200 likes | 409 Views
Οι Μεταβολές του Ενημερωτικού Τοπίου στην Ελλάδα ή Τι Πρέπει να Ξέρουμε για την Κρίση των ΜΜΕ στην Ελλάδα. Δρ. Ευγενία Σιαπέρα Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης & Δρ. Φραγκίσκος Αρχοντάκης Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος. Κρίση και Διέξοδος. Πότε ξεκίνησε η κρίση στα ελληνικά ΜΜΕ;
E N D
Οι Μεταβολές του Ενημερωτικού Τοπίου στην Ελλάδα ήΤι Πρέπει να Ξέρουμε για την Κρίση των ΜΜΕ στην Ελλάδα Δρ. Ευγενία Σιαπέρα Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης & Δρ. Φραγκίσκος Αρχοντάκης Διεθνές Πανεπιστήμιο της Ελλάδος
Κρίση και Διέξοδος • Πότε ξεκίνησε η κρίση στα ελληνικά ΜΜΕ; • Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά της και οι ιδιαιτερότητες των ελληνικών ΜΜΕ; • Στόχος: η ανάλυση να δώσει μια σαφή εικόνα για τη σημερινή πραγματικότητα • Η εικόνα αυτή ενδεχομένως να βοηθήσει στη δημιουργία στοχευμένων δράσεων για διέξοδο
Κύρια συστατικά στοιχεία της κρίσηςSiles & Boczkowski (2012), New Media & Society • Πτώση στην κυκλοφορία • Πτώση των διαφημιστικών εσόδων • Πτώση στην αξιοπιστία της mainstream δημοσιογραφίας • Άνοδος του Διαδικτύου, αλλαγές στην παραγωγή ειδήσεων και στις καταναλωτικές συνήθειες • Αλλά και οι ανεπαρκείς και προβληματικές αντιδράσεις των πρωταγωνιστών (δημοσιογράφων και μιντιακών οργανισμών).
Main US Newspaper Circulation Trends Source:The Awl, 2009
Κυκλοφορίες Πρωτότυπη ανάλυση δεδομένων βασισμένη σε στοιχεία από την Ένωση Ιδιοκτητών Εφημερίδων Αθηνών, http://www.eihea.gr
Τίτλοι Πρωτότυπη ανάλυση δεδομένων βασισμένη σε στοιχεία από την Ένωση Ιδιοκτητών Εφημερίδων Αθηνών, http://www.eihea.gr
Διαφημιστική Δαπάνη Πρωτότυπη ανάλυση δεδομένων βασισμένη σε στοιχεία από την Ένωση Ιδιοκτητών Εφημερίδων Αθηνών, http://www.eihea.gr και δεδομένων από τηMedia Services
Διαδικτυακή διαφήμιση στην Ελλάδα, 2007-2011, πηγή IAB
Αξιοπιστία Ι: Τύπος Πόσο αξιόπιστη είναι η δημοσιογραφία στην Ελλάδα; 70% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι δεν εμπιστεύονται τον τύπο. Πηγή Eurobarometer 76, 2011
Αξιοπιστία ΙΙ: Τηλεόραση Το 77% των Ελλήνων πολιτών που ρωτήθηκαν απάντησαν ότι δεν εμπιστεύονται την τηλεόραση Πηγή Eurobarometer 76, 2011
Αξιοπιστία ΙΙΙ: Internet Το internet ανεβαίνει σε αξιοπιστία με 42% να αναφέρουν ότι το εμπιστεύονται Πηγή Eurobarometer 76, 2011
Παρατηρήσεις • Η πτωτική τάση στις κυκλοφορίες είναι χαρακτηριστικό της τελευταίας 20ετίας • Δε μπορεί να αποδοθεί αποκλειστικά στην τεχνολογία • Η πτώση της διαφημιστικής δαπάνης ενδέχεται να οφείλεται τόσο στην τεχνολογία και τη στροφή του κοινού προς το διαδίκτυο όσο και στη γενικότερη πτώση του ελληνικού GDP • Εντυπωσιακή άνοδος της διαδικτυακής διαφημιστικής δαπάνης
Ιδιαιτερότητες του ελληνικού μιντιακού χώρου • Επενδυτικά ανοίγματα στον Τύπο παρόλα τα μειωμένα έσοδα από διαφημίσεις και κυκλοφορίες, δηλ.από το 2000 και μετά + • Κυκλοφορία πολλών τίτλων δυσανάλογα προς το μέγεθος της αγοράς => • Παράδοξο: από τη μία συνθήκες υπέρ-ανταγωνιστικές από την άλλη δεν υπάρχουν συνθήκες ελεύθερης αγοράς καθώς βλέπουμε ότι οι επενδύσεις συνεχίζονται σε ένα χώρο υπερ-κορεσμένο • Χαμηλή αξιοπιστία αλλά (παράδοξη;) άνοδος του ίντερνετ
Απαντήσειςτων μιντιακών οργανισμών στην κρίση • Αποεπενδύσεις (disinvestment) : • Κλείσιμο τίτλων), π.χ. Ελεύθερος Τύπος • Πτωχεύσεις, άρθρο 99, π.χ. ΙΜΑΚΟ • Λίμπο: εκκρεμείς καταστάσεις, π.χ. Ελευθεροτυπία, Απογευματινή, ALTER • Αποεπενδύσεις σε προσωπικό: • Απολύσεις: ποσοστό ανεργίας περίπου 14%, αλλά μόνο στα μέλη των ενώσεων • Ελαστικοποίηση των εργασιακών συνθηκών – το δημοσιογραφικό ‘πρεκαριάτο’, εργαζόμενοι με μπλοκάκια, με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μαύρη εργασία – υψηλά ποσοστά εργασιακής ανασφάλειας • Minimal επενδύσεις στο διαδίκτυο, συνήθως επανάληψη περιεχομένων
Παράλληλες Εξελίξεις • Δημιουργία κάποιων εναλλακτικών μορφών, π.χ. Εφημερίδα των Συντακτών • ‘Άνοιγμα’ του δημοσιογραφικού επαγγέλματος σε ένα ευρύ κοινό • Λειτουργία ποικιλόμορφων δημοσιογραφικών ιστοτόπων και μπλογκς αλλά και εφαρμογών με δημοσιογραφικό περιεχόμενο (π.χ. Facebook, Twitter, YouTube κλπ) • Διαφορετικές αντιλήψεις για τη δημοσιογραφία • Παραδοσιακό ρεπορτάζ και πρωτότυπα άρθρα • Προσωπικές απόψεις/άρθρα γνώμης/σχόλια (affective news) • News as it breaks, μαρτυρίες • Συλλογή και αναπαραγωγή ειδήσεων, άρθρων, σχολίων (π.χ. Yahoo news, Storify, FB sponsored feeds)
Κάποια συμπεράσματα • Η παραδοσιακή δημοσιογραφία σε κρίση που εντείνεται εξαιτίας των αποεπενδύσεων, και ειδικότερα από τις αποεπενδύσεις σε εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό. • Περιεχόμενα copy-paste, churnalism • Εργασιακή ανασφάλεια εξαιρετικά προβληματική για τη δημοσιογραφική αυτονομία • Πολλαπλασιασμός των μορφών της δημοσιογραφίας και διεύρυνση των ‘δημοσιο’ - γράφων • Μπορεί η διέξοδος να προέλθει οργανικά από τέτοιες ζυμώσεις; • Απ’ ότι φαίνεται ‘λεφτά υπάρχουν’ αλλά όχι αρκετά για όλους • Ποιοι θα επιβιώσουν και πώς;
ευχαριστώ για την προσοχή σας! Contact Details: Δρ. Ευγενία Σιαπέρα Τμήμα Δημοσιογραφίας και Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας του Α.Π.Θ. E-mail: esiapera@jour.auth.gr