Download
1 / 37
911 likes | 1.99k Views
سنگهای دگرگونی. سنگهای دگرگونی. سنگهای دگرگونی، سنگهایی تغییر شکل یافته هستند. آنها در حالت جامد بدلیل بوجود آمدن یکی (یا بیشتر)از عوامل زیربه وجود آمده اند: تغییر در فشار تغییر در دما تغییر در حرارت تاثیر سیالات شیمیایی جاری
E N D
سنگهای دگرگونی • سنگهای دگرگونی، سنگهایی تغییر شکل یافته هستند. • آنها در حالت جامد بدلیل بوجود آمدن یکی (یا بیشتر)از عوامل زیربه وجود آمده اند: • تغییر در فشار • تغییر در دما • تغییر در حرارت • تاثیر سیالات شیمیایی جاری • پروتولیت (سنگ مادر)سنگی است که سنگ دگرگون از آن بوجود آمده است. • دگرگونی باعث بوجود آمدن تغییرات زیر در سنگها میشود: • ترکیب • درصد مقدار کانیهای سنگ • بافت
زمین فعال است. دما (T) و فشار (P) با افزایش عمق از سطح زمین افزایش می یابند. برخوردهای صفحات پوسته ای زمین • باعث میشود تا سنگها به عمق بروند که در آنجا دما و فشار بیشتر است. • باعث میشود تا سنگها بالا بیایند که در آنجا دما و فشار کمتر است. • در مناطق گسلش و آتشفشانی، سنگها در معرض آبهای داغ و شیمیایی زیر زمینی (هیدروترمال) قرار میگیرند.
عواملی که روی خصوصیات سنگهای دگرگونیتاثیر می گذارند: 1.سیالات • سیالات شیمیایی داغ، به سنگها نفوذ میکنند و باعث انتقال یونها و تشکیل کانیهای جدید می شوند. 2.زمان • واکنش های دگرگونی و تغییرات بافتی به ملیونها سال زمان نیاز دارند. 3.ترکیب شیمیایی پروتولیت • پروتولیت های مافیک(بازالت، دیاباز و گابرو) نوعی سنگ دگرگونی مافیک با رنگ خاکستری تیره به نام آمفیبولیت می سازند. • پروتولیت های فلسیک (گرانیت، ریولیت، گل سنگ، ماسه سنگ، کنگلومرا، برش) نوعی سنگ دگرگونی فلسیک (قهوه ای روشن یا نقره ای یا خاکستری روشن و...) می سازند.
عواملی که روی خصوصیات سنگهای دگرگونیتاثیر می گذارند: 4. دما • افزایش دماباعث افزایش جنبش یونها میشود که آن هم باعث : • رشد دانه های کانیهای موجود • تشکیل کانیهای جدید بصورت صعودی در سری بوون • تبلور مجدد کانیها • کاهش دما باعث تشکیل کانیهای جدید بصورت نزولی در سری بوون میشود. • حد بالایی دما برای دگرگونی، ذوب بخشی است.
کاهش دما و فشار افزایش دما و فشار تاثیرات دما روی ترکیبات سنگ و دگرگونی آن
عواملی که روی خصوصیات سنگهای دگرگونیتاثیر می گذارند: 5. فشار (استرس): • افزایش فشار باعث باعث پهن شدن، خرد شدن و برش دانه ها میشود. • فشار همه جانبهبه عمق بستگی دارد و در تمام جهات به صورت یکسان به سنگ وارد میشود. • فشار جهت دار در تمام جهات یکسان نیست. • باعث جهت یافتگی موازی دانه ها (فولیاسیون) میشود. • برش خالص (Pure) = فشارشی، دانه ها را پهن میکند. • برش ساده (Simple) = کششی، دانه ها را کشیده میکند. و باعث لیناسیون و کشیدگی دانه ها در جهت کشش میشود.
فشار همه جانبه فشار در تمام جهات یکسان است.
فشار جهت دار • فشار جهت دار • در تمام جهات مساوی نیست . • منجر به ایجاد فولیاسیون توسط موارد زیر میشود. • برش خالص ( پهن شدگی) • برش ساده ( کشیدگی) برش خالص (پهن شدگی) برش ساده( کشیدگی)
استرس کج ( انحرافی) ماکزیمم مقدار رشد بلوری در جهت عمود بر ماکزیمم استرس است. http://www.tulane.edu/~sanelson/geol212/contactmeta.htm
انواع فولیاسیون • کلیواژ اسلیتی- جهت یافتگی پولک های کوچک میکا • شیستوزیته- جهت یافتگی پولک های بزرگ میکا • نوار بندی گنیسی- جدایش کانی های فلسیک و مافیک به نوارهای متناوب تاریک و روشن
فولیاسیون : گسترش کلیواژ اسلیتی در بالا و پایین چین خوردگی لایه بندی عمود برسطح کلیواژ است.
فولیاسیون: گسترش شیسوزیته http://www.tulane.edu/~sanelson/geol212/contactmeta.htm
انواع سنگهای دگرگونی 1. سنگهای دگرگونی چین خورده (Foliated ) • محصول فشار جهتدار (ساده و یا خالص) است. • اسلیت • کدر، دانه های میکروسکوپی، کلیواژ قوی اسلیتی، در هر رنگی، پروتولیت مادستون است. • فیلیت • براق، غنی از میکا، دانه های میکروسکوپی، کلیواژ قوی شیستی، مافیک یا فلسیک، هر نوع پروتولیت • شیست • براق، غنی از میکا، دانه های ریز تا متوسط، کلیواژ قوی شیستی، در تمام رنگها، هر نوع پروتولیت • گنیس • کدر، فقیر لز میکا، دانه های ریز تا درشت، نواری، کلیواژ ضعیف، هرنوع پروتولیت (اما اغلب دانه های برش خورده درشت مثل گرانیت، کنگلومرا و برش) • میگماتیت • کدر، فقیر از میکا، دانه های ریز تا درشت، بافت نواری چین خورده، کلیواز ضعیف، تقریباً ذوب شده، هر نوع پروتولیت
انواع سنگهای دگرگونی چین خورده سنگهای چین خورده ای که با افزایش درجه دگرگونی (افزایش P و T) در مادستون (گل سنگ) بوجود می آیند. اسلیتفیلیت شیست گنیس میگماتیت
انواع سنگهای دگرگونی چین خورده سنگهای چین خورده ای که با افزایش درجه دگرگونی (افزایش P و T) دانه های درشت گرانیت، کنگلومرا و برش بوجود می آید. گنیس شیست فیلیت در درجه اول ، در عکس العمل به افزایش فشار شکل میگیرد. گنیسمیگماتیت در درجه اول ، در عکس العمل به افزایش دما شکل میگیرد.
رخساره های دگرگونی رخساره های دگرگونی- سنگهایی که در معرض درجه یکسانی از دگرگونی (دما و فشار حاکم) قرار گرفته اند. http://www.tulane.edu/~sanelson/geol212/contactmeta.htm
اسلیت پروتولیت: سنگ ریز دانه مثل شیل،مادستون یا سیلتستون علائم: کدر، دانه های میکروسکوپی، کلیواژ قوی اسلیتی، در هر رنگی دیده میشود.
فیلیت پروتولیت: می تواند هر نوع سنگی باشد. علائم: براق، غنی از میکا همراه با دانه های میکروسکوپی، دارای کلیواژ قوی شیستی، میتواند فلسیک( غنی از مسکویت، بارنگ نقره ای) یا مافیک(غنی از بیوتیت، با رنگ تقریباً براق تا خاکستری تیره) باشد.
شیست پروتولیت: میتواند هر نوع سنگی باشد. علائم: براق، غنی از میکا ،دانه های ریز تا متوسط، کلیواژ قوی شیستی، میتواند فلسیک( غنی از مسکویت، بارنگ نقره ای) یا مافیک(غنی از بیوتیت، با رنگ تقریباً براق تا خاکستری تیره) باشد.
گنیس پروتولیت: هرنوع پروتولیت (اما اغلب دانه های برش خورده درشت مثل گرانیت، کنگلومرا و برش) علائم:کدر، فقیر لز میکا، دانه های ریز تا درشت، نواری، کلیواژ ضعیف
میگماتیت پروتولیت: می تواند هر نوع سنگی باشد. علائم:کدر، فقیر از میکا، دانه های ریز تا درشت، بافت نواری چین خورده، کلیواز ضعیف، تقریباً ذوب شده (تصویر یک میگماتیت چین خورده است)
انواع خاصی از سنگهای دگرگونی می تواند چین خورده (یا نخورده) باشد. • کوارتزیت: • دگرگون شده ماسه سنگ (Sandstone) • سختی آن بیشتر از مرمر است. • با افزودن اسید CO2آزاد نمی کند.
انواع خاصی از سنگهای دگرگونی می تواند چین خورده (یا نخورده) باشد. • مرمر: • دگرگون شده سنگ آهک • دارای کربنات کلسیم است. • در حضور اسید CO2 آزاد می کند. • سختی آن از کوارتزیت کمتر است.
انواع خاصی از سنگهای دگرگونی می تواند چین خورده (یا نخورده) باشد. • آنتراسیت: • دگرگون شده ذغال قیر دار • چگالی کم • سیاه خیلی براق
انواع خاصی از سنگهای دگرگونی می تواند چین خورده (یا نخورده) باشد. • آمفیبولیت: • سیاه تیره، دانه های ریز تا درشت، کلیواز ضعیف(در صورتی که در معرض برش قرار گرفته باشد) • دگرگون شده گابرو، بازالت یا دیوریت
دسته بندی سنگهای دگرگونی • سنگهای دگرگونی مجاورتی • در مجاورت با ماگما در دمای بالا و (یا) فشار بالا حاصل میشود. • در مجاورت توده های نفوذی آذرین یافت میشوند. • اغلب دارای چین خوردگی نیستند. • سنگهای دگرگونی منطقه ای • در عکس العمل به افزایش دما و فشار جهت دار در طول مرز صفحات ایجاد می شود. • دارای چین خوردگی است. • در معرض برش قرار گرفته است(برش ساده یا خالص)
شکل گیری دگرگونی مجاورتی و ناحیه ای سنگهای دگرگونی ناحیه ای سنگهای دگرگونی مجاورتی
