ontwerp een datamodel Criteria voor een goed model Ontwerppatronen

ontwerp een datamodelCriteria voor een goed modelOntwerppatronen Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

SQL deel 2: datamodel ontwerp Datamodel Criteria Proces Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Modulariteit Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Op te leveren in week 9: één document met daarin • Domein afbakening • Entiteiten Relatie Diagram • Tabel Definities • Eventueel voorbeeld Data • Views / Voorbeeld Queries • Reflectie: wat heb je geleerd, wat heb je nog niet geleerd. Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Criteria • Vaardigheden: SQL, genormaliseerd ERD • Jargon, terminologie, vaktermen • Bronnen en gereedschappen • Overdraagbaar, begrijpelijk: documentatie • Zinvolle, relevante toepassing • Samenwerking, advies vragen en geven • Interesse en ontwikkeling Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

voorwaarden • Op tijd inleveren: • Week 9 • Correct nederlands: • Weinig taalfouten • Gestructureerd document • Titel, inhoudsopgave, paginanummers, etc. • Compleet : • Met bijlagen of links naar broncode • Voorzien van metadata: • Naam, nummer, klas, datum, vak, beoordelaar • Reflectie: • Beschrijf waarom jij vind dat je aan de criteria voldoet. Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Ontwerpmethode • Afbakening van het domein • Beschrijven van de relevante informatie • Beschrijven van gebruiksmogelijkheden (use cases) • Conceptueel model: ERD op papier ! • Benoemen van entiteiten, attributen en relaties • Entity relation diagram • Functionele toetsing • Implementatie ERD in DBDesigner/OpenOffice/? • Datatypen • Views ------------------------------------------------------------------------------------ • * Contraints • * Waarborgen integriteit ( stored procedures, triggers, etc) • * Optimaliseren perfomance ( indexen e.a. maatregelen ) * Niet verplicht voor een V Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Plan van aanpak • Wk 6: afbakening van het domein Huiswerk: versie 1 van het conceptueel datamodel • Wk 7: criteria voor goed datamodel Huiswerk: versie 2 van het conceptueel datamodel • Wk 8: afronden implementatie en documentatie datamodel • Wk 9: rooster vrij di: inleveren definitief datamodel per email • Wk 10: feedback feedback en herkansing toets Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Afbakening • Welke informatie zal de database bevatten? • Tot op welke details? entiteiten en/of functionaliteiten ? • Welke ‘entiteiten’ behoren tot het domein? En welke niet? • Welke functies zal de database moeten kunnen vervullen? Wat moet een gebruiker kunnen doen? ( use case diagram ) Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Sterke en zwakke entiteiten Niet alle entiteiten zijn even belangrijk in het datamodel. • Sterke entiteiten • 2 to 5 kern-entiteiten • Worden in ieder geval in het model opgenomen, ook als andere entiteiten er niet zouden zijn. • Raken de essentie van je concept • Zwakke entiteiten • Beschrijven veelal relaties tussen sterke entiteiten • Zijn afhankelijk van sterke entiteiten. • Opzoeklijstjes Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Opdracht • Identificeer de belangrijkste ‘sterke’ entiteiten • Identificeer relaties tussen deze entiteiten • Maak een eerste ‘conceptueel’ datamodel NB: - Beperk je tot 2 tot 5 entiteiten Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Vorige week. • eerste versie van een ERD voor jouw collectie database, waarbij de nadruk ligt op • Zijn alle belangrijkste entiteiten gevonden • Zijn de attributen in kaart gebracht • Zijn de relaties in kaart gebracht • Vergelijk met je use case. Is het datamodel een basis voor alle gebruiksmogelijkheden? Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Criteria voor een goed datamodel Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Stap 2: datamodel ( ERD ) Criteria voor een goed model • Naamgevingsconventies • “3de normaalvorm” Voor teggies volgende week • Integriteit waarborgen. Middels triggers, stored procedures, e.d. • Optimalisatie.Indexeren, views Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Naamgeving (algemeen) • Geen spaties ( eventueel underscore _ ) • Geen gekke karakters • Geen afkortingen • Niet beginnen met een cijfer • Consistent gebruik hoofdletters • Beschrijvend • De naam beschrijft het element precies, • Laat niets te raden over. • Liever een lange naam, dan een onduidelijke naam Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Tabelnaam: enkelvoud Tabel naam: • Naam van de entiteit op één rij • Enkelvoud forum • berichtID • auteur • tekst • datum berichten • berichtID • auteur • tekst • datum bericht • ID • auteur • tekst • datum Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Tabelnaam: enkelvoud Tabel naam: • Naam van de entiteit op één rij • Enkelvoud catalogus • productID • naam • prijs • datum producten • productID • naam • prijs • datum product • ID • naam • prijs • datum Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Naamgeving attribuut/kolom • De ‘scope’ van betekenis is de entiteit( de sql code wordt dan leesbaar ) • bij FK’s: de naam van de relatie als prefix. (vaak is dat ook de naam van de tabel waarnaar wordt verwezen) bericht • berichtID • berichtauteur • berichtTekst • datum bericht • ID • auteurID • tekst • datum Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Opdracht: datamodel versie 1 • Controleer je datamodel op bovengenoemde naamgevingsconventies. Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Stap 2: datamodel ( ERD ) Criteria voor een goed model • Naamgevingsconventies • “3de normaalvorm” Voor teggies • Integriteit waarborgen. Middels triggers, stored procedures, e.d. • Optimalisatie.Indexeren, views Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

“3de normaalvorm” Regel 1: éénduidige betekenissen • Als je ingewikkelde ‘als-dit,dan-dat’ constructies of procedures nodig hebt om de betekenis van je elementen uit te leggen zit je fout. Regel 2: géén redundantie • Data mag maar één keer voorkomen, zodat het praktisch ommogelijk is dat de database inconsistente informatie bevat (waarborgt de integriteit) Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Data-elementen zijn ‘atomair’ • Geen samengestelde waarden in één kolom • Fout: Voor+achternaam, straat+nummer+plaats • Geen herhalende waarden in één tabelcel • Fout: Komma gescheiden lijst productnummers(wel: gebruik een aparte tabel) • Laat de betekenis niet afhangen van andere elementen • Fout: Bij studenten is ‘contact’ een emailadres en bij docenten is ‘contact’ een telefoonnummer. Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Vermijdt redundantie ( 1 ) • Iedere rij in een tabel bevat attributen van één entiteit en niets dan attributen van die ene entiteit. • Iedere rij heeft een unieke sleutel ( of gecombineerde sleutel ) voetballer • ID • naam • club • trainer voetballer • ID • naam • clubID club • ID • trainer Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Hoe ver moet je gaan? voetballer • ID • naamID • clubID • adresID naam • ID • voornaam • achternaam club • ID • naam • trainer adres • ID • straat • postcode • plaats Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Hoe ver moet je gaan Is_voetballer_bij_club • persoonID • clubID persoon • ID • voornaam • achternaam • adresID club • ID • naam • trainerID • adresID adres • ID • straat • postcode • plaats Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Hoe ver moet je gaan Is_lid_van_club • persoonID • clubID • rol [speler,trainer] persoon • ID • voornaam • achternaam • adresID club • ID • naam • adresID adres • ID • straat • postcode • plaats Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Vermijdt redundantie (2) • Data-elementen die afgeleid kunnen worden mogen niet in de tabel voor komen product • ID • prijs • btw • Prijs_inc_btw product • ID • prijs • btw Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Voorbeelden van misontwerp • http://www.sum-it.nl/cursus/dbdesign/hollands/index.php3 Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

“3de normaalvorm” Regel 1: eenvoud • Data-elementen zijn atomair Regel 2: vermijdt redundantie • Per rij, een entiteit (zo niet dan tabel splitsen ) • Geen kolommen die berekend kunnen worden • Geen relaties die afgeleid kunnen worden Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

opdracht • Controleer je datamodel op ‘3de normaalvorm’ • Verbeter indien nodig, en maak nieuwe ERD • Vergelijk met je use case. Is het datamodel een basis voor alle gewenste gebruiksmogelijkheden? Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

huiswerk • Download DBDesigner4 of OpenOffice • Maak een genormaliseerde versie van een ERD voor jouw collectie database, waarbij de nadruk ligt op • volledigheid • Zijn alle belangrijkste entiteiten gevonden • Zijn de attributen in kaart gebracht • Zijn de relaties in kaart gebracht • 3de normaalvorm • Atomaire data-elementen • Geen redundante data • Geen redundante relaties • Vergelijk met je use case. Is het datamodel een basis voor alle gebruiksmogelijkheden? Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Werken met DBdesigner Relaties leggen • Gebruik alleen de 1ste ( one-to-many) en de 3de (many-to-many) relatietype DBDesigner en mySQL • Connectie met mySQL • Database, naam, wachtwoord -> connect • Database Synchronization • Model doorvoeren in mySQL Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

DataModellen Ontwerppatronen Lees reader deel 2 Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

Opdracht ( vijf minuten ) Controleer je datamodel op de volgende punten: Naamgeving: • Is de naamgeving goed? (enkelvoud) Normalisatie: • Zijn alle data-elementen ‘atomair’? • Bevat het model redundante data-elementen? Relaties: • Is bij iedere relatie de multipliciteit bepaald? • Is de multipliciteit vertaald naar correcte relaties? • many-to-one = FK in ‘many’-tabel naar PK in ‘one’-tabel • Many-to-many = tussen tabel ( zwakke entiteit ) Ontwerppatronen: • Welke ontwerppatronen uit de reader gebruik je.? Hogeschool van Amsterdam - Interactieve Media – Internet Development – Jochem Meuwese - j.meuwese@interactievemedia.hva.nl - http://oege.ie.hva.nl/~meuwj/ - http://hva.jochem.nl

ontwerp een datamodel Criteria voor een goed model Ontwerppatronen