VURGU

1. VURGU

2. VURGU SÖZCÜK VURGUSU CÜMLE VURGUSU VURGU; SÖZCÜK VURGUSU VE CÜMLE VURGUSU DİYE İKİYE AYRILIR.

3. VURGU • Konuşurken veya okurken vermek istediğimiz mesaja göre cümledeki bir sözcüğü veya sözcükteki bir heceyi diğerlerinden daha baskılı söyleriz.Buna vurgu diyoruz. • Vurgu hem cümle vurgusunu hem de sözcük vurgusu içine alır.

4. SÖZCÜK VURGUSU • İki veya daha çok heceli sözcüklerde bir hecenin, diğer hecelere göre daha baskılı söylenmesi veya okunmasıdır. • Türkçe ‘de genellikle son hecededir.

5. CÜMLE VURGUSU • Cümlede, anlama uygun olarak bir sözcüğün ya da sözcük öbeğinin, diğer sözcük ya da sözcük öbeklerine göre daha baskılı söylenmesine denir. • Türkçe ’de genellikle vurgu yüklemden öncedir.

6. Uyarı! sözcük vurgusu Tek heceli sözcüklerde vurgu yoktur. Örnek 1= Gül kelimesinde vurgu yoktur.

7. Örnek sözcük vurgusu • Güvercin sözcüğünü hecelere ayıralım, Gü-ver-cin • Şimdide değişik renkle yazılan heceyi vurgulayalım. • Güvercin • Güvercin • Güvercin • Hangi heceyi vurgularsak daha anlamlı olur. Cevap=c

8. Uyarı! sözcük vurgusu • Olumsuzluk eki(-ma,-me) soru eki (mi) ve (de,ki) bağlaçları vurguyu kendinden önceki heceye çeker. gittimgitmedim alayımalmayayım oda odada mı? Nihayet kardeşim de geldi. Görmedim ki. Altı çizili olan hece vurgulanmaktadır.

9. Örnek cümle vurgusu • Köpek balığı beni bacağımdan yakaladı. • Köpek balığı bacağımdan beni yakaladı. • Beni bacağımdan köpek balığı yakaladı. Vermek istediğimiz mesaja göre sözcük ya da sözcük öbeklerinin yükleme yaklaştırmamız gerekir.

10. Örnek cümle vurgusu • Sinirli adam masaya vurdu. Vurgulanan sözcük yüklem Burada vurgulanmak istenen sözcük “masaya” sözcüğüdür.

11. Uyarı ! • Türkçe de vurgu, sözcük ek aldıkça, alınan eke kayar. Çocuklar Çocuklarımız Çocuk Kırmızıyla yazılan heceler vurgulanmaktadır.

12. Uyarı ! • Pekiştirilmiş sözcüklerde ve ünlemlerde vurgu ilk hecededir. yemyeşil kıpkırmızı simsiyah Aferin!Maşallah !eyvah! • Yer adlarında vurgu başa doğru kayar. Örnek=Ankara , İzmir , Tokat , İstanbul...

13. Vurgu özne, nesne dolaylı tümleç ve zarf tümlecinde de gösterile bilir. Örnek =“Bu kitabı bize dünTürkçe öğretmeniverdi.” cümlesinde vurgu “ Türkçe öğretmeni ” sözündedir ve bu bölüm cümlenin öznesidir.

14. Örnek= “ Türkçe öğretmeni dün bizebu kitabı verdi.” cümlesinde ise “ bu kitabı ” yani nesne vurgulanmıştır. Örnek= “ Türkçe öğretmeni bu kitabı dün bizeverdi.” cümlesinde “bize” yani dolaylı tümleç vurgulanmıştır. Örnek= “ Türkçe öğretmeni bu kitabı bize dün verdi.” cümlesinde “dün” yani zarf tümleci vurgulanmıştır.

15. 1. SORU 1-Bu fırtına, insanları olduğu kadar hayvanları da korkutuyor.” cümlesinde vurgulanan sözcük aşağıdakilerden hangisidir?A-fırtına B-hayvanları C-insanlar D-kadar

16. Cevap 1 B

17. 2. SORU 2-Yavruları görmek için Ebru ile koşarak kulübeye gittik.”cümlesinde, aşağıdakilerden hangisi vurgulanan sözcüğe sorulur? A-niçin gittiği B-kimle gittiği C-nasılgittiği D-nereye gittiği

18. Cevap 2 D

19. 3. SORU 3-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde neyi tutuğu vurgulanmaktadır? A-Hakan, bir süre ağzında peyniri tuttu. B-Bir süre peyniri Hakan ağzında tuttu. C-Peyniri bir süre ağzında Hakan tuttu. D-Hakan, peyniri ağzında bir süre tuttu.

20. Cevap 3 A

21. 4. SORU 4-Merdivenlik sözcüğünün vurgulu hecesi aşağıdakilerden hangisidir? A-mer- B--di C--ven D--lik

22. Cevap 4 D

23. 5. SORU 5- Aşağıdaki altı çizili kelimelerden hangisinde vurgu yoktur? A-Ay tutulmasını izledim. B-Yumurta düşünce kırıldı. C-O karınca bile incitemezdi. D-Bursa müthiş bir şehir.

24. A Cevap 5

25. 6. SORU 6-“Hale bu sabah uçakla Fransa’ ya gitti.” cümlesinde vurgulanan sözcüğe hangi soru sorulmalıdır? A- neyle B- kim C- nereye D- ne zaman

26. C Cevap 6

27. 7. SORU 7-Aşağıdaki sözcüklerden hangisinde vurgu 2. hecededir? A-okumadı B-gitmedim C-odalar D-kardeşim

28. Cevap 7 A

29. 8. SORU 8-Aşağıdaki altı çizili sözcüklerden hangisi vurgulanmaktadır? A-Ya değer ver, ya değer kat. B-Işığın bol olduğu yerde mutlaka gölgeler vardır. C-Ateş ateşe tapanı da yakar. D-Ot olmayınca et de olmaz.

30. Cevap 8 C

31. 9. SORU 9-“Dün yemyeşil çimlerin üzerinde piknik yaptık.” cümlesinde ilk hecesi vurgulanan sözcük hangisidir? A-piknik B-yemyeşil C-yaptık D-üzerinde

32. Cevap 9 B

33. 10. SORU 10-“Dün akşam sandalye de uyuyan babam, ben değil.” cümlesinde vurgulanan sözcük hangisidir? A-sandalye B-uyuyan C-ben D-babam

34. Cevap 10 A

35. 11. SORU 11-“Dedemin bahçelerinde bir sürü meyve var.” cümlesinde altı çizili olan sözcüğün hangi hecesi vurgulanmaktadır? A-çe B-le C-rin D-de

36. Cevap 11 D

37. 12. SORU 12-Aşağıdaki sözcülerden hangisinde vurgu 2. hecededir. A-Ankara B-İzmir C-Edirne D-Bursa

38. C Cevap 12

39. 13. SORU 13-Aşağıdaki cümlelerden hangisinde vurgulanan sözcük “nasıl” sorusuna cevap verir. A-Deniz annesiyle birlikte dün gezmeye gitti. B-Gezmeye annesiyle birlikte Deniz dün gitti. C-Dün Deniz gezmeye annesiyle birlikte gitti. D-Gezmeye dün annesiyle birlikte Deniz gitti.

40. C Cevap 13

41. 14-“Kitaplarınfaydası” tamlamasında, aşağıdaki hecelerin hangisi vurgulu söylenmektedir. A-ki B-tap C-rın D-da 14. SORU

42. Cevap 14 C

43. 15. SORU 15-“Ormanlarımız geleceğimizdir.” cümlesindeki altı çizili sözcükte, aşağıdaki hecelerin hangisi vurgulu söylenmelidir? A- -man B- -la C- -rı D- -mız

44. Cevap 15 D

45. 16. SORU 16-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, vurgu zaman kavramı üzerindedir? A-Özlem, arkadaşlarıyla yarın akşam tiyatroya gidecek. B- Özlem, arkadaşlarıyla tiyatroya yarın akşam gidecek. C-Yarın akşam tiyatroya arkadaşlarıyla Özlem gidecek. D-Özlem, yarın akşam tiyatroya arkadaşlarıyla gidecek.

46. B Cevap 16

47. 17. SORU 17-Aşağıdaki cümlelerin hangisinde, vurgu zaman kavramı üzerindedir? A-Selin dün akşam otobüsle Edirne’ye gitti. B-Dün akşam otobüsle Edirne’ye Selin gitti. C-Selin, Edirne’ye otobüsle dün akşam gitti. D-Selin, Edirne’ye dün akşam otobüsle gitti.

48. C Cevap 17

49. 18. SORU 18-“Romanın kapağı.” tamlamasında hecelerin hangisi vurgulu söylenmelidir? A- -ma B- -nın C- -ka D- -pa

50. Cevap 18 B