现在每年全世界物种灭绝速度加快，据专家估算，每小时约有 3 个物种灭绝。

3. 2§.جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ۋە ئۇنى قوغداش 第二节 生物的多样性及其保护 نۆۋەتتە پۈتكۈل دۇنيا مىقياسىدا جانلىقلارنىڭ نەسلى قۇرۇش سۈرئىتى تېزلەشتى،مۇتەخەسسىىسلەرنىڭ ھىسابلىشىچە ھەر سائەتتە تەخمىنەن3دانە جانلىق تۈرىنىڭ نەسلى قۇرۇپ كىتىپ بېرىپتۇ. 现在每年全世界物种灭绝速度加快，据专家估算，每小时约有3个物种灭绝。 主讲人：曾红武

4. 1.جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ئۇقۇمى 一 生物多样性的概念 جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى دىگىنىمىز يەر شارىدىكى 4مىليارديىل مابەينىدە جانلىقلارنىڭ تەرەققىياتى ئارقىلىق قېلىپ قالغان قىممەتلىك بايلىق،ئىنسانلارنىڭ ياشىشى ۋە تەرەققىي قىلىشىنىڭ ئاساسى. 生物多样性包括地球上所有植物、动物、微生物和它们拥有的基因以及由这些生物和环境构成的生态系统。 生物多样性是地球上40亿年生物进化留下来的宝贵财富，是人类赖以生存和发展的基础。 جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى دىگىنىمىز يەر شارىدىكى بارلىق ئۆسۈملۈك،ھايۋان،مىكرو ئورگانىزىم ۋە ئۇلاردا بار بولغان گىن ھەمدە بۇ جانلىقلار بىلەن مۇھىتتىن تۈزۈلگەن ئېكولوگىيىلىك سېستىما. شۇنىڭ ئۈچۈن،بىزنىڭ قوغدىشىمىزمۇ گىن ، جانلىقلار، ئېكولوگىيىلىك سېستىمىدىن ئىبارەت ئۈچ قاتلاملىق بولۇشى كېرەك. ئېرسىي كۆپ خىللىقى 遗传多样性 物种多样性 生态系统多样性 因此，我们的保护也要从基因、物种和生态系统三个层次着手。 تۈر كۆپ خىللىقى ئېكولوگىيىلىك سېستىما كۆپ خىللىقى

5. 2§.جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقىنىڭ قىممىتى 二 生物多样性的价值 ئىنسانلارغا نىسبەتەن جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقىنىڭ قىممىتى زوربولۇپ،تۆۋەندىكىدەك ئۈچ قىسىمنى ئۆز ئىچىگە ئالىدۇ: 对于人类来说，生物多样性具有巨大的价值，包括以下三个方面。 直接使用价值 بىۋاستە ئىشلىتىش قىممىتى 间接使用价值 ۋاستىلىق ئىشلىتىش قىممىتى 潜在使用价值 يوشۇرۇن ئىشلىتىش قىممىتى

6. بىۋاستە ئىشلىتىش قىممىتى 直接使用价值 دورىلىق قىممىتى 1 药用价值 سانائەت ماتىريالى ئامرىكىدا بىر خىل پۇراقلىق تۇخۇمەك دەرىخى بولۇپ،ئۆسكەن ۋاقىتتا دەرەخ قۋزۇقىدىن بىر خىل ئاق رەڭلىك سۈتسىمان سۇيۇقلۇق چىقىدىغان بولۇپ،ئازراقلا پىششىقلانسا نىفىتسىمان سۇيۇقلۇققا ئېرىشىپ،نىفىت يېقىلغۇسىنىڭ ئورنىنى ئالالايدىكەن. 2 工业原料 美国有一种香槐树，在长成时，可像割橡胶一样，从树的表皮取出一种白色乳汁，只需稍加提炼，便可获得类似石油的液体，代替石油燃料。还有一种能适应沙漠恶劣环境的名叫霍霍巴的灌木植物，它的果实含有50％-60％油性的乳汁，经过提炼可做润滑油。我国海南的油楠树，砍掉树干，油会源源而来，且产“原油”10-15公斤。 پەن-تېخنىكا قىممىتى 3 科研价值 ھۇزۇرلىنىش قىممىتى 4 美学价值

7. ۋاستىلىق ئىشلىتىش قىممىتى 间接使用价值 جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقىنىڭ مۇھىم ئېكولوگىيىلىك ئىقتىدارى بار.ھەر بىر ياۋائىي جانلىق ئېكولوگىيىلىك سېستىمىنىڭ تۇراقلىق ئۈچۈن تۆھپە قوشقان.ئازلاپ كەتسە ئىنسانلارنىڭ ياشاش مۇھىتى تەسىرگە ئۇچرايدۇ. • 指生物多样性具有重要的生态功能 • 每一种野生生物都对生态系统的稳定性作出了贡献。一旦减少，人类的生存环境将受影响。

8. يوشۇرۇن ئىشلىتىش قىممىتى 潜在使用价值 بىز ھازىرچە كۆپ قىسىم ياۋائىي ھايۋانلارنىڭ ئىشلىتىش قىممىتىنى بىلمەيمىز،لىكىن ئۇلارنىڭ غايەت زور يوشۇرۇن ئىشلىتىش قىممىتى بار. • 对大量的野生生物，我们目前尚不清楚它们的 使用价值，但是它们具有巨大的潜在使用价值。 بەلكىم 也许...... راكقا قارشى تۇرغۇچى دورا(ئەتە) 无名小草（今天） 克癌药 （明天） نامسىز ئوت(بۈگۈن)

9. دۆلىتىمىزدىكى جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ئەھۋالى 三 我国生物多样性概况 دۆلىتىمىزنىڭ يەر مەيدانى كەڭبولۇپ ئىنتايىن مول بولغان جانلىقلار ۋە ھەرخىل ئېكولوگىيىلىك سېستىما بار. 我国幅员辽阔，地大物博，有极其丰富的物种和多种多样的生态系统。 دۆلىتىمىزدىكى جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى ئالاھىدىلىكى: （一）我国生物多样性的特点： 1.ھايۋانات تۈر سانى سېلىشتۇرمىسى(قۇش تۈرى ئەڭ كۆپ دۆلەتلەرنىڭ بىرى) • 动物物种数比较（鸟类种数最多的国家之一） • 裸子植物种数世界首位 • 苔藓、蕨类和种子植物（3万多种，居世界第三） 2.يالىڭاچ ئۆسۈملۈكلەر تۈر سانى دۇنيا بويىچە 1-ئورۇندا تۇرىدۇ. 3.مۇخلار،پاپورتنىڭلار ۋە ئۇرۇقلۇق ئۆسۈملۈكلەر(30مىڭدىن كۆپ بولۇپ دۇنيا بويىچە 2-ئورۇندا تۇرىدۇ

10. 中国和世界动物物种数比较 دۆلىتىمىز ۋە دۇنيادىكى.ھايۋانات تۈر سانى سېلىشتۇرمىسى 类别名称 中国种数 世界种数 百分比(%) • 脊椎动物亚门6 347 45 417 13.97 • 鱼类3 862 22 037 17.53 • 两栖类284 4 010 7.08 • 爬行类 376 6 300 5.97 • 鸟类1 244 8 730 14.25 • 哺乳类581 4 340 13.39 تۈر ئىسمى دۇنيادىكى تۈر سانى نىسبىتى دۆلىتىمىزدىكى تۈر سانى ئۇمۇرتقىلىق ھايۋانلار بېلىق تۈرى قوش ماكانلىقلار ئۆمىلىگۈچىلەر قۇشلار سۈت ئەمگۈچىلەر

11. ئالاھىدە تۈر ۋە قەدىمىي تۈر كۆپ(مۈشۈكئېيىق،كۈمۈش قارىغاي،ياڭزىجىياڭ تىمساھى) 第二.特有的和古老的物种多（如大熊猫、银杉、扬子鳄等） تۈر ئىسمى نىسبىتى ئالاھىدە تۈر سانى دۆلىتىمىزدىكى تۈر سانى • 类别 中国已知种数 特有物种数 百分数（％） • 哺乳纲 581 110 18.93 • 鸟纲 1244 98 7.88 • 鱼纲 3862 404 10.46 • 总计　 6347 612 10.5 سۈت ئەمگۈچىلەر قۇشلار بېلىق تۈرى ئۇمومىي (سانلىق مەلۇماتلاردۆلەتلىك مۇھىت قوغداش ئىدارىسىدىن كەلگەن) （数据来自国家环境保护总局）

14. 3.ئىقتىسادىي جانلىقلار تۈرى مول دۆلىتىمىز تۆت چوڭ مەدەنىيەتلىك دۆلەت بولۇش سۈپىتى بىلەن يېزا-ئىگىلىك ئىشلەپچىقىرىشتا تارىخى ناھايىتى ئۇزۇن،يېتىشتۈرگەن ئۆسۈملۈك ۋە ئۆي ھايۋانلىرى دۇنيادا ئالدىنقى قاتاردا تۇرىدۇ. 第三 经济物种丰富 作为四大文明古国，我国的农业开发史 非常悠久，栽培植物和家养动物居世界前列。 4. ئېكولوگىيىلىك سېستىما كۆپ خىل دۆلىتىمىزنىڭ كەڭ تۇپرىقىدايەر شەكلى،ھاۋا كىلىماتى قاتارلىق ئامىللار تۈرى مول بولغان ئېكولوگىيىلىك سېستىمىنى شەكىللەندۈرگەن. 第四 生态系统多样 在我国辽阔的国土（含蓝色国土）上，地貌、气候等环境导致了种类繁多的生态系统的形成。

15. 2.جانلىقلارنىڭ كۆپ خىللىقى دۇچ كېلىۋاتقان تەھدىت （二）生物多样性面临的威胁 شىنجاڭ يولۋىسى 新疆虎 ياۋا ئات 金丝猴 野马 朱鹮 سەجدە قۇش ئالتۇن مويلۇق مايمۇن ئەتە،ئۇلار بىزدىن يېراقلىشىدۇ. 明天，它们将离我们远去！

16. ئېكولوگىيىلىك سېستىما كۆپ خىللىقىمۇ ئېغىر تەھدىتكەدۇچ كېلىۋاتىدۇ 生态系统的多样性也面临着严重的威胁！ «مىڭ كۆللۈك ئۆلكە»دەپ ئاتالغان خۇبىي ئۆلكىسىدە ئازادلىقنىڭ دەسلەپكى مەزگىلىدە جەمئىي1066دانە چوڭ-كىچىك كۆل بار بولۇپ،ھازىر پەقەت100دىن كۆپرەگى قالغان،سۇ رايونى كۆلىمى ئەسلىدىكىسىنىڭ %30گە توغرا كېلىدىغان بولۇپ قالغان. نۆۋەتتە مەملىكەتتىكى ئوتلاقنىڭ چىكىنىش سۈرئىتى تېزلىشىپ،يۇلىغا ئوتتۇرىچە ھېساب بىلەن2مىليون گېكتارلىق سۈرئەت بىلەن ئاشقان،دۆلەت زىمىنىنىڭ%16.7تى قۇملىشىپ بولغان. 号称“千湖之省”的湖北省，解放初有大小湖泊1066个，现仅100多个，水域面积仅为原来的30%。 目前全国草地退化速度加剧，平均每年以200万公顷的速度增加，16.7％的国土已被风蚀沙化。

17. جانلىقنىڭ كۆپ خىللىقى ئېغىر تەھدىتكەدۇچ كېلىۋاتىدۇ 生物多样性面临着严重的威胁！ ئۇنداقتا،زادى قايسى ئامىل مانا مۇشۇنداق ئېغىر ۋەزىيەتنى كەلتۈرۈپ چىقارغان؟ 那么，是什么因素导致了这种严重的局面呢

18. ھەممىمىز بىرلىكتە جانلىقلارنى قوغدايلى! 让我们一起来保护生物！