Κοινωνική Δυναμική & Κοινωνία της Πληροφορίας

1. Κοινωνική Δυναμική & Κοινωνία της Πληροφορίας Χριστόφορος Κόρακας29-06-2006

2. Γιατί πράγμα μιλάμε; • Καταρχήν για Επικοινωνία και τα μέσα Επικοινωνίας : ακρογωνιαίος λίθος της Πολιτικής Κοινωνικής Οικονομικής Πολιτιστικής λειτουργίας της όποιας κοινωνίας • Εκάστοτε Τεχνολογίες «αιχμής» της Επικοινωνίας και κυρίως ΜΜΕ (...) : καθοριστικές επιπτώσεις στο σύνολο λειτουργιών της κοινωνίας / πολιτικές διεργασίες και στον τρόπο που μοιράζεται και ασκείται η εξουσία (πολιτική / οικονομική). • Οι τεχνολογίες κ μέσα επικοινωνίας λειτουργούν ως «πολλαπλασιαστές» & «μεγεθυντές» εγγενών τάσεων και ποιοτικών χαρακτηριστικών των «χώρων» που αναπτύσσονται • «Αύξηση» μέσων επικοινωνίας και τεχνολογική βελτίωση τους ΔΕΝ συνεπάγεται αξιωματικά «βελτίωση» των ποιοτικών χαρακτηριστικών της κοινωνίας στην οποία αναπτύσσονται.

3. Η εποχή των «Νέων Τεχνολογιών» • Νέες ΤΠΕ (Ιντερνετ, www, …): ίσως το πληρέστερο μέχρι στιγμής περιβάλλον επικοινωνίας / πληροφόρησης αλλά και δημιουργίας / διαμοιρασμού γνώσης στην ιστορία του ανθρώπου • Σύγκλιση και Ενοποίηση παλαιών και νέων μέσων και τεχνολογιών Επικοινωνίας σε ένα ενιαίο περιβάλλον, δίνοντας νέα διάσταση στον όρο διαδραστικότητα και επικοινωνία. (Press,Radio,Telephone,TV, Fax + Mail, Chat, Forum, Blogs, video conference, texting etc) • πολυ-εργαλείο επικοινωνίας/ συνεργασίας/ πληροφόρησης/ μάθησης/...

4. Διάχυση πληροφορίας & γνώσης • Οργάνωση κ ενοποίηση πληροφορίας και γνώσης σε παγκόσμιο επίπεδο • Επικοινωνία μέσα από νέες αποκεντρωμένες πιο οριζόντιες και λιγότερο ιεραρχικές δομές • Συνεργασία ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα πέρα από σύνορα – παγκόσμιες κοινότητες γνώσης • Διάχυση της γνώσης/ πληροφορίας = πολλαπλασιασμός της αξίας της “The magic of the Internet is that it is free and open to everybody so small ideas can become big ideas.” Adam Green, MoveOn.org αναφερόμενος στη πρόθεση της AOL να χρεώνει το email

5. Νέες μορφές συλλογικότητας • «Κοινωνική επανάσταση»όχι μόνο πληροφορίας. • Άτυπες κοινότητες και ομάδες που αυτο-οργανώνονται και αυτο-προσδιορίζονται, χρησιμοποιώντας ΤΠΕ /“social software” tools (Google groups, τα Wikis, τα Blogs ή τα Vlogs, το podcasting, LiveJournal, groupware, virtual worlds, Friendster, Wallop etc), • Ιεραρχούν την αξιοπιστία της πληροφορίας (Slashdot.org) συνομιλούν μέσω του Skype… • οι χρήστες δημιουργούν πληροφορία, συνομιλούν, «φωνάζουν», κριτικάρουν, μποϋκοτάρουν και επικοινωνούν έξω από ενδιάμεσους όπως τα ΜΜΕ ή άλλου είδους φορείς.

6. Νέες Μορφές Συλλογικότητας [2] • Καταναλωτές, Ταξιδιώτες, Μαμάδες,Γιατροί, κλπ, online… • …μία κοινότητα χρηστών για κάθε θέμα … • βαθμολογούν προϊόντα και υπηρεσίες … • Απαντάνε σε ερωτήσεις / βοηθάνε χρήστες • Μοιράζονται την εμπειρία τους / συμβουλεύουν • Αυτό-Αξιολογούνται: εγκυρότητα πληροφορίας /χρήστη • Συναντιούνται και off-line… όποτε είναι εφικτό • Αίσθηση «συμμετοχής» και κοινωνικής επαφής • επένδυση σε χρόνο και κόπο • Δημιουργία συλλογικής γνώσης / εμπειρίας • Επανένταξη σε (έστω εικονικές) κοινότητες ατόμων αποκομμένων από τον κοινωνικό ιστό

7. Culture of sharing

14. Νέες μορφές συλλογικότητας [3] • Gaming Communities • Σχέσεις αγέλης μεταξύ παικτών – κώδικας επικοινωνίας τιμής , καταξίωσης κλπ • Massive Multiplayer Games – World of Warcraft – ξεπέρασε 5 εκατομμύρια ταυτόχρονους παίχτες … • Σοβαρεύει το παιχνίδι … • Πραγματικοί Φόνοι για κλοπές εικονικής ταυτότητας / χαρακτήρα • Πραγματικά δολάρια σε αντάλλαγμα εικονικού χρυσού • Κινέζικα εργοστάσια παραγωγής χαρακτήρων με πολλά “bonus” οι οποίοι πωλούνται σε νέους και πλούσιους χρήστες έναντι πραγματικών χρημάτων… Διαβρώνεται η έννοια της καταξίωσης μέσα από ανάπτυξη δεξιοτήτων/ ταχύτητα/ εξυπνάδα • Total immersion – Θάνατοι από αφυδάτωση ενώ παίζουν • Sim-City: παράλληλος βίος; • Διαμόρφωση κουλτούρας και ιδεολογίας σε ανήλικους από ιδιωτικές εταιρείες παιχνιδιών / τον ρόλο που είχε το Hollywood στον σχηματισμό αντιλήψεων…

15. Νέες μορφές συλλογικότητας [4] • Learning Communities • Online communities offer Skype-based language (and other) lessons – online learning partners (free/paid) • Universal Universities: MIT online • Google specialized searches / eLibraries • Γιατί να μην υπάρχουν eLearning πλατφόρμες ελκυστικές για νέους ; Να γίνει η μάθηση συλλογικό παιχνίδι – συνεργασία με πραγματικές εταιρείες παιχνιδιών - MMG’s: Τεχνολογία με πολλές δυνατότητες πέρα από την προσομοίωση πολέμου…

16. Η αξία των δικτυακών κοινοτήτων … • Υπερβαίνουν τα κλασσικά ιεραρχικά και ελεγχόμενα κανάλια επικοινωνίας / πληροφόρησης – Ανεξέλεγκτες επιπτώσεις σε καταναλωτική ή άλλη συμπεριφορά • Νέες μορφές μάρκετινγκ που διεισδύουν στα δίκτυα εμπιστοσύνης που δημιουργούν οι χρήστες – χρήστες/υπάλληλοι εταιρειών «συμβουλεύουν» και «προτείνουν» • Τεράστια εμπορική αξία πολυπληθών online κοινοτήτων / στοχευμένο μάρκετινγκ • Τεράστια εμπορική αξία καταγραφής των προσωπικών στοιχείων και συμπεριφοράς / συνηθειών των χρηστών • Εταιρείες δημιουργούν κοινότητες χρηστών γύρω από τα προϊόντα τους – το προϊόν «βελτιώνεται» από τον ίδιο τον τελικό χρήστη… • Θα μπορούσε και ο δημόσιος τομέας να επωφεληθεί … δημιουργώντας γόνιμους χώρους διαλόγου και ανταλλαγής ιδεών για την βελτίωση των υπηρεσιών του ηλεκτρονικές και άλλες … citizen concerns/ ideas/ needs/ embedded in public policy design

17. Κοινωνία πολιτών-ΜΚΟ • Πολύχρωμη πολυδιάστατη & ασαφώς προσδιορισμένη • Από χαλαρές κοινότητες ατόμων με κοινά ενδιαφέροντα και συλλόγους πάσης φύσεως έως τεράστιες πολυεθνικές οργανώσεις αξίας πολλών 100αδων εκατ. Δολαρίων όπως η WWF • Ραγδαία ανάπτυξη διεθνώς & στην Ελλάδα (Σε 37 χώρες το 2002, operating expenditures $1.6 τρις: η 5η μεγαλύτερη “χώρα” στοκόσμο!, Johns Hopkins University) • Πόλος για καινοτομία, know-how, ανθρώπινοκεφάλαιο • Some are early adopters of technology • “21st century NGOs”: επαγγελματισμός,multidimensional, αποτελεσματικότητα, ισχυράδίκτυα • “Πολυεθνικές” ΜΚΟμε πρόσβαση και πόρους (>47.000 in 2001) Ανερχόμενη δύναμηδημιουργικότητας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας

18. Χρήση ΤΠΕ από Κοινωνία Πολιτών • Ενημέρωση-πληροφόρηση(sites, blogs etc) • Συνεργασία & οργάνωση (collaborative platforms, wikis, virtual conferencing etc) • Διαβούλευση & συμμετοχή σε λήψη αποφάσεων vis a vis πολιτεία(info platforms,e-votes, online petitions, forums) • Κινητοποίηση – campaigning (e-petitions, webcasts, videos, action alerts, stories,) • Εύρεση πόρων: “Το 85% των χρημάτων που μαζεύτηκαν για το τσουνάμι στις ΗΠΑ, ήρθαν με πληρωμές πιστωτικών καρτών σε internet portals”

19. ΤΠΕ και Κοινωνία Πολιτών • Νέα αγορά εξειδικευμένου λογισμικού – NGOs /NPOs • CRM/ ERP/eBusiness/ • Dynamic content management systems/ CMS/Online-Ontime Publishing/Multichannel Communications and delivery (mail, chat, podcasts RSS feeds, mobile telephone, fixed line, fax etc) • Real Time Alert Systems/ GIS technologies • Η κοινωνία πολιτών παράγει τα δικά της εργαλεία … αλλά δεν το ξέρει… • Κοινότητες open-source / sourceforge /ΕΛΛΑΚ • Κοινότητες εναλλακτικών δικτύων / ασύρματα δίκτυα (AWMN)/ Hardware, Software, community services • OSS  Open Source Hardware? / eg. Home Brew Wireless Access equipment by AWMN… vast possibilities for non-profit & for-profit use • Εξαγωγή γνώσης Wireless στο εξωτερικό – GWTF: Global Wireless Task Force / UNDP implement cheap but sound technology for Developing World • Στην Ελλάδα οι περισσότερες ΜΚΟ / Οργανώσεις Κοινωνίας πολιτών όμως δεν έχουν καν e-mail και υποτυπώδης δικτυακό τόπο… όχι ότι δεν θα μπορούσαν (υπάρχουν και δωρεάν εργαλεία) … δεν έχουν την γνώση / capacity – ασυνδετότητα χώρων κοινωνίας πολιτών • Μόνο οι πολύ μεγάλες έχουν σημαντική παρουσία

20. ΤΠΕ στην Κοινωνία πολιτών • Υπάρχει σημαντικό περιθώριο ανάπτυξης / νέα αγορά / νέες υπηρεσίες • Θα μπορούσε να είναι φορέας διάχυσης ΤΠΕ στην Κοινωνία… • Θα είχε επιτυχία ένα «ΜΚΟ δικτυωθείτε» • eCS-SN: eCivil Society Support Network / φόρουμ πολιτικής και στρατηγικής σε ευρωπαϊκό / εθνικό επίπεδο για την αξιοποίηση ΤΠΕ στην Κοινωνία Πολιτών • Υπάρχει ανάγκη περισσότερου διαλόγου και συνεργασίας μεταξύ των φορέων και διαφ. Χώρων των ΜΚΟ … ΤΠΕ κρίσιμο εργαλείο… • Νέες Υπηρεσίες + Περιεχόμενο από κοινωνία πολιτών : αν υπήρχαν θα απαιτούσαν ευρυζωνικά …

21. Green TV

22. OneWorld.net TV

23. REUTERS AlertNet

24. City Scan -USA

25. GlobalGiving

26. GCAP

29. Επιπτώσεις στην Πολιτική; • Νέες δυνατότητες με συμμετοχικές διαδικασίες βασισμένες την αξιοποίηση ΤΠΕ / δημιουργική πολιτική / OS Politics / ενεργός πολίτης / • Γίνεται να ανοίξει η διαδικασία παραγωγής πολιτικής αλλά και υλοποίησής της τον πολίτη (δεδομένου ότι έχει εξασφαλιστεί ισότιμη πρόσβαση) • Αρα; Μπαίνουμε σε μία νέα χρυσή εποχή της δημοκρατίας; • Εξαρτάται από την θέληση των πολιτικών και την ύπαρξη πολιτών • Η ενσωμάτωση ΤΠΕ στις πολιτικές διεργασίες και λειτουργία του κράτους ΔΕΝ παράγει αυτόματα καλύτερη δημοκρατία, λιγότερη γραφειοκρατία, καλύτερες υπηρεσίες για τον πολίτη κλπ. (slide1) • Η Ελβετία έχει «εντάξει» το πολίτη στην καθημερινή διαδικασία παραγωγής πολιτικής από το 1853… • reengineering democracy?

30. Γιατί Ηλεκτρονική Δημοκρατία; • έξαρση του φαινομένου της γενικευμένης πολιτικής απάθειας και αποστασιοποίησης του πολίτη από την πολιτική • απαξίωση των φορέων πολιτικής, ως ικανών να αντεπεξέλθουν στην διαχείριση ολοένα και πιο περίπλοκων και παγκοσμιοποιημένων φαινομένων (πχ. Περιβάλλον, ενέργεια κλπ). • Συμβουλίο της Ευρώπης : 65% αποχή των πολιτών από τις εκλογές έως το 2020. • Δημοκρατικό έλλειμμα στις κοινωνίες μας. • Αποξένωση του πολίτη από τις διαδικασίες λήψεις αποφάσεων • Ανικανότητα των πολιτικών φορέων να ακούσουν και να συζητήσουν  δύο ΟΧΙ στο Ευρωπαϊκό Σύνταγμα. • Στροφή της Πολιτικής προς ΤΠΕ για επανένταξη / επαναπροσσέγγιση με Πολίτες • Νέους διαύλους διαλόγου, την αίσθηση λογοδοσίας και διαφάνειας, την δυνατότητα συμμετοχής πολιτών στην διαμόρφωση οράματος και πολιτικής • Ηλεκτρονική Δημοκρατία, Online Διαβουλεύσεις, ePetitions κλπ

31. Ηλεκτρονική Δημοκρατία Η υπόσχεση της ΗΔ Virtual agora: Μία νέα διαδραστική σχέση πολίτη-κράτους, διαφανής, ουσιαστική, ζωντανή, αληθινή, όπου ο πολίτης μιλάει και πάνω απ’όλα ηάποψη του γίνεται σεβαστή – ακούγεται. «Το Ίντερνετ μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους πολίτες για να επιτηρούν τις κυβερνήσεις τους – παρά για να επιτηρούν οι κυβερνήσεις τους πολίτες τους» Prof. Manuel Castells Η Ηλεκτρονική Δημοκρατία μπορεί να (ξανά)δημιουργήσει «μια κουλτούρα Δημοκρατίας»

32. Τι είναι – Τι δεν είναι? ►Δεν είναι: - Απλά μία νέα τεχνολογία, ένα λογισμικό - Μια υπηρεσία ηλεκτρονικής διακυβέρνησης - Μόνο ηλεκτρονική ψηφοφορία (e-vote) - Μία «αυτόματη» δημοκρατία - Ένας «εναλλακτικός» θεσμός δημοκρατίας - Πανάκεια ► Είναι:- Συμμετοχή και Διαβούλευση: μεταξύ των εκλογών - Το δικαίωμα στην πρόσβαση και λογοδοσία - Αφορά την φωνή του πολίτη: να ακουστεί και να γίνει σεβαστή. Η Ηλεκτρονική Δημοκρατίααφορά τη Δημοκρατία – όχι τη τεχνολογία

33. Πιθανές Επιπτώσεις ΤΠΕ στην πολιτική • Η καθολική χρήση και πρόσβαση στις Ν-ΤΠΕ μπορεί δυνητικά να αλλάξει ακόμα και τον τρόπο άσκησης και κατανομής της πολιτικής εξουσίας, [ίσως και δραστικότερα / ουσιαστικότερα απ’ ότι τα ΜΜΕ] • Ανεξάρτητα από, ακόμα και χωρίς να το θέλουν οι κυβερνήσεις υλοποιούν την καθολική πρόσβαση … • Εναλλακτικά κανάλια επικοινωνίας και διαλόγου • Δημιουργία νέων χώρων συλλογικής δημιουργίας και πολιτικής μορφοποίησης «από τα κάτω» • Ξεφεύγουν από το ισχυρό βαρυτικό πεδίο της κραταίας πολιτικής και οικονομικής εξουσίας και αντίληψης • Ξεφεύγουν από την απόλυτη κυριαρχία στην ενημέρωση και διαμόρφωση αντιλήψεων των παραδοσιακών ΜΜΕ

34. Πολιτικές χρήσεις των ΤΠΕ • Δεκάδες χιλιάδες εικονικές κοινότητες χρηστών, [μικρές ή μεγάλες, διαχρονικές ή εφήμερες] που ασχολούνται με περίπου τα πάντα σχηματίζοντας ένα τεράστιο συνεχώς εξελισσόμενο αλληλένδετο και δημιουργικό οικοσύστημα ιδεών και γνώσης που δύσκολα χαρτογραφείται και ελέγχεται. • Έχουν όμως πολιτικό αντίκτυπο; • “O Πρόεδρος της Νότιας Κορέας Roh Moo–Ηyun, δεν θα είχε εκλεγεί χωρίς τη βοήθεια των Smart Mobs που συνδυάζουν κινητή τηλεφωνία, το ίντερνετ και το PC έτσι ώστε μικρές ή μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού να οργανώνουν και να συντονίζουν δράσεις που τους ενδιαφέρουν”, συνέντευξη Howard Rheingold στο SAP INFO • Όλη η καμπάνια του ΌΧΙ σε Γαλλία και Ολλανδία οργανώθηκε online – Τα παραδοσιακά ΜΜΕ και τα κόμματα ήταν κατά 90% υπέρ του Ναι…

35. Αξιοποίηση ΤΠΕ από την Πολιτική • Ίντερνετ και www αρχικά δεν είχαν την ίδια ενθουσιώδη αποδοχή από τον κόσμο της πολιτικής (όπως προηγούμενες «νέες» τεχνολογίες επικοινωνίας) • Μικρή και επιλεκτική διείσδυση / απαιτήσεις χρήσης (όχι όπως TV/Ραδιόφωνο)+ ήδη στημένος και πολύ αποτελεσματικός μηχανισμός επικοινωνίας - ΜΜΕ: όχι προφανή οφέλη • 90ies: e-hype / το Ίντερνετ αξιοποιείται επιφανειακά ως στοιχείο «μοντέρνου» στην πολιτική – απλή μεταφορά υπάρχοντος πολιτικού επικοινωνιακού υλικού online /πίνακας ανακοινώσεων και ανάρτησης λόγων/ όχι αναδιάρθρωση, αναθεώρηση επικοινωνιακής στρατηγικής / No Reengineering • Τα τελευταία χρόνια: ραγδαία ανάπτυξη / εξάπλωση χρήσης + ωρίμανση υποδομών υπηρεσιών και εργαλείων του Ίντερνετ  αυξημένο και ουσιαστικότερο ενδιαφέρον πολιτικής αξιοποίησης τόσο από τους πολιτικούς όσο και από τους πολίτες.

36. Στην Πράξη… • Ιστοσελίδες πολιτικών και κομμάτων αυξήθηκαν ραγδαία • Άλλες ακριβές ή φτηνές, όμορφες ή άσχημες, απλές ή πολυσύνθετες • Εχουν φτάσει κάποιες φορές να ανταγωνίζονται εμπορικά Portals, συνοδευόμενα από Forums, πλήρες ContentManagementSystem, λειτουργίες ERP, εγγραφές χρηστών και δημιουργία κοινοτήτων χρηστών, wikis, RSSnewsfeeds, ψηφοφορίες κλπ. • Παρόλα αυτά και κατά μέσο όρο (υπάρχουν εξαιρέσεις) • Καμία προσπάθεια στοιχειώδους προσαρμογής περιεχόμενου στις ανάγκες και δυνατότητες των πολιτών • Υποσχέσεις ανοίγματος και πραγματικής επικοινωνίας που δεν τηρήθηκαν. • Πάρα πολλά emails πολιτών μείνανε αναπάντητα • Πεθαμένα Forums: κανείς πολιτικός ή έστω σύμβουλος δεν έδωσε σημασία, • καμία προσπάθεια αξιοποίησης των πραγματικών δυνατοτήτων του μέσου αλλά και της ανάγκης των πολιτών για επικοινωνία και συμμετοχή στην πολιτική κουβέντα. • Η απογοήτευση για τους πολίτες είναι συχνά διπλή και σίγουρα δεν οφείλετε στις ελλείψεις των νέων τεχνολογιών. • Οι νέες τεχνολογίες είναι πολλαπλασιαστής και μεγεθυντής των εγγενών τάσεων και ποιοτικών χαρακτηριστικών του συστήματος που τις αξιοποιεί

37. Λές;

39. Κάποια Παραδείγματα

40. Online Global Poll

41. e-Vote EU

42. Citizenspace (1)

43. Citizenspace (2)

44. Citizenspace (3)

45. Citizenspace (4)

46. Citizenspace (5)

48. BBC Action Network

49. Being Heard

50. Madrid Participa