Download
1 / 24
E N D
STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA Ubóstwo jako żródło zagrożeń bezpieczeństwa
UBÓSTWO – definicje: • brak wystarczających do życia środków materialnych, bieda, niedostatek. • niemożliwość osiągnięcia minimalnego standardu życiowego. • trwający brak ważnych dla człowieka czynników ekonomiczno-materialnych, psychologiczno-społecznych.
Ubóstwo • z socjalnego punktu widzenia ubóstwo dotyka ludzi, których sytuacja wskazuje na niezaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych (jedzenie, ubranie, mieszkanie, zdrowie, bezpieczeństwo), a także potrzeb ponadpodstawowych (kultura, oświata, wypoczynek).
Ubóstwo • Odnosi się do osób, rodzin lub grup osób, których środki materialne, kulturalne i socjalne są ograniczone w takim stopniu, że poziom ich życia obniża się poza akceptowalne minimum w kraju zamieszkania.
1,2 mld ludzi na świecie musi przeżyć za mniej niż 1 dolar dziennie.
Ubóstwo – główne przyczyny: • Wielodzietność; • Bezrobocie; • Bezdomność; • Niski poziom wykształcenia; • Niewłaściwa i niewystarczająca ochrona socjalna; • Nadmierne zadłużenie rodzin; • Odrzucenie pozytywnego modelu rodziny, rozpad rodziny; • Podeszły wiek oraz niewystarczające środki przeznaczone dla ludzi starych.
Przyczyny ubóstwa: • Osobowe niezależne od człowieka: kalectwo, niepełnosprawność umysłowa lub fizyczna, długotrwała obłożna choroba, podeszły wiek; • Subiektywne zależne od człowieka: określone postawy i cechy charakteru np: lenistwo, brak zasad, brak chęci do pracy i kształcenia się, nieuczciwość, rozrzutność; • Obiektywne – istniejące niezależnie od woli człowieka (w tym strukturalne), np: masowe bezrobocie.
Skutki ubóstwa • Brak możliwości samorealizacji oraz zaspokojenia podstawowych potrzeb biologicznych prowadzi min. do: - stanów depresyjnych i nerwicowych; - wzrostu zachorowań; - uczucia rezygnacji i niezadowolenia; - frustracji będącej źródłem agresji oraz licznych zachowań dewiacyjnych; - rozwoju zjawisk patologicznych, min.: uzależnienie od wszelkich substancji chemicznych powodujących ucieczkę od cierpienia z powodu złej jakości egzystencji; - żebractwa; - uzależnienie od instytucji pomocowych oraz od dotychczasowej warstwy społecznej, tzw. „syndrom szczurzego gniazda”; - emigracji młodych ludzi za granicę w poszukiwaniu pracy; - wzrostu przestępczości!
Skutek ubóstwa – wzrost przestępczości: • Ubóstwo niewątpliwie ma wpływ na zwiększenie przestępczości. Głównie są to czyny gdzie przedmiotem działania sprawcy jest zabór czyjegoś mienia, np.: - wszelkiego rodzaju kradzieże (w tym najczęściej te drobne takie jak kradzież sklepowa, kieszonkowa, na tzw. „wyrwę” itp.) - kradzieże z włamaniem (najczęściej do pojazdów, mieszkań, domów, obiektów handlowych). - przestępstwa rozbójnicze, gdzie sprawca oprócz zaboru rzeczy dopuszcza się przemocy (rozbój, kradzież rozbójnicza, wymuszenie rozbójnicze) • Ludzie utrzymujący się z dokonywania przestępstw w celu zwiększenia swojej skuteczności dobierają się w grupy co prowadzi do powstawania przestępczości zorganizowanej. • Ponadto ludzie dotknięci ubóstwem narażeni są na zwiększoną demoralizacje oraz wypaczenie, co może wpływać na możliwość popełnienia najcięższych przestępstw takich jak zabójstwa, gwałty, uszkodzenia ciała.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • Badania ekonometryczne wykazały silnąkorelację pomiędzy wskaźnikiem ubóstwa oraz poziomem przestępczości. Zbudowanie właściwego modelu może służyć zatem nie tylko do prognozowania stanu gospodarki, ale także sugerować spodziewany poziom przestępczości.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • Ubóstwo prowadzi do powstania problemu wzrastającej przestępczości na świecie. • Ludność nie ma pieniędzy na podstawowe środki niezbędne do życia ani żadnych perspektyw na zarobek, ponadto zdaje sobie sprawę z tego, że w innych krajach społeczeństwom żyje się lepiej, wiedzie lepsze standardy życia, do których nie ma dostępu. Decyduje się więc na zejście na drogę przestępstwa.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • Brak środków na zaspokojenie najważniejszych potrzeb skłania również ludzi do zachowań sprzecznych z przyjętymi w społeczeństwie normami. • Szerzy się zjawisko społecznej patologii, która przejawia się w alkoholizmie, narkomanii, prostytucji, bezdomności, żebractwu.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • W skrajnych przypadkach bieda może prowadzić do wojen i konfliktów wewnętrznych. • Biedne państwo nie zawsze jest zdolne do zapewnienia bezpieczeństwa swojemu społeczeństwu. • Taka sytuacja może doprowadzić do zamachów stanu, rewolucji, anarchii.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • W ostatnich latach w Polsce przybywa osób i grup społecznych żyjących w ubóstwie. Skala i natężenie tego zjawiska są bardzo niepokojące. Budowa gospodarki rynkowej spowodowała, że dotychczasowe gwarancje bezpieczeństwa socjalnego przestały obowiązywać. Podstawowym problemem społecznym stało się bezrobocie i narastające wraz z nim ubożenie wielu grup społecznych.
Ubóstwo jako źródło zagrożeń bezpieczeństwa • Ubóstwo i sposoby ograniczania tego zjawiska należą do ważniejszych wyzwań polityki społecznej w krajach Unii Europejskiej. • W Polsce problem ubóstwa dotyka wielu wymiarów życia społecznego, a podejmowanie działań zapobiegających ubóstwu i minimalizujących jego skutki należy między innymi do kompetencji organizacji i instytucji działających w obszarze integracji i pomocy społecznej.
Polityka społeczna państwa Sytuacja bytowa społeczeństwa decyduje o sile narodu i sile państwa, zgodnie z zasadą: im zamożniejsze społeczeństwo, tym łatwiej poradzi sobie w skrajnych sytuacjach życiowych.
Cele działalności państwa w sferze polityki społecznej Nadrzędnym celem jest: • poprawa pozycji grup słabych ekonomicznie i społecznie, • zapobieganie czynnikom zagrażającym egzystencji najuboższych grup społecznych, • organizowanie postępu społecznego, • obronę przed niezaspokojeniem elementarnych i rozwojowych potrzeb człowieka, • łagodzenie nierówności i ubóstwa, minimalizowanie społecznego ryzyka, • optymalizację podziału pomyślności.
Sektory działalności społecznej: • sektor publiczny: instytucje rządowe i pozarządowe, • sektor wspólnotowy: wsparcie społeczne, wymiana świadczeń, usługi pomiędzy rodziną, przyjaciółmi, sąsiadami, • sektor obywatelski: samopomoc, inicjatywy społeczności lokalnych, wolontariat i organizacje pozarządowe.
Podmioty kształtujące bezpieczeństwo społeczne w ramach polityki socjalnej: • gospodarcze – rozwijają różne formy działalności socjalnej i bytowej, istotne dla dobrego samopoczucia załogi, lepszej pracy, rozwoju zawodowego oraz pozwalające zatrzymać deficytowe kadry • ponadpaństwowe – biorące udział w kreowaniu polityki społecznej na forum europejskim i międzynarodowym, np. Komisja Europejska, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich, ONZ, Światowa Organizacja Zdrowia, Międzynarodowa Organizacja Pracy • pozarządowe – mają za zadanie wszechstronne uzupełnianie działań państwa na rzecz jednostek i grup socjalnie słabszych, są to dobrowolne zrzeszenia, formalne i nieformalne takie jak organizacje pozarządowe, ruchy społeczne, związki zawodowe, kościoły i związki wyznaniowe.
Siły społeczne • Są to ludzie świadczący usługi społeczne i decydujące o przyznaniu dóbr ekonomicznych potrzebującym, którzy stanowią i stosują prawo, wychowują, uczą i radzą, czyli cały kapitał ludzki danego państwa (politycy, parlamentarzyści, samorządowcy, nauczyciele, resocjalizatorzy, lekarze, pielęgniarze, inspektorzy pracy, pracownicy socjalni, policjanci, kuratorzy, sędziowie, wolontariusze).
