สำหรับ Econ 441 มาโนช โพธาภรณ์ 12 กุมภาพันธ์ 2555

1. เศรษฐศาสตร์ว่าด้วยการรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ : ต้นทุน ประโยชน์ และเครื่องมือทางด้านนโยบาย สำหรับ Econ 441 มาโนช โพธาภรณ์ 12 กุมภาพันธ์ 2555

2. บทนำ • การรับมือ (adaptation) สำคัญไม่น้อยกว่าการลด GHG • การรับมือหมายถึงการกระทำที่เกิดขึ้นด้วยความตั้งใจที่จะลดความเสียหาย รวมทั้งใช้โอกาสเก็บเกี่ยวผลกระโยชน์ในทางบวก • ได้แก เปลี่ยนวิธีทำการเกษตร ชนิดของพืชที่ปลูก สร้างแหล่งกักเก็บน้ำ เพิ่มประสิทธิภาพการใช้น้ำ เปลี่ยนกฎหมายการควบคุมก่อสร้างอาคาร ติดตั้งเครื่องปรับอากาศ สร้างพนังกั้นน้ำ หรือเขื่อน • ทำได้ทั้งจากภาคเอกชน และรัฐ โดยนโยบาย การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐานและเทคโนโลยี และเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม

3. บทนำ (ต่อ) • กิจกรรมการรับมือเหล่านี้จะมีต้นทุนเท่าไหร่ ประโยชน์จะมีมากน้อยขนาดไหน เป็นคำถามพื้นฐานทั้งจากภาคสนาม และทั้งโลก เพื่อการตัดสินใจเลือก (trade off) • ข้อคิดสำคัญ • การปรับตัว(ที่ดี) ต้องการการวิเคราะห์ทางเศรษฐศาสตร์ • ในวรรณกรรมการปรับตัวในระดับภาคเศรษฐกิจพอจะมีการศึกษาอยู่บ้างแล้วแต่ไม่ครบถ้วน • การปรับตัวบางอย่างมีต้นทุนต่ำ บางอย่างเช่นโครงสร้างพื้นฐานต้องใช้เงินลงทุนสูง • การศึกษาในระดับโลกพอมีแต่ยังมีจุดอ่อนอยู่อีกมาก

4. ข้อคิดสำคัญ (๕) นโยบายการปรับตัวไม่ใช่เฉพาะเรื่อง cost & financing แต่ยังรวมถึงเรื่องของการสร้างแรงจูงใจ ซึ่งสำคัญมาก (๖) ประกันภัยสามารถใช้เป็นเครื่องมือสร้างแรงจูงใจในการปรับตัว หากอระบบเบี้ยประกันถูกออกแบบมาดี แต่ไม่ใช่ว่าจะใช้ได้ทุกสถานการณ์ (๗) Price signals และ environmental markets สามารถนำมาใช้ในการส่งเสริมการปรับตัว แต่ต้องการการปรับ (adjustmen) เพื่อให้เกิดการรับประโยชน์ internalize adaptive benefits (๘) ความร่วมมือระหว่างภาครัฐและเอกชน อาจช่วยได้ในการจัดหา infrastructure หรือช่วย climate proofing โครงสร้างพื้นฐานที่มีอยู่

5. การปรับตัวในบริบททางเศรษฐศาสตร์การปรับตัวในบริบททางเศรษฐศาสตร์ • Fourth assessment report of IPCC (IPCC 4AR) นิยามการปรับตัว (adaptation ~any adjustment in natural or human systems in response to actual or expected climatic stimuli or their effects, which moderates harm or exploits beneficial opportunities) • เป็นกระบวนการที่ซับซ้อน มีหลายปัจจัยที่เข้ามาเกี่ยวข้อง ตัวอย่างเช่นมาตรการปรับตัวถูกจำแนกตาม timing (anticipatory v reactive) scope (local v regional, short term v long term) purposefulness (autonomous v planned) & adaptive agent (natural systems v humans, individual v collective, private v public)

6. การปรับตัวในบริบททางเศรษฐศาสตร์ (ต่อ) • แม้มีการปรับตัวในอดีต แต่อาจไม่ทั่วถืง หรือเป็นการปรับตัวใหม่พ้นจาก range of historical experience (เช่น อุณหภูมิและระดับน้ำทะเล ที่จะเพิ่มสูงขึ้น ความเข้มข้นและการเกิดที่บ่อยครั้งขึ้นของ weather extremes เช่นภัยแล้ง heat waves น้ำท่วมและพายุ • การปรับตัวต้องการงานทางด้านเศรษฐศาสตร์ • ความท้าทายในเรื่องการวิเคราะห์ • คลุมเครือกว่าการศึกษาเรื่อง mitigation cost เนื่องจากยังมีน้อย และยังไม่เป็นที่ยอมรับ • ไม่มีหน่วยงานกลาง เพราะการตัดสินใจปรับตัวกระจายมากกว่า • เอกชนประเมินเสมือนการลงทุน วิเคราะห์ความเสี่ยงและผลตอบแทน แต่ระดับการปรับตัว และเวลาขึ้นกับ precise impact of climate change ที่ยังมีความไม่แน่นอน

7. ความท้าทายในเรื่องการวิเคราะห์ (ต่อ) • เมื่อการปรับตัวเป็น decentralized process คำถามทางนโยบายคือ จะให้มีแรงจูงใจหรือไม่ และจะทำอย่างไรเพื่อสนับสนุนการปรับตัว • Cost & benefits of adaptation -มีหลายเรื่องได้แก่ การประเมินมูลค่า การคิดลด กระวิเคราะห์ในระดับ aggregate หรือคิดถึง distributional consequences -ปัญหาคือการปรับตัวเหล่านี้มักซ่อนอยู่ในการตัดสินใจตอบสนองแรงกระตุ่นอื่นๆ เช่น farming practices, land use planning & infrastructural design การแยกแยะต้นทุนการปรับตัวตามสาเหตุจาก climate variability or climate change เป็นเรื่องยากเช่นเพิ่มความสูงของพนังกั้นน้ำ

8. Cost & benefits of adaptation (cont) • ต้นทุนการปรับตัวอาจเพิ่มสูงมากหากมาตรการการปรับตัวไม่เฉพาะแต่เพื่อลดความเสียหาย แต่รวมถึงการเพิ่มความสามารถในการปรับตัว (adaptive capacity) ซึ่งรวมถึงการลงทุนในเรื่องของ nutrition, education & health services • แม้จะมีการปรับตัว แต่ความเสียหายก็อาจยังคงมีอยู่ • สมมติจ่ายเงิน 90 เพื่อการปรับตัว (เช่นป้องกันน้ำท่วม) ที่รวมอยู่ในต้นทุนคือ monetary (capital cost) & nonmonetary component (impacts on environment) ผลคือป้องกันได้แต่ไม่หมด สมมติเสียหาย 50 จาก extreme flooding ดังนั้น current ดีกว่า extended adaptation เพราะอันหลังมีต้นทุนสูงกว่า

9. Cost & benefits of adaptation (cont) AC=Adaptation cost, OCD=ordinary climate damage, CCD= cc damage IAC=incremental adaptation cost, IAB =incremental adaptation benefit NB=net benefit