PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Priorytet VII Promocja integracji społecznej

1. PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Priorytet VII Promocja integracji społecznej Departament Zarządzania EFS - Ministerstwo Rozwoju Regionalnego

2. Agenda: • Program Operacyjny Kapitał Ludzki • Szczegółowy Opis PO KL (działania) • Plan Działania dla Priorytetu VII (metoda podziału środków w projekcie systemowym i harmonogram) • Projekt systemowy OPS i PCPR • Projekt szkoleniowy ROPS (zadania i harmonogram)

3. I Program Operacyjny Kapitał Ludzki

4. Priorytet VII Promocja integracji społecznej Cel szczegółowy 1 Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wskaźnik produktu: Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projekcie (15%); Liczba klientów instytucji pomocy społecznej objętych kontraktami socjalnymi w ramach realizowanych projektów (10%); Liczba pracowników instytucji pomocy i integracji społecznej bezpośrednio zajmujących się aktywną integracją, którzy w wyniku wsparcia z EFS podnieśli swoje kwalifikacje w systemie pozaszkolnym (100%).

5. Priorytet VII Promocja integracji społecznej Cel szczegółowy 2 Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej Wskaźnik produktu: Liczba instytucji wspierających ekonomię społeczną, które otrzymały wsparcie w ramach Priorytetu (40); Liczba inicjatyw z zakresu ekonomii społecznej wspartych z EFS (350); Liczba osób, które otrzymały wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej (7000).

6. Wyjaśnienia terminologiczne • Klient pomocy społecznej osoba w wieku aktywności zawodowej; niezatrudniona; korzystająca ze świadczeń pomocy społecznej. W szczególności należąca do jednej z grup dysfunkcyjnych; • Instytucje pomocy i integracjispołecznej jednostki organizacyjne pomocy społecznej (art. 6 pkt 5 ustawy o pomocy społecznej), jednostki zatrudnienia socjalnego, organizacje pozarządowe); • Ekonomia społeczna organizacje pozarządowe, spółdzielnie pracy, spółdzielnie inwalidów i niewidomych, spółdzielnie socjalne).

7. Budżet Priorytetu VII 1.552.906.053 Euro 85% 15% 1.319.870.145 Euro ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego • 232.935.908 • Euro • ze środków krajowych • w tym: • budżet państwa - 57,69% (52,8 mln) • budżet JST – 32,47% (75,6 mln); • Fundusz Pracy – 1,88% (4,3 mln); • PFRON – 7,96% (18,5 mln)

9. II Szczegółowy Opis Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

10. Działanie VII.1. Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji 1.009.388.934,4 Euro Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia ----------------------- Upowszechnianie pracy Socjalnej i aktywnej Integracji Ośrodki pomocy społecznej Instrumenty aktywnej integracji adresowane do klientów pomocy społecznej pozbawionych zatrudnienia (niepełnosprawni, imigranci, opuszczający placówki) ----------------------- Upowszechnianie pracy Socjalnej i aktywnej integracji Powiatowe Centra Pomocy Rodzinie Projekt szkoleniowy służący wzmocnieniu i rozwojowi instytucjom pomocy I integracji społecznej Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej na rzecz Ośrodków Pomocy Społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie i jednostek organizacyjnych pomocy i integracji społecznej

11. Źródła współfinansowania w VII.1.

12. Działanie VII.2. Przeciwdziałanie wykluczeniu i wzmocnienie sektora ekonomii społecznej 434.813.695,8 Euro Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia konkurs konkurs Aktywizacja zawodowa i społeczna osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wszystkie podmioty Wsparcie ekonomii Społecznej Wszystkie podmioty

13. Działanie VII.3. Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji 108.703.423,7 Euro Instytucja Pośrednicząca/Instytucja Pośrednicząca II stopnia konkurs • projekty przyczyniające się do integracji społecznej mieszkańców obszarów wiejskich oraz rozwoju usług społecznych na tych obszarach (z wyłączeniem instrumentów objętych zasadami pomocy publicznej); • wsparcie inicjatyw lokalnych o charakterze informacyjnym, szkoleniowym i promocyjnym mających na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu mieszkańców obszarów wiejskich; • rozwój dialogu, partnerstwa publiczno – społecznego i współpracy na rzecz rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym. Inicjatywy lokalne na rzecz aktywnej integracji Wszystkie podmioty w gminach do 25 tys. mieszkańców

14. Źródła współfinansowania w VII.2 i 3

15. III Plan Działania Priorytetu VII

16. Konstrukcja Planu działania • Plan Działania składa się z następujących części: • Opis wybranych obszarów wymagających wsparcia w danym roku (w tym: wskazania sposobu wykorzystania puli środków do swobodnego dysponowania przez IP*) oraz rezultatów przewidzianych do osiągnięcia dzięki wsparciu; • Plan finansowy (tabela finansowa w podziale na Działania danego Priorytetu PO KL); • Zestaw wskaźników produktu. Wskaźniki te, opracowane na poziomie Działania przez Instytucję Zarządzającą (IZ) przy współpracy z właściwą IP (oraz IP2), umożliwiają monitorowanie stopnia osiągania celów określonych na poziomie Działań w danym roku; • Opis sposobu wdrażania Priorytetu. *) 30% środków finansowych przypadających w danym roku na Działanie, które mogą zostać rozdzielone pomiędzy inne Działania w ramach Priorytetu

17. Konstrukcja Planu działania • W Opisie sposobu wdrażania Priorytetu znajdą się informacje: • 1) dotyczące procedury konkursowej (w podziale na Poddziałania/schematy): • typy projektów przewidziane do realizacji; • grupy docelowe projektów; • indykatywny budżet pojedynczego konkursu; • zasady aplikowania o środki, czyli określenie: szczegółowych kryteriów wyboru • harmonogramu (w ujęciu kwartalnym) i szczegółowych zasad • przeprowadzenia procedury konkursowej. • 2) dotyczące projektów systemowych: • zwięzły opis pojedynczego projektu systemowego realizowanego przez beneficjenta systemowego (w tym IP lub IP2 – jeśli została wyznaczona) : • do kogo będzie skierowany (grupy docelowe); • ile środków finansowych zostanie na niego przeznaczone (indykatywny budżet • projektu). • Instytucja Pośrednicząca określa także w Planie działania informacje dotyczące projektów innowacyjnych i ponadnarodowych (od 2009).

18. Plan działania dla Priorytetu VII • W przypadku projektów systemowych, których beneficjentami są: ośrodki pomocy społecznej (OPS), powiatowe centra pomocy rodzinie (PCPR), regionalne ośrodki polityki społecznej (ROPS), w Planie działaniazawiera się zbiorczą informację na temat liczby beneficjentów ostatecznych oraz środków finansowych, ze wskazaniem wymaganego wkładu własnego beneficjentów. Szczegółowe zasady dotyczące wdrażania tych projektów określi Instytucja Zarządzająca PO KL. • określenie sposobu podziału środków w projekcie systemowym pomiędzy jednostki samorządu terytorialnego; • określenie wysokości wkładu własnego w ramach poszczególnych projektów.

19. Sposób podziału środków w projekcie systemowym Alokacja na Priorytet VII na województwo na dany rok Alokacja na Konkursy (D.7.2 i 7.3.) Alokacja na projekty Systemowe (D.7.1) Decyzja IP 39.5% 60.5% 4 - 5% Decyzja IP Alokacja na projekt Systemowy ROPS Alokacja na projekty Systemowe OPS i PCPR Wzór nr 1 Alokacja na projekty systemowe PCPR Alokacja na projekty systemowe OPS Wzór nr 2 Wzór nr 3 Alokacja na projekt powiatu Alokacja na projekt powiatu Alokacja na projekty systemowe gminy Rezerwa na projekty systemowe gminy Decyzja IP Alokacja na projekt Powiatu grodzkiego Alokacja na projekt gminy Alokacja na projekt gminy

20. Sposób podziału środków w projekcie systemowym pomiędzy gminy i powiaty Alokacja na projekty systemowe OPS i PCPR (dane dla całego województwa) • Powiaty (PCPR) • Liczba posiadających status • uchodźcy; • Liczba osób opuszczających • placówki opiekuńczo- • wychowawcze i rodziny • zastępcze; • Liczba osób niepełnosprawnych • objętych rehabilitacją zawodową • Gminy (OPS) • Liczba osób, którym • przyznano świadczenie z • pomocy społecznej • z powodu bezrobocia

21. Sposób podziału środków w projekcie systemowym pomiędzy powiaty Alokacja na projekty systemowe PCPR (dane dla całego województwa) • liczba osób niepełnosprawnych w powiecie objętych rehabilitacją zawodową (lub liczba osób niepełnosprawnych) • liczba osób w powiecie opuszczających placówki opiekuńczo–wychowawcze i rodziny zastępcze (uzyskujące pomoc na zagospodarowanie w formie rzeczowej) • liczba osób w powiecie posiadających status uchodźcy, korzystających z pomocy społecznej Alokacja Dla powiatu Alokacja Dla powiatu

22. Sposób podziału środków w projekcie systemowym pomiędzy gminy • liczba mieszkańców gminy • liczba osób w rodzinach korzystających z pomocy społecznej z tytułu bezrobocia w danej gminie • liczba pracowników socjalnych w danej gminie • inne wskaźniki określone przez IP Alokacja na projekty systemowe OPS (dane dla całego województwa) Środki na aktywną integrację – algorytm (80%) Rezerwa na upowszechnianie pracy socjalnej oraz aktywną integrację – podział decyzją IP (20%)

23. Sposób podziału środków w projekcie systemowym pomiędzy gminy Środki na aktywną integrację Podzielone algorytmem (80%) Rezerwa na upowszechnianie pracy socjalnej oraz aktywną integrację – podział decyzją IP (20%) 1) Środki na etaty dla pracowników socjalnych W gminach gdzie są największe braki 2) Dodatkowe środki na aktywną integrację dla gmin, które realizują projekt wspólnie w drodze umowy. Alokacja na projekt gminy

24. Harmonogram przygotowania Planu Działania 2008 (faza I) Instytucja Pośrednicząca – Przygotowanie Planu Działania na 2007 – 2008 30 września 2007 r. • Regionalny Ośrodek • Polityki Społecznej • Przedstawienie propozycji lub • zaopiniowanie: • podziału środków na projekty • systemowe i konkursowe; • sposobu podziału środków w • projekcie systemowym pomiędzy JST; • Podziału środków na • upowszechnianie pracy socjalnej • (wniosek ROPS). Instytucja Zarządzająca Opiniuje 14 dni Instytucja Pośrednicząca – w terminie 10 dni przedstawia Plan działania i opinię IZ Podkomitet Monitorujący PO KL

25. Harmonogram przygotowania Planu Działania 2008 (faza II) Podkomitet Monitorujący PO KL Rekomenduje do 30 listopada warunkową akceptację PD odrzucenie PD IP poprawia PD do 14 grudnia IP poprawia PD do 14 grudnia akceptację PD Instytucja Zarządzająca Zatwierdza w terminie 5 dni Instytucja Pośrednicząca Niezwłocznie po zatwierdzeniu podaje do publicznej wiadomości

26. IV Projekt systemowy Ośrodka Pomocy Społecznej i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

27. Projekty systemowe OPS i PCPR Projekt systemowy składa się z dwóch elementów: • działania na rzecz aktywnej integracji wobec klientów pomocy społecznej • upowszechnianie pracy socjalnej i aktywnej integracji

28. Działania w obszarze rzecz aktywnej integracji – współpraca pomocy społecznej i urzędów pracy Usługi i instrumenty rynku pracy Bezrobotni -2,0 mln Powiatowy urząd pracy Instrumenty Aktywnej integracji Bezrobotni -0,9 mln Ośrodek pomocy społecznej Bezdomni (OPS);Niepełnosprawni (PCPR), Uzależnieni (OPS);Opuszczający zakłady karne (OPS);Imigranci (PCPR);Opuszczający placówki opiekuńczo-wychowawcze i rodziny zastępcze (PCPR);Korzystające ze świadczeń pomocy społecznej od co najmniej 24 miesięcy (OPS);Osoby pochodzące z rodzin niewydolnych wychowawczo, w tym osoby samotnie wychowujące dzieci lub rodziny wielodzietne z problemami wychowawczymi; będący bezrobotnymi, poszukującymi pracy lub bez zatrudnienia.

29. Narzędzia aktywnej integracji Wsparcie dochodowe JST Kontrakt socjalny Praca socjalna JST Prace społecznie użyteczne FP Instrumenty aktywnej integracji EFS Projekt aktywności lokalnej Środowiskowa praca socjalna JST Działania środowiskowe JST Wsparcie integracji osób niepełnosprawnych Wsparcie działań podmiotów działających na rzecz aktywizacji osób niepełnosprawnych EFS, PFRON Wsparcie proaktywizacyjnych działań w WTZ

30. Instrumenty aktywnej integracji Instrumenty aktywizacji edukacyjnej zajęcia szkolne związane z uzupełnieniem wykształcenia ogólnego na poziomie podstawowym, gimnazjalnym lub średnim, zajęcia w ramach kształcenia ustawicznego mające na celu uzyskanie zawodu lub przygotowania zawodowego lub potrzeb wynikających ze specyfiki niepełnosprawności; Instrumenty aktywizacji zawodowej Skierowanie do uczestnictwa w zajęciach Centrum Integracji Społecznej; Skierowanie do uczestnictwa w zajęciach Klubu Integracji Społecznej; Uczestnictwo w zajęciach reintegracji zawodowej u pracodawcy (do 9 miesięcy w wymiarze od 10 do 40 godzin, bez nawiązania stosunku pracy); Instrumenty aktywizacji zdrowotnej badania profilaktyczne lub specjalistyczne w związku z możliwością podjęcia zatrudnienia; terapię psychologiczną lub psychospołeczną dla rodzin lub osób; program korekcyjno-edukacyjny dla osób stosujących przemoc w rodzinie, o którym mowa w przepisach o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie; program psychoterapii lub program terapeutyczny, dla osób uzależnionych Instrumenty aktywizacji społecznej uczestnictwo w ośrodkach dziennego wsparcia, świetlicach i klubach, usługi wspierające, w tym tłumacz osoby głuchoniemej, przewodnik osoby niewidomej, asystent personalny osoby niepełnosprawnej; świadczenia w ramach wolontariatu; uczestnictwo w grupach i klubach samopomocowych.

31. V Projekt szkoleniowy Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej

32. Projekt - Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej Nazwa projektu: szkolenia i specjalistyczne doradztwo dla kadr instytucji pomocy społecznej działających na terenie regionu powiązanych z bezpośrednio z potrzebami oraz ze specyfiką realizowanych zadań;

33. Projekt - Podnoszenie kwalifikacji kadr pomocy i integracji społecznej Podstawa prawna: ustawa z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy społecznej: Art. 21. Do zadań samorządu województwa należy:(...) 2)organizowanie kształcenia, w tym prowadzenie publicznych szkół służb społecznych oraz szkolenia zawodowego kadr pomocy społecznej;

34. Grupy docelowe projektu • pracownicy regionalnych ośrodków polityki społecznej; • pracownicy i wolontariusze ośrodków pomocy społecznej i powiatowych centrów pomocy rodzinie; • pracownicy i wolontariusze innych jednostek organizacyjnych pomocy społecznej oraz • instytucji pomocy i integracji społecznej realizujący działania w zakresie integracji.

35. Przygotowanie projektu 2007 - 2008 • Określenie potrzeb szkoleniowych na poszczególne etapy realizacji projektu w 2007 i 2008 roku; • Określenie potrzeb w zakresie specjalistycznego doradztwa dla OPS i PCPR • Oszacowanie kosztów szkolenia i doradztwa w 2007 i 2008; • Przygotowanie budżetu zadaniowego i wniosku o dofinansowanie.

36. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 -oszacowanie potrzeb szkoleniowych I faza szkoleń (ok. 6 -9 miesięcy obejmujący 2007 rok i pierwsze miesiące 2008 roku) powinien odnosić się przede wszystkim do przygotowania się do wdrażania PO KL. • szkolenia dla kadry kierowniczej OPS i PCPR i NGO kierującymi realizacją projektów systemowych; (100% jednostek po 1 przedstawicielu); • szkolenia dla pracowników socjalnych realizujących zadania z zakresu aktywnej integracji (100% jednostek po kilku przedstawicieli zgodnie z decyzją ROPS na podstawie informacji o potrzebach z gmin i powiatów); • szkolenia dla służb finansowo – księgowych rozliczających projekty systemowe; (100% jednostek po 1 przedstawicielu); • Szkolenia i warsztaty 2 – 3 dniowe.

37. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 -oszacowanie potrzeb szkoleniowych II faza szkoleń (do końca 2008 roku) na podstawie wstępnego bilansu potrzeb szkoleniowych pracowników OPS, PCPR i NGO w zakresie: • doskonalenia w obszarze form aktywnej integracji (kontrakty socjalne, projekty aktywności lokalnej; metod i sposobów aktywizacji klientów pomocy społecznej oraz nowych form i narzędzi wsparcia indywidualnego i środowiskowego; • realizacji działań partnerskich; • wsparcia osób niepełnosprawnych; • rozwoju ekonomii społecznej; • planowania i rozliczania budżetu projektu systemowego; • innych szkoleń określonych przez region; • Szkolenia 1, 2 dniowe i dłuższe;

38. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 -oszacowanie potrzeb doradczych • Specjalistyczne doradztwo w zakresie rozwoju form aktywnej integracji realizowane w ROPS: • Określenie zadań dla doradztwa, rekrutacja odpowiedniego personelu, zapewnienie wyposażenia w 2007; • Realizacja usług doradczych na potrzeby OPS i PCPR do końca 2008 roku. (z określeniem kontynuacji zadań do 2015 roku.

39. Oszacowanie kosztów finansowych

40. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –ZADANIA • Realizacja projektu (w tym przygotowanie wniosku o dofinansowanie) wymaga dokładnego przemyślenia sekwencji: potrzeby – cele – zadania/działania - koszty – oczekiwane rezultaty • Istotne jest aby wszystkie zadania (a tym samym wydatki) zostały starannie przemyślane – w innym przypadku projekt może nie osiągnąć zakładanych celów.

41. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 • Krok pierwszy: identyfikacja, charakterystyka, uzasadnienie potrzeb szkoleniowych i w zakresie doradztwa: • jakie problemy są nie rozwiązywane w związku z brakiem wiedzy i umiejętności; • jakie problemy są źle i/lub niewystarczająco rozwiązywane; • jakie pojawiły się nowe zadania/wyzwania; • jaka jest skala przyjęć nowych pracowników – bez wiedzy praktycznej i umiejętności

42. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 • Krok drugi: zdefiniowanie celów szczegółowych projektu – na ile rzeczywistość zmieni się w wyniku jego realizacji; cele ściśle wynikają ze zidentyfikowanych problemów i do nich się odnoszą • Cele muszą być ambitne, ale realne, mierzalne, weryfikowalne, osiągalne w założonym czasie. • Celów nie może być dużo (od 1 do 3)

43. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 • Krok trzeci: kim są uczestnicy projektu? Jak duża jest to grupa? Jaką jej część jesteśmy w stanie objąć działaniami projektu? Jak więc wybierzemy tę część, jakimi kryteriami będziemy się posługiwać? • Jakie inne specyficzne problemy charakteryzują tę grupę/ podgrupy? Na ile jesteśmy w stanie je uwzględnić w naszym projekcie? • Jak dotrzemy do potencjalnych uczestników? Co musimy zrobić, by zapewnić udział zaplanowanej liczby uczestników? Z jakiego typu trudnościami musimy się liczyć na etapie rekrutacji i jak na nie zareagujemy?

44. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 • Krok czwarty: co kolejno musimy wykonać, aby zrealizować zamierzenia projektu (osiągnąć cele)? • Na tym etapie warto myśleć nawet o czynnościach i grupować je w zadania • To, co nie zostanie na tym etapie zidentyfikowane, nie będzie mogło zostać ujęte w budżecie – a przecież nie ma zadań/działań/czynności bezkosztowych; ale też – dla każdego zadania musimy być w stanie udowodnić związek z celem projektu!

45. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 • Krok piąty: jakie rezultaty – zarówno twarde i miękkie - przyniesie realizacja projektu? • Rezultat to etap na drodze do osiągania celu • Rezultat twardy – ilościowy, łatwo weryfikowalny, np. liczba osób, które uzyskały nowe umiejętności • Rezultat miękki – jakościowy; też weryfikowalny i nawet dający się policzyć, ale przy zastosowaniu bardziej złożonych metod (np. zmiana postaw, zwiększenie wiary we własne możliwości) • Krok szósty: przełożenie zadań na budżet

46. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –BUDŻET ZADANIOWY Zadanie 1: Zarządzanie Zatrudnienie (oddelegowanie) pracowników koordynujących (1-2 osoby), Zatrudnienie osoby do księgowości (jeśli potrzeba nowej osoby), wynajem lokalu, kupno komputerów, sprzętu biurowego); Zadanie 2: Promocja i rekrutacja Koszty spotkań informacyjnych, ogłoszeń prasowych, strona internetowa, wizualizacja projektu, konferencje, seminaria itp. Możliwe jest zatrudnienie pracownika (ew. może to realizować osoba zajmująca się zarządzaniem lub ewaluacją); Zadanie 3: Szkolenie Koszty szkoleń dla grup docelowych (pracowników i wolonariuszy). Koszt szkolenia obejmujący: trenerów, materiały szkoleniowe, noclegi, wyżywienie należy przeliczyć na 1 osobę uczestniczącą w szkoleniu (zadanie przewidziane do zlecenia).

47. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –BUDŻET ZADANIOWY Zadanie 4: Specjalistyczne doradztwo Zatrudnienie (oddelegowanie) od 2 do 4 pracowników zajmujących się specjalistycznym doradztwem dla gmin i powiatów, koszty podróży, sprzęt biurowy, komputerowy, materiały szkoleniowe dla doradztwa. Zadanie 5: Ewaluacja Koszty realizacji badań ewaluacyjnych, realizowanych niezależnie od ewaluacji dokonywanej po szkoleniach. Ewaluacja ta powinna służyć analizie potrzeb i budowie strategii szkoleniowej (realizowana samodzielnie lub zlecana na zewnątrz) Koszty które nie mogą zostać przyporządkowane do poszczególnych zadań w ramach projektu mogą być kwalifikowane jako wydatki pośrednie. W projektach do 2 mln zł. stanowią one - do 20% wartości kosztów bezpośrednich, oraz - do 15% w projektach od 2 do 5 milionów złotych (są to m.in. opłaty administracyjne, opłaty za energię, usługi pocztowe i telefoniczne, koszty materiałów biurowych itp.)

48. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –BUDŻET ZADANIOWY Cross-financing • w ramach wsparcia objętego cross-finanacingiem (koszty kwalifikowalne z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) możliwe jest: wydatkowanie w projekcie wydatków dotyczących • zakupu oraz leasingu sprzętu i wyposażenia; • dostosowywania budynków, pomieszczeń i miejsc pracy. • Wydatki te nie mogą przekraczać wartości 15% wydatków kwalifikowalnych stanowiących budżet projektu. • Cross-financing w ramach PO KL nie obejmuje budowy nowych budynków, dużych prac budowlanych, remontów budynków a jedynie wyposażenie i niewielkie prace dostosowawcze związane z realizowanymi projektami w ramach PO KL. Zgodnie ze Szczegółowym Opisem Priorytetów PO KL zakres stosowania cross-financingu w projekcie ROPS dotyczy: zakupu sprzętu oraz dostosowania pomieszczeń i miejsc pracy m.in. do potrzeb osób niepełnosprawnych.

49. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –Wniosek o dofinansowanie Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej wypełnia wniosek o dofinansowanie zgodnie z instrukcją Instytucji Zarządzającej W zasadzie oznacza to wypełnienie całości wniosku bez pozycji 1.4, 3.5., 4.2. i 4.3. Wypełnić należy też harmonogram realizacji projektu. IZ rozważa czy należy wypełniać szczegółowy budżet projektu NIE DOTYCZY

50. Przygotowanie projektu 2007 – 2008 –Wniosek o dofinansowanie 3.1. Cel projektu. Należy pamiętać, że cel ogólny musi być zgodny z PO KL i Planem działania na dany rok oraz uwzględniać wojewódzką strategię z zakresie polityki społecznej. W przypadku braku Planu działania 2007-2008, do dnia przyjęcia wniosku należy dokonać stosownego zapisu w Planie działań. Należy również dokonać zapisu o równych szansach w zapewnieniu dostępu do projektu (kobiety/mężczyźni, niepełnosprawni) NIE DOTYCZY