Οι εφαρμογές της Γεωθερμίας (ειδική αναφορά στο Δήμο Αχαρνών)

1. Οι εφαρμογές της Γεωθερμίας(ειδική αναφορά στο Δήμο Αχαρνών) Γ. Η. Χατζηγιάννης Διευθυντής Γεωθερμίας και Θερμ/κών Υδάτων ΗΜΕΡΙΔΑ, «Το Ι.Γ.Μ.Ε. ανοίγει τις πόρτες του στους πολίτες του Δήμου Αχαρνών» ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

2. Γεωθερμική Ενέργεια (μερικοί πρόσφατοι ορισμοί) • Ως Γεωθερμική Ενέργεια ορίζεται η ενέργεια υπό τη μορφή θερμότητας κάτω από την επιφάνεια του στερεού φλοιού της Γης (EGEC, 2010). • Ο ορισμός αυτός επιτρέπει να συμπεριληφθούν όλες οι εφαρμογές της Γεωθερμίας, όπως: • Η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, τόσο από συμβατικά γεωθερμικά συστήματα όσο και από τα Τεχνολογικά Γεωθερμικά Συστήματα (E.G.S.). • Η γεωθερμική θέρμανση και ψύξη: • Άμεση χρήση. • Έμμεση χρήση μέσω γεωθερμικών αντλιών θερμότητας (GSHP) που χρησιμοποιούν είτε την αβαθή γεωθερμική ενέργεια (μέχρι 400 μ. βάθους) είτε τη φυσιολογική θερμότητα του περιβάλλοντος (εδάφους, νερού ή αέρα) 2 ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

3. Η θερμότητα από το εσωτερικό της Γης διαχέεται συνέχεια προς την επιφάνεια της με αγωγή ή ανέρχεται με την ανέξοδο του μάγματος σε συγκεκριμένες περιοχές αυτής. Δημιουργία γεωθερμικών πεδίων ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

4. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

5. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

6. Σχηματισμός γεωθερμικού πεδίου (1) ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

7. Σχηματισμός γεωθερμικού πεδίου (2) ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

8. Παράδειγμα γεωθερμικού πεδίου σε ανάλογη γεωλογική δομή. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

9. Ταξινόμηση γεωθερμικών πεδίων Η ελληνική νομοθεσία ταξινομεί ακόμη τα γεωθερμικά πεδία, ανάλογα με το βαθμό γνώσης των ποιοτικών, ποσοτικών και γεωμετρικών χαρακτήρων αυτών, σε βεβαιωμένα και πιθανά. 9 ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

10. Χρήσεις Γεωθερμικής Ενέργειας Οι χρήσεις της γεωθερμικής ενέργειας είναι πολλές και ποικίλες. Από τις Γεωθερμικές Αντλίες Θερμότητας (Γ.Α.Θ.) μέχρι την ηλεκτροπαραγωγή υπάρχουν τεράστια περιθώρια χρήσης που θα ταιριάζουν στις τοπικές ιδιαιτερότητες μια και η γεωθερμία πρέπει να χρησιμοποιείται επί τόπου επειδή δεν μπορεί να μεταφερθεί. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

11. Το ΙΓΜΕ στη Γεωθερμική Ενέργεια • Το ΙΓΜΕ ως σύμβουλος της Πολιτείας σε θέματα Γεωεπιστημών και φυσικών πόρων ερευνά και μελετά και τη Γεωθερμική Ενέργεια της χώρας μας, για περισσότερα από 35 έτη. • Με τις έρευνες του εντοπίστηκαν και μελετήθηκαν όλα τα γνωστά σήμερα πεδία και προχώρησε η αξιοποίηση τους. • Τα γνωστά πεδία έχουν ταξινομηθεί σε βεβαιωμένα και πιθανά (σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, Ν. 3175/2003). • Έχουν δε δημοσιευτεί σε ΦΕΚ, αναλυτική περιγραφή τους υπάρχει σε έκθεση που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του Ινστιτούτου(www.igme.gr), για πληροφόρηση των επενδυτών, με πρωτοβουλία των οποίων ξεκινούν οι Περιφέρειες τη διαδικασία εκμίσθωσης του δικαιώματος διαχείρισης των πεδίων, για την αξιοποίηση τους. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

12. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

13. Γεωθερμικά πεδία υψηλής θερμοκρασίας Τα πεδία αυτά εντοπίζονται στο ηφαιστειακό τόξοτου Ν. Αιγαίου το οποίο εκτείνεται από το Σουσάκι μέχρι τη Νίσυρο και δημιουργείται από τη σύγκλιση της αφρικανικής λιθοσφαιρικής πλάκας υπό την ευρασιατική. Ερευνήθηκαν από το ΙΓΜΕ με τη συνεργασία και χρηματοδότηση της ΔΕΗ και αλλοδαπών ειδικών. Πέραν αυτών σημαντικό ενδιαφέρον για εντοπισμό παρόμοιων πεδίων υπάρχει στα νησιά Κίμωλος, Κως, Λέσβος, Χίος, Σαμοθράκη, Πολύαιγος, Γυαλί, κ.α., και στα Μέθανα και Σουσάκι. Η αντίθεση όμως των κατοίκων Μήλου και Νισύρου στην αξιοποίηση των πεδίων αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για την έρευνα και άλλων πεδίων στα νησιά του Ν. Αιγαίου. Σε άλλες περιοχές της χώρας η εγκατάσταση γεωθερμικών μονάδων ενέργειας είναι ευπρόσδεκτη και έτσι η ΔΕΗ θα ερευνήσει τώρα τη ΒΔ Λέσβο. Παράλληλα διεξήχθη πρόσφατα διεθνής διαγωνισμός για την εκμίσθωση του δικαιώματος έρευνας και αξιοποίησης γεωθερμίας στην ηλεκτροπαραγωγή. Σημείωσε μεγάλη επιτυχία αφού εκδηλώθηκε μεγάλο ενδιαφέρον 6 εταιριών με κατάθεση προσφορών ύψους 350 εκ. € ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

14. Γεωθερμικό πεδίο Μήλου Στη χώρα μας υπάρχουν 2 πεδία για παραγωγή ενέργειας. Στη Μήλο και Νίσυρο. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

15. Πεδίο Νισύρου ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

16. Σύγχρονες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής Η ηλεκτροπαραγωγή στη χώρα μας ακυρώθηκε μετά την εγκατάσταση πιλοτικής μονάδας στη Μήλο (δεκαετία 1980) λόγω λαθών και αντίδρασης κατοίκων. Έτσι στο Αιγαίο η Γεωθερμία θεωρείται ως μη φιλική προς το περιβάλλον!!. Οι σύγχρονες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής είναι τόσο «πράσινες» που εγκαθίστανται γύρω από τις πόλεις της Γερμανίας ή σε τουριστικά νησιά όπως η Χαβάη και οι Αζόρες. Ας ελπίσουμε ότι οι νέες μονάδες στη χώρα θα αναστρέψουν το κλίμα. San Miguel, Αζόρες Μονάδα παραγωγής ενέργειας Unterhaching ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

17. Πεδία χαμηλής θερμοκρασίας Τα βεβαιωμένα και πιθανά πεδία αυτής της κατηγορίας που έχουν δημοσιευτεί βάσει του ν. 3175/03 είναι πολύ περισσότερα (30 τον αριθμό) και απαντούν σε ολόκληρη τη χώρα με μεγαλύτερη πυκνότητα σε Κ. Μακεδονία έως Θράκη. Το συνολικό δυναμικό των 30 πεδίων εκτιμάται σήμερα σε 220.000 Τ.Ι.Π. έναντι 180.000 Τ.Ι.Π. το 2002. Έγινε σημαντική αύξηση με τα νέα πεδία που εντοπίστηκαν στα πλαίσια του Γ’ ΚΠΣ. Η αξιοποίηση των πεδίων χαμηλής θερμοκρασίας βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα. Δυστυχώς ενώ η νομοθεσία δίνει στις Περιφέρειες τη δυνατότητα να προκηρύσσουν διαγωνισμούς μίσθωσης ήταν ελάχιστες οι προκηρύξεις διαγωνισμών. Από το 2003 μέχρι το 2009 έγιναν δύο προκηρύξεις. Η μία ήταν επιτυχής (Χρυσούπολη), η άλλη αναβλήθηκε (Εράσμιο Ξάνθης), χωρίς να επαναληφθεί ακόμη. Από το 2010 βελτιώθηκε η κατάσταση και ήδη μισθώθηκαν 2 πεδία για αξιοποίηση (Ηράκλεια Σερρών & Χίος). Απομένει να γίνουν πολλοί ακόμη διαγωνισμοί. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

18. Χρήσεις της Γεωθερμίας στην Ελλάδα (μόνο χαμηλής θερμοκρασίας) Γεωθ. Αντλίες θερμότητας Ξήρανση τομάτας στην Ξάνθη Πισίνες στην Αριδαία Ιχθυοκαλλιέργειες στη Βιστωνίδα. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ Παραγωγή Spirulina στη Νιγρίτα Θερμοκήπια στη Νιγρίτα

19. Χρήσεις Γεωθερμίας (2011) ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

20. Επιφανειακή γεωθερμία Στα όρια του Δήμου Αχαρνών δεν έχουν εντοπιστεί μέχρι σήμερα ενδείξεις γεωθερμίας. Αν και δεν έγινε έρευνα εντούτοις δεν βρέθηκαν κάποιες ενδείξεις, όπως θερμές πηγές ή ανεβασμένη θερμοκρασία σε γεωτρήσεις για νερό. Αυτό ισχύει για ολόκληρη σχεδόν την Αττική. Πέρα από τη Γεωθερμία με τη στενή έννοια (χαμηλής και υψηλής θερμοκρασίας) έχει αναπτυχθεί πολύ κατά τα τελευταία χρόνια και στη χώρα μας η Επιφανειακή Γεωθερμία με τη χρήση των Γεωθερμικών Αντλιών Θερμότητας (Γ.Α.Θ.). Αποτελεί τον ταχύτερα αναπτυσσόμενο κλάδο της Γεωθερμίας με εκατοντάδες εγκαταστάσεις ετησίως. Η αρχή που στηρίζεται είναι η σταθερή θερμοκρασία του υπεδάφους (μερικά μ. από την επιφάνεια) και του υπόγειου νερού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Στην Αττική αυτή η θερμοκρασία είναι 18 – 20oC. Έτσι οι ειδικές αντλίες θερμότητας (ΓΑΘ) ανεβάζουν ή μειώνουν τη θερμοκρασία από ένα σταθερό επίπεδο με τη χρήση ηλεκτρικής ενέργειας. Επιτυγχάνουν δε εξοικονόμηση πετρελαίου ή αερίου από 40-60% σε σύγκριση με καλοριφέρ και κλιματιστικά. Στο επόμενο σχήμα φαίνεται η αρχή λειτουργίας τους. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

21. ΧΡΗΣΗ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΑΝΤΛΙΩΝ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ (α) Στην Ελλάδα οι συνθήκες είναι ιδιαίτερα ευνοϊκές λόγω και της υψηλής θερμοκρασίας στους γεωλογικούς σχηματισμούς, σε κλειστό ή ανοιχτό κύκλωμα Αρχή λειτουργίας γεωθερμικής αντλίας θερμότητας Εσωτερικό γεωθερμικής αντλίας θερμότητας ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

22. ΧΡΗΣΗ ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΩΝ ΑΝΤΛΙΩΝ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ Οριζόντιο κλειστό κύκλωμα Ανοιχτό κύκλωμα Οριζόντιο κλειστό κύκλωμα σε λίμνη ή θάλασσα Κατακόρυφο κλειστό κύκλωμα ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

23. Τύποι εγκαταστάσεων Γ.Α.Θ. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

24. ΓΕΩΘΕΡΜΙΚΕΣ ΑΝΤΛΙΕΣ ΘΕΡΜΟΤΗΤΑΣ - ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ Δημαρχείο Πυλαίας Θεσ/νίκης: ανόρυξη γεωτρήσεων - αντλίες θερμότητας & σύστημα σωληνώσεων: Επιφάνεια 2500 m2 - 21 τυφλές σωλήνες σε βάθος 80 m Σκόπελος:οριζόντιο κλειστό κύκλωμα για εξοχική κατοικία 80 m2 Ελαιώνες Πανοράματος Θεσ/νίκης:Είσοδος σωλήνων γεωεναλλάκτη στο εσωτερικό της γεώτρησης (κατακόρυφο κλειστό κύκλωμα) όσο και η κεφαλή του γεωθερμικού βρόχου που εισάγεται Λαγκαδάς Θεσ/νίκης:τριώροφη οικοδομή 350 m2, με κατακόρυφο κλειστό κύκλωμα γεωεναλλάκτη (με γεωτρήσεις στους ακάλυτπους χώρους πριν την κατασκευή της θεμελίωσης). Νέα Πεντέλη: τριώροφη κατοικία 400m2, με κατακόρυφο κλειστό κύκλωμα, σε γεώ- τρηση), μέχρι βάθος 100 m (ισχύς 34 kW) ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

25. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

26. Πιθανές εφαρμογές Γεωθερμίας σε Δήμο Αχαρνών Όπως προαναφέρθηκε η μόνη εφαρμογή που θα μπορούσε να γίνει άμεσα αφορά στις Γ.Α.Θ.. Η τοποθέτηση τους είναι σημαντικός παράγοντας εξοικονόμησης ενέργειας και μείωσης εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Κυρίως σε νέα κτίσματα επειδή σε παλαιότερα χρειάζεται μετατροπές σε θερμαντικά σώματα. Μεγάλα Δημοτικά κτήρια μπορούν να εξοπλιστούν με Γ.Α.Θ.. Το ΥΠΕΚΑ προωθεί την αξιοποίηση της Γεωθερμίας στα πλαίσια του ΕΣΠΑ και ήδη έκανε 2 προκηρύξεις για την εγκατάσταση ΑΠΕ (μεταξύ των οποίων και Γεωθερμίας) σε δημόσια κτήρια. Το ΙΓΜΕ έχει εντάξει στο πρόγραμμα του για το ΕΣΠΑ την εγκατάσταση Γ.Α.Θ. με εκτιμώμενη εξοικονόμηση της τάξης των 80.000 – 100.000€ ανά έτος (εξαρτάται από τιμές πετρελαίου). Έτσι το κτήριο μας θα μπορέσει να αποτελέσει επιδεικτικό έργο για τη Γεωθερμία. ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ

27. Ευχαριστώ πολύ για την προσοχή σας! ΔΗΜΟΣ ΑΧΑΡΝΩΝ