Download
1 / 22
220 likes | 410 Views
دکتر محمد راه رخشان. آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانی. و معرفی تمرین تمدد اعصاب پی. ام. آر. به شیوه ادموند یاکوبسن. آرامش را می توان به این نحو. ... و یا به این نحو بدست آورد. آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانی چیزی بسیار فراتر از اینها است و می‌تواند:.
E N D
دکتر محمد راه‌رخشان آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانی و معرفی تمرین تمدد اعصاب پی. ام. آر. به شیوه ادموند یاکوبسن
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانی چیزی بسیار فراتر از اینها است و می‌تواند: • به بازسازی توان جسمی و روحی کمک کند • از شکل گرفتن بیماری‌های متعدد پیشگیری کند • فعالیتهای نباتی بدنرا هماهنگ کند • به بالا بردن توان درک فعالیتهای جسمی و بالابردن حساسیت بدن برای درک به موقع مقابله با بیماری و به بالابردن احساس مطلوب در بدن کمک کند • به فعالتر کردن توانایی‌های کنترل روندهای ارگانیک (فبزیولوژیکی، شناخت‌شناسی، حسی-عاطفی، رفتاری و ...) بیانجامد • به بالابردن فعالیتهای شناختی مغز مانند تمرکز، مقابله سازنده با استرس، هماهنگی درونی و بیرونی، فعالیتهای با هدف و ... کمک کند
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیکاربرد • شیوه‌های آرامش‌یابی در روان‌درمانی از مجموعه‌ای از تکنیکهای کار بالینی تشکیل شده‌است که نه به تنهایی بلکه در چهارچوب کار بالینی و برای مثال با این اهداف صورت می‌گیرد: • زدودن تنش‌ها (استرس) • از بین بردن ترس‌ها و هراسها توسط„حساسیت زدایی تدریجی“ • پایداری ثبات خلقی • خود یابی و خودشناسی • آرامش‌یابی بالینی شیوه موثری برای تغییر شدت احساس فشار روانی است • با استفاده از تکنیکهای تلقیق «هیپنوتیزم» می‌توان به نحو آشکاری هیجان‌های جسمی روانی خاص فرد و شدت فشارهای روانی را کاهش داد تا فرد آماده روبرو شدن با جریان اصلی کار روان‌درمانی بشود.
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیبرای زدودن تنش (استرس) • از بین بردن عوامل استرس‌زا • توسط تغییر شرایط پیرامونی • توسط تغییر در رابطه کنش و واکنش با «واقعیت‌های» پیرامونی • تغییر باورها و مواضع استرس‌زا • توسط تغییر در سطح انتظارات و خود ملزوم کردن‌ها • تغییر سطح کمال‌گرایی • تغییر ترس از شکست و خطا کردن • تغییر در این باور که «من باید همیشه برای دیگران زندگی کنم» • تغییر در باورهای ناشی از گرایش به فاجعه دیدن چیزها، مثل اینکه «اگر در این کار موفق نشوم دنیا بهم می‌ریزد
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیبرای روی آوردن به باورهای ضد تنش اعتماد آوردن به سه چیز: • توان و انرژی‌ام را برای تغییر چیزهایی بکار می‌گیرم که قابل تغییر هستند • قدرت تحمل‌ام را برای کنار آمدن با چیزهایی بکار می‌گیرم که تغییرپذیر نیستند • درایتم را زیاد می‌کنم برای تشخیص درست چیزهای قابل تغییر از چیزهای غیرقابل تغییر
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیبرای زدودن ترس‌ها و هراسها در دل برنامه حساسیت‌زدایی مرحله‌ای و تدریجی • ایجاد سطح مناسبی از امنیت و اعتماد با استفاده از تمرینهای آرامش‌یابی • تشخیص سازمان درونی ترس به شکل شناخت و ترسیم مراحل پله به پله هویدا شدن، شدت گیری و روبرویی با ترس به نحوی که در حال حاضر وجود دارد • روبرو شدن در تصویرسازی درونی با موقعیتهایی که همواره بخاطر ترس از آنها پرهیز می‌شده‌است و زدودن تدریجی تنش‌های ناشی از روبرو شدن با آن موقعیت توسط تکنیکهای آرامش یابی: • ابتدا با استفاده از تصویرسازی ذهنی • بعد با استفاده از تکنیک اجرای نقش در مطب • و سپس در موقعیتهای واقعی
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیکاربردها برای افسردگی تغییر در خلق و احساس توسط: • تکنیکهای تمرکز بر روی حس «مثبت» در بدن • هدایت توجه به جنبه «مثبت» تجربه‌ها توسط الغاء و کار در تخیل • تکنیکهای تقلیل ترس و اضطراب درونی • تکنیکهای هماهنگ سازی کارکرد سیستم نباتی عصبی
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیمتدهای مختلف آرامش‌یابی در روان‌درمانی: • تمدد تدریجی عضلات به‌شیوه یاکوبسن • بیوفیدبک:استفاده از دستگاههای پس‌خوراند دهنده ایندیکاتورهای فیزیولوژیکی مانند پس‌خوراند تنفسی، پس‌خوراند مقاومت پوستی، قلب‌نگار، موج‌نگار مغزی و غیره • تمرینات آتوگین:(تمرینهای آرامیده‌گی, سنگینی, گرما, قلب, تنفس, شکم, پیشانی) • اویتونی • هیپنوتیزم(تلقین, سفرهای ذهنی, موسیقی) • راهبردهای غرق سکوت شدن • مدیتاتسیون دینامیک(کوندالینی, تانترا) • تای ای چی، چی گونگ، یوگا,
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیدر این موارد این تمرینات اثر سوء دارند: • در افرادی که دارای توهم هستند • در افرادی که در مورد آنها تراوما و یا اختلال‌های پس‌آسیبی تشخیص داده‌شده است باید در اجرای این تمرینات بشدت محتاط رفتار کرد • مراجعینی که از سطح کمی از تحمل فشار برخوردارند • افراد معتاد به مواد مخدر • در مورد اختلال‌هایی که سرچشمه ارگانیکی دارند و باید توسط دارو و یا روش‌های دیگر معالجه شوند • در مورد بیماری‌های تنفسی • زمانی که فرد از توانایی بسیار کم تمرکز برخوردار است
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیعدم توجه به این نکات می‌تواند «خطرناک» باشد آرامش‌یابی یعنی بدست آوردن «توان رها کردن خود» و «حس کردن خود به نحوی که هست». اما باید در نظر گرفت: • انسانی که قایق وی در دریای زندگی غرق شده و در حال شنا به هر تخته چوبی می‌چسبد تا از غرق شدن خود جلوگیری کند، • کسی که سالیان سال مورد سوء استفاده جسمی و روانی قرار گرفته و برای حفظ خود آموخته است که حس‌های درون خود را بکشد • کسی که بسیار حساس است و در طی زندگی با رنج و درد آموخته است که احساسات خود را در خود خفه کند تا بتواند در مقابل نیش‌های محیط در امان بماند • و ... • برای تمام این انسانها «رها کردن خود» و «حس کردن خود به نحوی که هست» معنای دیگری دارد و بعضا تلاش آنها برای اینکار بدون هدایت‌های لازم در روان‌درمانی خطرناک است پس در مورد هر تک فردی باید اول دانست که معنای این چیزهای در نظام شخصیت وی چیست.
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیتاثیرات و علائم تحقیق شده در پی آرامش‌یابی • در سطح فیزیولوژیکی • کاهش فشار خون • کاهش حساسیت و یا بالابردن مقاومت سطح پوست • بازتر شدن رگها در اثر کم شدن فشار عضلات پیرامون آنها، بهتر شدن خون‌رسانی به بدن به همراه بالا رفتن درجه حرارت سطح پوست • کاهش حجم سوخت اکسیژن بدن • کاهش ضربان قلب و نبض • کاهش حرارت درونی بدن • تنفس به شیوه آرام و عمیق • هماهنگ سازی جریانهای الکتریکی مغز • تقویت و شدت فعالیت فاز تتا مغز بر روی موج‌نگار مغزی • کاهش سختی و انقباض عضلات
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانیتاثیرات و علائم تحقیق شده در پی آرامش‌یابی • درسطح حسی: • آرامش و بالارفتن شدت آرام گرفتن • فاصله گرفتن از هیجان‌های سریع • احساس آرمیده‌گی عمومی در بدن و تعادل حسی • قابلیت‌های شناختی: • بهتر شدن قابلیت جریان یافتن فکر • کمتر شدن شدت تاثیر جریان چیزها از دنیای خارج در دنیای درون • تمرکز بیشتر به دنیای درون • در سطح عاطفی-هیجانی: • کم شدن ترس و هیجان • زیاد شدن امنیت و ثبات درونی • احساس لذت بیشتر
آرامش‌یابی بعنوان یک شیوه درمانی تمدد اعصابPMR (لختی و انقباض خود کنترلی عضلات)
تمدد اعصابPMR • ادموند یاکوبسن 1938 • تجربه لختی و آرمیدگی خود خواسته در عضلات توسط منبسط و منقبض کردن مکرر آنها در فواصل و به اندازه‌های معین • شیوه‌ای که به راحتی و بسرعت می‌توان آنرا آموخت • به هیچ وسیله اضافی و یا دارو احتیاجی ندارد • تمرین پایه، 30 گروه از عضلات را در بر می‌گیرد و در طی 40 جلسه قابل فراگیری کامل است • برن‌اشتاین و بورکوویک این تمرین را به 16 گروه از عضلات مرتبط کردند که در عرض 12 جلسه قابل یادگیری کامل است
اساس تمرینات تمدد عضلات:توالی انقباض و انبساط عضلات • یاکوبسن: توسط توالی انقباض و انبساط عضلات از شدت وجود تونوس عضلات کاسته می‌شود • احساس عمیق آرمیدگی زمانی ایجاد می‌شود که فرد در این تمرینات به تفاوت احساس لختی و سفتی عضلات کاملا هوشیار شود • با این روش، توان کنترل خودخواسته لختی و سختی در گروه‌های مشخصی از عضلات به شکل قدم به قدم آموخته می‌شود
انجام عملی تمرین تمدد اعصاب مهمترین پیش‌شرط‌ها: • توان تمرکز مناسب که توسط عمل کردن به فرامین تمرین رفته‌رفته بیشتر شکل می‌گیرد • توانایی ایجاد سختی و لختی فقط در گروه عضلاتی که در هر قسمت از فرامین آمده‌است • تمرین منظم: سر زمان معین و در محل مشخص همیشگی • پرهیز از زور و اجبار در انجام این تمرین و همچنین نداشتن عجله، چه در هنگام تمرین و چه برای سریع‌تر رسیدن به نتایج آن
انجام عملی تمرین تمدد اعصاب شرایط محیط: • مهیا کردن امکان آرامش • برطرف کردن امکان مزاحمتهای محیط بیرون • موضع مناسب: هر چیزی در بیرون اتفاق بیافتد برایم مهم نیست • رفع مزاحمتهای احتمالی در بیرون (زنگ در یا تلفن، انجام ندادن این تمرین زمانی که برای انجام کاری عجله دارید) • فضای اتاق باید تا حدودی کم‌نور باشد (ولی نه تاریک) • صندلی و یا محل درازکشیدن مناسب و راحتی اختیار شود • بدن باید کاملا آرام و بی‌حرکت قرار بگیرد و هیچ جایی از لباس به بدن فشار نیاورد • استفاده از نوار صوتی فرامین
انجام عملی تمرین تمدد اعصاب نکات عمومی: • باید کاملا آرام، آسوده و بی حرکت بر روی صندلی راحتی نشست، پاها باید بر روی زمین قرار بگیرند، دستها بر روی زانو و یا روی دسته صندلی، پشت باید قائم بر روی صندلی به پشت تکیه داده شود • عضلات باید آرام آرام سخت شوند (بین سه الی پنج ثانیه) تا حدی که در آنها احساس درد بوجود نیاید • این احساس سختی در عضلات باید همان‌طور نگه داشته‌شوند و در این حال باید طبیعی و آرام نفس کشید • بعداز این مدت باید به آرامی عضلات را لخت کرد • در تمام طول تمرین باید به نحو آرام و طبیعی نفس کشید • !! برای حس کردن حالت لختی در عضلات باید وقت کافی گذاشت !! • تمام حواس باید در طول تمرین متوجه احساساتی باشد که در اندام درست می‌شوند
انجام عملی تمرین تمدد اعصاب • هر گروه از عضلات متفاوت از یکدیگر هستند و از اینروی احساس سختی و لختی در آنها نیز متفاوت است • برای انجام این تمرین توجه به فرامین به همراه تلقین آنها سودمندی خود را نشان داده‌اند
