PROSTAT KANSERİNDE TARAMA TANI EVRELEME

1. PROSTAT KANSERİNDETARAMATANIEVRELEMEDoç.Dr.Ahmet Hakan HaliloğluUfuk Üniversitesi Üroloji ABD

2. PROSTAT KANSERİNDETARAMATANIEVRELEME

3. Tarama ne demektir ?

4. Tarama ne demektir ? • Bir hastalığın semptomları ortaya çıkmadan tanınması amacıyla yapılan incelemedir.

5. Tarama ne demektir ? • Bir hastalığın semptomları ortaya çıkmadan tanınması amacıyla yapılan incelemedir. Tarama ‘nın amacı ?

6. Tarama ne demektir ? • Bir hastalığın semptomları ortaya çıkmadan tanınması amacıyla yapılan incelemedir. Tarama ‘nın amacı ? Erken tanı Küratif tedavi imkanı İleri evre hastalığı önlemek Hastalığa bağlı tedavi maliyetini düşürmek

7. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı

8. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı Sıklık: %17 Mortalite : %3

9. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı

10. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı PIN ve ASAP’tan latent kanser Oluşumu 10 yıl Klinik anlamlı kanser oluşumu 10 yıl zaman alır Bostwick D J Cell Biochem 1992

11. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene

12. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene PSA PRM %70

13. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi

14. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi RP RT

15. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı

16. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı Tarama 40 yaşında başlamalı

17. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı Tarama 40 yaşında başlamalı EAU AUA

18. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı • Taramanın sıklığı belli olmalı

19. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı • Taramanın sıklığı belli olmalı PSA 1 ng/ml 8 yıl bekle EAU

20. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı • Taramanın sıklığı belli olmalı PSA 1 ng/ml 8 yıl bekle EAU AUA Yıllık PSA, PRM

21. Tarama prensipleri ? • Toplum için önemli sağlık problemi olmalı • Hastalığın asemptomatik dönemi olmalı • Tarama için uygun test ve muayene • Tanısı konulan hastalığın uygun tedavisi • Taramanın kime yapılacağı belli olmalı • Taramanın sıklığı belli olmalı • Kim tedavi edilecek belli olmalı

22. Tarama YAPALIM Prostat kanseri sık görülüyor

23. Tarama YAPALIM Prostat kanseri sık görülüyor Erken tanı (asemptomatik) önemli

24. Tarama YAPALIM Prostat kanseri sık görülüyor Erken tanı (asemptomatik) önemli Küratif tedavi seçenekleri mevcut

25. Tarama YAPALIM Prostat kanseri sık görülüyor Erken tanı (asemptomatik) önemli Küratif tedavi seçenekleri mevcut Erken evre tedavi maliyeti avantajlı

26. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor Erken tanı (asemptomatik) önemli Küratif tedavi seçenekleri mevcut Erken evre tedavi maliyeti avantajlı

27. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Küratif tedavi seçenekleri mevcut Erken evre tedavi maliyeti avantajlı

28. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Erken evre tedavi maliyeti avantajlı

29. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı

30. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser”

31. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser” Tarama yapan ülkelerde tanı daha fazla (x2.5), hastalığa bağlı sağkalım ? Bill Axelson ve ark. N Eng J med 2005

32. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser” Tarama yapan ülkelerde tanı daha fazla (x2.5), hastalığa bağlı sağkalım ? Bill Axelson ve ark. N Eng J med 2005 Maliyet ?

33. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser” Tarama yapan ülkelerde tanı daha fazla (x2.5), hastalığa bağlı sağkalım ? Bill Axelson ve ark. N Eng J med 2005 Maliyet ? Tarama (biyopsi) komplikasyonları

34. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser” 1 hasta prostat kanserinden ölmesin 48 hastaya tedavi Schröder FH ve ark N Eng J Med 2012 Tarama yapan ülkelerde tanı daha fazla (x2.5), hastalığa bağlı sağkalım ? Bill Axelson ve ark. N Eng J med 2005 Maliyet ? Tarama (biyopsi) komplikasyonları

35. Tarama YAPALIM YAPMAYALIM Prostat kanseri sık görülüyor PSA hastalığa özgü değil Erken tanı (asemptomatik) önemli Tek biyopsi tanı koymada her zaman yeterli değil Küratif tedavi seçenekleri mevcut Tanı ve hastalık anksiyetesi yaratılır Erken evre tedavi maliyeti avantajlı “klinik önemsiz kanser” 1 hasta prostat kanserinden ölmesin 48 hastaya tedavi Schröder FH ve ark N Eng J Med 2012 Tarama yapan ülkelerde tanı daha fazla (x2.5), hastalığa bağlı sağkalım ? Bill Axelson ve ark. N Eng J med 2005 PIVOT düşük risk grubunda radikal prostatektominin, izlem grubuna üstünlüğü YOK Wilth TJ 2011 Maliyet ? Tarama (biyopsi) komplikasyonları

36. PROSTAT KANSERİNDETARAMATANIEVRELEME

37. Tanı Nasıl? Asemptomatik hastalarda tarama ile Ürolojik semptomlar ile Metastazlara bağlı semptomlar ile BPH ön tanısı ile yapılan cerrahi Latent ve otopsi kanserleri

38. Tanıya yardımcı ? PRM

39. Tanıya yardımcı ? PRM Prostat büyüklüğü Nodül Endurasyon Asimetrik Büyüme Çevreye makroskopik invazyon

40. Tanıya yardımcı ? PRM Prostat büyüklüğü Nodül Prostat kanseri Prostat taşı Prostatit Cerrahi/ biyopsi sekeli Endurasyon Asimetrik Büyüme Çevreye makroskopik invazyon

41. Tanıya yardımcı ? PRM Prostat büyüklüğü Nodül Prostat kanseri Prostat taşı Prostatit Cerrahi/ biyopsi sekeli Endurasyon Asimetrik Büyüme Çevreye makroskopik invazyon Orta oluk – Benign ? Lateral oluk silinirse- invazyon ?

42. Tanıya yardımcı ? PRM PSA 1-2.9 Pozitif prediktif değeri: %4-11 PSA 3-9.9 Pozitif prediktif değeri: %33-88 Scröder FH N Eng J Med 2009

43. Tanıya yardımcı ? PRM PSA 1-2.9 Pozitif prediktif değeri: %4-11 PSA 3-9.9 Pozitif prediktif değeri: %33-88 PSA (4-10ng/ml) %25 Asimetrik büyüme %13 PRM (nodül) %52 Scröder FH N Eng J Med 2009

44. Tanıya yardımcı ? PRM PSA 1-2.9 Pozitif prediktif değeri: %4-11 PSA 3-9.9 Pozitif prediktif değeri: %33-88 PARMAK NEVROZU PSA (4-10ng/ml) %25 Asimetrik büyüme %13 PRM (nodül) %52 Scröder FH N Eng J Med 2009

45. Tanıya yardımcı ? PRM PSA 1-2.9 Pozitif prediktif değeri: %4-11 PSA 3-9.9 Pozitif prediktif değeri: %33-88 PARMAK NEVROZU gereksiz şüphe, aşırı dikkat PSA (4-10ng/ml) %25 Asimetrik büyüme %13 PRM (nodül) %52 Scröder FH N Eng J Med 2009

46. Tanıya yardımcı ? PRM TRUS Prostat kanseri: %60 hipoekoik %35 izoekoik %5 hiperekoik

47. Tanıya yardımcı ? PRM TRUS Prostat kanseri: %60 hipoekoik %35 izoekoik %5 hiperekoik Periferik zon kanserini %60-70 Periprostatik yayılımı %60 gösterir Seminal vezikül invazyonunda yetersiz Andriole GL N Eng J Med 2009

48. Tanıya yardımcı ? PRM TRUS MRG / BT

49. Tanıya yardımcı ? PRM TRUS BT Lokal invazyon göstermede zayıf >1cm LAP Özgüllük ve duyarlılığı yüksek MRG / BT

50. Tanıya yardımcı ? PRM TRUS BT Lokal invazyon göstermede zayıf >1cm LAP Özgüllük ve duyarlılığı yüksek MRG / BT MRG Kemik lezyonlarda sens/spes yüksek Seminal vezikül invazyonunda değerli 5mm tümörlerde başarı %70 (Difüzyon)