Kleszczowe ABC

1. Kleszczowe ABC

2. Kleszcze to jedne z najgroźniejszych naturalnych zagrożeń dla człowieka, występujących w naszym klimacie. Roznoszą groźne choroby, atakują z ukrycia.

3. Kilka słów o kleszczach… • Kleszcze to zwierzęta zaliczane do gromady pajęczaków. • Są pasożytami. • Na świecie wyróżniamy kilkaset rodzajów kleszczy. • W Polsce występuje około 20 gatunków kleszcza, choć najpopularniejszym jest kleszcz pospolity i kleszcz łąkowy. Kleszcz pospolity Kleszcz łąkowy

4. Gdzie występują kleszcze? • Na kleszcze możemy trafić w całej Polsce • Największa ich ilość występuje na Ścianie Wschodniej, Mazurach, Pomorzu, Dolnym Śląsku • Najczęstszymi środowiskami ich życia są łąki, w pobliżu terenów trawiastych, wilgotnych, z dużymi nasadzeniami • Wbrew obiegowym opiniom, kleszcze nie żyją na drzewach i nie skaczą z nich na swoje ofiary. Najczęściej kleszcze nie wchodzą wyżej niż na wysokość około 1,5m. Zwykle przebywają w trawach lub na krzewach, z których przedostają się na po ciele ofiary, poszukując miejsc nadających się na ukąszenie.

5. Kiedy kleszcze budzą się do życia? • W naszym klimacie kleszcze zapadają w swego rodzaju sen zimowy. Do życia budzą się w marcu/kwietniu i pozostają aktywne do października listopada. Ich faktyczna aktywność zależy od temperatury - przy ciepłych grudniowych dniach również możemy mieć wątpliwą przyjemność spotkania kleszcze. • Gdy temperatura powietrza i gleby przekracza kilka stopni na plusie, kleszcze rozpoczynają polowanie. Największą aktywność kleszczy notuje się w maju/czerwcu i we wrześniu.

6. Cykl rozwojowy kleszcza

7. Choroby przenoszone przez kleszcze Kleszcze nie byłyby poważnym problemem dla człowieka i zwierząt, gdyby nie choroby, które roznoszą. Niestety, kleszcze są nosicielami wielu chorób bakteryjnych, wirusowych i powodowanych przez pierotniaki. W naszym klimacie dla człowieka zagrożenie stanowią przede wszystkim dwie choroby:  • borelioza  • oraz kleszczowezapaleniemózgu (KZM). Szacuje się, że w zależności od regionu, nawet co trzeci kleszcz może być nosicielem jedej z tych chorób! Ryzyko zarażenia jest wprawdzie nieco mniejsze (nie każdy zakażony kleszcz nas zarazi), ale i tak nie wolno go bagatelizować.

8. Jest chorobą zakaźną przenoszoną przez kleszcze na wiele narządów naszego organizmu.Choroba przebiega w 3 stadiach:etap 1 - wczesna infekcja, rozwija się od 2-3 miesiące od momentu ukłucia kleszcza, w postaci ograniczonych zmian skórnych typu rumienia przewlekłego wędrującego (rozchodzącego się obwodowo). (zdjęcie obok)etap 2 - uogólnienia infekcji, w tym czasie dochodzi do dalszego rozwoju zmian skórnych oraz wystąpienia ostrych zmian zapalnych narządów wewnętrznych z zajęciem stawów oraz układu nerwowego.etap 3 - przewlekła infekcja - okres powyżej l roku, w tym okresie występują zmiany skórne w postaci przewlekłego zanikowego zapalenia skóry dalszych części kończyn (skóra staje się cieńsza, sucha, pomarszczona i przezroczysta) oraz postępujące zmiany zapalne stawów, mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych.  Borelioza Objawy: do najczęstszych należą bóle głowy, rozdrażnienie oraz światłowstręt, bóle stawów i mięśni. 

9. -Jest to wirusowa choroba układu nerwowego przenoszona przez kleszcze. -Czynnikiem wywołującym chorobę są wirusy, których przenosicielami są małe gryzonie oraz kleszcze. Po ukąszeniu człowieka przez kleszcza wirusy wędrują z krwią do ośrodkowego układu nerwowego. -Pierwsze symptomy pojawiają się około 7-14 dni po ukąszeniu przez kleszcza. Chorzy skarżą się na objawy grypopodobne: gorączkę, osłabienie, bóle mięśni i stawów, bóle głowy. Następnie stan zdrowia pacjenta poprawia się na kilka dni, po czym pojawiają się bóle głowy, nudności, wymioty oraz objawy oponowe. Jest to tzw. postać oponowa choroby, która ustępuje bez powikłań w ciągu 2 tygodni. Postać mózgowa charakteryzuje się uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego oraz móżdżku. Postać mózgowo-rdzeniowa powoduje dodatkowo porażenia oraz niedowłady będące sutkiem uszkodzenia rdzenia kręgowego, zwykle na poziomie szyi.  Kleszczowe Zapalenie Mózgu

10. Jak zapobiec ukąszeniu przez kleszcza? • Najprostszym sposobem uniknięcia kleszcza byłoby unikanie miejsc jego bytowania. Ale przecież to absurd, żeby rezygnować ze spacerów po parkach, lasach, łąkach itp. Kierując się taką logiką, musielibyśmy zrezygnować z wakacji, wypadów na działkę i wszelkiego kontaktu z naturą. • Znacznie lepszym pomysłem jest odpowiednie zabezpieczenie się przez ukąszeniem - przede wszystkim noszenie odpowiedniego ubioru, zakrywającego większość ciała oraz stosowanie środków odstraszających kleszcze. • Należy trzymać się z dala od miejsc, w których kleszcze szczególnie lubią przebywać, np. w wysokich trawach, w gęstych krzakach. • Po każdym spacerze powinniśmy starannie obejrzeć swoje ciało - skórę na głowie, uszy, nogi, ręce, pachwiny itd. Ukąszenia kleszcza zwykle nie czujemy, ponieważ posiada on substancje znieczulające w swojej ślinie.

11. Jak usunąć kleszcza? • Usuwanie kleszcza to zabieg w założeniu prosty, w praktyce stresujący i nie zawsze bezproblemowy. Przy usuwaniu kleszcza należy przede wszystkim pamiętać o jednej zasadzie - im szybciej, tym lepiej. Im dłużej kleszcz tkwi w naszym ciele, tym większe ryzyko zakażenia chorobami odkleszczowymi. • Aby usunąć kleszcza, należy użyć pęsety. Łapiemy nią kleszcza jak najbliżej skóry, aby zmniejszyć ryzyko rozerwania go. Jeśli oderwiemy sam odwłok, a główka zostanie w naszym ciele, ryzyko infekcji wzrasta. Kleszcza nie wykręcamy. Wyciągamy go w sposób zdecydowany, ale delikatnie - bez szarpnięć. Możemy przy wyjmowaniu delikatnie skręcić pęsetę w lewo, ponieważ najczęściej kleszcze wgryzają się w nas, skręcając się w prawą stronę. • Miejsce po ukłuciu przecieramy wodą utlenioną lub spirytusem.

12. Jak uniknąć zarażenia? • Po przebywaniu w miejscu, gdzie jesteśmy narażeni na ukąszenie, powinniśmy dokonać oględzin swojego ciała jak najszybciej. Im wcześniej zauważymy kleszcza, tym mniejsze ryzyko, że nas ukąsi lub zarazi. • Jeśli doszło do ukąszenia, powinniśmy jak najszybciej usunąć kleszcza. Jeśli nie wiemy jak, nie wahajmy się poprosić o pomoc specjalisty.

13. Koniec Wykonała Natalia Woś kl.3c Źródła: www.wikipedia.org www.google.com/grafika www.kleszcze.net