به نام خدا

1. به نام خدا عنوان: انتخاب چند صفتی - شاخص انتخاب استاد درس: آقای دکتر طهمورث پور ارایه: رضا بهمرام

2. روشهای پیش بینی پیشرفت ژنتیکی - روش دو مسیری در این روش هدف این است که بر اساس پیش بینی ارزش ارثی موجود برای صفت مورد نظر، بهترین نسبت از دامهای نر و ماده به عنوان مولدهای نر و ماده انتخاب شوند.

3. روشهای پیش بینی پیشرفت ژنتیکی • روش چهار مسیری درروش قبل فقط دو مسیر آمیزشی(پدر ومادر)در نظر گرفته می شد. در این حالت فرض بر این است که حیوانات نر وماده انتخابی از یک گروه معینی از والدین متولد شده باشند.ولی در برخی موارد این حالت صادق نیست.

4. روش چهار مسیری • علت این است که هر ساله تعداد بسیارکمی گاو نر برای آزمون نتاج مورد نیاز است که تعداد آن در مقایسه با تلیسه های مورد نیاز برای جایگزینی گاوهای موجود بسیار کم است. • در کشورکاناداهرسال 400 گاونرآزمون می شوند ولی تعداد تلیسه های مورد نیاز برای جایگزینی گاوهای موجود حدود 30 درصد کل جامعه است.

5. روش چهار مسیری • در این حالت نیاز به شناسایی واستفاده از چهار مسیر آمیزشی است. • پدران گاوهای نر مورد آزمون(SM) • پدران گاوهای ماده(SF) • مادران گاوهای نر مورد آزمون(DM) • مادران گاوهای ماده(DF)

6. روشهای پیش بینی پیشرفت ژنتیکی • روش استفاده از گروه شاهد • در این روش تعدادی از حیوانات به عنوان گروه کنترل هستند.آمیزش بین حیوانات این گروه تصادفی بوده و انتخاب انجام نمی شود. • ولی در گروه آزمایشی بر حسب اهداف از پیش تعیین شده بر اساس یک یا چند صفت، انتخاب انجام میشود. • شرایط محیطی و مدیریت برای این دو گروه یکسان است.

7. روشهای پیش بینی پیشرفت ژنتیکی • روش استفاده از گروه شاهد • در واحدهای دامپروری تشکیل گروه شاهد و مدیریت آن به هزینه زیادی نیاز دارد. • از طرف دیگر باعث می شود که اندازه جامعه اصلی نیز کوچکتر شود.

8. روشهای پیش بینی پیشرفت ژنتیکی • روش معادلات مختلط • با استفاده از این معادلات، بهترین برآورد کننده های نااریب خطی از اثرات ثابت (BLUE)و اثرات تصادفی(BLUP )حاصل می شود. • چون در این روش پیش بینی ارزش ارثی دامها برای اثرات محیطی(ثابت) تصحیح می شود، لذا می توانازتفاضل میانگین پیش بینی ارزش های ارثی در دو نسل متوالی می توان پیشرفت ژنتیکی را محاسبه کرد.

9. پیش بینی پیشرفت ژنتیکی توسط صفت همبسته • اگر انتخاب بر روی یک صفت انجام شده و پاسخ انتخاب نیز در همان صفت محاسبه گردد، آن را پاسخ انتخاب مستقیم گویند. • ولی اگر انتخاب برای یک صفت(X) انجام شده و پاسخ انتخاب در صفت دوم اندازه گیری شود، آن راپاسخ انتخاب همبسته(Correlated) نامند. • CRy =ix.hx.hy.rg.бy

10. پیش بینی پیشرفت ژنتیکی توسط صفت همبسته موارد استفاده از پاسخ انتخاب همبسته • هنگامی که اندازه گیری صفت در دام ممکن نیست. • زمانی که رکورد گیری صفت همبسته ساده تر یا آسان تر باشد. • هزینه رکوردگیری صفت همبسته کمترازصفت اصلی باشد. • وراثت پذیری صفت همبسته بیشترازصفت اصلی باشد.

11. روشهای انتخاب برای چند صفت • روش تاندوم • روش سطوح حذف مستقل • روش شاخص انتخاب

12. روش تاندوم • عدم کارآیی زیاد • وابستگی زیاد به همبستگی بین صفات • تک صفتی • انجام آسان

13. روش تاندوم • مثال: صفات BF و ADG در خوک • صفات تولید شیر و چربی در گاو شیری

14. روش سطوح حذف مستقل • حداقل استانداردها برای صفات انتخابی • کاربرد آسان • مناسب برای انجام انتخاب در مراحل مختلف زندگی حیوان • در گاوهای گوشتی برای صفات وزن تولد، از شیرگیری و یکسالگی

15. روش سطوح حذف مستقل • مشکل این روش: تعیین سطوح حذف • استفاده از این روش با شدت منجر به حذف تعدادی از دامها با پتانسیل خوب می شود. • اکثر پرورش دهندگان از تجربیات خود به جای روشهای دقیق ریاضی استفاده می کنند.

16. شدت انتخاب در انتخاب چند صفتی • در انتخاب چند صفتی هر چه تعداد صفات انتخابی بیشتر باشد، شدت انتخاب و میزان تغییر ژنتیکی برای هر صفت کمتر می شود. • تعداد صفات باید حداقل باشد. • باید از صفات کم اهمیت صرف نظر کرد.

17. تابع سود • تابع سود، میزان تغییر در درآمد خالص را به صورت تابعی از پارامترهای اقتصادی، بیولوژیکی وفیزیکی نشان می دهد. • در برنامه های اصلاح نژاد دام از تابع سود برای محاسبه ضرایب اقتصادی صفات موجود در معادله ارزش ژنوتیپی کل(H) استفاده می شود. • بدین لحاظ باید سود را به صورت تابعی از ارزش ژنتیکی افزایشی صفات موجود در معادله ارزش ژنوتیپی کل(H) تعریف کرد.

18. تابع سود • اگر سود را میتوان به صورت تابعی از متغیرهای مدیریت، ژنتیکی واقتصادی تعریف کرد: • P= f(m1,m2,…,mr,g1,g2,…,gn,v1,v2,…,vs) • ولی برای سهولت، سود به صورت تابعی از ارزشهای ژنتیکی(برای یک گروه از پارامترهای اقتصادی و مدیریتی) تعریف می شود. • P= f(g1,g2,…,gn)

19. نکات لازم در هنگام استفاده ازتابع سود • تغییر در میزان سود باید تابعی از تغییر ژنتیکی باشد.(عدم تأثیر فنوتیپ) • شرایط مدیریتی فرض شده برای محاسبه ضرایب اقتصادی باید در جامعه ای که هدف تغییر ظرفیت ژنتیکی آن است، برقرار باشد. • پارامترهای اقتصادی مورد استفاده در برآورد ضرایب اقتصادی باید مشابه مقدار آنها در جامعه ای باشد که ضرایب برای محاسبه پیشرفت ژنتیکی در آن استفاده می شود.

20. انواع توابع سود • توابع سود خطی • توابع سود غیر خطی

21. توابع سود خطی • اگر ارزش ژنوتیپی کل به صورت یک تابع خطی باشد اگر تابع سود نیز یک تابع خطی از صفات تولیدی باشد درآین صورت: • P= ey + ey + …+ey • Yi :رکورد حیوان برای صفتi • Ei :میزان تغییر در سود به دلیل تغییر در تولید(yi ) • یعنی مقدار مناسب vi توسط ei مشخص می شود.

22. توابع سود غیر خطی • در اغلب معادلات و شرایط واقعی ممکن است P یک تابع خطی از صفات تولیدی نباشد.یعنی • P= f(Y1,Y2,…,Yn) • برای Viجواب برابر است با: • Vi=∂ P⁄∂yi • درصورتیکه تمام صفات(غیر ازصفت i) ثابت باشند، مقدارفوق، تغییر نسبی جزیی سود در اثر تغییر میانگین یا رکورد صفت i است که به دلیل تغییرژنتیکی حاصل شده است.

23. توابع سود غیر خطی

24. توابع سود غیر خطی • به تدریج که میانگین صفت افزایش می یابد، افزایش نسبی سود کاهش می یابد. • ضریب اقتصادی برای صفت، شیب تانژانت منحنی سود در میانگین جامعه است.

25. مدیریت اقتصادی و توابع سود • توابع سود در برنامه های اصلاح نژاد باید ارتباط بین سود و پیشرفت ژنتیکی را نشان دهند ولی در اغلب موارد این مورد فراموش شده وبه جای آن رابطه بین تغییر سود در میزان تولید یا تغییر روش مدیریت(یا تغذیه)در تولید محصول استفاده می شود. • تفسیر نتایج حاصل از معادلات یا توابع سود مبتنی بر تغییر ژنتیکی نیاز به دقت زیادی دارد زیرا این نتایج عمدتاً از ارقامی تفسیر می شوند که در ابتدا ازبررسی های غیر ژنتیکی بدست آمده و در اختیار دامداران قرار گرفته شده است.

26. مدیریت اقتصادی و توابع سود • سیستم مدیریتی اقتصادی مناسب است که در مقطع زمانی استفاده یا بهره برداری عملی از پیشرفت ژنتیکی حاصل از انتخاب اعمال شود. • در عمل فاصله زمانی بین مرحله انتخاب ژنتیکی دامها و مرحله استفاده از دامهای حاصل از عمل انتخاب در واحدهای تولیدی زیاد است.

27. مدیریت اقتصادی و توابع سود • درمعادله سود باید شرایط و سیستم اقتصادی جامعه ای که قرار است در آن پیشرفت ژنتیکی انجام گیرد نیز در نظر گرفته شود. • در این حالت جدا از لزوم در نظر گرفتن شرایط بازار مناسب، نکته اصلی محاسبه میزان درآمدها، هزینه تولیدات و میزان سرمایه گذاری لازم در زمان ظهور آثار پیشرفت ژنتیکی در واحد تولیدی می باشد. • در اغلب موارد برنامه های اصلاح نژاد برای سوددهی در همان زمان انجام محاسبات طراحی می شوند.

28. مدیریت اقتصادی و توابع سود • پیشرفت ژنتیکی یک روند کند زمانی دارد لذا هنگامی بیشترین تأثیر را دارد که جهت تغییر صفت در طول زمان زیاد بطور یکنواخت باشد. • پیشرفت غیرژنتیکی در مدیریت تا حدودی سریع تر وساده تر از پیشرفت ژنتیکی است. • لذا باید سعی شود اصلاح نژاد دامها فقط در مواردی و برای صفاتی انجام گیرد که نمی توان آنها را از راههای دیگر مدیریتی بهبود بخشید.