ phân tích • Các đối tác để chia sẻ thông tin, dữ liệu và phân tích • SNV là cơ quan thúc đẩy/hỗ trợ cho tiến trình này • Đại sứ quán Hà Lan: tài trợ và hướng dẫn Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

5. Nội dung • ĐDSH là cần thiết • Tác động toàn cầu lên ĐDSH • Tập trung nghiên cứu ở khu vực Nam và Đông Á • Xây dựng chỉ số để mô hình hoá sự suy giảm ĐDSH • Mô hình hoá ĐDSH quốc gia tại Việt Nam • Tác động của những lựa chọn mang tính chính sách về giảm thiểu BĐKH • Các cơ chế gây nên suy giảm ĐDSH và Đói nghèo • Hai nghiên cứu điển hình gần các khu bảo tồn • Kết luận Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

6. Khung phân tích MA Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

7. Khai thác ở mức độ thấp Nông nghiệp quảng canh Nông nghiệp thâm canh Bị suy thoái Các thực trạng chuyển hoá rừng khác nhau (Kessler et al., 2001). So sánh cường độ sử dụng đất với sự phụ thuộc vào các hàng hoá và dịch vụ của hệ sinh thái Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

8. Sự suy giảm ĐDSH do tăng phúc lợi của con người HDI MSA Có quan hệ tỷ lệ nghịch theo thời gian? Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

9. 5 Mức độ dinh dưỡng 4 3 2 Đánh bắt làm giảm nguồn lợi thuỷ sản Watson và Pauly (2001), In: Atlas of the Ocean, p. 163 Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

10. Chỉ số nào? Chỉ số phong phú loài trung bình(MSA) MSA Time Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

11. 100% Giảm ĐDSH Tô màu bản đồ 50% Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo 0%

12. Kịch bản cơ sở Đặc điểm (2050): • Các chính sách đương thời • Kyoto • Dân số toàn cầu tăng 1,5 lần • Nhu cầu sử dụng năng lượng toàn cầu tăng 2,5 lần • Thu nhập bình quân đầu người tăng 3 lần • Năng suất sản xuất lương thực tăng ở mức trung bình Nguồn: OECD, IEA, FAO • Các sức ép: • Nông nghiệp • Lâm nghiệp • BĐKH • Cơ sở hạ tầng & định cư • sự gián đoạn • Sự lắng động Ni tơ MSA Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

13. Xu hướng toàn cầu của tác độngĐDSH Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

14. 2000 một thế giới đang chảy máu cơ sở 2050 Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

15. Các hệ sinh thái đa dạng hơn Các hệ sinh thái Nghèo kiệt hơn Sự suy giảm ĐDSH từ năm 1700 đến năm 2050 đang gia tăng Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

16. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

17. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

18. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

19. Các lực chọn chính sách toàn cầu • Tự do hoá thị trường nông nghiệp theo WTO (hiệu quả cao hơn?) • WTO + xoá đói giảm nghèo ở châu Phi • Sản xuất thịt bền vững (ít thịt hơn?) • Giảm thiểu BĐKH (tối đa + 2oC; 450 phần triệu) • Rừng bền vững (trồng rừng lấy gỗ) • Các khu bảo tồn (20% /sinh khối) • Kịch bản cơ sở (OECD mọi việc sẽ đâu lại vào đấy) Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

20. Những thay đổi về nhu cầu đất chăn thả và canh tác Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

21. Lựa chọn 1: Tự do hoá thương mại Thực thi đầy đủ vòng đàm phán WTO ở Doha từ năm 2015 Kỳ vọng: năng suất/ha sẽ cao hơn • Diện tích đất nông nghiệp + 6.5% • ở Châu Mỹ la tinh & miền Nam Châu Phi • OECD-Châu Âu & Bắc Mỹ - 20% • ĐDSH -1.3% • Năng suất/ha sẽ không cao hơn Nhưng sản xuất với giá thành rẻ hơn, “không tôn trọng” các hệ sinh thái tự thiên Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

22. Tự do hoá nông nghiệp; Các tác động đối với châu Âu Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

23. Sự thay đổi ĐDSH ở Liên minh Châu Âu và những tác động lên phần còn lại của thế giới Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

24. Sự suy giảm ĐDSH toàn cầu: 70% -> 63% 63% Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

25. Lựa chọn 4: giảm thiểu BĐKH Nhiệt độ tăng tối đa: 2 oC (sau 2100)* Nhu cầu sử dụng năng lượng thế giới: 400 -> 650 (250 EJ tăng hiệu quả) Các cây trồng cung cấp năng lượng: chiếm 23% tổng nhu cầu sử dụng năng lượng • Kỳ vọng: • giảm thiểu BĐKH • gây nên sự suy giảm sinh cảnh • thuốc chữa bệnh tồi tệ hơn bệnh dịch? • diện tích đất nông nghiệp + 10% • giảmthiểu tác động của BĐKH Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

26. Tác động BĐKH lên ĐDSH trên phạm vi toàn cầu Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

27. Giảm thiểu BĐKH Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

28. Sự suy giảm ĐDSH gia tăngdo sản xuất nhiên liệu sinh học trên phạm vi toàn cầu Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

29. Phương pháp luận Động lực và các sức ép lên ĐDSH GTAP => TIMER => IMAGE => GLOBIO • Kịch bản cơ sở • tăng dân số • tăng trưởng kinh tế • công nghệ • lối sống (tiêu dùng thịt) Các tác động Các sức ép trực tiếp Động lực gián tiếp • thay đổi mục đích sử dụng đất • BĐKH • Sự lắng động Ni tơ • lâm nghiệp • Cơ sở hạ tầng • sự gián đoạn • nhu cầu thực phẩm • nhu cầu năng lượng • hỗn hợp năng lượng • nhu cầu về gỗ • buôn bán thực phẩm ĐDSH • Các lựa chọn chính sách • tự do hoá thương mại • giảm đói nghèo • giảm thiểu BĐKH • thuế thịt • trồng rừng lấy gỗ • các khu bảo tồn GTAP: Dự án phân tích thương mại toàn cầu và các sức ép lên ĐDSH TIMER: Mô hình năng lượng khu vực IMage IMAGE: mô hình đánh giá môi trường toàn cầutổng hợp GLOBIO: Mô hình ĐDSH toàn cầu Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

30. Tính toán MSA cho Việt Nam Các biến số tác động tới MSA Sự lắng đọng Ni tơ BĐKH Sử dụng đất Cơ sở hạ tầng sự gián đoạn * * * * 0.9771 0.9724 0.9459 0.9626 MSA = 0.3774 MSA = 0.3143 Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

31. Những kết quả ban đầu Một số ví dụ ở các nước khác tổng sự phong phú loài trung bình cho Việt Nam Nicaragua Ucraine Mexico Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

32. Đóng góp làm giảm MSA Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

33. Sự phong phú loài trung bình theo vùng vào năm 1993 Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

34. ĐDSH còn lại (MSA) ơ các khu bảo tồn Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

35. các mối quan hệ sức ép – sự phong phú loài trung bình khí hậu vùng đóng băng vĩnh cửu rừng đồng cỏ Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

36. MSA theo sức ép (BĐKH 2000) Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

37. Lập bản đồ đói nghèo và khu bảo tồn Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

39. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

40. Những vấn đề chính liên quan tới Đói nghèo: • Làm thế nào để tránh được đói nghèo như là hậu quả của sự suy giảm ĐDSH (thua thiệt-thua thiệt)? • Làm thế nào để đạt được xoá đói giảm nghèo mà không làm suy giảm ĐDSH (thắng-trung lập)? • Làm thế nào để sự bảo tồn/phục hồi ĐDSH thúc đẩy quá trình xoá đói giảm nghèo (thắng-thắng)? Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

41. Vị trí trên “Đường congKutznets” XBrazil Xnica XKenya Xmex XCosta R XGhana XEcuador XMali Xmangr Xvùng núi Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

42. Mô tả các cơ chế cho sự thay đổi 1 Sự thay đổi do vốn • Nhằm mục đích điều khiển hệ sinh thái để đem lại lợi nhuận tối đa đối với một hoặc một số sản phẩm; • Chủ yếu bị điều khiển bởi nhu cầu thị trường đang mở rộng và có lợi nhuận; Sản xuất sử dụng nhiều vốn, thường đem lại lợi nhuận cao; • Nguồn vốn do các cơ quan tài chính ở cấp quốc gia hoặc toàn cầu cung cấp; • Tạo ra thu nhập và việc làm nhưng cũng tạo ra một số tác động tiêu cực; • Thường gây nên sự bất bình đẳng. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

43. Mô tả các cơ chế cho sự thay đổi 2: Sự thay đổi do đói nghèo • Chủ yếu gây ra bởi những cộng đồng nghèo phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên mà không có sinh kế thay thế hoặc bị rơi vào bẫy đói nghèo; • Sản xuất ở quy mô nhỏ và cần nhiều lao động, thường có lợi nhuận thấp; • Phải đối mặt với sự khan hiếm và sức ép lên các nguồn tài nguyên thiên nhiên ngày càng tăng; • Nhằm mục đích đảm bảo an ninh lương thực ở mức độ tự cung tự cấp và thu nhập ở mức tối thiểu. Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

44. Những tác động tổng hợp Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

45. Đánh giá định tính các yếu tố để giải thích sự tác động lên ĐDSH và Đói nghèo • Xác định người nghèo • Quyết định địa điểm • Mô tả hệ thống sản xuất • Đánh giá thực trạng các yếu tố • Xác định và đánh giá tác động của các mũi tên Màu đỏ = yếu tố không thuận lợi đối với đối tượng nghèo được lựa chọn Màu cam = tình hình bình thường hoặc không rõ ràng Màu xanh = yếu tốthuận lợi Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

46. Động lực Bẫy - đẩy Đói nghèo Động lực vốn Động lực chính sách Khai thác và trồng rừng ngập mặn tại Việt Nam Tiếp cận và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên Chất lượng của các nguồn tài nguyên thiên nhiên Tiếp cận tới công nghệ Tiếp cận tới vốn Vốn xã hội các cơ quan Dư luận thế giới và năng lực Ngư dân đánh cá quy mô nhỏ và người dân thu hái từ rừng ngập mặn Năng suất lao động Năng suất đất đai Thực trạng và xu hướng đối với ĐDSH Tác động lên phúc lợi của con người Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

47. Động lực Bẫy - đẩy Đói nghèo Động lực vốn Động lực chính sách Sự sụp đổ của canh tác du canh du cư ở vùng miền núi Việt Nam tiếp cận tới và sử dụng các nguồn tài nguyên thiên nhiên Chất lượng của các nguồn tài nguyên thiên nhiên Tiếp cận tới công nghệ Tiếp cận tới vốn Vốn xã hội và các cơ quan Người dân tộc thiểu số vùng miền núi Dư luận thế giới và năng lực Năng suất lao động Năng suất đất đai Thực trạng và xu hướng đối với ĐDSH Tác động lên phúc lợi của con người Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo

48. Kết luận • Sự suy giảm ĐDSH sẽ tiếp tục diễn ra • Sự suy giảm ĐDSH do BĐKH sẽ gia tăng • Các khu bảo tồn đang và sẽ tiếp tục bị tác động bởi con người và BĐKH • Biện pháp giảm thiểu BĐKH vừa có tác động tích cực và tiêu cực tới ĐDSH • Các nghiên cứu điển hình đã chỉ ra rằng người nghèo, những người mà sinh kế của họ phụ thuộc vào ĐDSH không thể thoát khỏi cái bẫy đói nghèo • Các biện pháp phát triển bền vững là:- quản lý nghiêm ngặt nguồn tài nguyên của cộng đồng, - tăng cường các hệ thống sản xuất và – thoát khỏi nông nghiệp Tonnie Tekelenburg BĐKH, ĐDSH và mối liên hệ với xoá đói giảm nghèo