TẬP HUẤN VỀ TIN NHẮN RÁC

1. TẬP HUẤN VỀ TIN NHẮN RÁC Trình bày: ĐỖ HỮU TRÍ Trưởng phòng Thanh tra Viễn thông và CNTT Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông

2. Nội dung Lờimởđầu • Thựctrạng Tin nhắnráchiện nay • Côngtácthanh, kiểmtraxửlý vi phạm • Cácgiảiphápnhằmngănchặn tin nhắnráctrongthờigiantới

3. LỜI MỞ ĐẦU Năm 1993, mạng điện thoại di động đầu tiên của Việt Nam được thiết lập và triển khai cung cấp dịch vụ, đây là một sự kiện có ý nghĩa hết sức quan trọng, góp phần tạo điều kiện để ngành Viễn thông đi thẳng vào công nghiệp hoá, hiện đại hoá và thực hiện thành công Chiến lược tăng tốc và phát triển Bưu chính, Viễn thông giai đoạn I. Trải qua gần 20 năm xây dựng và phát triển, đến nay đã có 7 doanh nghiệp được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ điện thoại di động, 3 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ di động ảo với tổng số thuê bao là 162.510.195 tính đến tháng 12/2011. Sự gia tăng nhanh và mạnh về số lượng các thuê bao di động đã tạo điều kiện thuận lợi để các dịch vụ giá trị gia tăng không ngừng phát triển, các công ty thông tin di động đã trực tiếp đồng thời cùng liên kết với các công ty cung cấp dịch vụ tin nhắn giải trí (CP) để triển khai cung cấp dịch vụ. Điện thoại di động không còn là thiết bị đơn thuần phục vụ các cuộc gọi thoại mà có thể được tích hợp để trở thành chiếc ví điện tử phục vụ thanh toán khi mua bán hàng hoá dịch vụ hoặc theo dõi mọi biến động giao dịch của tài khoản trong ngân hàng. Chỉ bằng việc gửi một tin nhắn, người sử dụng có thể tải các hình ảnh, nhạc chuông, bài hát; tra cứu điểm thi; lấy kết quả sổ xố, bóng đá, chứng khoán, giá vàng, dự báo thời tiết hoặc tư vấn tình cảm, kết bạn, v.v...

4. LỜI MỞ ĐẦU Theo thống kê, hiện nay có khoảng 250 công ty tham gia kinh doanh, cung cấp dịch vụ tin nhắn giải trí (Tạm gọi tắt là công ty CP) trên mạng thông tin di động, các công ty này có trụ sở, hệ thống máy chủ, cơ sở dữ liệu, thiết bị chủ yếu tập trung tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng tham gia, phát triển và kinh doanh các dịch vụ tin nhắn giải trí qua mạng điện thoại di động Tuy nhiên chỉ một số ít trong số này có triển khai kinh doanh một cách bài bản, rất nhiều công ty ngay sau khi xin giấy phép đăng ký kinh doanh, xin cấp đầu số, thiết lập hệ thống thiết bị, cơ sở dữ liệu đã lập tức thực hiện phát tán tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo nhằm quảng cáo, dẫn dắt người sử dụng nhắn tin vào đầu số của mình gây bức xúc trong dư luận xã hội. Các tin nhắn rác được phát tán từ các số thuê bao di động trả trước, đa số có nội dung không lành mạnh, gây tò mò (bói toán, lô đề, v.v...) hoặc có dấu hiệu lừa đảo như nhắn tin thông báo trúng thưởng, tặng nhạc chuông, hình ảnh nhưng khi chủ thuê bao di động nhắn tin đến đầu số theo hướng dẫn thì lập tức bị trừ tiền. Trên thực tế, rất nhiều người đã là nạn nhân của tình trạng phát tán tin nhắn rác và gặp rất nhiều khó khăn khi muốn khiếu nại dịch vụ.

5. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY Thực trạng kinh doanh dịch vụ nội dung và hoạt động nhắn tin rác 1. Một số loại hình dịch vụ được cung cấp chủ yếu hiện nay: - Dịch vụ tải nhạc chuông, hình ảnh, hình nền cho điện thoại di động. - Dịch vụ cung cấp thông tin thị trường, tỷ giá, chứng khoán. - Cung cấp trò chơi trên điện thoại di động, nạp tiền vào tài khoản game - Dịch vụ hướng dẫn cài đặt tính năng truy cập internet như GPRS... - Cung cấp thông tin tổng hợp về kinh tế, chính trị, xã hội. - Dịch vụ tư vấn làm đẹp, chăm sóc sức khỏe. - Dịch vụ cung cấp kết quả xổ số, kết quả bóng đá. - Dịch vụ theo dõi thông tin giao dịch của tài khoản tại ngân hàng. - Dịch vụ nhắn tin bình chọn kết quả, trao giải trúng thưởng, dự đoán trúng thưởng - Và các dịch vụ ứng dụng khác,v.v... 2. Một số hình thức phát tán tin nhắn rác phổ biến: Để quảng cáo, giới thiệu các dịch vụ trên, hầu hết các CP, SubCP sử dụng hình thức nhắn tin từ các thuê bao di động trả trước không có họ tên, địa chỉ rõ ràng hoặc nếu có thì thông tin cũng không chính xác và khi gọi đến số thuê bao này đều không có tín hiệu trả lời (tồn tại do không quản lý được thuê bao di động trả trước). Về mặt kỹ thuật, người gửi tin nhắn rác thường sử dụng điện thoại di động hoặc Modem GSM/CDMA trị giá khoảng 2 triệu đồng, có lắp SIM điện thoại và được kết nối với máy tính có cài đặt phần mềm gửi/nhận tin nhắn, thiết bị được bán rộng rãi trên thị trường và mỗi giờ có thể tự động phát tán tin nhắn hàng loạt với tốc độ 1000 tin nhắn mỗi giờ.

6. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 3. Nội dung của tin nhắn rác: Nội dung của tin nhắn rác chủ yếu là soi cầu, lô đề, lừa đảo, nhắn tin trúng thưởng. . Ví dụ: “Từ 1 người bạn yêu dấu gửi tặng bạn bài hát ”Xin lỗi tình yêu” cùng lời nhắn ghi âm, mời bạn soạn tin YES gửi 6736 để nghe bài hát và lời nhắn đó” “HOT 8781, tặng thuê bao 0906764351 Clip cực nóng “HEO-ORIME”, xem xong không Sock, không sướng, không đã mới lạ. Đang sốt trên mạng tuần qua. Hãy soạn HOT gửi 8781”. “Một người bí mật tặng bạn BONG HONG TY! Hãy đoán xem là ai. Nếu bạn đoán đúng, người ấy cũng sẽ nhận đc quà. Soạn: SE sdt_Đoán gửi 6742. Hy vọng linh cảm của bạn là đúng” (sender: +6742). “Chúc mừng SĐT 0986226698, bạn đã nhận được quà tặng âm nhạc và lời chúc từ một người thân qua tổng đài. Để nhận quà, soạn tin QT gửi 7768. Chúc bạn hạnh phúc” “Chuc mung ban da nhan duoc 1 chiec dien thoai L720i tu chuong trinh Quay So Ngau Nhien cua MobiFone. Soan tin: XU L720i68 và gui 4 lan den 6769 de xem chi tiet. Người gửi: +841274615278”

7. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 4. Tác hại của tin nhắn rác: - Gây phiền toái, phiền phức cho người sử dụng. - Gửi tin nhắn rác có nội dung bôi xấu nhằm mục đích làm mất đoàn kết trong nội bộ cơ quan, tố cáo sai sự thật hoặc làm ảnh hưởng hạnh phúc gia đình. - Gây thiệt hại về kinh tế cho người sử dụng. Cụ thể: + Đối với các tin nhắn lừa đảo, tặng quà: Đối với thể loại tin nhắn loại này sẽ hiện vẫn có hiệu quả do hàng năm vẫn có số lượng lớn các em học sinh bước vào độ tuổi này. Hoặc những người ở vùng sâu, vùng xa, thiếu hiểu biết, mới sử dụng điện thoại lần đầu. + Một số doanh nghiệp phát tán tin nhắn rác có nội dung trao giải, trúng thưởng hoặc có cung cấp các chương trình trao giải trúng thưởng nhưng trên thực tế việc trúng thưởng, cơ chế, kịch bản để trúng thưởng có thật hay không hoặc chỉ người thân, quen của doanh nghiệp trúng thưởng.

8. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY + Các tổ chức, doanh nghiệp còn lợi dụng ngay quy định của Nghị định 90/2008/NĐ-CP về Chống thư rác để lừa đảo: Theo đó nhắn tin từ chối nhận tin quảng cáo là miễn phí nhưng trong tin nhắn rác cũng hướng dẫn từ chối, huỷ dịch vụ thì bị thu tiền mà không biết. + Đối với các tin nhắn rác cho phép tải game: Tin nhắn rác cho phép người sử dụng tải game và cài đặt vào máy điện thoại, tuy nhiên trong quá trình cài đặt và chơi, tiềm ẩn nguy cơ người sử dụng bị trừ tiền trong tài khoản mà không hề hay biết, không biết bị trừ ở thời điểm nào, gây thiệt hại cho người sử dụng. Đó là chưa nói đến các game này còn có yếu tố cờ bạc, sát phạt nhau. + Các tin nhắn có nội dung bói toán, mê tín dị đoan, cờ bạc lô đề hoặc phục vụ cho chơi cờ bạc, đánh lô đề đã gây ảnh hưởng đến thuần phong mỹ tục: Đây cũng là kênh cung cấp thông tin cho dân cờ bạc để đánh lô đề, vi phạm pháp luật.

9. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 5. Nguyên nhân của việc phát tán tin nhắn rác: Tin nhắn rác chủ yếu được phát tán từ sim thuê bao di động trả trước và một phần được giả mạo và gửi từ mạng quốc tế về Việt Nam: - Công tác quản lý thông tin thuê bao trả trước còn nhiều bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu đặt ra do chưa có cơ sở dữ liệu chứng minh nhân dân điện tử thống nhất trên toàn quốc của Bộ Công an để đối soát với cơ sở dữ liệu thuê bao của các công ty thông tin di động. Không thể khẳng định được tỉ lệ chính xác thông tin thuê bao điện thoại di động là bao nhiêu. Do vậy việc truy tìm, xác minh các tổ chức, cá nhân đã phát tán tin nhắn rác thông qua thông tin thuê bao còn gặp nhiều khó khăn. - Hiện nay số lượng thuê bao di động đã đến mức bão hoà, tổng số thuê bao di động là 162.510.195, tuy nhiên số lượng thuê bao ảo là rất lớn, các doanh nghiệp thông tin di động phải cạnh tranh quyết liệt nhằm duy trì và thu hút thuê bao như giảm giá cước, thường xuyên khuyến mại khi hoà mạng mới hoặc khuyến mại nạp thẻ dẫn tới giá cước giảm. Cước nhắn tin thông thường là 250 đồng thì ở thời điểm khuyến mại có khi chỉ còn 40 đồng/tin nhắn. Do vậy phát tán tin nhắn rác là hình thức quảng cáo có mức chi phí thấp nhất nhưng hiệu quả nhất so với các hình thức khác, thông tin đến được tận tay người sử dụng. Do vậy, các tổ chức, cá nhân đã lựa chọn hình thức phát tán tin nhắn rác để quảng cáo, lừa đảo.

10. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY - Tin nhắn giả mạo từ quốc tế về Việt Nam: Các tổ chức, cá nhân lợi dụng hệ thống kỹ thuật của các mạng thông tin di động trong nước không có khả năng ngăn chặn, phân biệt tin nhắn giả mạo từ quốc tế về, không chặn được các tin nhắn có nguồn gửi là các chữ cái. Tin nhắn này thường giả mạo tên, thương hiệu của các tổ chức, doanh nghiệp khác để lừa đảo. Hiện nay chỉ có một doanh nghiệp thông tin di động có thể ngăn chặn tình trạng này. Bộ TTTT đã có văn bản đôn đốc, yêu cầu các doanh nghiệp thông tin di động trang bị hệ thống thiết bị để ngăn chặn tin nhắn giả mạo. - Kết quả quay xổ số không được thông tin rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng (hiện chỉ có Đài PTTH Hà Nội cung cấp) nhưng trên thực tế vẫn có một số lượng người dân tham gia chơi xổ số, bao gồm cả việc đánh lô đề có nhu cầu cần biết hoặc lấy kết quả ngay, do vậy phương thức nhắn tin để lấy kết quả là nhanh, tiện lợi. Mặt khác nhu cầu giải trí như tải game qua di động, nạp tiền vào tài khoản game là có thật. Để cạnh tranh, giành khách hàng, các doanh nghiệp, tổ chức đã phát tán tin nhắn rác để quảng cáo dịch vụ.

11. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 6. Việc liên kết cung cấp cung cấp dịch vụ nội dung Trên thực tế, một số CP sau khi ký hợp đồng với các công ty thông tin di động để được cấp đầu số và cung cấp dịch vụ nội dung, Các CP trực tiếp kinh doanh hoặc lại ký kết với hàng chục công ty vệ tinh khác để cùng kinh doanh và ăn chia theo thoả thuận. Số lượng các SubCP này cũng rất lớn, theo đánh giá thì các SubCP này có thể do chính các CP đứng ra thành lập để khi có vi phạm pháp luật thì các SubCP sẽ phải chịu trách nhiệm, dễ dẫn đến việc xử lý vi phạm mới dừng phần ngọn mà chưa xử lý phần gốc. 7. Quy định giá cước và niêm yết giá cước dịch vụ - Giá cước nhắn tin đến các đầu số trên được các công ty thông tin di động và CP quy định thống nhất như sau: (Bảng giá cước)

12. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY - Thực trạng về việc quy định giá cước dịch vụ tin nhắn hiện nay: Hiện nay giá cước của dịch vụ này chưa được quy định tại bất kỳ một văn bản nào của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, vì vậy doanh nghiệp tự quy định về giá cước Mặt khác tại “Khoản 1 Điều 29 Pháp lệnh giá: ”Tổ chức, cá nhân kinh doanh phải niêm yết giá hàng hoá, dịch vụ tại cửa hàng, nơi giao dịch mua bán hàng hoá và cung ứng dịch vụ…”, khoản 2 Điều 12 Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng số 59/2010/QH12 quy định tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ phải "niêm yết công khai giá hàng hóa, dịch vụ tại địa điểm kinh doanh, văn phòng dịch vụ". Tuy nhiên truyền hình không phải là cửa hàng, nơi giao dịch mua bán do vậy khi quảng cáo trên truyền hình, báo đài, báo viết, v.v… rất ít doanh nghiệp đưa thông tin về giá cước, hoặc nếu có đưa thì chữ rất nhỏ, chạy trên màn hình, khó theo dõi dẫn đến đa số người dân không nắm được giá cước nên đã phản ứng mạnh khi bị trừ tiền.

13. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY - Thực trạng việc quảng cáo dịch vụ nội dung: Khi quảng cáo dịch vụ trên website hoặc các chương trình cài đặt trong điện thoại di động, việc tải các chương trình hoặc các bài hát, v.v… giá cước cũng không được thể hiện ngay ở vị trí dễ nhìn mà phải vào rất nhiều chức năng, hoặc mục nhỏ của chương trình mới có thể thấy giá cước. Các doanh nghiệp cũng không đưa ra các điều kiện cấu hình máy như thế nào mới có thể sử dụng được các dịch vụ, chương trình tải về dẫn tới người sử dụng bị cảm giác bị lừa đảo khi tải chương trình, dịch vụ mà không sử dụng nhưng vẫn bị mất tiền. Để đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, Thanh tra Bộ đã có văn bản số 1582/BTTTT-Ttra ngày 27/5/2010 yêu cầu các doanh nghiệp phải niêm yết rõ ràng giá cước dịch vụ, đồng thời cung cấp các thông tin về điều kiện cấu hình, loại máy điện thoại nào mới có thể sử dụng được dịch vụ khi quảng cáo.

14. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 8. Việc quản lý kho số dành cho việc cung cấp dịch vụ tin nhắn giải trí: Hiện tại, chỉ duy nhất đầu số 1900xxxx là đã được Bộ Thông tin và Truyền thông quy định dùng cho dịch vụ giá trị gia tăng, các đầu số dành cho việc cung cấp dịch vụ tin nhắn giải trí là do các công ty thông tin di động tự quy hoạch và cấp cho các CP mà không có báo cáo cho Bộ, cụ thể như sau: - Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) quy định (mở) các đầu số 4xxx, 6xxx, 8xxx. Theo văn bản số 5755/VT-GCTT ngày 06/5/2005 của VNPT về việc hướng dẫn cơ chế khai thác kinh doanh dịch vụ nội dung trên mạng di động: + Đầu số 8xxx, 6xxx dùng để cấp cho các đối tác có thỏa thuận hợp tác cung cấp dịch vụ nội dung qua SMS với GPC và VMS đồng thời có thiết lập kết nối trực tiếp với mạng VinaPhone và MobiFone. + Đầu số 4xxx dùng để cấp cho các đối tác có thỏa thuận hợp tác cung cấp dịch vụ nội dung qua SMS với GPC và VMS nhưng không có kết nối trực tiếp với mạng VinaPhone và MobiFone mà đối tác có thỏa thuận kết nối Transit qua cổng trung gian của VTN để chuyển tiếp bản tin của SMS/MMS giữa hệ thống dịch vụ nội dung với các mạng VinaPhone và MobiFone. - Tổng Công ty viễn thông quân đội (Viettel) quy định (mở) đầu số 5xxx. Việc Bộ TTTT không quản lý kho số dẫn tới không quy định được hành vi thu hồi đầu số khi các doanh nghiệp có vi phạm pháp luật. Đây là một trong những kẽ hở trong công tác quản lý: Nhà nước không thu được phí sử dụng kho số, doanh nghiệp sẵn sàng vi phạm mà không sợ bị các cơ quan nhà nước có thẩm quyền yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ.

15. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 9. Việc tính cước và giám sát tính cước: Việc tính cước và giám sát tính cước có nhiều hạn chế, khi người sử dụng nhắn tin tới đầu số của CP để yêu cầu cung cấp dịch vụ, lập tức sẽ bị doanh nghiệp thông tin di động trừ tiền trong tài khoản mà không cần biết tin đó có đúng cú pháp hoặc do nhầm lẫn. Việc giám sát thu cước có đúng hay không thì lại được doanh nghiệp di động quy trách nhiệm cho các CP mà không có sự kiểm tra giám sát dẫn tới tình trạng nếu CP không thông báo về số lượng tin nhắn này thì hai bên vẫn tiến hành đối soát và phân chia doanh thu, trừ khi có khiếu nại của người sử dụng (thông thường rất ít người khiếu nại vì người sử dụng không biết liên hệ với ai, đặc biệt là với người sử dụng ở vùng sâu vùng xa), hoặc khi có khiếu nại thì doanh nghiệp di động lại đẩy trách nhiệm cho CP hoặc ngược lại dẫn đến nhiều khi người sử dụng bỏ qua do thủ tục phức tạp, rườm rà, tốn thời gian. Điều này đã vô tình tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thông tin di động, CP và các SubCP thu lợi bất chính.

16. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 10. Việc cung cấp dịch vụ nhắn tin từ Internet đến điện thoại di động: Hiện tại các Công ty thông tin di động có cung cấp dịch vụ gửi tin nhắn từ Internet cũng chưa thực hiện các thủ tục đăng ký để được Bộ Thông tin và Truyền thông cấp mã số quản lý theo quy định tại Khoản 2 Thông tư số 12/2008/TT-BTTTT ngày 13/08/2008 hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Nghị định số 90/2008/NĐ-CP của Chính phủ về chống thư rác. Việc không đăng ký mã số quản lý dẫn tới một số đối tượng lợi dụng để nhắn tin rác, người nhận không phân biệt được tin nhắn được gửi đi từ website của doanh nghiệp di động hay từ thuê bao trả trước. Vừa qua Thanh tra Bộ đã có văn bản số 1582/BTTTT-Ttra ngày 27/5/2010 yêu cầu các doanh nghiệp phải thực hiện các thủ tục này

17. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY 11. Tình trạng giả mạo số điện thoại để nhắn tin quấy rối, lừa đảo Hiện nay có tình trạng một số website của nước ngoài cho phép giả mạo số điện thoại của người khác để nhắn tin từ Internet tới các thuê bao di động. Người nhận được tin không phân biệt được tin nhắn xuất phát đi từ Internet mà cho rằng từ thuê bao di động. Một số đối tượng đã lợi dụng đặc điểm này để nhắn tin rác, nhắn tin lừa đảo. Vừa qua, Thanh tra Bộ và VNCERT đã phối hợp yêu cầu các doanh nghiệp di động đưa ra các giải pháp kỹ thuật nhằm giúp người sử dụng phân biệt được các dạng tin nhắn loại này.

18. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY Hạn chế trong quy định của pháp luật điều chỉnh về hoạt động cung cấp nội dung và xử phạt hành vi nhắn tin rác: 1. Nghị định số 30/2007/NĐ-CP ngày 1/3/20007 của Chính phủ quy địnhvề kinh doanh xổ số nhưng chưa có bất kỳ một văn bản nào của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định việc tổ chức các chương trình bình chọn, dự đoán, trao giải trúng thưởng trên mạng thông tin di động. Việc tổ chức các chương trình bình chọn, trao giải trúng thưởng hiện nay hoàn toàn do các doanh nghiệp tự tổ chức, tự kiểm soát. Do vậy, cơ chế trúng giải thưởng có được thực hiện một cách ngẫu nhiên hay không, người sử dụng có thực sự được trúng giải thưởng giống như thông tin mà doanh nghiệp đã quảng cáo hoặc công bố là rất khó kiểm soát. 2. Chưa có quy định yêu cầu các doanh nghiệp di động, CP phải lưu trữ dữ liệu trong thời gian bao lâu, loại dữ liệu nào phải lưu trữ. Các doanh nghiệp đa số lấy lý do sau khi đối soát xong thì không lưu trữ dữ liệu nữa hoặc chỉ đối soát về số lượng tin nhắn đến hệ thống của 2 bên dẫn tới việc kiểm tra nội dung dữ liệu là rất khó khăn. 3. Theo quy định của Pháp lệnh xử lý vi phạm hành chính và Nghị định số 90/2008/NĐ-CP về chống thư rác thì mức xử phạt tối đa là 100 triệu/hành vi. Tuy nhiên không phải hành vi vi phạm nào cũng áp dụng ở mức cao nhất, mức xử phạt như vậy vẫn không đủ tính răn đe. Việc đình chỉ cung cấp dịch vụ cũng rất khó khăn vì trong Nghị định số 90/2008/NĐ-CP về chống thư rác chỉ quy định “đình chỉ hoạt động quảng cáo bằng thư điện tử, tin nhắn” mà không có quy định đình chỉ hoạt động cung cấp dịch vụ nội dung.

19. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY Một số văn bản Chỉ đạo của Bộ Thông tin và Truyền thông, Thanh tra Bộ về ngăn chặn tin nhắn rác. - Công văn số 2967/BTTTT-Ttra ngày 17/9/2008 gửi các cơ quan đơn vị thuộc Bộ, Sở TTTT các tỉnh, thành phố, doanh nghiệp game online, doanh nghiệp Internet, doanh nghiệp thông tin di động về việc tăng cường ngăn chặn hack Online Game và nhắn tin lừa đảo. - Công văn số 1063/BTTTT-TTra ngày 14/4/2010 chỉ đạo Sở Thông tin và Truyền thông các tỉnh, thành phố tăng cường thanh tra Online Game, quản lý đại lý Internet, thông tin thuê bao di động trả trước và phát tán tin nhắn rác. - Văn bản số 1582/BTTTT-Ttra ngày 27/5/2010 yêu cầu các doanh nghệp phải niêm yết rõ ràng giá cước dịch vụ, đồng thời cung cấp các thông tin về điều kiện cấu hình, loại máy điện thoại nào mới có thể sử dụng được dịch vụ khi quảng cáo. - Văn bản 2858/BTTTT-TTra ngày 01/9/2010 đề nghị UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương chỉ đạo thanh tra Online Game, quản lý đại lý Internet, thông tin thuê bao di động trả trước và phát tán tin nhắn rác.

20. THỰC TRẠNG KINH DOANH DỊCH VỤ NỘI DUNG VÀ HOẠT ĐỘNG NHẮN TIN RÁC HIỆN NAY - Chỉ thị số 04/CT-BTTTT ngày 30/12/2011 về việc ngăn chặn tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo trong dịp tết, lễ hội 2012. Nội dung Chỉ thị giao các đơn vị thuộc Bộ tăng cường giám sát, tuyên truyền phổ biến nạn tin nhắn rác để tránh gây thiệt hại cho người dân, đồng thời yêu cầu các doanh nghiệp di động thường xuyên hắn tin cảnh báo cho khách hàng thuộc mạng của mình, cụ thể: "Doanh nghiệp cảnh báo tin nhắn rác: Để tránh bị LỪA ĐẢO, MẤT TIỀN NGOÀI Ý MUỐN, khi sử dụng các dịch vụ qua tin nhắn SMS, đề nghị quý khách tìm hiểu kỹ về GIÁ CƯỚC và DỊCH VỤ". - Văn bản gửi Tập đoàn BCVTVN (VNPT), các doanh nghiệp thông tin di động ngăn chặn và xử lý tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo. - Bộ TTTT cũng đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành Nghị định số 83/2011/NĐ-CP ngày 20/9/2011 quy định xử phạt trong lĩnh vực Viễn thông trong đó khoản 3 Điều 40 quy định nâng mức xử phạt về phát tán tin nhắn rác. - Thanh tra Bộ có công văn gửi Đài phát thanh, truyền hình Trung ương và địa phương yêu cầu báo cáo việc niêm yết, cung cấp thông tin giá, cước khi quảng cáo dịch vụ nội dung qua tin nhắn.

21. CÔNG TÁC THANH TRA, KIỂM TRA XỬ LÝ VI PHẠM VỀ TIN NHẮN RÁC Từ thực trạng phức tạp trong hoạt động kinh doanh về cung cấp dịch vụ nội dung và quản lý tin nhắn rác, Thanh tra Bộ đã thường xuyên chủ trì triển khai các cuộc thanh tra theo kế hoạch, đột xuất. Tuy nhiên, do việc phát hiện để bắt quả tang doanh nghiệp đang phát tán tin nhắn rác là rất khó, đòi hỏi phải có nghiệp vụ theo dõi, điều tra của cơ quan an ninh nên dẫn tới tình trạng một số doanh nghiệp thừa nhận có phát tán tin nhắn rác nhưng một số doanh nghiệp không thừa nhận dẫn tới rất khó khăn để xử lý. Bên cạnh đó còn có tình trạng các doanh nghiệp không trực tiếp phát tán mà thuê các cá nhân bên ngoài phát tán quảng cáo cho đầu số của mình. Thời gian qua, Thanh tra Bộ phối hợp với Trung tâm VNCERT, Cục Phòng chống tội phạm công nghệ cao C50 tiến hành thanh tra một số Công ty cung cấp dịch vụ nội dung và đã xử phạt vi phạm hành chính hơn 1 tỷ đồng. Trong năm 2011, một cá nhân phát tán tin nhắn rác từ quốc tế về giả mạo khuyến mãi nạp thẻ điện thoại của doanh nghiệp thông tin di động nhưng khi người sử dụng nhắn tin đến đầu số này lại là bình chọn cho thí sinh của cuộc thi iMiss Thăng Long của Công ty VIPCOM. Thanh tra Bộ đã yêu cầu các doanh nghiệp hoàn tiền lại cho khách hàng do đã bị lừa đảo.

22. CÔNG TÁC THANH TRA, KIỂM TRA XỬ LÝ VI PHẠM VỀ TIN NHẮN RÁC Đặc biệt, vừa qua đã xử phạt và đình chỉ việc cung cấp dịch vụ của 3 Công ty: - Công ty Cổ phần Đầu tư và Phát triển (VICC), địa chỉ số 195 Đội Cấn, quận Ba Đình, TP. Hà Nội (Địa chỉ trên website http://www.vinaphone.com.vn: Số 18A Ngô Tất Tố, Văn Miếu, Đống Đa, Hà Nội), là công ty cung cấp dịch vụ nội dung trên đầu số 6x61. Xử phạt 60 triệu đồng. - Công ty TNHH truyền thông T.A.B.Y (T.A.B.Y), địa chỉ quận Cầu Giấy, Hà Nội, là công ty cung cấp dịch vụ nội dung trên 7x68. Xử phạt 40 triệu đồng. - Công ty Cổ phần Tư vấn và Đầu tư Viễn thông tin học (INCOM), địa chỉ số 15A, ngõ 461/42 phố Minh Khai, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng, TP. Hà Nội, là công ty cung cấp dịch vụ nội dung trên 6x23, (x=0..7). Xử phạt 50 triệu đồng.

23. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NHẰM NGẮN CHẶN TIN NHẮN RÁC TRONG THỜI GIAN TỚI 1. Đề nghị xây dựng Nghị định quy định quản lý các trò chơi dự đoán trúng thưởng, bình chọn kết quả, quy chế trao giải trúng thưởng, mức giải thưởng trên mạng di động, trên Internet, v.v… 2. Quy hoạch các đầu số dành cho việc cung cấp các dịch vụ nội dung (theo hướng đầu số dành cho dịch vụ quảng cáo riêng, dịch vụ nội dung riêng). Xây dựng mức phí sử dụng kho số và đề nghị Bộ Tài chính phê duyệt. 3. Xây dựng cơ sở dữ liệu điện tử về chứng minh nhân dân một cách thống nhất và đồng bộ để có thể quản lý tốt thuê bao di động trả trước. Tiếp tục nghiên cứu để đề xuất sửa đổi các quy định còn bất cập trong chính sách quản lý thuê bao trả trước, quản lý trả trước phải như thuê bao trả sau. 4. Hoàn thiện và ban hành trong năm 2012 Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định số 90/2008/NĐ-CP về Chống thư rác, theo hướng tăng mức xử phạt và áp dụng các hình thức xử phạt bổ sung. 5. Tăng cường tiến hành thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm đồng thời áp dụng các biện pháp như đình chỉ cung cấp dịch vụ. Chuyển các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo sang cơ quan công an. 6. Các đơn vị thuộc Bộ, Sở TTTT các tỉnh, thành phố chỉ đạo các đài phát thanh truyền hình, cơ quan báo chí, các doanh nghiệp cần thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ được giao tại Chỉ thị số 04/CT-BTTTT của Bộ trưởng Bộ TTTT. Các doanh nghiệp thông tin di động tiếp tục nhắn tin cho khách hàng cảnh báo tin nhắn rác theo mẫu như của xử lý.

24. CÁC GIẢI PHÁP NHẰM NHẰM NGẮN CHẶN TIN NHẮN RÁC TRONG THỜI GIAN TỚI 7. Các cơ quan truyền thông, báo chí, đài phát thanh truyền hình cần tăng cường thời lượng, tuyên truyền, nâng cao nhận thức của người dân nhận biết tác hại của tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo. 8. Quán triệt và thực hiện nghiêm túc các trách nhiệm, nghĩa vụ đã được nêu rõ tại Mục 8 Chỉ thị số 04/CT-BTTTT ngày 30/12/2011 về việc ngăn chặn tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo trong dịp tết, lễ hội năm 2012 của Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông. 9. Nghiêm cấm các doanh nghiệp CP, SubCP lừa đảo như có trao giải trúng thưởng, tặng quà nhưng thực tế không có cơ chế, kịch bản để có thể được trúng thưởng, tặng quà. Không được cung cấp dịch vụ, trò chơi mang tính cờ bạc, sát phạt nhau dưới mọi hình thức. Phải công khai thông tin về giá cước cho người sử dụng dịch vụ, cách thức tính cước khi quảng cáo trên các phương tiện thông tin đại chúng như báo in, báo nói, báo hình, tờ rơi, v.v... Trước khi tính cước phải có thông tin cảnh báo về giá cước, mức phí sẽ trừ trong tài khoản của người sử dụng. Không được cung cấp dịch vụ có nội dung phục vụ cho các hoạt động cá cược, cá độ, đánh cờ bạc, lô đề; hoặc các tin nhắn có nội dung bói toán, mê tín dị đoan, vi phạm thuần phong mĩ tục. 10. Trong thời gian tới, Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông sẽ tăng cường các hoạt động thanh tra về phát tán tin nhắn rác, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, áp dụng các biện pháp đình chỉ cung cấp dịch vụ đối với các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân vi phạm. Chuyển hồ sơ sang cơ quan an ninh điều tra để điều tra, truy tố trước pháp luật đối với các doanh nghiệp cố tình vi phạm hoặc có dấu hiệu lừa đảo trong việc cung cấp dịch vụ.

25. XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN Hà Nội, ngày 18 tháng 6 năm 2012