1 / 138

برنامه هدا همسان سازی دوره های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت

برنامه هدا همسان سازی دوره های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در مراکز بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران مجری: واحد آموزش سلامت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران. در جلسه ی امروز آشنا خواهید شد با:. ارتباطات و مهارتهای ارتباطی مفاهیم آموزش سلامت نیازسنجی آموزشی.

dutch
Download Presentation

برنامه هدا همسان سازی دوره های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. برنامه هدا همسان سازی دوره های آموزش بهداشت و ارتقای سلامت در مراکز بهداشتی و درمانی تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مازندران مجری: واحد آموزش سلامت معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران

  2. در جلسه ی امروز آشنا خواهید شد با: • ارتباطات و مهارتهای ارتباطی • مفاهیم آموزش سلامت • نیازسنجی آموزشی

  3. گروه هدف برنامه: • مسئولین مراکز ،کارشناسان ستادی

  4. مقدمه ی بحث امروز:

  5. مقدمه ی ... • همچنانكه مردم براي راي دادن و حمايتقانونی داراي حقوقي هستند حق دارند که درباره ی مسائل بهداشتی مورد نیاز خود بدانند. آموزش به مردم درباره ی مسائل بهداشتی، یکی از مهمترین وظایف شماست که آن را نباید ناچیز و بی اهمیت فرض کنید.

  6. مقدمه ی ... • برای اهمیت آموزش بهداشت همین بس که سازمانهای بین المللی مسئول در بهداشت و سلامت مردم آموزش بهداشت را اولین جز مراقبت بهداشتی اولیه قرار داده اند و تمامی کشورهای دنیا را موظف کردند که برای سلامت مردمشان از آن استفاده کنند.

  7. مقدمه ی ... • یک آموزش صحیح و تاثیر گذار می تواند ازبروزعوارض وخیم بسیاری پیشگیری کند. مثلا به همین بیماری دیابت فکر کنید یک آموزش ساده در این زمینه که «بیمار دیابتی هرروز پای خود را از نظر بروز زخم چک کند.» واقعا می تواند از قطع شدن پای بیمار دیابتی جلوگیری کند.

  8. با توجه به اینکه مشکلات بهداشتی جامعه امروز نسبت به گذشته پیچیده تر شده اند،تجهیز خود به مهارتهای آموزش سلامت مورد نیاز ، جهت مقابله با این مشکلات بهداشتی امر ضروری به نظر می رسد.

  9. مهارتهای تخصصی آموزش سلامت • بر اساس بررسی های انجام شده در واحدهای ستادی و محیطی مراکز بهداشتی و درمانی معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی مازندران لزوم بازآموزی مهارتهای مرتبط با وظیفه ی آموزش سلامت در تمامی کارکنان اعم از بهورزان، کاردانان، کارشناسان، پزشکان، محیطی و ستادی احساس می گردد . • لذا بر اساس تصمیمات اتخاذ شده مقرر گردید مهارتهای مستقیم و غیر مستقیم مرتبط با برگزاری یک جلسه ی آموزشی استاندارد در طی مدت زمان معینی به کارکنان آموزش داده شود .

  10. نیازسنجی آموزشی و تحلیل مخاطب ارزشیابی آموزش تعیین اهداف آموزشی تعیین روش آموزش و اجرای آموزش تهیه طرح درس و محتوای آموزشی تدارک یک جلسه ی آموزشی و وسایل کمک آموزشی روند برگزاری یک جلسه آموزشی

  11. توجه: • به غیر از مفاهیم و مهارتهای هرقسمت از روند برگزاری جلسه آموزشی، مفاهیم و مهارتهای دیگری نیز جهت آموزش کارکنان در نظر گرفته شد که بصورت پیش نیاز و یا هم نیاز این مهارتهامحسوب می شوند. این مباحث شامل : • ارتباطات و مهارتهایارتباطی (پیش نیاز) • اصطلاحات و مفاهیم مرتبط با آموزش سلامت (پیش نیاز) • مدل های آموزش بهداشت (هم نیاز) • رسانه های آموزشی (هم نیاز) • جلب حمایت همه جانبه (هم نیاز) • بسیج اطلاع رسانی (هم نیاز)

  12. شروع بحث امروز

  13. اهداف رفتاری • انتظار مي رود که در پايان اين برنامه آموزشي، شرکت کنندگان قادر باشند در حضور مدرس بدون در دست داشتن منابع آموزشي: • مفهوم ارتباط توضیح دهند. • اجزای یک ارتباط را با مثال بیان کنند. • پارازیت ارتباطی را تعریف کنند. • انواع برقراری ارتباط را نام برده و توضیح دهند. • در برقراری يک ارتباط بين فردی، 5 مهارت های خوب گوش کردن را نام ببرند. • در برقراری يک ارتباط بين فردی،3 مهارت های خوب مشاهده کردن را نام ببرند. • در برقراری يک ارتباط بين فردی، 5مهارت های خوب گفتن را نام ببرند. • 6مورد از موانع برقرار کردن يك ارتباط بهداشتي خوب بین کارکنان بهداشتي و مراجعه کنندگان شان را نام ببرند. بخش اول:ارتباطات

  14. ما انسانها در سراسر زندگی خود در حال برقراری ارتباط هستیم: • به ديگران سلام می کنيم. • وضو می گيريم و نماز می خوانيم. • برنامه تلويزيونی تماشا می کنيم. • در محل کارمان با همکاران يا مراجعه کنندگان صحبت می کنيم، نامه می نويسيم، امضا می کنيم. • بعنوان یک پزشک از بیمار خود ویزیت می کنیم. • بعنوان یک پرسنل مرکز بهداشتی درمانی یک جلسه آموزشی برگزار می کنیم و یا با شورای منطقه بر سر موضوعی بهداشتی بحث و مذاکره می کنیم.

  15. آیا تا بحال پیش آمده که کاری را با یک نیت خوب انجام داده اید ولی دیگران از آن بد بر داشت کرده اند؟

  16. واقعیت این است که در یک فرهنگ و با یک زبان مشترک : 70% ارتباطات ما اشتباه فهمیده می شوند و یا اشتباه تفسیر می شوند.

  17. مفهوم ارتباط • اگر من (فرستنده پیام) یک پیام حاوی یکسری اطلاعات ، احساسات و تجاربم را برای شما(گیرنده پیام)بفرستم در صورتیکه مفهوم پیام من در ذهن شما همانی بوجود بیایدکه منظور من است،بین ما ارتباط برقرار می باشد. • مثل همین حالا!!!

  18. ارتباط به صورت های زیر دیده می شود: • درون فردي: منبع فرستنده و گيرنده پيام هر دو در وجود يك فرد خلاصه مي شود.مانند زمانیکه انسان با خود فکر می کند. • ميان فردي : بازديد از منازل ، جلسه ی مشاوره و... • گروهي : بحث گروهي ، ايفاي نقش و.. • جمعي : صدا و سیما،پمفلت ها ، پوسترها ،روزنامه و...

  19. اجزای برقراری ارتباط را در این شکل ببینید. کانال ارتباطي پيام فرستنده گيرنده بازخورد

  20. دو مورد در این شکل وجود دارد که با تعریفشان آشنا می شویم. • کانال ارتباطی • بازخورد کسی مفهوم شان را می داند؟

  21. مفهوم کانال ارتباطی • همان راه انتقال پيام است که شامل وسيله ارتباطی و محيط ارتباط است برای درک بیشتر به مثال توجه کنید. • فرض کنید باری را می خواهید با قایق از یک طرف رودخانه به طرف دیگر رودخانه بفرستید .اگر پيام را به همان بار تشبیه کنیم، کانال ارتباطی همان قايق برای جابجا کردن بار و آب رودخانه برای حرکت اين قايق است. پیام

  22. مثال برای کانال های ارتباطی در حوزه ی سلامت رسانه های جمعی (Mass Media) مثل تلویزیون یک کانال ارتباطی است که به فراوانی برای انتقال پيام های سلامتی استفاده می شود. • زبان خود شما وقتی که در یک جلسه آموزشی با موضوع دیابت برای فراگیرانتان سخنرانی می کنید، یک کانال ارتباطی ست.

  23. مفهوم بازخورد يا فيدبک • گيرنده پس از دریافت پيام برای فرستنده پاسخ یا واکنشی نشان می دهد که باعث بالا رفتن درک متقابل این دو از هم می شود. • به این صورت که: • به فرد فرستنده پیام کمک می کند تا دريابد كه آيا واقعاً آن مفهومی که در ذهن دارد را به درستي منتقل كرده است يا خير. • به گیرنده پیام کمک می کند تا بفهمدكه آيا برداشتش درست بوده يا خير.

  24. نمونه هایی از بازخورد در کلاس • حرکت دادن سر توسط فراگیران • ( بازخورد مثبت به مربی به این معنی که صحبتهایت را متوجه می شویم.) • خمیازه کشیدن توسط فراگیرانتان • ( بازخورد منفی به مربی به این معنی که • از کلاس خسته شدیم.)

  25. همیشه از فراگیرتان بازخورد بخواهید.مثلا با گفتن این عبارت که: • «لطفا به من بگویید که شما چی فکر میکنید؟؟» • «برداشت شما از آنچه که من گفتم چیست؟؟»

  26. پارازيت های ارتباطی • فرستنده پيام ممکن است در جريان برقراری ارتباط با مشکلاتی روبرو شود. • هر عامل مخلي كه مانع از برقراري كامل ارتباط گردد را پارازیت گویند.

  27. انواع پارازیت های ارتباطی • نظير وجود سر و صدا، گرما و سرماي بيش از حد، نور بسيار زياد و يا نور بسيار كمبرقراري ارتباط خوب را مختل می کنند. • زماني رخ مي‌دهند كه سوء تعبير در مورد پيام پيش بيايد مثلا زمانیکه : • فرستنده براي انتقال پيامش از كلماتي كه درك آن‌ها براي گيرنده پيام مشكل است، استفاده كرده باشد. • كلمات بكار گرفته شده در پیام براي فرستنده و گيرنده پيام معاني متفاوتي داشته باشند. • محتواي پيام مشكل و پيچيده باشد. پارازيت‌هاي فيزيكي پارازيت‌هاي استنباطي

  28. انواع برقراري ارتباط • ارتباط کلامی • ارتباط غیر کلامی

  29. انتقال پیام از طریق گفتار یا نوشتار فرد عمدتا آگاهانه و تحت اختیارمان است. ارتباط كلامي • توجه: • ما برای انتقال پیام فقط 35 درصد بصورت کلامی ارتباط برقرارمی کنیم. پس بقیه اش چی!؟؟

  30. مابقی بصورت غیر کلامی ست. 35 درصد ارتباط کلامی ارتباط غیرکلامی 65 درصد

  31. ارتباط غير كلامي • وابسته به حالات، حركات و رفتار فرد مثل: وضعیت فیزیکی فرد،شکل نگاه کردن،چگونگي حالات چهره ،قیافه و ژست ، انواع اشارات و... • عمدتا ناخودآگاه و غیر قابل کنترل

  32. اگر خواستی حقیقت انسان را دریابی به آنچه می گوید گوش مده به آنچه نمی گوید گوش فرا ده جبران خلیل جبران شاعرلبنانی می گوید :

  33. جالب است بدانید که... • مردم کشورایتالیا به ارتباطات غیرکلامی خیلی اهمیت می دهند. • آنان به‌هنگام حرف زدن با یکدیگر، از ایماها و اشارات دست بسیار زیاد استفاده می‌کنند. • این حالت میان سایر ملل اروپایی کمتر دیده می‌شود. علامتی به معنی :چی!! ایتالیایی‌ها در آغاز صرف غذا از این علامت استفاده می‌کنند که به معنی "خوشمزه بودن" غذا است. علامتی برای نشان دادن اینکه دو نفر خیلی با هم نزدیک و رفیق هستند.

  34. مهارت های اساسی برای برقراری ارتباط موثر • با توجه به انواع پيام های کلامی و غيرکلامی می توان اين مهارت ها را در سه گروه قرار داد که شامل: • مهارت گوش کردن • مهارت سخن گفتن • مهارت مشاهده کردن

  35. مهارت گوش کردن • گوش كردن فرايندي فعال است و صرفا شنيدن كلمات نيست. • در واقع كوششي ست هشيارانه براي گوش كردن به صحبت هایی كه بيان مي‌شوند.

  36. يكي از مهمترین مهارت‌هايمورد نياز كاركنان بهداشتي گوش كردن موثر به صحبت مراجعه کنندگان به منظور شناخت نيازهايشان و کمک کردن به آنان است.

  37. برای گوش کردن فعال بهتر است: • در هنگام گوش کردن، آرامش خود را حفظ کنيم و طبيعی رفتار نماييم. • با توجه کامل گوش کنيم و حواسمان به آنچه می شنويم، باشد. • در هنگام گوش کردن، وضعيت بدنی مناسب به خود بگيريم. • فاصله مناسب با کسی که حرف می زند را رعايت کنيم. (تا حدی که مخاطب احساس راحتی کند.) • در حين گوش کردن، با طرف مقابل ارتباط چشمی برقرار کنيم. • حرف طرف مقابل را قطع نکنيم و منتظر بمانيم تا سخن گفتن او به اتمام برسد. • درباره آنچه می شنويم گارد نگيريم و به کسی که حرف می زند برچسب نزنيم. • همزمان با گوش کردن، با ارسال بازخورد، به طرف مقابل بفهمانیم که به حرفش گوش می دهیم.

  38. مهارتهای مشاهده کردن • عمل فعال دريافت نشانه های حاصل از برقراری ارتباط و درک آنهاست. • صرفا با یک دیدن ساده و بدون توجه فرق می کند. • در واقع ما مشاهده کردن فعال دنبال هدف مشخصی هستیم.

  39. برای مشاهده کردن فعال بهتر است: • در حين ارتباط با مخاطب، حالات چهره و حرکات بدن او را زيرنظر داشته باشيم. • با حضور ذهن مشاهده کنيم و حواسمان به آنچه می بينيم، باشد. • با مخاطب خود همدلی کنيم و با قرار دادن خودمان به جای او، درباره آنچه می بينيم قضاوت کنيم.

  40. مهارت های سخن گفتن • انتقال پيام در قالب کلمات و جملات نياز به مهارت های خاص سخن گفتن دارد.

  41. فردوسی شاعر بزرگ می گوید: سخن باید به دانش درج کردن چو زر سنجیدن، آنگه خرج کردن نخست اندیشه کن، آنگاه گفتار که نامحکم بود بی بیخ، دیوار

  42. برای داشتن مهارت سخن گفتن • چه بکنیم بهتر است: • از زبان ساده و قابل فهم برای مخاطب استفاده کنيم. • دقيق و کامل سخن بگوييم و منظورمان را واضح و روشن بيان کنيم. • در سخن گفتن کلمات و جملاتی به کار ببريم که مخاطب ما تمايل دارد بشنود. • در هنگام سخن گفتن ملاحظه مخاطب را بکنيم و متناسب با وضعيت او سخن بگوييم. • بین آنچه می گوییم و تن و آهنگ صدایمان هماهنگی برقرار کنیم.

  43. برای داشتن مهارت سخن گفتن • چه نکنیم بهتر است: • هرگز در سخن گفتن خود از زبان تهديد استفاده نکنيم. • نصیحت نکنیم. • به طور مداوم و پشت سر هم صحبت نکنیم. • با بیان جزئیات خسته کننده صحبت را به درازا نکشیم. • سعی کنیم در صحبت هایمان از واژه های تعمیمی همیشه و هرگز ترجیحا استفاده نکنیم.

  44. یک سوال مهم؟؟؟ چه مواردی مانع برقرار کردن يك ارتباط بهداشتي خوب بین کارکنان بهداشتي و مراجعه کنندگانشان می باشد؟

  45. چه مواردی مانع برقرار کردن يك ارتباط ... • شرایط اجتماعي و فرهنگي متفاوت بین کارکنان بهداشتي و مراجعه کنندگانشان • مانند: قومیت متفاوت، اعتقادات مذهبي، طبقه اجتماعي متفاوت، جنسيت متفاوت و... • کم بودن گيرایی ذهني و یا کمبود درك و حافظه برخیمراجعه کنندگان به دلایلی مانند: عقب ماندگي ذهني يا گيجي، خستگي يا درد، پريشاني عاطفي، براي خود ياسلامتي ارزش قائل نبودن، داشتن حافظه ضعيف و...

  46. چه مواردی مانع برقرار کردن يك ارتباط ... • نبودن دیدمثبت مراجعه کنندهدرباره کارکنان بهداشتي • به دلایلی مانند: • داشتن يك تجربه ناخوشايند قبلي از کارکنان بهداشتی براي مراجعه کننده • تهديدآميز جلوه كردن کارکنان بهداشتی براي مراجعه کننده • اعتقاد مراجعهکننده به اینکه خودش همه چيز را مي‌داند • عدم اختصاص وقت و توجه كافي کارکنان بهداشتي برای مراجعه کنندگان

More Related