410 likes | 1.45k Views
Компьютерийн сүлжээ. Агуулга . Сүлжээний загварууд Тайлбар загвар – OSI (open system interconnection) Протокол загвар – TCP/IP Өгөгдлийн нэгж болон багцлалт Багцлах үйлдэлийн үе шатууд Өгөгдлийн нэгж Сүлжээний топологи Bus topology Ring topology Start topology Tree topology
E N D
Агуулга • Сүлжээний загварууд • Тайлбар загвар – OSI (open system interconnection) • Протокол загвар – TCP/IP • Өгөгдлийн нэгж болон багцлалт • Багцлах үйлдэлийн үе шатууд • Өгөгдлийн нэгж • Сүлжээний топологи • Bus topology • Ring topology • Start topology • Tree topology • Mesh topology
1 Сүлжээний загварууд • Тайлбар загвар – OSI (open system interconnection) • 1980-аад онд ISO байгууллагаас гаргасан. • Сүлжээний боловсруулалтыг нарийвчлан тайлбарлахад туслах зориулалттай. • 7 түвшинтэй • Протокол загвар – TCP/IP • TCP/IP протоколын иж бүрдэлд багтах протоколуудын түвшин бүр дээр гүйцэтгэх үүргээр тодорхойлогддог • 4 түвшинтэй • OSI – загвар дээр суурилдаг мөн түүгээр тайлбарлагдах боломжтой байдаг
1.1. Тайлбар загвар – OSI (open system interconnection) • 1978 онд Олон Улсын Стандартчлалын Байгууллага (International Standards Organization-ISO). • 1984 онд “Нээлттэй системүүдийн харилцан ажиллагааны эталон загвар” (Open System Interconnection Reference Model) • Сүлжээгээр өгөгдөл дамжуулах процессыг OSI загварын дагуу 7 үе буюу түвшнүүдэд хуваан авч үздэг байна. • Түвшин болгонд тодорхой үүрэг, төхөөрөмж, протокол харгалздаг.
OSI загвар 7 түвшин • Physical layer : физик түвшин /хамгийн доод түвшин юм/ • Data link layer : Өгөгдлийг холбох түвшин • Network layer : Сүлжээний түвшин • Transport layer : Зөөлт, тээвэрлэлтийн түвшин • Session layer : Сессийн түвшин • Presentationlayer: Танин мэдэх түвшин • Application layer :Хэрэглээний түвшин
Physical layer - хамгийн доод түвшин юм Функцууд • Өгөгдлийг кодлох (битийг сигналь) • Дамжуулалтын хурдыг тодорхойлох • Дамжуулагч болон хүлээн авуурын синхрончлолыг хангах • Холболтын төрлийг тодорхойлох(PPP, Multipoint) • Физик топологийг тодорхойлох • Холболтын зурвасын өргөнийг торхойлох • Дамжуулах төхөөрөмж болон дамжуулах орчны хоорондын характеристикуудыг тодорхойлох • Дамжуулалтын чиглэлийг тодорхойлох
Data link layer Функцууд • Framing • Physical addressing • Flow control • Error control • Access control • LLC (Logical link control) • MAC (Media Access Control) Teхнологи - Ethernet
Network Layer Функцууд • Логик болон Физик хаягуудын хооронд хөрвүүлэлт хийнэ. • Үйлчилгээний чанарыг тодорхойлох бөгөөд аль багцад зэрэглэл олгоно. • Багцыг уртыг өөрчлөх • Багцын чиглүүлэлтийг хийнэ. • L3 flow control, error control • Протокол – IP
Transport layer • Дамжуулагч талд өгөгдлийг сегмент рүү хуваана. • Хүлээн авах талд нийтүүлнэ. • Толгойн мэдээлэлд үйлчилгээг таних хаягийг оруулна. – port number – 16bit – 0-65535 • Connection oriented болон Connectionless үйлчилгээгээр ялгана. • End-to-end урсгалын хяналтын гүйцэтгэнэ. • Протокол – TCP, UDP
Session layer • Хоёр системийг хоорондоо харилцах боломжийг хангана. Хоёр процессын хоорондох холболтыг үүсгэнэ. • Дамжуулалтанд алдаа гарсан бол зогссон хэсгээс дахин дамжуулуулна.
Presentation layer • Хоёр системийн хооронд дамжуулагдсан мэдээний бүрэн зөв эсэхийг хянана. • Сүлжээний орчин болон компьютерийн өгөгдлийн форматын хооронд хөрвүүлэлт хийнэ. • Өгөгдлийг дамжуулах талд шифрлэх, шахах болон хүлээн авах талд шифрийг тайлах, задлах • UNICODE , ASCII , MPEG, JPG , SSL ...
Applicationlayer • Компьютер дэх өгөгдлийг хүнд ойлгомжтой хэлбэрээр харуулах, ажиллах боломжийг олгох • SMTP, FTP , HTTP ...
1.2. TCP/IP загвар протокол загвар • TCP/IP протоколын иж бүрдэлд багтах протоколуудын түвшин бүр дээр гүйцэтгэх үүргээр тодорхойлогддог • 4 түвшинтэй • OSI – загвар дээр суурилдаг мөн түүгээр тайлбарлагдах боломжтой байдаг
Протокол болон загварын хамаарал
2. Өгөгдлийн нэгж болон багцлалт/encapsulation/ • Түвшин бүр хоорондоо цэгээс цэгт (peer-to-peer) холболттой байна • Түвшин бүр дээр ажиллаж байгаа протокол өөрийн толгой мэдээллийг дээд түвшний өгөгдөл дээр залгах процессыг encapsulationгэж нэрлэнэ. Урвуу процессыг decapsulationгэнэ • PDU-protocol data unit- түвшин бүр дээр encapsulation хийгдэсний дараа бий болох өгөгдлийн нэгж • Data – Хэрэглээний түвшний PDU • Segment – Дамжууллын түвшний PDU • Packet – Сүлжээний түвшний PDU • Frame – Өгөгдлийн хандалтын түвшний PDU • Bits – физик түвшний PDU
2.1. Багцлах үйлдэлийн үе шатууд • 1. Өгөгдлийг бэлддэг. • 2. Өгөгдлийг транспорт түвшинд дамжуулахын өмнө багцалдаг. • 3. Хаягийн мэдээлэлийг сүлжээний толгойд (network header) нэмэх • 4. Өгөгдлийн багцыг фрейм (frame) хэлбэрт шилжүүлэх • 5. Физик түвшинд фрейм нь дамжуулах орчноор дамжигдах хэлбэр
2.2. Өгөгдлийн нэгж • Data • Segment. • Packet • NetworkHeader. • Frame. • Frame header. • Bits.