SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ Bora OMURTAY Elektrik Mühendisi

Kullandığımız enerjinin tamamını faydaya dönüştürelim Fosil kaynakların görünür gelecekte tükenecek olması Alternatif kaynakların henüz ekonomik olmaması. Artan talep nedeniyle fiyatların tırmanması. Yerli kaynakların ithal bağımlılığını önleyememesi. Ekolojik dengenin alarm vermesi. Kaynak güvenliği ve temiz çevre için Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Neden Enerji Verimliliği?

POLONYA KANADA MEKSİKA Y. ZELLANDA ABD İNGİLTERE TÜRKİYE İSPANYA HOLLANDA FRANSA İSVEÇ PORTEKİZ ALMANYA İTALYA JAPONYA İSVİÇRE ve DANİMARKA Türkiye’nin ok yönünde gelişim göstermesi hedeflenmektedir. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

Türkiye’de Enerji Yoğunluğu Gelişimi BU TRENDİ TERSİNE ÇEVİRMEMİZ LAZIM..

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Türkiye’nin Birincil Enerji Tüketim Profili 2020 yılında 2004’e nazaran, sanayide 2,8 kat, binalarda 2,3 kat ve ulaşımda 2,5 kat daha fazla enerji harcayacağız.

TASARRUF PROFİLİ 6,5 milyar YTL’lik doğal gazlı santral yatırımı önlenebilir. % 15’lik elektrik tasarruf potansiyeli geri kazanıldığında Yılda 3,0 milyar USD’lık doğal gaz ithal edilmeyebilir. Binaların ve işletmelerin ısıtma ve soğutmasında % 35 ve ulaşımda % 15 tasarruf sağlandığında Yılda 1,4 milyar USD’lık petrol ve doğal gaz ithal edilmeyebilir. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Türkiye’nin Enerji Maliyetleri ve Tasarruf Profili 2020 Tüketim Projeksiyonlarına ve 2005 Fiyatlarına Göre Talebi Karşılayacak Yatırım Maliyetleri • Elektrik üretim tesisi yatırımları: 72,5 milyar YTL (50.000 MW’lık ilave kurulu güç) • İletim / dağıtım şebekesi yatırımları: 11,0 milyar YTL (elektrik ve boru hatları) Talebi Karşılayacak İthalat Maliyetleri • Yıllık petrol ithalatı: 17 milyar YTL (56,7 milyon ton petrol) • Yıllık doğal gaz İthalatı 24,3 milyar YTL ( 63 milyar m3 doğal gaz)

2020 yılı için tahmin edilen çevrim kayıpları, bu günkü elektrik tüketimimizin 4 katı olacak. Termik santralların atık ısısından bölge veya sera ısıtmasında yararlanılabilir. 10,5 16,5 5 Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü 2020 Yılına Yönelik Tasarruf Potansiyellerimiz 2020 yılındaki 222 MTEP’lik birincil enerji talebini en % 15 azaltabilecek potansiyele sahibiz. Bu potansiyel, 2005 fiyatları ile yılda yaklaşık 16,5 milyar YTL’lik tüketim tasarrufuna eşdeğerdir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Etütleri • Enerji verimliliği bilinci oluşturmak, • Enerji Yönetim sistemi oluşturmak, • Tasarruf noktalarını tespit etmek, • Tasarruf ve yatırım potansiyellerini belirlemek

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Tekstil, Seramik, Gıda ve Demir & Çelik sektörleri Enerji Verimliliği Etüt Çalışmaları Sonuçları 2000-2004 Toplam enerji tüketimi (TEP/yıl) 4,725,851.70 Belirlenen tasarruf potansiyeli (TEP/yıl) 485,827.30 Gerçekleşen tasarruf miktarı (TEP/yıl) 45,543.70 Sanayi toplam enerji tüketimi (TEP/yıl) 26,927,000.00 % Toplam Enerji Tüketimleri / Sanayi Enerji Tüketimi 17.55 Önerilen tasarruf potansiyeli / Toplam Enerji Tüketimi 10.28 Gerçekleşen tasarruf miktarı / Toplam Enerji Tüketimi 0. 96 Gerçekleşen tasarruf miktarı / Ön. tasarruf potansiyeli 9.37 Sanayi sektörü Tüketimi / Toplam Nihai Tüketim 42.00

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü • Belirlenen Gerçekleşen • % % • Demir Çelik 10.41 0.87 • Seramik 7.22 2.39 • Gıda 8.60 0.25 • Tekstil 8.36 7.79 • Ortalama 10.28 0.96 • Yatırım 13.65

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Eğitimleri Eğitim Tesisleri Enerji Tasarrufu Uygulama Tesisi 2001 yılından beri hizmet vermektedir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü • Fırın • Açık Brülörler • Kazan • Buhar Kapanları • Fan ve Pompa • Basınçlı Hava • Aydınlatma • Kompanzasyon • Soğutma

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Yanma Fırını Enerji Balansı çalışmaları

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Buhar Kazanı ve Sistemi Verimlilik, Arıza ve Kaçak Testi çalışmaları

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Basınçlı Hava Sistemi Kayıp - Kaçak ve Verim çalışmaları

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Fan ve Pompa Sistemi Değişken Hız Sürücüsü uygulamaları

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Yanma Ünitesi Alev Optimizasyonu

Uluslararası Kurslar(2002 – 2003 – 2004 – 2005 – 2006) Davet Edilen Ülkeler

Düzenlenen enerji yöneticisi kurslarına katılarak sertifika alan Enerji Yöneticilerinin, fabrikalarında gerçekleştirmiş oldukları enerji verimliliğine yönelik çalışmaları değerlendirmek amacıyla anket çalışması yapılmıştır. Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Yapılan Anket Formu; Enerji Yönetimi Sistemi Buhar Kazanları Basınçlı Hava Sistemleri Fırın Sistemleri Fan ve Pompa Sistemleri Aydınlatma Sistemleri Kompanzayon Sistemleri Soğutma Sistemleri Başlıkları altında yapılan enerji tasarruf çalışmalarınıiçermektedir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

MEVCUT ENERJİ YÖNETİM SİSTEMİ Çalışma şeklinin Tarife analizi değiştirilmesi) Enerji Yönetim 22% 3% sistemi 24% Scada sistemi Periyodik enerji 7% Süzme sayaçların tüketimi üretim analizleri kullanımı 17% 27% Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Sonuç: Toplam Enerji Tüketimi : 10 015 757 TEP (299 Fabrika) Toplam Enerji Tasarrufu : 226 858.5 TEP %’ de Tasarruf = % 2.27

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Sektörel Benchmarking Çalışmaları Çimento Sektöründe Benchmarking çalışması 2000 yılından itibaren hemen hemen her yıl yapılmaktadır. Benchmark literatürde, ‘ölçülecek ya da kıyaslanacakbüyüklükler için bir standart ya da referans noktası’olarak tanımlanır. Benchmarking, bir şirketin kendini, rakipleri olandiğer şirketlerdeki uygulamalar ile karşılaştırıp, en iyi uygulamaları örnek alarak zayıf yönlerini geliştirmesi anlamına gelmektedir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Tasarruf Edilebilecek Enerji (2004 Yılı Avrupa Verilerine Göre) Birim Ürün Başına Yapılan Tasarruf = 0,091 – 0,066 = 0,025 TEP/ton Üretim Miktarı = 35 000 000 Ton Toplam Tasarruf = 875 000 TEP

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Toplam Tasarruf =875 000 TEP Toplam CO2 Azaltımı=3 501 963 TON

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Yıllara Göre Çimento Özgül Enerji Tüketimi 0.094 0.093 0.091 0.087 0.092 0.100 0.080 0.060 Tep/Ton Çimento 0.040 0.020 0.000 2002 2003 2004 2005 2006

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Tasarruf Edilebilen Enerji (2004 ve 2006 Yılları Arası) Birim Ürün Başına Yapılan Tasarruf = 0,091 – 0,087 = 0,004 TEP/ton Üretim Miktarı = 35 000 000 Ton Toplam Tasarruf = 140 000 TEP

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Enerji Verimliliği Kanunu Vizyonu & Temel Hedefi VİZYONU Enerjinin tamamını faydaya dönüştüren bir Türkiye.. Kişi başına enerji tüketimi yüksek ve enerji yoğunluğu düşük ülkeler arasında yer alan bir Türkiye... TEMEL HEDEFİ Sanayide, binalarda, ulaşımda ve enerji sektöründe, Türkiye pratiklerinde uygulanabilir tedbirlerin yer aldığı Kanun ile; Birim milli gelir başına tükettiğimiz enerjiyi (Enerji Yoğunluğunu), 2020 yılına kadar en az %15 azaltmak Bu hedef, aynı enerji ile daha fazla üretimin önünü açacak, enerji yatırım ihtiyaçlarımızı ve ithalat bağımlılığımızı azaltacak, ayrıca temiz çevrenin korunmasına önemli katkılarda bulunacaktır.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Yapılanma İle İlgili Düzenlemeler EVKK EİE Üniversiteler Meslek Odaları EİE Yetkilendirme E. Yöneticisi Eğitimi Tasarruf Etütleri Bilinçlendirme Destek Eğitim Bilinçlendirme Eğitim Lab. Desteği Yetkilendirme Sanayi ve Binalar Eğitim EVD Şirketleri Etüt Sanayi Binalar

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanunun Genel Özelliği ve Ekonomik Dengesi Kanun, sanayide, binalarda, ulaşımda ve enerji sektöründe, Türkiye pratiklerinde uygulanabilir yükümlülükler, destekler ve bilinçlendirme etkinlikleri getirmektedir. Kanunun başarılı uygulanması halinde, ilk 10 yıl sonunda, endüstriyel işletmelere verimlilik artırıcı proje destekleri ve enerji yoğunluğunu azaltmaya yönelik gönüllü anlaşma destekleri için kullanılması tahmin edilen toplam 400 milyon YTL’lik mali yüke karşı, Sadece, sanayide, binalarda ve ulaşımdaki asgari gerçekleşmeler ile, 5,0 milyar YTL bedelindeki 3450 MW’lık elektrik üretim tesisi yatırımı ve en az 1,2 milyar USD’lık petrol ve doğal gaz ithali önlenebilecektir.

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanunun Sanayi ve Ticaretteki Uygulamaları • Proje Destekleri • Gönüllü Anlaşmalar • Enerji Yönetimi • Verimsiz Malların Önlenmesi • Bilinçlendirme • KOBİ’ler için KOSGEB Destekleri

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanunun Binalardaki Uygulamaları • Enerji Performans Yönetmeliği • Isı Kontrol Cihazları ve Pay Ölçerler • Enerji Kimlik Belgesi • Enerji Yönetimi

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanunun Enerji Sektöründeki Uygulamaları • Üretim, iletim, dağıtım tesislerinde ve açık alan aydınlatmalarında verimliliğin artırılması • Talep tarafı yönetimi • Termik santralların atık ısısından yararlanılması • Alternatif yakıt kullanımının özendirilmesi

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanunun Ulaşım Sektöründeki Uygulamaları • Yerli araçlarda birim yakıt tüketiminin azaltılması • Araçlarda verimlilik standardının yükseltilmesi • Toplu taşımacılığın yaygınlaştırılması • Gelişmiş trafik sinyalizasyon sistemleri

Elektrik İşleri Etüt İdaresi Genel Müdürlüğü Kanundaki Diğer Düzenlemeler • Diğer bilinçlendirme uygulamaları • Küçük ölçekli yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelik uygulamalar • Verimli kojenerasyon tesislerine yönelik uygulamalar • AR-GE Projelerinin desteklenmesine yönelik uygulamalar

KATILIMINIZDAN DOLAYI TEŞEKKÜR EDERİZ ENERJİ VE TABİİ KAYNAKLAR BAKANLIĞI ELEKTRİK İŞLERİ ETÜT İDARESİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ULUSAL ENERJİ TASARRUFU MERKEZİ İletişim Bilgileri bomurtay@eie.gov.tr Tel No : + 90 312 295 52 31 Faks No : + 90 312 295 50 05 www.eie.gov.tr

SANAYİDE ENERJİ VERİMLİLİĞİ