Prof. Dr. Murat Barkan Yaşar Üniversitesi Rektörü

1. İZMİR «Uluslararası Üniversiteler Kenti» 5. İzmir İktisat Kongresi 01 Kasım 2013 Prof. Dr. Murat Barkan Yaşar Üniversitesi Rektörü

2. Kültürel Ekonomik İHTİYAÇLAR İhtiyaçların Sürekliliği Kent Yaşamının Sürdürülebilirliği Yaşam Süreleri Fiziksel Toplumsal Kent Yaşamında Bilim Değerlerinin İşlevi • Kentsel Yaşam (Genel) KENTLER Kalıcı Yaşam Alanları Gelecekteki ihtiyaçları “bilmek”, kentli yaşamı için bir zorunluluk ve yükümlülüktür

3. Bilim Turizmi ÜRETİM ALANLARI TEMEL SEKTÖRLER Bilgi Ekonomisi Bilim Endüstrisi Kamuoyu Araştırmaları Teknolojik Ar-Ge Sağlık Tasarım Üniversite Kentlerinin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Fiziksel Dinamikleri • Ekonomik Dinamikler B İ L G İ = Entellektüel Sermayenin Ürettiği Değer = Ekonomik İtici Güç İnsan kaynağı “Üniversite Kentleri”nin bilim kurumlarında yetişir

4. YoğunGenç Nüfus ÇeşitliTüketim Tercihleri Renkli Toplumsal Yaşam Kolay Toplu Ulaşım Üniversite Kentlerinin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Fiziksel Dinamikleri Yüksek Yaşam Kalitesi • Toplumsal Dinamikler Düzenli Bir Sakinlik YaygınKurumlararası Rekabet İlişkisi

5. Dil, din, etnik ve ulusal köken çeşitliliği Sanatsal ve kültürel etkinlik yoğunluğu Spor imkanlarının seçenekliliği Üniversite Kentlerinin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Fiziksel Dinamikleri Algılanabilir uluslararası kent kimliği Konser ve sergi salonlarının yaygınlığı • KültürelDinamikler Tarihsel derinliğin hissedilebilirliği Müze, kütüphane, kent belleği zenginliği

6. Yaşam kalitesini destekleyen kent değerleri Kolay ve çok seçenekli ulaşım Uygun ve çeşitli konaklama Yeşil dokusu ve sulak alanları bol bir doğal çevre Üniversite Kentlerinin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Fiziksel Dinamikleri • FizikselDinamikler Güçlü ve güven verici sağlık altyapısı Sorunsuz işleyen enerji ve bilişim kaynakları Bilimsel planlamaya dayanan kentsel yapılaşma Erişilebilir sosyal alanlar

7. Kent ve değerleri ile bütünleşen bilim kurumları Bilim kurumları arasında etik ve kaliteli rekabet Bilim kurumları arasında ortak AR-GE potansiyeli Sanat, kültür ve spor etkinlikleri Üniversite Kentlerinin Ekonomik, Sosyal, Kültürel ve Fiziksel Dinamikleri • Bilimsel Dinamikler Üniversite ile kent kurumları ve yerel yönetimler arasında bilim temelinde işbirliği Ortak eğitim ve öğretim programları

8. AB: ‰8.2 (%86’sı yüksek öğretimli) ABD, Kanada ve Avustralya ≈ AB Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği NÜFUS ARTIŞ ORANI • Nüfus ve Siyasi Hareketlilik (Küresel) AB ve ABD: Yüksek ölüm artış oranı «…Batıda nüfus azalıyor ve yaşlanıyor; doğuda ise durum tam tersi…» Orta Doğu, Uzak Doğu, Orta ve Kuzey Afrika, Asya, Orta Asya, Orta Avrupa %1,5 ve üzerinde

9. 2013 2010 2020 Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği • Talep Hareketliliği (Küresel) 7 milyon öğrenci 4 milyon öğrenci 3-3.5 milyon öğrenci «… Küresel yüksek öğretim talebi evine dönüyor …» 200 milyar USD 160 milyar USD 120 milyar USD (EEIK, 2013)

10. Küresel Ekonomik Kriz Uluslararası talebi kabuğuna çekilmeye zorladı TALEP ARZI BELİRLİYOR Batı’da yaşam ve yükseköğretim P A H A L I Problem coğrafyaları Talep coğrafyaları Hesaplı ama kaliteli Kültürel açıdan yakın Coğrafi ve psikolojik erişim zahmetsiz Güvenli Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği • Talep Hareketliliği (Küresel) «… Küresel yüksek öğretim talebi evine dönüyor…»

11. AB’deki 2. ve 3. Kuşak Türk varlığı: Çok Yönlü GSMH Yüksek Latin Amerika:Teknik ve Liberal-SoftSkills Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği Orta Doğu, Orta Asya, Orta Avrupa, Afrika:Çok Yönlü Eski Doğu Bloğu:Liberal ve SoftSkills • Talep Hareketliliği (Küresel) «… Yükseköğretim pazarında küresel talep coğrafyaları oluşuyor…»

12. Küresel Ekonomik Kriz Bütçe kısıntıları Nitelikli bilim insanları işsiz Batılı bilim arzı açığa çıkıyor Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği • Arz Hareketliliği (Küresel) «… Beyin göçünün yönü tersine dönüyor…» Arz ----- Talep coğrafyalarına kayıyor

13. Uluslararası Öğrenci ve Öğretim Üyesi Hareketliliği • Arz Hareketliliği (Küresel) «…Türkiye batıda bilim arzı, doğuda talep coğrafyaları ile sınırdaş…» Balkanlar, Orta Avrupa (Türk varlığı) Rusya, eski Sovyet Bloğu Ülkeleri Orta Asya Türk Cumhuriyetleri Türkiye bu coğrafyada «ETKİN AKTÖR» olabilir AB(Avrupa’daki Türk varlığı) İran, Pakistan Afganistan T Ü R K İ Y E Kuzey ve Orta Afrika(Mısır, Libya, Tunus) Irak, Suriye, Ürdün, Emirlikler, Basra Havzası Türkiye bu coğrafyada «ETKİN AKTÖR» olabilir

15. Ulusal Öğrenci Hareketliliği • Talep Hareketliliği Toplam Kontenjan

16. Yükseköğretim arzının coğrafi dağılımı yaygınlaştıkça talep yerelleşiyor Türk yükseköğretimi finansmanı hala öz kaynaklardan karşılanıyor Kontenjan açıkları 2009-2010’dan bu yana büyüyor 2020 itibarıyla devlet üniversitelerine yönelen talep alt gelirde yoğunlaşacak Ulusal Öğrenci Hareketliliği • Talep Hareketliliği Aile bütçeleri daralıyor; bu kaynaktan yükseköğretime ayrılan kaynak kısılıyor Üniversitelerin rekabet gücü ve kalite düzeyi finansman düzeyine endeksli olacak «… Ekonomik krizler yükseköğretim talebini düşürüyor…» Kalite mücadelesi vakıf ve özel üniversiteler arasında yoğunlaşacak Arz finansal, psikolojik, fiziksel açıdan ulaşılabilir olmaktan çıkıyor.

17. Üniversiteler yerel ve bölgesel talebi “evinde” tutma öngörüsü ile kurgulanıyor Yıl 2023Vakıf üniversitesi sayısı ≈ Devlet üniversitesi sayısı Doğulu talep batıyı beslemeyecek Devlet ve vakıf üniversitelerinin çoğu Ankara, İstanbul, İzmir dışında kuruldu Ulusal Öğrenci Hareketliliği • Talep Hareketliliği «… Yeni üniversitelerin coğrafi dağılımı çeşitleniyor; talebin coğrafi dağılımı daha önce var olan yoğunlukları yayıyor; talep kabuğuna çekiliyor…»

18. Özgünleşecek Uzmanlaşacak Büyük Üniversiteler Küçülecek Tematikleşecek Rekabet artacak ve şiddetlenecek Talep görmeyen üniversiteler olacak Küresel anlamda çekim merkezi Türk üniversiteleri oluşacak Üniversite sayısı(Vakıf + Devlet) artacak Yükseköğretimin Gelecek Senaryoları: Türkiye «… Türk üniversitelerinin çekim gücü artıyor…» SONUÇ 1: SONUÇ 2: SONUÇ 3:

19. İZMİR ÜNİVERSİTELERİ PLATFORMU (İÜP):Fark yaratan değer olacak ~15 üniversite = ÜNİVERSİTELER KENTİ Kent ekonomisine, kültürüne ve spora ARTI DEĞER KütüphaneMüzeKongre MerkeziKonser Salonu vb. Yükseköğretimin Gelecek Senaryoları : İzmir «… İzmir, yaşamını beyni ile kazanan bir kent kimliğine kavuşuyor…» EMEKLİLER KENTİALGISI Metro ---- Bilim kurumlarını birbirine bağlayan bir ayrıcalık olacak Üniversiteler ile yerel yönetim, sivil toplum ve orta öğretim kurumları işbirliği artacak Sayıca artacak Ekonomik Değer

20. İlginiz, sabrınız ve duyarlılığınız için teşekkürlerimizle, İzmir Üniversiteleri Platformu (İÜP)