Üniversite Öğrencilerinin Bazı Genel Kimya Konularını Kavramsal Öğrenme Düzeyleri

1. Üniversite Öğrencilerinin Bazı Genel Kimya Konularını Kavramsal Öğrenme Düzeyleri Suat ÇELİK, Nurtaç CANPOLAT, Tacettin PINARBAŞI Mustafa SÖZBİLİR ve Samih BAYRAKÇEKEN Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Kimya Eğitimi ABD

2. Giriş Son 30 yılda öğrencilerin temel fen kavramlarına yönelik anlayışlarının belirlenmesi amacıyla çok sayıda çalışma yapılmıştır. Bu çalışmaların büyük bir çoğunluğu, öğrencilerin genel olarak fen konularını kavramsal olarak anlamakta güçlük çektiklerini ve çeşitli konularda bilimsel olarak doğru olmayan bir takım anlayışlara sahip olduklarını ortaya koymuştur.

3. Giriş Öğrencilerin doğru olmayan bu anlayışları literatürde, alternatif yapılar, çocukların bilimi, kavram yanılgısı gibi adlarla verilmektedir. Bu çalışmada, öğrencilerin doğru olmayan düşüncelerini nitelendirmek için “kavram yanılgısı” terimi kullanılmıştır.

4. Giriş Öğrencilerin temel konulardaki kavram yanılgılarının belirlenmesi öğretimin etkililiği açısından son derece önemlidir. Çünkü öğrenciler öğrenirken yeni karşılaştıkları bilgileri mevcut bilgileri ile ilişkilendirme yoluna giderler. Yani öğrenciler yeni karşılaştıkları bilgileri mevcut bilgileri üzerine inşa ederler.

5. Giriş Mevcut bilgiler içerisinde yanılgıların olması durumunda öğrenciler, bilgiler arasında sağlıklı ilişkiler kuramayıp çelişkiye düşmektedirler. Bu durum öğrenmeyi olumsuz yönde etkilemektedir. Hatta öğrenmenin önündeki en büyük engellerden biri olarak düşünülmektedir.

6. Giriş Öğretim sürecinin başlangıcında öğrencilerin mevcut bilgilerinin belirlenerek, bu bilgiler içerisindeki yanılgıların düzeltilmesi öğretimin etkililiğini artırabilir. Bu nedenle, temel nitelikteki kavramlar ile ilgili öğrenci anlayışlarının belirlenmesi eğitimcilere yol gösterici olacaktır.

7. Yöntem Çalışma tarama modelinde betimsel bir araştırmadır. Çalışmanın amacı: Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin genel kimya dersinde yer alan bazı konuları kavramsal olarak öğrenme düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.

8. Yöntem Örneklem:Bu çalışmanın örneklemini; Atatürk Üniversitesinde birinci sınıfta genel kimya dersi almış olan toplam 299 ikinci sınıf öğrencisi oluşturmaktadır. Tablo 1. Çalışma örneklemi

9. Yöntem Ölçme aracı: Ölçme aracı olarak çoktan seçmeli (10) ve iki kademeli tanılayıcı (diagnostic) (13) sorulardan oluşan toplam 23 maddelik bir genel kimya kavram testi oluşturulmuştur. Soruların bir kısmı literatürden alınmıştır bir kısmı ise araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir.

10. Yöntem

11. Yöntem

12. Yöntem Geliştirilen test ait güvenirlik katsayısı KR20: 0,49 olarak bulunmuştur.

13. Yöntem Testteki soruların konulara göre dağılımı Tablo 2 de verilmiştir. Tablo 2 Soruların konulara göre dağılımı

14. Yöntem Verilerin analizi: Öğrencilerin teste vermiş oldukları cevaplar analiz edilerek soruların doğru cevaplanma oranları belirlenmiştir. Ayrıca öğrencilerin yaygın olan yanlış cevaplarının (kavram yanılgıları) oranları hesaplanmıştır.

15. Bulgular Testteki soruların doğru cevaplanma oranları belirlenerek Tablo 3 de verilmiştir. Tablo 3. Soruların doğru cevaplanma yüzdesi

16. Bulgular Testteki soruların fakülte ve anabilim dallarına göre puan ortalamaları belirlenerek Tablo 4 de verilmiştir. Tablo 4. Örneklemin puan ortalamları

19. Sonuç ve Öneriler Araştırmanın bulguları öğrencilerin bazı temel kimya konularını kavramsal düzeyde öğrenemediklerini ve birtakım yaygın kavram yanılgılarına sahip olduklarını göstermektedir. Öğretim sürecinde öğrencilerin mevcut bilgilerinin farkında olunması kavramsal öğrenmenin gerçekleştirilmesi açısından son derece önemlidir.

20. Sonuç ve Öneriler Öğrencilerin bilgilerini doğru bir şekilde inşa edebilmeleri için konular işlenirken bu yanılgılar göz önünde bulundurulmalı ve bunlara yönelik özel vurgular yapılmalıdır. Sadece doğruların yüzeysel olarak ifade edilmesi durumunda öğrencilerde mevcut olan yanılgılar değişmeden olduğu gibi kalmaktadır. Bu yanılgılar öğrencilerin sunulan yeni kavramları öğrenmelerini güçleştirmektedir.

21. Sonuç ve Öneriler Bu nedenle öğretim sürecinde mutlaka öğrencilerin mevcut bilgileri belirlenmeli ve bu bilgiler içerisinde yanılgılar varsa bu yanılgıların giderilebilmesine yönelik etkinliklere ağırlık verilmelidir. Bu çalışmada geliştirilen test öğrencilerin ön bilgilerini teşhis etmek için kullanılabilir.

22. Kaynaklar • D.L. GABEL, & D.M. BUNCE, Research on problem solving: Chemistry, In Gabel, D. (Ed) Handbook of Research on Science Teaching and Learning (pp 301-326); Macmillan. New York (1994). • GARNETT, P.J., GARNETT, P.J. and HACKLING, M.W. (1995).Students’ alternative conceptions in chemistry: A review of research and implications for teaching and learning, Studies in Science Education, 25, 69-95. • R.M . JANIUK., “The Process of Learning Chemistry, A Review of the Studies”, Journal of Chemical Education, 1993, 70(10), 828-829. • D.R. MULFORD An inventory for measuring college students' level of misconceptions in first semester chemistry, Master Thesis, Purdue University(1996).

23. Kaynaklar • H. PFUND, and R. DUIT, Bibliography: students’ alternative frameworks and science education, University of Institute for Science Education, Kiel, Germany, (2000). • H.J. SCHMIDT, Students’ misconceptions-looking for a pattern”, Science Education, (1997), 81, 123-135. • D.F. TREAGUST , “Development and use of diagnostic tests to evaluate students’ misconceptions in science”, International Journal of Science Education, 1988, 10(9), 159-169. • J. WANDERSEE, , J. MINTZES, and J.D. NOVAK, Research on alternative conceptions in science. In Gabel, D. (Ed.), Handbook of Research on Science Teaching and Learning(1994), (pp. 177-210). New York: Macmillan.