KOMPOZİT KANAT ÜRETİMİ

1. RÜZGAR TÜRBİNİ PROJESİ KOMPOZİT KANAT ÜRETİMİ

2. Kompozit Rüzgar Kanadı Yapımı Hakkında Bilgiler • Rüzgar türbini için en önemli şey kalıptır. • İç içe geçen dişi ve erkek olmak üzere iki kalıp vardır. • Kalıbın aerodinamik yapısı, tasarımı, açıları, kıvrım ve pürüzsüzlüğü en dikkat edilmesi gereken hususlardır. • Kalıplar genellikle kompozit malzemeyle yapılmaktadır. • Bir kalıbın oluşması yaklaşık 45 gün sürmektedir. • Kalıp ömrü malzeme kullanımına bağlıdır. • Kalıp bakımı: hafif bakım olarak 15 günde bir, ağır bakım olarak ise 6 ayda bir yapılmaktadır. • Kalıp renginin kırmızı gibi belirgin bir renkte olması, hava kabarcıklarının önceden farkedilip düzeltilmesi için de önemli bir ayrıntıdır.

3. Kompozit Rüzgar Kanadı Yapımı Hakkında Bilgiler • Kanat için kompozit madde, polyester(reçine) ve cam elyaf karışımından elde edilebilir. • Kanatta bir uçtan bir uca bakıldığında düz bir çizgi doğrultusunun varlığı kanadın kalitesini arttırır. • Kanatta yükün en çok bindiği yer meş açılarının(kıvrımlarının) olduğu yerdir. • Malzememizin kalıptan çıkartıldıktan sonra getirileceği pürüzsüz hal çok önemlidir. Bu yüzden iyi zımpara yapılması gerekmektedir. • Yaptığımız kanadın maksimum dönüş sayısı saatte 600 devirdir.

4. Cam Elyaf Kullanmanın Faydaları • Cam elyaf çeşitli boyutlardaki camların eritilip, basınçla inceltilerek çok çok küçük inceliklere getirilmesiyle oluşur. • Yanmaz bir maddedir. • Ucuzdur. • Küçük boyutlu malzeme üretimleri için idealdir. • Gemi - yat gibi yapım çalışmaları için örgü elyaf kullanılabilir. • Yüksek dayanıklılık isteniyorsa cam elyaf yerine karbon fiber de kullanılabilir.

5. ÜRETİM Hazırda tasarımı yapılmış kalıplarımıza önce kayganlaştırıcı bir madde sürüp; kuru bezle sildik ve parlaklaştırdık. Bu şekilde üreteceğimiz malzemenin kalıba yapışmamasını sağladık.

6. ÜRETİM • Daha sonra jelkot’umuza 1 litreye 3 gram ölçüsünde katalizörümüzü (mek/dondurucu) ekleyerek kalıbımıza sürdük. Bu karışımı yaparak çeşitli reaksiyonları hızlandırmayı amaçladık. • Jelkotumuzun içinde renk pigmentleri olmadığından daha sonra şeffaf bir görünüm elde ettik. Fakat istenildiğinde renk pigmenti eklenip de kalıba sürülebilir. Bu sayede ayrı bir boyama işlemi gerekmez.

7. ÜRETİM • Jelkot kalıp üstünde bir uçtan diğer uca ileri geri yapılarak sürüldü. • Jelkot kullanma nedenimiz ise malzememizde parlak bir görünüm elde etmekti. • Yapılan işlemler sonrası 15-20 dakika jelkotun kuruması beklendi.

8. ÜRETİM • Jelkot kuruduktan sonra üstüne bir kat polyester sürüldü ve kalıp şeklinde kesilmiş cam elyaf eklendi. • Polyester fırça yardımıyla tekrar sürülüp cam elyafın iyice ıslatılması sağlandı. • Polyesteri aşırı kullanmamaya dikkat edilmelidir. Çünkü camı eritme ihtimali vardır.

9. ÜRETİM Daha sonra rulomuzu tüm kalıpta gezdirerek oluşan hava kabarcıklarını alıp cam elyaf - polyester birleşimini tekrar uyguluyoruz. Bu birleşimin 2 kere yapılmasının nedeni malzememizin hem sağlam hem de hafif olmasını istememizdir.

10. ÜRETİM Yeterli pürüzsüzlük sağlandığında ise cam elyaflar bu sefer kısa ve uzun şeritler halinde kesildi. Kısa şeritler kalıbın motora bağlanacağı taraftaki, derinliği de fazla olan bölgelere bir çok parça üstüne polyester sürülerek, uzun şeritler ise kalıbın kenar kısımlarına 1 parça cam elyaf üstüne polyester sürülerek tamamlandı. Daha sonra ruloyla tekrar kalıbın üstünden geçilip eşit dağılım ve pürüzsüzlük sağlandı.

11. ÜRETİM • Tüm işlemlerimiz bitince dişi ve erkek kalıbımızı birleştirdik. • İşkence aletleriyle 6 yerinden sabitleyip; kalıbın herhangi bir bozunmaya uğramasını engelledik. • Kalıbı beklemeye bıraktığımızda kendi içindeki reaksiyonlarla ısınmaya başladığını, elimizi değdirdiğimizde ise kalıp altından hissettirecek kadar da ısısının etkili olduğunu gördük.

12. ÜRETİM İdeal koşullarda 3 saat bekleme süresi vardır. Süre sonunda istenilen kuruluk elde edildiğinde malzememizi kalıptan çıkardık. Biraz soğumasını bekledik. Kanadın kesim yerlerini ise sonradan bir eğrilik veya yanlışlık olmaması için belirgin bir kalemle çizdik.

13. ÜRETİM Kalıbı çizdiğimiz yerlerden kestiğimizde çeşitli pürüzler ortaya çıktı. Bunun giderilmesi için 60 numara kuru zımpara ile kanadı pürüzsüzleştirdik.

14. …ve kompozit kanadımızın üretimini tamamladık! ..... ve Yrd.Doç.Dr. Zekeriya Doğruyol

15. Katılımcılar Poliya Composite Resins and Polymers MS Seçkin Makina Enerji San. ve Tic. Ltd. Şti. Y.T.Ü. MYO (atölye desteği) Katkılardan dolayı çok teşekkür ediyoruz. Firmalarla doğrudan herhangi bir tür para alışverişi olmamıştır.