23. Spotkanie Forum Jednostek Notyfikowanych

1. 23. Spotkanie Forum Jednostek Notyfikowanych Dyrektywa ATEX 94/9/WE Bruksela 27 listopad 2008 Janusz Samuła Urząd Dozoru Technicznego

2. Stałe punkty agendy • Powitanie zebranych przez Przewodniczącego – p. Martina Thedensa (PTB) oraz powitanie: • Przedstawiciela Sekretariatu Technicznego – Hermana Dinklera • Przedstawiciela Komisji Europejskiej – Mario Gabrielli • Zaakceptowanie sprawozdania z 11. Spotkania Forum Jednostek Notyfikowanych

3. Raport ze spotkania Stałego Komitetu • Informacja p. Ron’a Sinclaira (Baseefa) - został Przewodniczącym Grupy ExTAG (Testing and Assessment Group) w systemie IECEx • Raport ze spotkania Stałego Komitetu (Standing Committee) – Mario Gabrieli (KE): - aktualizacja pkt 10.3 Przewodnika do dyr. ATEX: odpowiedzialność stron w przypadku zmiany norm zharmonizowanych 1) główna odpowiedzialność producenta

4. Raport ze spotkania Stałego Komitetu 2) dialog pomiędzy producentem a JN 3) jednostki normalizacyjne mają umieszczać taką informację w normach - problem certyfikatów badania typu WE obejmujących urządzenia kat. 3 (propozycja zamieszczenia wyjaśnienia w Przewodniku do dyr. ATEX po dyskusji w Grupie Roboczej)

5. Certyfikat badania typu WE -Interpretacja • można wydać jeśli: - urządzenie elektryczne bądź nieelektryczne usytuowane częściowo w strefie 0 (np. II1/2G) - urządzenie elektryczne usytuowane częściowo w strefie 1 i 2 (np. II2/3G) - to samo urządzenie, które może być używane w strefach 1 i 22 (IIG3D)

6. Certyfikat badania typu WE -Interpretacja • nie można wydać jeśli: - urządzenie nieelektryczne jest usytuowane w strefach 1 i 2 (np. II2/3G) - dwie wersje tego samego urządzenia, jedno wykonanie dla strefy 1, drugie dla 22 (II2G II3D)

7. Certyfikat badania typu WE - dyskusja • Włochy – jeśli są 2 kategorie, powinny być 2 oceny zgodności i 2 dokumenty • UK – jest umowa z rządem, że jeśli pojedyncze urządzenie pracuje jako 2G i 3D można wydać 1 certyfikat, zaznaczając, że część usług jest poza zakresem notyfikacji • Gabrielli (KE) – na następne spotkanie będzie dostępny dokument z UK i będziemy mogli podjąć decyzję • Przewodniczący zamyka dyskusję (sprawa nierozstrzygnięta)

8. Wiadomości z KE – M. Gabrielli • Przewodnik ATEX – skonsolidowana wersja w lecie 2009 (stan obecny – wersja z sierpnia 2008 – 2 rozdziały zmienione w lutym 2009) • Dyrektywa a nowe ramy prawne (decyzja i rozporządzenia): - nie ma decyzji czy dyrektywa ATEX 94/9/WE będzie zmieniona (zapytanie jest skierowane do operatorów rynku) - brak informacji o 1999/92/WE (administrowana przez DG Employment – nie ma współpracy – powinna być)

9. Grupy Robocze FJN ATEX • (Jockers) Urządzenia do ochrony przed wybuchem z funkcją pomiarową – propozycja spotkania w najbliższym czasie • (Williams) Zarządzanie jakością – należy rozpatrzyć zmianę normy EN 13980 na ISO/IEC 80079-34 (kompilacja wymagań EN 13980 i dokumentu IECEx – OD005). Mamy zalecenia sformułowane przez Forum Jednostek Notyfikowanych (ExNB01/107) odnośnie auditów – powinno się je przejrzeć pod kątem nowej normy.

10. Uzgodnienia w ramach TC31 dot. reakcji na zmiany w normach – stanowisko FJN • Akceptacja dokumentu FJN ExNB 08-323 Dokument omawia 3 przypadki - zmiana norm bez wprowadzenia zmian wynikających ze zmiany stanu techniki: producent korzysta z posiadanego certyfikatu, który nadal dowodzi zgodności z zas. wymaganiami dyrektywy certyfikat badania typu WE i oznakowanie pozostają niezmienione Producent zaznacza w deklaracji zgodności, że poprzednia i obecna norma zharmonizowana zostały porównane i żadne zmiany ze względu na stan techniki nie muszą być wprowadzone.

11. Uzgodnienia w ramach TC31 dot. reakcji na zmiany w normach – stanowisko FJN - zmiana norm wprowadza zmiany wynikające ze zmiany stanu techniki: producent nie może bazować na świadectwie badania typu WE wystawiając deklarację zgodności producent zwraca się do JN aby przeprowadziła badania uzupełniające w stosunku do poprzednich norm JN wydaje uzupełnienie certyfikatu deklaracja zgodności, instrukcje i oznakowania są dopasowywane do zmian w normach aby zapewnić zgodność

12. Uzgodnienia w ramach TC31 dot. reakcji na zmiany w normach – stanowisko FJN - zmiana norm wprowadza istotne zmiany wynikające ze zmiany stanu techniki: producent nie może korzystać z certyfikatu producent zleca JN wykonanie wszystkich badań wymaganych przez nowe normy zharmonizowane JN wydaje uzupełnienie certyfikatu lub nowy certyfikat badania typu WE, potwierdzający zgodność z nowymi normami deklaracja zgodności, instrukcje i oznakowanie musi odnosić się jedynie do nowych norm i nowego (lub uzupełnionego) certyfikatu badania typu WE

13. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Dokument ExNB/08/334 – RFID (radio frequency identification devices – transpondery) - urządzenia bierne, zasilane polem elektromagnetycznym (bez baterii) - zagrożenia: wydzielanie ciepła, iskrzenie, elektrostatyka - warunki bezpiecznego stosowania - kategoria 2 lub 3 - ograniczenie pola do 1 A/m lub 3 V/m - ograniczenie temperatury zewnętrznej do 40oC - częstotliwość > 10 MHz - analiza pod kątem ładunków elektrostatycznych

14. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Weryfikacja złączy w urządzeniach ognioszczelnych (rodzaj ochrony „d”) – dokument ExNB 08-322 - zagrożenia: nierównomierność obróbki mechanicznej, chropowatość powierzchni, brak szczelin w dławikach przewodowych, dostateczna grubość ścianek obudowy - metodyka weryfikacji: - weryfikacja wizualna i pomiary - 100 % próbek badanych, wyjątkowo próbka może być mniejsza (system jakości) - weryfikacja w różnych fazach produkcji (EN 13980) - pomiary przy tej samej temperaturze (± 5 K) - zapewnienie kalibracji i dokładności przyrządów pomiarowych

15. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Data produkcji – czy powinna być wymieniona w instrukcji? – dokument ExNB/08/338P - dyrektywa nakazuje aby data produkcji była dostępna dla użytkownika - informacja o dacie musi być na tabliczce znamionowej - jeśli data stanowi część numeru serii (który nie musi być wymieniony w instrukcji), należy w instrukcji podać strukturę jak określany jest numer serii - propozycja nowej rekomendacji (rekomendacja 3/012 - wskazane jest podanie daty druku instrukcji

16. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Wzór certyfikatu badania typu WE - propozycja 3 wersji (wzór opracowywany przez 3 firmy) - należy wziąć pod uwagę wzory dokumentów z IECEx - zawartość certyfikatu powinna być zgodna z EN 17025 - problem załączania raportu z badań - klient ma prawo otrzymać raport z badań - JN może żądać dodatkowych opłat za raport z badań - może powstać problem praw autorskich w przypadku rysunków stanowiących część poufnej dokumentacji Powołano Grupę Roboczą dla ustalenia zawartości certyfikatu badania typu WE (KEMA, DEKRA, INERIS)

17. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Metoda badania wytrzymałości termicznej O-ringów: - dokument ExNB08-324 (czas podany w godzinach a nie w dobach) - opracowano metodę badań termicznych: - pomiar grubości uszczelki - 168 godz. w temp. o 20 K wyższej niż temperatura maksymalna (ale co najmniej 100oC) - 24 godz. w temperaturze 20oC - 48 godz. w temperaturze minimalnej, lecz nie większej niż – 20oC - 24 godz. w temperaturze 20oC w stanie odprężonym (bez nacisku) - obliczenie współczynnika kompresji, powinien osiągnąć określoną wartość (nie większy niż 25 %)

18. Tematy techniczne – dokumenty FJN • Ryzyko związane z eksploatacją dławików – dokument ExNB/08/329 - brak opisu sposobu montażu dławika pociąga za sobą ryzyko: - przegrzania przewodów lub zwarcia (za duży moment dokręcenia) - niedostatecznej ochrony IP - braku możliwości dostępu narzędziem (zbyt blisko rozmieszczone) Instrukcja obsługi powinna zawierać instrukcję montażu dławików, wymieniając: - z jakim momentem należy dokręcać dławik, lub - określać np., że nakrętkę należy dokręcić do oporu

19. Dziękuję za uwagę