บทเรียนการจัดการเตรียมพร้อมรับมือการระบาดในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง

1. บทเรียนการจัดการเตรียมพร้อมรับมือการระบาดในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่างบทเรียนการจัดการเตรียมพร้อมรับมือการระบาดในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง บงกช เชี่ยวชาญยนต์ สำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ ๑๒ จังหวัดสงขลา

2. กรอบการนำเสนอ • การวิเคราะห์บริบทของการเตรียมความพร้อม • กิจกรรม • สรุปผลการถอดบทเรียน • ปัญหาอุปสรรค • ข้อเสนอแนะ

4. การวิเคราะห์บริบทของการเตรียมความพร้อมการวิเคราะห์บริบทของการเตรียมความพร้อม • มีรายงานการระบาดของ MERs Co V ในประเทศแถบตะวันออกกลาง • เกี่ยวข้องกับพื้นที่รับผิดชอบ 7 จังหวัด ชายแดนใต้หรือเปล่า ???

5. ข้อมูลผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจย์ ปี 2556 ร้อยละ 75.52 อยู่ในพื้นที่ภาคใต้ตอนล่าง

6. ชาวไทยมุสลิมในพื้นที่ 7 จังหวัดชายแดนภาคใต้เดินทางไปแสวงบุญทุกปี และเป็นกลุ่มใหญ่ (ร้อยละ 75.52) ของประเทศ • ผู้แสวงบุญมีทั้งผู้ที่มีสุขภาพดี ผู้สูงอายุ ผู้มีปัญหาสุขภาพและโรคประจำตัว • ไปอยู่ที่ประเทศซาอุดิอาระเบีย ประมาณ 45 วัน • ที่ผ่านมาผู้แสวงบุญที่เดินทางกลับมามีอาการป่วยด้วยโรคทางเดินหายใจมากกว่า ร้อยละ 70

7. ที่ผ่านมาการติดตามภาวะสุขภาพผู้แสวงบุญหลังจาก เดินทางกลับไม่ครอบคลุม ประมาณร้อยละ 30) • ผลการสำรวจความพร้อมของเจ้าหน้าที่สาธารณสุข พบว่า ส่วนใหญ่ ยังไม่มีความพร้อมสำหรับการเตรียมรับโรคติดต่ออุบัติใหม่

8. การเตรียมพร้อมของ Mr.HATT

9. กิจกรรมที่เพิ่มเติม • จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเกี่ยวกับการเตรียมความพร้อมตอบโต้ภาวะฉุกเฉินทางด้านสาธารณสุข กรณีโรคติดเชื้อไวรัส โคโรน่า สายพันธุ์ใหม่ 2012 กลุ่มเป้าหมาย เจ้าหน้าที่สาธารณสุขระดับตำบล/อำเภอ/จังหวัด ในพื้นที่ 7 จังหวัดที่รับผิดชอบดูแลสุขภาพผู้เดินทางไปประกอบพิธีฮัจญ์

10. กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ)กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ) • นำเสนอข้อมูลแก่ ผู้บริหารระดับเขต ในการประชุม คปสข.เขต • จัดประชุมเชิงปฏิบัติการเพื่อพัฒนาศักยภาพทีมสอบสวนเคลื่อนที่เร็ว ในการเฝ้าระวังและสอบสวนผู้ติดเชื้อเชื้อไวรัส โคโรน่า สายพันธุ์ใหม่ 2012 ระดับอำเภอและระดับจังหวัด เพื่อซักซ้อมความเข้าใจ

11. การตรวจจับผู้ป่วยสงสัย/เสียชีวิตการตรวจจับผู้ป่วยสงสัย/เสียชีวิต การรับมือการระบาด และ แจ้งเตือนเครือข่าย การรายงาน การสอบสวนโรค ประมวลผลและวิเคราะห์ข้อมูล ผู้ป่วยยืนยัน การถ่ายทอดเชื้อจากคนสู่คน กิจกรรมในการเฝ้าระวัง

12. แบบรายงาน • แบบ SARI_AI1 สำหรับรายงานโรค • แบบ SARI_AI2 สำหรับสอบสวนโรค • แบบส่งตัวอย่างเพื่อการตรวจวินิจฉัยทางห้องปฏิบัติการ

13. กิจกรรมที่เพิ่มเติม • ประสานศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์จังหวัดสงขลา และศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์จังหวัดตรัง ในการตรวจทางห้องปฏิบัติการหาเชื้อไวรัสโคโรน่า และประสานการรายงานผลอย่างรวดเร็ว

14. การเตรียมความพร้อมด้าน Logistics

15. กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ)กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ) • จัดทำสื่อสองภาษา • ให้ความรู้แก่ผู้ประกอบการ(แซะ) ครอบครัวผู้แสวงบุญ อสม. • ประชุมเตรียมความพร้อมทีม ณ ท่าอากาศยานนานาชาติหาดใหญ่และนราธิวาส ทั้งขาออกและขาเข้า

18. กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ)กิจกรรมที่เพิ่มเติม(ต่อ) • จัดทำขั้นตอนการรายงานข้อมูลการเฝ้าระวังผู้ป่วยสงสัยที่ตรวจคัดกรองอาการผิดปกติ ณ ท่าอากาศยานที่จะส่งต่อไปยังงานระบาดวิทยา ของสำนักงานสาธารณสุขจังหวัด

19. ผลการดำเนินงาน ผลการเฝ้าระวังสุขภาพโดยการคัดกรองกลุ่มอาการทางเดินหายใจ ณ ท่าอากาศยานหาดใหญ่และนราธิวาส • ผู้โดยสาร 2,311 คน คัดกรองได้ 251 ราย (ร้อยละ 10.86) • พบผู้ป่วยสงสัยโคโรน่าไวรัสฯ 4 ราย (ร้อยละ 0.17) ผลการตรวจยืนยันเป็นลบ

20. ผลการเฝ้าระวังตามระบบระบาดวิทยา • รับรายงานจำนวน 193 ราย ส่งตัวอย่าง 170 ราย (ร้อยละ 88.0) • พบเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่ 16 ราย (ร้อยละ 9.41) • จากการวิเคราะห์ของสำนักระบาดวิทยา พบ ผู้ป่วยที่เข้าข่ายตามนิยามเฝ้าระวังโรคโคโรน่าไวรัสจำนวน 20 ราย

21. ข้อสังเกต • แบบฟอร์ม SARI_1 ไม่ตรงกับหัวข้อใน Key online • ความเข้าใจเรื่องนิยามโรคไม่ตรงกัน • ความเข้าใจเรื่องการส่งแบบรายงานโรคไม่ตรงกัน • วิธีการเก็บตัวอย่างมีหลายกระแส • การส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการมีข้อผิดพลาด • การติดตามผู้เดินทางที่บ้านดีขึ้น (อสม.ช่วยได้มาก) • การเฝ้าระวังผู้เดินทางที่สนามบิน ร้อยละ 30.0 (2,311/7,854 คน)

22. ข้อสังเกต • จังหวัดที่มีผู้เดินทางน้อยเช่น พัทลุง จะจัดระบบบริการให้เป็น One stop service คือ ให้บริการจุดเดียว ตรวจสอบได้ง่าย • การตรวจสุขภาพ บางแห่งทำหลายหน่วยงานซ้ำซ้อนกัน ทำให้ผู้เดินทางรู้สึกรำคาญู • ผู้บริหารระดับต่างๆ ให้ความสำคัญ • การให้ข้อมูลเรื่องการรักษายังไม่ชัดเจน ส่วนใหญ่เข้าใจว่า ยา Oseltamivirรักษา Coronavirusได้

23. ข้อสังเกต • ห้องแยกและอุปกรณ์ยังไม่พร้อมในหลาย สถานพยาบาล • กลุ่มอาการป่วยของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า หลากหลายไม่เหมือนไข้หวัดใหญ่ทั่วไป อาจทำให้เกิดช่องว่างในการตรวจจับโรค

24. ระบบการรักษาพยาบาลเข้มแข็งหรือยังระบบการรักษาพยาบาลเข้มแข็งหรือยัง นักท่องเที่ยวจากทั่วโลกเดินทางมาไทย เราทำได้ดีจริงเปล่า?? คนไทยไปประกอบพิธีทางศาสนาที่ประเทศซาอุดิอาระเบียตลอดทั้งปี กลุ่มอาการป่วยของ MERS CoV ค่อนข้างหลากหลาย ระบบการเฝ้าระวังครอบคลุมเพียงพอหรือยัง???? ข้อมูลการเข้าสู่บริการการแพทย์ของชาวต่างชาติ???? ผู้ที่มีปัญหาสุขภาพจะมีความเสี่ยงสูงที่จะติดเชื้อ ตำแหน่งของ การเก็บตัวอย่างให้ได้คุณภาพ

25. ขอขอบคุณ • คณะผู้บริหารเขต ๑๒ • ศูนย์บริหารงานสาธารณสุขชายแดนใต้ (ศบ.สต) • หน่วยงานสาธารณสุขทุกระดับในพื้นที่ • ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์สงขลา และศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ตรัง • สำนักปลัดกระทรวงสาธารณสุข • กรมควบคุมโรค (สำนักโรคติดต่อทั่วไป สำนักระบาดวิทยา สำนักโรคติดต่ออุบัติใหม่ สำนักสื่อสารฯ ) • หน่วยงานแพทย์ กอ.รมน