Ứng dụng của công nghệ blockchain là gì

2. Ứng Dụng Blockchain Là Gì? 19 Ứng Dụng Đột Phá Nhất 2020 Những trường hợp nổi bật nhất vềứng dụng blockchain là gì? Ta đã biết mỗi block (khối) trên blockchain lưu dữ liệu, thông tin số hóa, và cả giao dịch tiền tệ. Ngoài ra, công nghệ blockchain còn ứng dụng trong: Lưu dữ liệu về chuyển giao tài sản, Nguồn gốc, các điểm dừng của nguyên liệu, sản phẩm trong chuỗi cung ứng, Và thậm chí cả những lá phiếu bầu cho ứng cử viên tổng thống. Đã có khảo sát cụ thể với hơn 1.000 công ty, tại 7 quốc gia, vềứng dụng công nghệ blockchain trong hoạt động kinh doanh. [1] Khảo sát này của Deloitte cho thấy: 34% doanh nghiệp khảo sát đã ứng dụng Blockchain vào sản xuất, 41% có kế hoạch triển khai ứng dụng công nghệ blockchain trong vòng 12 tháng, Gần 40% doanh nghiệp cho biết họ sẽđầu tư ít nhất 5 triệu USD/1 doanh nghiệp vào ứng dụng Blockchain. Dưới đây là những ứng dụng Blockchain nổi bật nhất tính đến tháng 4/2020. 1. Ứng Dụng Blockchain Trong Ngành Ngân Hàng Có lẽ không ngành công nghiệp nào nhận được nhiều lợi ích từ blockchain trong hoạt động nhiều hơn ngân hàng. Hiện tại, các chủ thể tài chính (ngân hàng, công ty tín dụng, bảo hiểm…) chỉ làm việc trong giờ hành chính, 5 - 6 ngày/tuần. Nghĩa là nếu muốn mở tài khoản lúc 6 giờ chiều ngày Thứ Sáu, ta sẽ phải chờ tới sáng Thứ Hai tuần sau mới được. Hơn nữa, nếu đặt lệnh chuyển khoản liên ngân hàng ngoài giờhành chính, ta thường sẽ phải chờ sang buổi làm việc tiếp theo thì tiền mới được chuyển. Nếu ngành ngân hàng ứng dụng blockchain, hệ thống của họ sẽ không bao giờ“ngủ.” Với ứng dụng blockchain trong ngân hàng, giao dịch sẽđược thực hiện chỉ trong vòng 10 phút, thay vì 1 buổi làm việc như hiện nay. Đó là thời gian trung bình để mỗi block dữ liệu được thêm vào chuỗi khối.

3. Ngoài ra, giao dịch liên ngân hàng cũng được bảo mật cao hơn. Trong ngành chứng khoán, quy trình đặt lệnh và khớp lệnh có thể lên tới 3 ngày với giao dịch quốc tế. Nghĩa là tiền và cổ phiếu sẽ tạm bịđóng băng trong thời gian đó. Do khối lượng giao dịch rất lớn, nên dù chỉ vài ngày tạm đóng băng như vậy đã mang lại rủi ro lớn cho ngân hàng. Và với tài chính, rủi ro đồng nghĩa với chi phí. Cụ thể, Santander, 1 ngân hàng châu Âu, có thể tiết kiệm tới 20 tỉ USD mỗi năm nếu ứng dụng blockchain vào hệ thống. [2] 2. Ứng Dụng Blockchain Trong Tiền Tệ (Tiền Mã Hóa, Tiền Điện Tử) Công nghệ blockchain tạo nền tảng vững chắc cho các loại tiền mã hóa như dong Bitcoin. Hiện tại, mọi đồng tiền đang lưu hành đều do 1 đơn vịtrung ương phát hành và điều tiết. Đó thường là Ngân hàng Nhà nước (trường hợp Việt Nam) hay Cục Dự trữ liên bang (trường hợp nước Mỹ). Trong hệ thống quản lý tập quyền như thế, dữ liệu người tiêu dùng và sức mua đồng tiền hoàn toàn nằm trong tay 1 chủ thể. Nếu chủ thểấy sụp đổ, môi trường chính trị bất ổn, giá trị đồng tiền sẽ chịu rủi ro lớn. Đó chính là lí do những đồng tiền mã hóa như dựa trên công nghệ Sổ cái phân tán như Bitcoin sinh ra. Công nghệ blockchain cho phép các hệ thống tiền điện tử hoạt động theo mô hình mạng ngang hàng. Khi phân tán quyền kiểm soát trên 1 hệ thống rộng lớn như vậy, không vị trí nào có thể kiểm soát toàn bộ. Đặc tính này không chỉ làm giảm rủi ro, mà còn hoàn toàn loại bỏ rất nhiều bước giao dịch và chi phí liên quan.

4. 3. Ứng Dụng Trong Y Tế Và Chăm Sóc Sức Khỏe Ai cũng có nhu cầu bảo đảm quyền riêng tư cho bản thân mình. Trong đó có tình trạng sức khỏe, tiền sử bệnh lí của mỗi người. Ngành Y tế có thểứng dụng công nghệblockchain để bảo mật dữ liệu cho bệnh nhân. Khi hồ sơ khám chữa bệnh được tạo và kí xác nhận, nó có thểđược lưu trên blockchain. Nhờđó, người bệnh hoàn toàn yên tâm quá trình khám chữa bệnh của mình là minh bạch và không thể xóa sửa. Hồsơ khám chữa bệnh ấy còn có thểđược mã hóa thêm 1 lớp bảo mật, để chỉngười có mã truy cập mới xem được hồsơ. 4. Ứng Dụng Trong Bầu Cử Ứng dụng công nghệ Blockchain trong bầu cử sẽ loại bỏ hoàn toàn mọi vụ gian lận số phiếu như hiện nay. Ngoài ra, nhờ sự minh bạch rõ rệt ấy, lượng người tham gia bỏ phiếu có thể lớn hơn nhiều hiện tại. [3] Trong trường hợp này, mỗi lá phiếu sẽđược lưu trên chuỗi khối, nên gần như không thể xóa sửa chúng. Giao thức Blockchain: Đảm bảo tính minh bạch trong suốt quá trình bầu cử, Giảm tối đa nhân lực cần thiết để thực hiện mỗi cuộc bầu cử. Thể hiện kết quả công khai và ngay lập tức. 5. Ứng Dụng Hợp Đồng Thông Minh Công nghệ Sổ cái phân tán cho phép lập trình những hợp đồng đơn giản, tựđộng thực thi khi thỏa mãn điều kiện cho trước. Ethereum là dự án blockchain mã nguồn mở xây dựng riêng để thực hiện khảnăng này. Dù vẫn còn trong giai đoạn phát triển ban đầu, Ethereum đã có tiềm năng thúc đẩy ứng dụng của công nghệ blockchain trên phạm vi toàn thế giới. Ởgiai đoạn phát triển hiện tại, các hợp đồng thông minh đã có thể tự thực hiện những chức năng đơn giản. Ví dụ 1 Hợp đồng phái sinh tựđộng thanh toán khi mã chứng khoán đạt đến mốc cho trước. Ứng dụng công nghệ blockchain và Bitcoin cho phép việc chi trả tựđộng thực hiện. Ví dụ 2 Tôi cho bạn thuê xe ô tô tự lái bằng hợp đồng thông minh trên blockchain. Tôi đồng ý giao chìa khóa xe cho bạn ngay khi bạn chuyển khoản tiền thuê. Hợp động được tựđộng thực hiện cho cả 2 Bên, bạn nhận được chìa khóa ngay khi trả tiền. Nếu tôi không giao chìa khóa, hợp đồng thông minh tựđộng chuyển tiền lại cho bạn. Ứng dụng hợp đồng thông minh này cắt bỏ hoàn toàn các chi phí cho bên môi giới liên quan. 6. Ứng Dụng Trong Nền Kinh Tế Chia Sẻ Nền kinh tế chia sẻđã chứng minh thành công của mình với những ngôi sao như Uber và Airbnbn. Tuy nhiên, người dùng hiện tại vẫn phải phụ thuộc vào bên trung gian như Uber khi sử dụng dịch vụ thuê xe theo chuyến. Nếu ứng dụng khảnăng thanh toán ngang hàng, công nghệ blockchain mở cửa cho việc thanh toán trực tiếp giữa các bên. Kết quả là 1 nền kinh tế chia sẻ thực sự phân tán. Trong lúc này, OpenBazaar đã kịp ứng dụng blockchain để tạo nên 1 eBay ngang hàng. [4] Chỉ cần tải vềứng dụng, và bạn đã có thể giao dịch trực tiếp với các thương nhân OpenBazaar mà

5. không phải trả phí giao dịch. Triết lí “vô pháp” của giao thức này nghĩa là danh dự cá nhân trong các giao dịch kinh tế càng thêm quan trọng. Ít nhất là khác với eBay hiện tại. 7. Ứng Dụng Blockchain Trong Gây Quỹ Cộng Đồng Những dự án gây quỹ cộng đồng như Kickstarter và Gofundme đang đi tiên phong trong nền kinh tếngang hàng đang phát triển. Phạm vi ảnh hưởng của những website này cho thấy người tiêu dùng muốn có tiếng nói trực tiếp đến quá trình phát triển sản phẩm. Công nghệ blockchain còn đưa mong muốn này lên 1 cấp cao hơn, có khảnăng tạo ra các quỹđầu tư mạo hiểm do cộng đồng sở hữu. Năm 2016 đã xuất hiện 1 thử nghiệm như vậy, đó là Tổ chức tự chủ phân tán. [5] Dựán đã kêu gọi được nguồn vốn đầu tư lớn bất ngờ, 200 triệu USD, chỉ trong 2 tháng. Những người tham gia mua DAO Token và được quyền bỏ phiếu đầu tư cho những dự án hợp đồng thông minh khởi nghiệp. Quyền của lá phiếu tỉ lệ với số DAO mỗi người sở hữu. Tuy nhiên, 1 vụ hack vào các quỹ dự án cho thấy rằng dựán này được khởi động khi chưa có sự chuẩn bịđầy đủ. Thiệt hại ước tính là rất lớn. Dù vậy, thử nghiệm DAO cho thấy rằng công nghệ blockchain có tiềm năng khai mở“một mô hình hợp tác kinh tế hoàn toàn mới.” 8. Ứng Dụng Trong Quản Trị Với việc công khai và minh bạch mọi kết quả, công nghệcơ sở dữ liệu phân tán có thể mang lại sự minh bạch hoàn toàn trong bầu cử, hoặc bất kỳ dạng bỏ phiếu nào.

6. Ứng dụng Boardroom cho phép các tổ chức thực hiện quy trình ra quyết định ngay trên blockchain. Trong áp dụng thực tế, việc quản trị công ty trở nên hoàn toàn minh bạch, dễ dàng xác minh đối với quản lý tài sản số, nguồn vốn, hay thông tin kinh tế. 9. Ứng Dụng Công Nghệ Blockchain Trong Kiểm Toán Chuỗi Cung Ứng Người tiêu dùng ngày càng muốn rõ liệu các tuyên bốnhân văn mà giới doanh nghiệp hô hào có được áp dụng hay không. Công nghệ bản ghi phân tán là phương thức dễdàng để xác nhận nguồn gốc chân chính của từng sản phẩm. Ví dụ: Một viên kim cương mới sẽ gắn liền với địa điểm và thời gian khai thác nó. Trong suốt vòng đời viên kim cương ấy, người mua dễ dàng kiểm tra nó được gọt giũa ởxưởng nào, được bán ởđâu, từng đến tay ai… Nhà cung cấp có thể sử dụng công nghệ blockchain ghi lại nguồn gốc nguyên vât liệu của họ. Ứng dụng này giúp ta xác minh chân tthực những đặc tính sức khỏe và đạo đức kinh doanh, như: “Nguồn gốc tựnhiên”, “Nội địa”, và “Thương mại công bằng.” Tại Mỹ, ngành công nghiệp thực phẩm đangđi tiên phong trong ứng dụng công nghệ blockchain.[6] Họ cần theo dõi đường đi của từng kg thực phẩm, từng con cá, lít sữa… từ trang trại tới tay người tiêu dùng. Đây là tiến bộvượt bậc trong bảo đảm An toàn thực phẩm và chống hàng giả. 10. Ứng Dụng Trong Lưu Trữ Tài Liệu Việc lưu trữ tài liệu phân tán trên internet mang lại nhiều lợi ích rõ ràng. Phân phối dữ liệu trải khắp mạng lại bảo vệ tài liệu khỏi bị hack, hay bị mất. Hệ thống tài liệu liên hành tinh (IPFS) giúp ta dễ hiểu cách mà 1 mạng internet phân mảnh sẽ hoạt động như thếnào. Tương tựnhư cách BitTorrent lưu chuyển dữ liệu khắp thế giới, IPFS loại bỏ mối quan hệ máy khách - máy chủ tập trung (mô hình web hiện tại). [7] Mạng internet do những website hoàn toàn phân tán tạo nên có khảnăng tăng tốc lưu chuyển dữ liệu. Bước cải tiến này không chỉđể“cho tiện”. Đó là nâng cấp cần thiết cho mạng internet hiện tại, vốn đã ngập tràn những dịch vụ phân phối nội dung.

7. 11. Ứng Dụng DựĐoán ThịTrường Kết quả dựđoán cộng đồng đối với những sự kiện thực tếđã cho thấy tính chính xác cao. Quan điểm chung loại bỏ những thiên kiến vô lí làm méo mó đánh giá. Một số thịtrường dựđoán trả tiền theo kết quả thực tếđã đi vào hoạt động. Blockchain là công nghệ“trí tuệđám đông” chắc chắn sẽ có nhiều ứng dụng trong những năm tới. Ứng dụng thịtrường dựđoán Augur hỗ trợ việc dựđoán kết quả cho những sự kiện thực. [8] Người tham gia có thể kiếm tiền bằng việc đặt cược vào kết quảđúng cuối cùng. Càng nhiều người đặt cược vào kết quảđúng, số tiền chi trả càng cao. Chỉ cần đặt cược số tiền nhỏ(chưa tới 1 USD), bất kỳai cũng có thểđặt câu hỏi, tạo nên 1 thịtrường dựđoán kết quả, và thu về 50% toàn bộ chi phí giao dịch mà thịtrường tạo ra. 12. Bảo Vệ Quyền Sở Hữu Trí Tuệ Nhờ có internet, thông tin số có thểđược tái sử dụng vô tận, cũng như phân phối toàn cầu 1 cách miễn phí. Nhờđó, người dùng internet có được 1 mỏ vàng nội dung để khai thác miễn phí. Tuy vậy, ởgóc độ tác giả bản quyền, họ không may mắn như vậy. Họ mất quyền sở hữu tài sản trí tuệ và chịu tổn thất đáng kể về tài chính. Những hợp đồng thông minh trên nền công nghệ blockchain giúp chúng ta: Bảo vệ bản quyền, Tựđộng hóa mua bán sản phẩm trí tuệ trực tuyến, Loại bỏ rủi ro sao chép tài liệu và tái phân phối. Mycelia, do ca sĩ, nhạc sĩ người anh Imogen Heap sáng lập, áp dụng công nghệblockchain để tạo ra hệ thống phân phối âm nhạc ngang hàng. [9] Có thể hiểu Mycelia là Napster phiên bản blockchain vậy. Mycelia giúp giới nhạc sĩ trực tiếp bán bài hát tới thính giả, cấp phép cho các nhà sản suất, chia sẻ quyền sử dụng với nhạc sĩ và nghệsĩ khác. Tất cả những chức năng này được tựđộng hóa nhờ hợp đồng thông minh. Khảnăng xử lý thanh toán với lượng tiền mã hóa rất nhỏ (vi thanh toán) là thành công lớn của công nghệ blockchain. 13. Internet Vạn Vật (Internet-of-Things) Internet vạn vật (IoT) là gì?

8. Đó là ứng dụng quản lý thiết bịđiện tử theo mạng lưới. Ví dụ: hệ thống giám sát nhiệt độ không khí trong nhà kho. Hợp đồng thông minh biến việc tựđộng hóa quản lý hệ thống từ xa trở nên khả thi. Sự kết hợp giữa phần mềm, sensor thu tín hiệu, và mạng lưới tạo điều kiện trao đổi dữ liệu giữa các đối tượng và cơ chế quản lý. Kết quả là hiệu quả quản lý hệ thống và chi phí được nâng cao. Tất cả những đại gia trong ngành sản xuất, công nghệ, và viễn thông đều đang cạnh tranh vị trí dẫn đầu ngành IoT. Tiêu biểu là Samsung, IBM, và AT&T. Ứng dụng IoT trong quản lý cho phép kiểm soát hàng loạt vấn đề. Từ dựđoán bảo trì trang thiết bịcơ chế, tới phân tích dữ liệu và quản lý hệ thống tựđộng hóa phạm vi lớn. 14. Vi Điện Lưới Lân Cận Công nghệblockchain còn cho phép mua bán năng lượng tái tạo do vi điện lưới lân cận sản sinh ra. Nhiều hợp đồng thông minh trên nền Ethereum tựđộng tái phân phối năng lượng dư thừa từ các tấm pin năng lượng mặt trời. Các dạng hợp đồng tựđộng hóa tương tự sẽ còn có nhiều ứng dụng hơn, khi mà IoT trở thành hiện thực. Một dự án mà Consensys, công ty chuyên phát triển ứng dụng cho Ethereum blockchain, hợp tác thực hiện là Transactive Grid. Đối tác còn lại trong dựán là 1 công ty năng lượng phân phối, LO3. [10] Dự án mẫu đã đi vào hoạt động, sử dụng hợp đồng thông minh Ethereum để tựđộng hóa giám sát và tái phân phối năng lượng vi điện lưới. Dựán “lưới điện thông minh” này là ví dụ rất điển hình cho khảnăng của IoT. 15. Quản Lý Danh Tính Nhu cầu quản lý danh tính trên mạng tốt hơn đã xuất hiện từ lâu. Khảnăng xác minh danh tính mỗi người là yếu tố cần có trong mỗi giao dịch tài chính trực tuyến. Tuy nhiên, chưa có biện pháp bảo an phù hợp nào cho thương mại điện tử. Công nghệ bản ghi phân tán mang lại nhiều phương thức cao cấp để xác minh danh tính, cùng khảnăng số hóa tài liệu. Bảo mật danh tính rất quan trọng trong tương tác trực tuyến, ví dụ: trong nền kinh tế chia sẻ. Cuối cùng, danh dự cá nhân là điều kiện quan trọng nhất đểngười ta quyết định giao dịch với nhau. Quá trình phát triển các tiêu chuẩn nhận dạng số lại rất phức tạp. Ngoài rào cản kĩ thuật, một giải pháp định danh trực tuyến tổng quát đòi hỏi sự hợp tác giữa các chủ thể cá nhân với nhà nước. Nếu tính thêm những khác biệt pháp lý giữa các quốc gia, vấn đề này trở nên cực kỳ khó giải quyết. Hiện tại, các sàn thương mại điện tử vẫn phụ thuộc vào chứng chỉSSL để bảo mật giao dịch trực tuyến. Những startup xây dựng tiêu chuẩn SSL cho blockchain như Netki còn ít được biết đến. 16. Chống Rửa Tiền Và Know-Your-Customers Các quy trình chống rửa tiền và nhận biết khách hàng (know-your-customers) có tiềm năng tích hợp công nghệ blockchain rất lớn. Hiện tại, các chính thể tài chính phải xác minh thông tin khách hàng thủ công qua nhiều bước. Chi phí KYC có thể giảm đáng kể nếu áp dụng phương thức xác minh khách hàng chéo giữa các ngân hàng. Đồng thời, hiệu quảgiám sát và phân tích tài chính cũng được cải thiện.

9. Công nghệ Trust in Motion do Tradle phát triển là một ứng dụng đáng chú ý. Được coi là “Instagram của KYC”, Trust in Motion cho phép khách hàng sao chép những tài liệu quan trong (passport, hóa đơn điện, nước…) Khi đã được phía ngân hàng xác minh, dữ liệu này được mã hóa và lưu trữ trên blockchain. 17. Quản Lý Dữ Liệu Ngày nay, đểtrao đổi dữ liệu cá nhân, mỗi người đều có thể dùng các nền tảng mạng xã hội miễn phí như Facebook. Trong tương lai, người dùng có thể có khảnăng quản lý và bán dữ liệu mà họ tạo ra trên mạng. Nhờ khảnăng chia nhỏ và phân phối dễ dàng, Bitcoin rất có khảnăng trởthành đồng tiền mã hóa được sử dụng vào những giao dịch như vậy. Dự án Enigma của trường Học viện Kỹ thuật Massachusettes cho thấy họ hiểu rõ tính riêng tư là tiền đề chính để tạo nên “siêu thị dữ liệu cá nhân”. [11] Enigma sử dụng kĩ thuật mã hóa đặc biệt, dữ liệu của mỗi người được chia ra trên nhiều node, đồng thời vẫn có thể thực hiện gói tính toán với dữ liệu ấy như 1 tổng thể. Chính việc phân mảnh dữ liệu giúp Enigma dễ dàng mở rộng. Trong khi những giải pháp blockchain khác lại sao chép dữ liệu lên từng node. 18. Đăng Ký Sở Hữu Đất Đai Blockchain, những bản ghi truy xuất công khai, có thểdùng đểlưu mọi loại sổ sách theo cách hiệu quảhơn nhiều hiện tại. Đăng ký sở hữu đất đai là trường hợp điển hình. Loại tài liệu này dễ bị lạm dụng, đồng thời rất tốn nhân lực và chi phí để quản lý. Nếu từng làm việc với Văn phòng Đăng ký đất đai địa phương, bạn sẽ hiểu rằng quá trình đăng ký quyền Sở hữu đất (ở Việt Nam chỉ có quyền Sử dụng đất) vừa nhiêu khê vừa rắc rối. Hiện tại, hồsơ đăng ký đất bản cứng phải được gửi tới chuyên viên đăng ký đất đai làm việc tại cơ quan công quyền. Người ấy nhập dữ liệu thủcông vào Cơ sở dữ liệu đất đai quốc gia. Trong trường hợp nhà đất có tranh chấp, thì phải giải quyết dựa trên Cơ sở dữ liệu đất đai ấy. Quy trình này không chỉ tốn nhiều thời gian và chi phí, nó còn đầy rẫy “lỗi đánh máy”. Chỉ riêng các lỗi thủcông này đã khiến việc theo dõi quá trình sử dụng đất trở nên phức tạp không cần thiết. Công nghệ blockchain có thể loại bỏ hoàn toàn: Việc cần phải scan tài liệu, Nhập liệu thủ công, Quản lý dữ liệu trên hệ thống tập trung, mà chỉ cần 1 lần hack là mọi thứ hỗn loạn, Những sai sót do “lỗi đánh máy” hay lỗi người dùng khác, Việc phải lưu trữ hồsơ tài liệu bản cứng. Mọi thứ sẽ nhanh chóng, chính xác, tinh giản, ngăn nắp đến mức tối đa. Một khi quyền Sở hữu đất, quyền Sử dụng đất được xác minh trên blockchain, chủ sở hữu có thểhoàn toàn tin tưởng rằng quyền của họlà chính xác và vĩnh viễn. Không ai có thể tùy tiện sửa đổi quyền sở hữu của họ. Một số quốc gia đang triển khai các dự án quản lý đăng ký sở hữu đất đai bằng blockchain. Honduras là nhà nước đầu tiên công bố dự án như vậy từnăm 2015, dù khó mà nói rõ tiến độ phát triển hiện tại.[12]

10. Cộng hòa Georgia đã kí kết hợp tác với Tập đoàn Bitfury để phát triển hệ thống blockchain quản lý đăng ký đất đai.[13] Gần đây, Thụy Điển cũng đã công bố thử nghiệm ứng dụng blockchain trong quản lý đất đai.[14] 19. Giao Dịch Cổ Phiếu Tiềm năng nâng cao hiệu quả khớp lệnh cổ phiếu là trường hợp ứng dụng blockchain trong giao dịch cổ phiếu rất đáng quan tâm. Khi được thực thi ngang hàng, lệnh giao dịch gần như được khớp tức thời (thay vì cần tới 3 ngày). Đồng nghĩa với việc này, là các bên trung gian như sàn giao dịch, kiểm soát, kí quỹ bị loại khỏi quy trình giao dịch. Đã có hàng loạt sàn giao dịch cổ phiếu và hàng hóa thử nghiệm ứng dụng blockchain trong dịch vụ họ cung cấp, bao gồm: Sở giao dịch chứng khoán Úc ASX, Sở giao dịch chứng khoán Frankfurt Deutsche Börse, và Tập đoàn giao dịch Nhật Bản JPX. Đình đám nhất là Nasdaq Linq, nền tảng thịtrường giao dịch cá nhân. Vốn thường chỉ dành cho giới đầu tư và các startup chuẩn bị IPO, Nasdaq Linq sớm thử nghiệm ứng dụng công nghệ blockchain nhằm nắm bắt lợi thế“người đi trước.” [15] Gần đây, Nasdaq công bố vận hành thử dự án blockchain bỏ phiếu thử nghiệm trên thịtrường chứng khoán Estonia.