640 likes | 742 Views
Chöông 6. Bảo hiểm con người. I- TOÅNG QUAN VEÀ BAÛO HIEÅM CON NGÖÔØI. 1.1- Söï caàn thieát khaùch quan cuûa baûo hieåm con ngöôøi.
E N D
Chöông 6 Bảo hiểm con người
I- TOÅNG QUAN VEÀ BAÛO HIEÅM CON NGÖÔØI 1.1- Söï caàn thieát khaùch quan cuûa baûo hieåm con ngöôøi Hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi vaãn luoân toàn taïi nhieàu ruûi ro coù theå xaûy ra, do ñoù baát kyø xaõ hoäi naøo cuõng quan taâm phoøng ngöøa vaø khaéc phuïc haäu quaû ruûi ro (neáu coù) nhaèm ñaûm baûo cho cuoäc soáng con ngöôøi ñöôïc oån ñònh. Baûo hieåm con ngöôøi ñöôïc ra ñôøi.
1.1- Söï caàn thieát khaùch quan cuûa baûo hieåm con ngöôøi • BHCN laø moät trong 3 loaïi hình cuûa Baûo hieåm thöông maïi. • BHCN laø hình thöùc boå sung cho Baûo hieåm xaõ hoäi vaø Baûo hieåm y teá .
1.2- Taùc duïng cuûa baûo hieåm con ngöôøi • Goùp phaàn oån ñònh ñôøi soáng nhaân daân, laø choã döïa tinh thaàn cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm. • Goùp phaàn oån ñònh taøi chính vaø saûn xuaát kinh doanh cho caùc doanh nghieäp, taïo laäp moái quan heä gaàn guõi gaén boù giöõa ngöôøi lao ñoäng vaø ngöôøi söû duïng lao ñoäng.
1.2- Taùc duïng cuûa baûo hieåm con ngöôøi • Laø moät trung gian huy ñoäng vaø phaân phoái laïi voán nhaøn roãi cho neàn kinh teá. Goùp phaàn söû duïng hieäu quaû nguoàn voán cuûa xaõ hoäi vaø choáng laïm phaùt. • Goùp phaàn giaûi quyeát moät soá vaán ñeà veà maët xaõ hoäi.
1.3- Phaân loaïi baûo hieåm con ngöôøi a- Neáu döïa vaøo thôøi haïn baûo hieåm: - BHCN ngaén haïn - BHCN daøi haïn b- Neáu döïa vaøo hình thöùc baûo hieåm: - BHCN baét buoäc - BHCN töï nguyeän
1.3- Phaân loaïi baûo hieåm con ngöôøi c- Neáu döïa vaøo ruûi ro baûo hieåm: • Baûo hieåm nhaân thoï: • Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng; • Baûo hieåm trong tröôøng hôïp töû vong; • Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp. • Baûo hieåm phi nhaân thoï
II- BAÛO HIEÅM NHAÂN THOÏ 2.1- Khaùi nieäm BHNT laø quaù trình baûo hieåm caùc ruûi ro coù lieân quan ñeán sinh maïng, cuoäc soáng vaø tuoåi thoï cuûa con ngöôøi.
2.2- Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa baûo hieåm nhaân thoï • BHNT vöøa mang tính tieát kieäm vöøa mang tính ruûi ro. • BHNT ñaùp öùng ñöôïc raát nhieàu muïc ñích khaùc nhau cuûa ngöôøi tham gia baûo hieåm. • Caùc loaïi hôïp ñoàng trong BHNT raát ña daïng vaø phöùc taïp.
2.2- Nhöõng ñaëc ñieåm cô baûn cuûa baûo hieåm nhaân thoï • Phí BHNT chòu taùc ñoäng toång hôïp cuûa nhieàu nhaân toá, vì vaäy quaù trình ñònh phí khaù phöùc taïp. • BHNT chæ ra ñôøi vaø phaùt trieån trong nhöõng ñieàu kieän kinh teá xaõ hoäi nhaát ñònh.
2.3- Caùc loaïi hình BHNT cô baûn 2.3.1- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp töû vong • Baûo hieåm töû kyø Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm cho caùi cheát xaûy ra trong thôøi gian ñaõ quy ñònh cuûa hôïp ñoàng.
Baûo hieåm töû kyø • ÑAËC ÑIEÅM • Thôøi haïn baûo hieåm xaùc ñònh. • +Traùch nhieäm vaø quyeàn lôïi mang tính taïm thôøi. • +Möùc phí baûo hieåm thaáp vì khoâng phaûi laäp neân quyõ tieát kieäm cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm
Baûo hieåm töû kyø • MUÏC ÑÍCH • Ñaûm baûo caùc chi phí mai taùng,choân caát. • Baûo trôï cho gia ñình vaø ngöôøi thaân trong moät thôøi gian ngaén. • +Thanh toaùn caùc khoaûn nôï naàn veà nhöõng khoanû vay hoaëc theá chaáp cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm .
Baûo hieåm töû kyø • MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM TÖÛ KYØ • Baûo hieåm töû kyø coá ñònh. • Baûo hieåm töû kyø coù theå taùi tuïc. • Baûo hieåm töû kyø coù theå chuyeån ñoåi . • Baûo hieåm töû kyø giaûm daàn.
Baûo hieåm töû kyø • MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM TÖÛ KYØ • Baûo hieåm töû kyø taêng daàn. • Baûo hieåm thu nhaäp gia ñình. • Baûo hieåm töû kyø coù ñieàu kieän.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi (Baûo hieåm tröôøng sinh) Laø loaïi hình baûo hieåm maø nhaø baûo hieåm cam keát chi traû cho ngöôøi thuï höôûng moät soá tieàn baûo hieåm ñaõ ñöôïc aán ñònh treân hôïp ñoàng, khi ngöøôi ñöôïc baûo hieåm cheát vaøo baát cöù luùc naøo keå töø ngaøy kyù hôïp ñoàng.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi (Baûo hieåm tröôøng sinh) • ÑAËC ÑIEÅM • Soá tieàn baûo hieåm traû moät laàn khi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò cheát; • Thôøi haïn baûo hieåm khoâng xaùc ñònh; • Phí baûo hieåm coù theå ñoùng moät laàn hoaëc ñoùng ñònh kyø vaø khoâng thay ñoåi trong suoát quaù trình baûo hieåm;
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi (Baûo hieåm tröôøng sinh) • ÑAËC ÑIEÅM • Phí baûo hieåm cao hôn so vôùi baûo hieåm sinh maïng coù thôøi haïn; • Baûo hieåm nhaân thoï ñaõ taïo neân moät khoaûn tieát kieäm cho ngöôøi thuï höôûng baûo hieåm vì chaéc chaén ngöôøi baûo hieåm seõ ñöôïc chi traû .
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi (Baûo hieåm tröôøng sinh) • MUÏC ÑÍCH • Ñaûm baûo caùc chi phí mai taùng, choân caát. • Baûo ñaûm thu nhaäp ñeå oån ñònh cuoäc soáng gia ñình. • Giöõ gìn taøi saûn, taïo döïng vaø khôûi nghieäp cho theá heä sau.
Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi (Baûo hieåm tröôøng sinh) • MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM NHAÂN THOÏ TROÏN ÑÔØI • Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi phi lôïi nhuaän. • Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi coù tham gia chia lôïi nhuaän. • Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi ñoùng phí lieân tuïc. • Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi ñoùng phí moät laàn. • Baûo hieåm nhaân thoï troïn ñôøi quy ñònh soá laàn ñoùng phí.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng (Baûo hieåm sinh kyø) Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm cho söï soáng xaûy ra trong thôøi gian ñaõ quy ñònh cuûa hôïp ñoàng. Ngöôøi baûo hieåm cam keát traû nhöõng khoaûn tieàn ñeàu ñaën trong moät khoaûng thôøi gian xaùc ñònh hoaëc trong suoát cuoäc ñôøi ngöôøi tham gia baûo hieåm. Neáu ngöôøi ñöôïc baûo hieåm cheát tröôùc ngaøy ñeán haïn thanh toaùn thì seõ khoâng ñöôïc chi traû baát kyø moät khoaûn tieàn naøo.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng (Baûo hieåm sinh kyø) • ÑAËC ÑIEÅM • Trôï caáp ñònh kyø cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm trong thôøi gian xaùc ñònh hoaëc cho ñeán khi cheát; • Phí baûo hieåm ñoùng moät laàn hoaëc ñònh kyø; • Neáu trôï caáp ñònh kyø ñeán khi cheát thì thôøi gian khoâng xaùc ñònh.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng (Baûo hieåm sinh kyø) • MUÏC ÑÍCH • Ñaûm baûo thu nhaäp coá ñònh sau khi veà höu hay tuoåi cao söùc yeáu; • Giaûm bôùt nhu caàu phuï thuoäc vaøo phuùc lôïi xaõ hoäi hoaëc con caùi khi tuoåi giaø; • Baûo trôï möùc soáng trong nhöõng naêm thaùng coøn laïi cuûa cuoäc ñôøi.
2.3.2- Baûo hieåm trong tröôøng hôïp soáng (Baûo hieåm sinh kyø) • MOÄT SOÁ LOAÏI HÌNH BAÛO HIEÅM • Baûo hieåm sinh kyø thuaàn tuùy coù STBH traû sau. • Baûo hieåm nieân kim. • Nieân kim traû ngay. • Nieân kim traû sau. • Nieân kim coá ñònh. • Nieân kim bieán ñoåi. • ...
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp Laø loaïi hình ñöôïc kyù keát baûo hieåm cho caû söï soáng vaø caùi cheát xaûy ra trong thôøi gian ñaõ quy ñònh cuûa hôïp ñoàng. Ngöôøi baûo hieåm cam keát chi traû soá tieàn baûo hieåm caû trong tröôøng hôïp ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò töû vong hay coøn soáng.
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp • ÑAËC ÑIEÅM • Soá tieàn baûo hieåm ñöôïc traû khi heát haïn hôïp ñoàng hoaëc ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò töû vong trong thôøi haïn baûo hieåm; • Thôøi haïn baûo hieåm xaùc ñònh (thöôøng laø 5 naêm, 10 naêm, 20 naêm...)
2.3.3- Baûo hieåm nhaân thoï hoãn hôïp • ÑAËC ÑIEÅM • Phí baûo hieåm thöôøng ñoùng ñònh kyø vaø khoâng thay ñoåi trong suoát thôøi haïn baûo hieåm; • Coù theå ñöôïc chia laõi thoâng qua ñaàu tö phí baûo hieåm; • Coù theå ñöôïc hoaøn phí khi khoâng coù ñieàu kieän tieáp tuïc tham gia.
2.3.4- Caùc ñieàu khoaûn baûo hieåm boå sung • Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm naèm vieän hay phaãu thuaät. • Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm tai naïn. • Ñieàu khoaûn boå sung baûo hieåm söùc khoeû.
2.4- Phí baûo hieåm nhaân thoï 2.4.1- Nguyeân taéc ñònh phí baûo hieåm nhaân thoï • Phí ñöôïc xaùc ñònh sao cho toång thu trong töông lai phaûi caân baèng vôùi toång chi, ñoàng thôøi mang laïi lôïi nhuaän hôïp lyù cho coâng ty. • Quaù trình ñònh phí phaûi döïa vaøo moät soá giaû ñònh. • Phí baûo hieåm nhaân thoï phaûi ñaûm baûo yeáu toá caïnh tranh.
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï Phí baûo hieåm thöïc teá ngöôøi tham gia baûo hieåm noäp cho coâng ty baûo hieåm goïi laø phí toaøn phaàn. Phí toaøn phaàn = Phí thuaàn + Phí hoaït ñoäng
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï • Phí thuaàn: • Phí thuaàn trong BHNT thöôøng ñöôïc xaùc ñònh theo nguyeân lyù caân baèng: (Soá thu) = (Soá chi). • Soá chi chæ bao goàm tieàn baûo hieåm töû vong (hoaëc heát haïn hôïp ñoàng) maø khoâng bao goàm caùc khoaûn chi khaùc.
2.4.2- Phí baûo hieåm nhaân thoï • Phí hoaït ñoäng: Bao goàm, • Chi phí cho caùc hôïp ñoàng môùi; • Chi phí thu phí baûo hieåm; • Chi phí quaûn lyù.
2.5- Döï phoøng phí baûo hieåm • Döï phoøng phí baûo hieåm laø vaán ñeà raát quan troïng ñeå caùc coâng ty BHNT oån ñònh kinh doanh. • Phaàn lôùn caùc coâng ty BHNT xaùc ñònh döï phoøng phí treân cô sôû phí thuaàn. Coù 2 phöông phaùp: • Phöông phaùp quaù khöù. • Phöông phaùp töông lai.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï laø söï cam keát giöõa hai beân, theo ñoù beân nhaän baûo hieåm coù traùch nhieäm vaø nghóa vuï chi traû cho beân ñöôïc baûo hieåm khi coù caùc söï coá baûo hieåm xaûy ra, coøn beân ñöôïc baûo hieåm coù traùch nhieäm vaø nghóa vuï ñoùng phí baûo hieåm nhö ñaõ thoaû thuaän theo quy ñònh cuûa phaùp luaät.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï • Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH • Hieäu löïc hôïp ñoàng • Ñöôïc tính töø ngaøy noäp phí baûo hieåm ñaàu tieân. • Hôïp ñoàng phaûi ñöôïc kyù keát vôùi nhöõng ngöôøi coù ñuû naêng löïc phaùp lyù. • Muïc ñích, noäi dung, hình thöùc hôïp ñoàng phaûi tuaân thuû nhöõng quy ñònh cuûa phaùp luaät.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï • Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH • Tuoåi cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm • Tính tuoåi theo ngaøy sinh nhaät ngay sau ngaøy baét ñaàu ñöôïc nhaän baûo hieåm. • Tính tuoåi saùt vôùi ngaøy sinh nhaät.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï • Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH • Nhöõng ñieåm loaïi tröø : • Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm töï töû. • Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò keát aùn töû hình. • Ngöôøi ñöôïc höôûng quyeàn lôïi baûo hieåm coá yù gaây ra töû vong cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm. • Chieán tranh, noäi chieán gaây ra caùi cheát cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm.
2.6- Hôïp ñoàng baûo hieåm nhaân thoï • Moät soá quy ñònh khi kyù keát HÑBH • Soá tieàn baûo hieåm giaûm ñi: khi khoâng noäp phí ñuùng thôøi haïn hoaëc khoâng coù khaû naêng ñoùng phí tieáp. • Nhöõng quy ñònh veà noäp phí baûo hieåm. • Thuû tuïc traû tieàn baûo hieåm.
II- BAÛO HIEÅM CON NGÖÔØI PHI NHAÂN THOÏ 2.1- Ñaëc ñieåm chuû yeáu • Haäu quaû cuûa nhöõng ruûi ro mang tính chaát thieät haïi. • Ngöôøi ñöôïc baûo hieåm thöôøng ñöôïc quy ñònh trong moät khoaûng tuoåi naøo ñoù. • Thôøi haïn baûo hieåm con ngöôøi phi nhaân thoï ngaén.
2.1- Ñaëc ñieåm chuû yeáu • Caùc nghieäp vuï BHCN phi nhaân thoï thöôøng ñöôïc trieån khai keát hôïp vôùi caùc nghieäp vuï baûo hieåm khaùc trong cuøng moät HÑBH. • ÔÛ haàu heát caùc nöôùc treân theá giôùi, trong giai ñoaïn ñaàu cuûa söï phaùt trieån ngaønh baûo hieåm, BHCN phi nhaân thoï ñöôïc trieån khai sôùm hôn BHNT.
2.2- Moät soá khaùi nieäm chung 2.2.1- Tai naïn thaân theå Laø baát kyø thieät haïi thaân theå naøo do haäu quaû duy nhaát vaø tröïc tieáp cuûa moät löïc maïnh baát ngôø töø beân ngoaøi taùc ñoäng leân thaân theå con ngöôøi.
2.2.1- Tai naïn thaân theå • Thieät haïi veà thaân theå coù theå laø töû vong hoaëc thöông tích thaân theå. • Haäu quaû duy nhaát vaø tröïc tieáp gaây tai naïn laø do caùc vaät theå höõu hình taùc ñoäng leân thaân theå con ngöôøi.
2.2.1- Tai naïn thaân theå • Söï töû vong vaø nhöõng thöông toån phaûi hoaøn toaøn ñoäc laäp vôùi yù muoán cuûa ngöôøi ñöôïc baûo hieåm. • Nguyeân nhaân gaây neân haäu quaû phaûi ñöôïc theå hieän roõ vaø phaûi gaén keát.
2.2.2- Beänh taät Laø söï bieán chaát veà söùc khoeû do baát cöù nguyeân nhaân naøo. Noù bao haøm caû söï laây truyeàn, tai naïn.
2.2.3- Maát khaû naêng lao ñoäng • Khi con ngöôøi bò oám ñau, tai naïn, beänh taät coù theå daãn tôùi haäu quaû laø maát khaû naêng lao ñoäng. • Maát khaû naêng lao ñoäng: coù 2 loaïi: • Maát khaû naêng lao ñoäng taïm thôøi. • Maát khaû naêng lao ñoäng vónh vieãn.
2.2.3- Maát khaû naêng lao ñoäng Chi phí y teá laø taát caû caùc khoaûn chi phí phaùt sinh lieân quan ñeán ngöôøi beänh, bao goàm: • Nhöõng chi phí phaùt sinh tröïc tieáp taïi caùc beänh vieän vaø caùc cô sôû ñieàu trò. • Nhöõng chi phí chuyeån vieän, ñöa ñoùn beänh nhaân • Chi phí chaêm soùc, nuoâi döôõng beänh nhaân sau khi ñieàu trò.
2.2.4- Beänh vieän Laø moät cô sôû khaùm chöõa beänh ñöôïc Nhaø nöôùc coâng nhaän, maø ôû ñaáy coù khaû naêng vaø phöông tieän chaån ñoaùn, ñieàu trò vaø phaãu thuaät, coù ñieàu kieän ñieàu trò noäi truù vaø coù phieáu theo doõi söùc khoeû haøng ngaøy cho beänh nhaân.
2.3- Moät soá nghieäp vuï baûo hieåm con ngöôøi phi nhaân thoï 2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24: Laø moät nghieäp vuï cuûa BHTM; ôû ñoù, coâng ty baûo hieåm cam keát chi traû STBH cho ngöôøi ñöôïc baûo hieåm (hay ngöôøi ñöôïc thuï höôûng) khi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm bò tai naïn thuoäc phaïm vi baûo hieåm. Ñoåi laïi ngöôøi ñöôïc baûo hieåm (hay ngöôøi tham gia baûo hieåm) phaûi noäp phí baûo hieåm khi hoï kyù keát hôïp ñoàng.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24: • Muïc ñích: • Goùp phaàn oån ñònh cuoäc soáng cho baûn thaân ngöôøi bò tai naïn vaø gia ñình hoï. • Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi vaø cô hoäi cho nhöõng ngöôøi lao ñoäng laøm ôû nhöõng ngaønh ngheà thöôøng hay xaûy ra tai naïn ñöôïc baûo hieåm.
2.3.1- Baûo hieåm tai naïn con ngöôøi 24/24: • Ñoái töôïng tham gia: Thöôøng bao goàm taát caû nhöõng ngöôøi töø 18 ñeán 60 tuoåi. Nhöõng ngöôøi bò beänh thaàn kinh, taøn pheá, hoaëc thöông taät vónh vieãn ôû moät möùc ñoä nhaát ñònh khoâng ñöôïc chaáp nhaän tham gia.