Ang Surian ng Wikang Pambansa at ang Pagpapaunlad ng Wikang Pambansa

1. AngSurianngWikangPambansa at ang Pagpapaunladng Wikang Pambansa Aluan, Nathaniel Agustin A. IV- 6 (BEED)

2. Sa bisangBatas Komonwelt 184 ay itinatagangSurianngWikangPambansa (SWP) noongNobyembre 13,1936 upangpatnugutanangpagpilingkatutubongwikanamagigingbatayansapagpapalaganap at paglinangngpambansangwikaPilipinas. Iniatasngseksiyon 5 ngbatasnadapatisagawang SWP angsumusunod:

3. 1.to make a study and survey of each of the chief tongues of the Philippines spoke at present by at least haft a milliaon inhabitants. 2.to select from said native tongues and arrange in separate groups: a. words and phrases used in all or in the majority of said tongues, with common sound and meaning.

4. b. words used in all or in the majority of said tongues, with the same sound but with different meaning. c. words used in all or in the majority of the said tongues, with similar sound but with the same or different meaning.

5. 3. to study and determine the Philippine phonetic and orthography. 4. to make comparative critical study of the Philippine prefixes, infixes and suffixes.

6. 5. to choose the native tongue which to be used as a basis for the evolution and adoption of the Philippine national language. In proceeding to such election, the institute shall give preference to the tongue that is the most developed as regards structure, mechanism and literature and is accepted and used at the present time by the greatest number of the Pilipino.

7. Itinatadhana pa rinsaseksiyon 7 ngbataskomonwelt 184 na: …it shall be the duty of the NationalLanguage Institute to state which native tongue it has chosen as basis for the national language and to recommend to the President of the Philippines the adoption of the national language based on the native tongue chosen, by executive order, proclaim such national language based on the native tongue chosen by the National Language Institute, as language of the Philippines, effective two years thereafter.

8. Nakasaad din saSeksiyon 8 at 9 ngbatasnaitonaangSurian ay maghahandangisangdiksiyunaryo at balarilaparasa ‘’purification and enrichment’’ ngwikangpambansa. Dalawangtaonmataposmaproklamaangwikangpambansa,angdisksiyunaryo at balarilanginihanda ay dapatnamaipalimbagupangito’ymagamitsamgapampublikoatpribadongpaaralansapilipinas.

9. SECTION 8. Upon the proclamation of the national language by the president of the Philippines, it shall be the duty of the national language institute to prepare a dictionary and grammar of the national language. Special attention shall be given to the purification and enrichment of the national language in accordance with the following procedure:

10. SECTION 9. Not later than two years after proclamation of the national language by the President of the Philippines, the National Language Institute shall publish the dictionary and grammar of the national language prepared as provided for in the preceding section, and the President of the Philippines shall issue orders to the Department of Public Instruction to the effect that,

11. .. beginning with a day to the fixed by the President of the Philippines, said national language shall be used and taught in all public and private schools of the Philippines in accordance with the dictionary and grammar prepared and published by the National Language Institute.

12. Pinilinang SWP angTagalogbilangbatayanngisangbagongpambansangwika. NaimpluwensyahanangpagpilisaTagalogngmgasumusunod: 1. SinasalitaangTagalogngnapakaramingtao at itoangwikangpinakanauunawaansalahatngmgarehiyonngPilipinas. Papadaliin at pabubutihinnitoangkomunikasyonsamgataumbayanngkapuluan.

13. 2. Hindi itonahahatisamgamasmaliliit at hiwa-hiwalaynawika, tuladngBisaya. 3. Angtradisyongpampanitikannitoangpinakamayaman at angpinakamaunlad at malawak 4. Ito angwikangMaynila, angkabiserangpampulitikaat pang-ekonomiyangPilipinas. 5. Ito angwikangHimagsikan at ngKatipunan—dalawangmahahalagangpangyayarisakasaysayanngPilipinas.

14. NoongHunyo 18, 1938 sapamamagitanng Batas KomonweltBlg. 333 ay ang“National language Institute” ay ginawang“Institute of National Language”at ipinailalimsatuwirangpamamahala at pangangasiwangPangulongPilipinas.

15. Malinawnanakasaadsamgatungkulinng SWP angilangprosesosapagpaplanongpangwika: 1. Pagpilisakatutubongwikanamagigingbatayanparasaebolusyon at adopsiyonngPambansangWika.a 2. paggawangdiksyunaryo at balarila at ang“pagpapadalisayngwika”

16. 3. pagpapaunlad at pagpapayamanngwikasapamamagitanngmgasalitamulasaiba’t-ibangwikasaPilipinas at kung kinakailangan ay sawikangbanyagatuladngIngles at Espanyol.

17. BagosumapitangpanahonngHapon, nagpanatiliangSWP ngisangprogramangpagpaparamingpublikasyon(1937-1941) Nakapagpalimbagangsurianngseryeng monograph saleksikograpiyangmgawikangPilipinas. • Pagkaraan, angmgapublikasyon ay nakatutoksaretorika at panitikangTagalogtuladngdula, panulaan, katha, pelikula, awitnanakasalulatsawikangTagalog.

18. Sa panahonngpangasiwaangHapones, angpatakarangpangwika ay saAtasMilitarBlg. 2 na may petsangPebrero 17, 1942 at angpamagat ay “Instructions Concerning the Basic Principles of Education in the Philippines”nakatukoysatagapangulongKomisyontagapagpaganapngPilipinasnasi Jose B. Vargas. Ganitoangatas:

19. “in order to popularize the Philippine National language, Tagalog proper means should be taken as early as possible after the study by the Institute of National Language in the Department of Education and Welfare”

20. Isa rinsamgapagbabagongginawangPangasiwaangMilitarngHapon ay angpalitanngmgapangalangTagalog at HaponangmgadaangnagtataglayngpangalangAmerikano. Ang Taft Avenue ay nagingDaitoa Avenue. Ang Jones Bridge ay nagingBansai Bridge. Naging Plaza BagongPilipinasang Wallace Field.

21. LumawakanggamitngWikangPambansasamgaakdangpampanitikan. PinigilngmgaHaponangpagsusulatsa Ingles at hinikayatangmgamanunulatnaTagalog. AngLiwayway, Angtangingmagasinsatagalog ay nagpatuloyngpublikasyon. PinigilanangManila tribune, angtangingarawangpahayagansa Ingles sapanahongiyon at angmgaawitin at dulaangpangtanghalannadati ay nasawikang Ingles ay napalitanngTagalog.

22. AngmgakontrobersyasawikangpambansanagingdahilanupangimungkahingKagawaranngEdukasyonangsolusyonnagawing Pilipino sahalipnaTagalogangwikangpambansa.Angkadahilanan ay hindisaanumangmakaaghamnapaliwanagkundisapraktikalnakadahilanannamaniyutralisaangmgaoposisyonnamga anti-TagalogsapamamagitannghindipagbanggitsasalitangTagalog. (Agoncillo 1990)

23. Upanglubosnamakuhaangkalooban at kooperasyonngmga Pilipino ay itinatagangRepublikangPilipinasnoongpanahonnghapon. Isangkomisyonangnaghandangsaligangbatas at isasamgaprobisyon ay itadhanaangTagalogbilangWikangPambansa.Nakasaadsa Sec. 2 Artikulo IX ngKonstitusonng 1943 na“The government shall take steps towards the development and propagation of Tagalog as national language.”

24. Sa panahonngpanunungkulanniPonciano B. Pineda, nilagdaanniPangulongMarcos angKautusangTagapagpaanapBlg. 304, may petsangMarso 16, 1971, nanagpapanaulisaSuriannaangmgakagawad ay kakatawansasumusundnapangunahingpangkatlingguwistiko: Bikol, Sebwuano, Hilagaynon, Ilokano, Pampango, Pangasinan, Samar-Leyte at Tagalog.

25. HinirangangmgasumusunodnabubuongSurian: DirektorPonciano B.P. Pineda(Tagalog) Tagapangulo Dr. LinoQ.Arquiza (Sebuwano) Kagawad • D.NeliaG.Casambre(hilagaynon) Kagawad • Dr. Lorenza Ga. Cesar (Samar-Leyte) Kagawad • Dr. Ernesto Constantino(Ilokano) Kagawad • Dr. Clodualdo H. leocadio (Bikol) Kagawad • Dr. Juan Manuel (Pangasinan) Kagawad

26. Sa kauna-unahangpagkakataon, nagkaroonngkomitesaloobng SWP. Malakiangtulongngkomitesamabilis at malawaknapagpapalaganapngWikangPambansa. (KWF 2002)

27. Mgakautusan parasa ImplementasyonngmgaPatakarangPangwika

28. Angimplementasyon ay mgadesisyonukolsapaggamitngwikangpambansasamahahalaganglarangan o mgadesisyongbinuosakategoryangapagtiyak at pagpapaunladngwika.

29. AyonkayBernabe(1986) angtagumpayngimplementasyon ay kadalasangnakasalalaysapagkakaroonngmgaaklat, at pagsasanaysamgaguro, realsitikongiskedyulngimplemenstasyon at epektibongprogramang pang-impormasyonupanghikayatinangmgataosapaggamitngwika.

30. Para mapabilisangpaglinang at pagpapalaganapngwikangpambansa, ay nilagdaanniPangulong Ramon MagsaysaynoongMarso 26, 1954 ang: ProklamasyonBlg. 12 – nag-aatasngpagdiriwangngLinggongWikangPambansatuwingMarso-Abriltaon-taon, nangsumunodnataon ay nailapatangpetsasaAgosto 13-19 taon-taon.

31. Si PangulongDiosdadoMacapagalay naglagdanamanng: KautusangTagapagpaganapBlg. 60 s. 1963 nanagaatasngpag-awitngPambansangawitngPilipinassamgatitiklamangnitong Pilipino saalinmangpagkakataon, sabansa o saibangbansa man.

32. Sa PanahonniPangulong Ferdinand E.Marcos,maramingkautusan, proklamasyon, sirkular at ibangatasnakumikilalasawikangPilipinobilangopisyalnawikangpamahalaan.

33. 1. KautusangTagapagpaganapBlg. 96. Nagaatasnalahatngedipisyo, gusali at tanggapanngpamahalaan ay pangalananna Pilipino.

34. 2. KautusangTagapagpaganapBlg. 187, s. 1969 na nag-atassalahatngkagawaran, kawanihan, tanggapan at iba pang sangayngpamahalaannagamitinangWikang Pilipino hangga’tmaarisaLinggongWikangPambansa at pagkaraannito, salahatngopisyal at transaksiyonngpamahalaan.

35. 3. Memorandum SirkularBlg. 277 s. 1969nanananawagansamgaopisyal at empleyadonadumalosa seminar sa Pilipino naidaraosngsurianngWikangPambansa.

36. 4. Memorandum SirkularBlg. 368, s. 1970 nagaatassamgaopisyalngtanggapanngpamahalaannamagdaosngpalatuntunansapagdiriwangngLinggongWikangPambansa.

37. 5. Memorandum SirkularBlg. 384 nanagaatasnamagtalagangmgaempleyadongmangangasiwasalahatngkorespondensiyangopisyalsa Pilipino.

38. Salamat! \m/