Stijlfiguren

1. Stijlfiguren Pakkende en sprekende taal

2. Cevo-lijst met stijlmiddelen • Pallas 4 – blz.138-142 • Medea, hulpboek, blz. 13-20 =>alfabetisch genoemd -per genre specifieke ‘favorieten’ -veel stijlmiddelen komen in groepen voor

3. Soorten stijlmiddelen 1. vergelijkingen 2. opsommingen 3. Klankeffecten 4. Niet letterlijke taal 5. Verteltechniek

4. 1. Is er sprake van een vergelijking (dit = dat) Ja, kies dan één van de volgende stijlfiguren: a. vergelijking (daarbinnen vaak * afgebeelde * beeld * punt van overeenkomst) zoals…zo b. metafoor –overdrachtelijk (zonder zoals) c. metonymie - ‘logische’ overeenkomst

5. Homerische vergelijking th'/si de; Nausikava leukwvleno" a[rceto molph'". Oi{h d’‘Artemi" ei\si ... kou'rai Dio;" aijgiovcoio, ajgronovmoi paivzousi: gevghqe dev te frevna Lhtwv: pasavwn d’ uJpe;r h{ ge kavrh e[cei hjde; mevtwpa, rJei'av t’ ajrignwvth pevletai, kalai; dev te pa'sai: w}" h{ g’ajmfipovloisi metevprepe parqevno" ajdmhv". • beeld Artemis • afgebeelde Nausicaa • punt van overeenkomst steekt uit boven de anderen

6. metafoor • ….ἐς δὲ τὴν τύχην πεσοῦσ’ ὅσην σὺ πῶς ἂν ἐκνεῦσαι δοκεῖς; (zwemmen uit = zich redden uit) (Euripides,Hippolytus 470) • alleen beeld genoemd • Metonymie/ pars pro toto

7. 2. Is het een opsomming? Zo ja, dan zijn de volgende stijlfiguren mogelijk: - anafoor - asyndeton of polysyndeton - chiasme of parallellie - repetitio - tricolon - climax

8. Anafoor • Het herhalen van hetzelfde tekst-element aan het begin van opeenvol-gende (delen van) zinnen of versregels • εκεινος ειναι φησι Διονυσον θεον, • εκεινοςεν μηρωι ποτ ερραφθαι Διος, (Euripides, Bacchae 243-244)

9. Polysyndeton • ὁ δὲ Ἀπόλλων προσποιεῖται μὲν πάντα εἰδέναι καὶ τοξεύειν καὶ κιθαρίζειν καὶ ἰατρὸς εἶναι καὶ μαντεύεσθαι Asyndeton: zonder voegwoorden

10. Chiasme • πολλῶν δ’ ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω, (Homerus, α 3) • patroon: a b b a NB: chiasme kruiselings laten noteren, dus: • ἴδεν ἄστεα • νόον ἔγνω • parallelie: a b a b

11. climax • ....καὶ κύσε χεῖρας, • δεινάς, ἀνδροφόνους, αἵ οἱ πολέας κτάνον υἷας ... (Homerus, Ω 478-479)

12. 3. Klankeffecten: alliteratie (Homerus, a 48-49) ἀλλά μοι ἀμφ’ Ὀδυσῆι δαίφρονι δαίεται ἦτορ,δυσμόρῳ, ὃς δὴ δηθὰ φίλων ἄπο πήματα πάσχει

13. 4. Kun je dat wat er staat, niet letterlijk opvatten? Zo nee, dan zijn dit de mogelijkheden: - eufemisme - hyperbool - ironie - litotes - personificatie

14. Ιronie • · θαυµαστὸν δέ σε 510 • ἔχω πόσιν καὶ πιστὸν ἡ τάλαιν᾽ ἐγώ • ik, de ongelukkige, heb jou als een • bewonderenswaardige en trouwe echtgenoot • (Euripides, Medea 510-511)

15. 5. Is er een verteller? Zo ja, dan zijn dit de mogelijkheden: vertelperspectief -alwetende verteller - vertellerscommentaar - subverteller - raamvertelling verteltechniek - ringcompositie - retrospectie - prospectie

16. Is er een chronologie aanwezig? Zo ja, dan zijn dit de mogelijkheden: - retrospectie (flashback) - prospectie (vooruitwijzing) - ringcompositie - raamvertelling

17. Ringcompositie • het verhaal van het dode kind in het bestek van Cyno’s zorg voor de levende: Ι.113 Κάρτατεεδοξετωιβουκόλωιπροςταπαρεόνταευ λέγεινηγυνή, καιαυτίκαεποίεεταυτα· τονμενεφερε θανατώσωνπαιδα, τουτονμενπαραδιδοιτηιεωυτου γυναικί, τονδεεωυτουεόντανεκρονλαβονεθηκεεςτ οαγγος.... Καιτομενετέθαπτο, τονδευστεροντούτωνΚυρον ονομασθένταπαραλαβουσαετρεφεηγυνητου βουκόλου, ουνομααλλοκούτικαιουΚυρονθεμένη. 

18. 6. poezie • Enjambement • hyperbaton

19. Qeoi; d j ejlevairon a{panteV novsfi PoseidavwnoV` De goden hadden allen medelijden behalve Poseidon; Weer een enjambement; wat is dat precies en wat is de functie ervan? enjambement = Wanneer het einde van een zin of zinsdeel niet samenvalt met het einde van het vers. Het zinsdeel aan het begin van het volgende vers krijgt dan nadruk (Poseidon!)