Rynek pracy – dzisiaj i w przyszłości

Rynek pracy – dzisiaj i w przyszłości Szkolny Ośrodek Kariery w Gimnazjum w Radziłowie

Polski rynek pracy zmienia się w bardzo szybkim tempie. Jest to przede wszystkim wynikiem adaptowania się naszej gospodarki do realiów panujących na globalnym rynku pracy. Aby odpowiedzieć na pytanie jakie zawody będą najbardziej poszukiwane za 3, 5 czy 10 lat wystarczy spojrzeć na rozwinięte państwa Unii Europejskiej, dodać trochę polskiej specyfiki i prognoza gotowa.

Warto zdawać sobie sprawę, że w Polsce pojawią się zawody, których jeszcze nie znamy, a którymi potencjalnie już warto się zainteresować. Staje się to istotne już w momencie wyboru kierunku studiów. Oprócz specjalizacji, którą zamierzasz wybrać niesamowicie ważne są dodatkowe umiejętności, którymi dysponujesz. Jeśli zatem wybierasz jakieś studia, ale wciąż nie jesteś pewny czy to jest ten kierunek, w którym chcesz się specjalizować – nie ma się czym martwić. Specjalizację zawodową można wybrać później lub nawet ją zmienić. Bardzo prawdopodobne będzie, że wkrótce i w naszym kraju ludzie będą zmieniali zawody czy też branże co kilka lat. Dlatego najważniejsze jest kształcenie w sobie prawdziwych, praktycznych umiejętności, które następnie będziesz w stanie wykorzystać w każdym środowisku.

Do tych najważniejszych umiejętności należy zaliczyć: 1. Znajomość języków obcych co najmniej jeden biegle (!). Nie wystarczy jedynie co nieco rozumieć – takich przeciętnych są dziesiątki tysięcy. Naprawdę nieważne czy jesteś chemikiem, archeologiem, finansistą czy historykiem – znając biegle przynajmniej jeden język obcy masz kilkakrotnie większe szanse na rynku pracy niż każdy inny absolwent bez tej umiejętności. Często przyjdzie wam pracować w zespołach międzynarodowych komunikujących się ze sobą przez Internet, otwierają się bardzo szerokie możliwości kształcenia w różnych miejscach świata, coraz bardziej popularne są wirtualne sale wykładowe, w których dzięki Internetowi zasiadają jednocześnie studenci z kilku krajów.

2. Umiejętność wykorzystania komputera w codziennej pracy. W dzisiejszych czasach jest to absolutnie nieodzowna umiejętność. I znowu – nie wystarczy jedynie umieć „coś tam” napisać, w dodatku w żółwim tempie. Mając do dyspozycji podstawowe aplikacje biurowe i dostęp do Internetu powinieneś na zadany temat w ciągu kilku godzin przygotować obszerny raport, zrobić potrzebne wyliczenia, skonstruować wymagane tabele i efektownie przeprowadzić prezentację przed zarządem firmy. Wszystko w atrakcyjnej kolorystycznie i przestrzennie formie przy użyciu dostępnych technik multimedialnych. Na każdej uczelni jest już dostęp do odpowiedniego sprzętu, na którym można się wszystkiego nauczyć.

3. Umiejętności interpersonalne. Tych umiejętności należy się uczyć i doskonalić je wciąż na nowo. Oprócz wiedzy specjalistycznej i technicznej bardzo ważna jest umiejętność odpowiedniego „sprzedania siebie”. To co wiesz czy umiesz musisz przekazać innym w atrakcyjny i przejrzysty sposób. Łatwość nawiązywania kontaktów pomoże ci w docieraniu do odpowiednich ludzi, umiejętność słuchania sprawi, że twoi współpracownicy będą cię szanować, a umiejętność pracy w grupie pozwoli uniknąć niepotrzebnych konfliktów. Nikt nie rodzi się wyposażony we wszystkie te umiejętności, dlatego warto, abyś już dziś zainteresował się, jak wychodzi ci współpraca z innymi ludźmi. Taka wiedza pozwoli na lepszy wybór zawodu i sprawi, że będziesz robił to, co naprawdę sprawia ci radość.

Do tych trzech kluczowych grup umiejętności warto jeszcze dodać : • zdolność do szybkiego uczenia się, • umiejętność docierania do odpowiednich informacji. • otwartość na zmiany, • umiejętność działania w stresie, • komunikatywność

ZAWODY PRZYSZŁOŚCI PREZENTACJA WYBRANYCH ZAWODÓW

INFORMATYCY 1. Informatycy – niewątpliwie najbardziej dynamiczna grupa zawodowa. Szczególnie poszukiwani będą: • programiści, • projektanci serwisów www, • specjaliści od rozwiązań internetowych (e-commerce), • graficy komputerowi, • specjaliści ds. projektowania i wdrożenia zintegrowanych pakietów zarządzania firmą, • administratorzy baz danych, specjaliści ds. zabezpieczeń, administratorzy sieci. ( Poszukiwani będą informatycy praktycznie każdej specjalizacji).

FINANSIŚCI • 2. Finansiści – w Polsce szczególnie poszukiwani będą specjaliści ds. controlling’u, budżetowania, analizy kosztów, zarządzania finansami, doradcy inwestycyjni. Oczywiście nie spadnie popyt na utalentowanych księgowych, jednak stawiane im będą coraz wyższe wymagania.

INŻYNIEROWIE • 3. Inżynierowie - infrastruktura przemysłowa, komunalna oraz transportowa w Polsce będzie wymagała wielu specjalistów z zakresu telekomunikacji, nowoczesnych technologii, budownictwa, ochrony środowiska, automatyki przemysłowej, cybernetyki.

LOGISTYKA • 4. Logistyka – jedna z najbardziej dynamicznie rozwijających się branż. Poszukiwani będą specjaliści z zakresu projektowania rozwiązań logistycznych, zarządzania przepływem towarów, spedycji, transportu, itp.

SPRZEDAŻ • 5. Sprzedaż – chyba nigdy nie skończy się popyt na dobrych przedstawicieli handlowych oraz specjalistów ds. sprzedaży. Tutaj również będziemy mieli do czynienia z rosnącą specjalizacją w kierunku rozwiązań business-to-business, sprzedaż sieciową, sprzedaż bezpośrednią, specjalistów ds. działań przed-sprzedażnych oraz po-sprzedażnych; wzrośnie rola Internetu jako ważnego źródła sprzedaży.

MARKETING • 6. Marketing – podobnie jak sprzedaż będzie coraz bardziej specjalistyczny. Coraz więcej specjalistów będzie potrzebnych w badaniach marketingowych, pozyskiwaniu odpowiednich i aktualnych danych gospodarczych. Rozwinie się marketing internetowy, wzrośnie rola mediów. W firmach marketing będzie skierowany coraz bardziej na zarządzanie poszczególnymi markami. Wzrośnie również zapotrzebowanie na specjalistów ds. public relations (lobbying, zarządzanie w sytuacjach kryzysowych).

ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI • 7. Zarządzanie zasobami ludzkimi – firmy w Polsce coraz większą wagę przywiązują (na szczęście!) do odpowiedniego podejścia do zarządzania swoimi kadrami, w szczególności do podwyższania efektywności pracy. Dlatego bardzo poszukiwani będą specjaliści ds. rozwoju personelu, rekrutacji, systemów motywacyjnych, efektywności pracy oraz szkoleniowcy i trenerzy zarówno zewnętrzni jak i wewnętrzni.

Jednocześnie z powyższymi grupami zawodowymi rozwinie się zapotrzebowanie na różnego rodzaju doradców – specjalistów z takich dziedzin jak: • psychologia, • socjologia, • problemy rodzinne, • doradztwo zawodowe. • Coraz większą role odgrywać będą również wolne zawody takie jak lekarze czy prawnicy. Pojawi się pewna ilość nowych, wolnych zawodów, także wielu osób w tradycyjnych dotąd dziedzinach. Coraz częściej sprawdzeni specjaliści zatrudniani będą jako zewnętrzni konsultanci przy kilku przedsięwzięciach na raz. • Wzrośnie rola kontraktów na czas określony, umów tymczasowych czy innych niekonwencjonalnych form zatrudnienia.

Zobrazowane powyżej 7 grup zawodowych to te, które przyciągną największą ilość absolwentów wyższych uczelni za kilka lat. Oczywiście nie znaczy to, że na specjalistów z innych zawodów nie będzie zapotrzebowania. Kompletną listę „zawodów przyszłości”, jak i dodatkowe informacje na ten temat znajdują się w bazie informacyjnej SzOK-u.

Szkolny Ośrodek Kariery zaprasza: • poradnictwo indywidualne • testy preferencji i zainteresowań zawodowych • informatory o zawodach • informatory o szkołach ponadgimnazjalnych • poradniki i publikacji umiejętności z zakresu soft skills ( stres, motywacja, przywództwo, negocjacje, komunikacja)

Oferta SZOK-uskierowana jest do: • uczniów Gimnazjum w Radziłowie • rodziców • nauczycieli i wychowawców • innych osób zainteresowanych poradnictwem Zapraszam do współpracy Szkolny doradca zawodowy i pedagog szkolny: Joanna Chmielewska

Zadania szkolnego doradcy zawodowego Szeroko rozumiane cele działań i zadania realizowane przez szkolnego doradcę zawodowego obejmują: • - pomoc uczniom w określeniu ich zainteresowań, uzdolnień i innych cech istotnych przy podejmowaniu decyzji zawodowych i planowaniu kariery zawodowej; • - udzielanie uczniom indywidualnych porad zawodowych na podstawie informacji zebranych z wykorzystaniem takich metod jak rozmowa doradcza, wywiad, analiza dokumentów, wyniki badań testami psychologicznymi i pedagogicznymi oraz badań lekarskich, wyniki obserwacji w trakcie zajęć warsztatowych itp.; • - pomoc w określaniu możliwości zawodowych uczniów mających określone ograniczenia psychofizyczne i wskazanie odpowiedniego dla nich rodzaju zatrudnienia, udzielanie im informacji o przeciwwskazaniach zdrowotnych do wykonywania zawodu;

- opracowywanie diagnoz przydatności zawodowej uczniów na podstawie własnych badań diagnostycznych oraz diagnoz lekarskich; - wykonywanie, zgodnie z posiadanymi uprawnieniami, badań testowych przydatnych w procesie wyboru zawodu; - udzielanie uczniom i ich rodzicom informacji o zawodach, instytucjach kształcących i szkolących oraz o aktualnej sytuacji na rynku pracy; - gromadzenie informacji o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji zawodowych oraz potrzebach rynku pracy w celu udostępnienia ich klientom (uczniom, rodzicom, nauczycielom); -opracowywanie i aktualizowanie informacji o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji zawodowych oraz potrzebach rynku pracy udostępnianych na nośnikach papierowych i elektronicznych;

- prowadzenie z uczniami zajęć grupowych mających na celu lepsze samopoznanie, kształtowanie aktywnych postaw oraz umiejętności planowania własnych karier zawodowych; - prowadzenie zajęć grupowych umożliwiających nabycie przez uczniów umiejętności poszukiwania i uzyskiwania pracy; - upowszechnianie wiedzy na temat planowania kariery zawodowej, możliwości pozyskiwania informacji o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji zawodowych, sytuacji na rynku pracy z wykorzystaniem różnych form takich jak prelekcje, szkolenia, konsultacje, kontakty z mediami; - utrzymywanie bieżących kontaktów z pracownikami własnej instytucji oraz instytucji zewnętrznych w celu zapewnienia optymalnej pomocy w rozwiązywaniu problemów zawodowych osób korzystających z usług doradcy zawodowego (uczniów i nauczycieli); - współpraca z instytucjami zewnętrznymi w celu gromadzenia informacji o zawodach, drogach uzyskiwania kwalifikacji zawodowych oraz sytuacji na rynku pracy;

prowadzenie konsultacji w zakresie wyboru lub zmiany zawodu oraz dróg kształcenia z wykorzystaniem telefonu, Internetu i innych środków komunikacji; • - prowadzenie odpowiedniej dokumentacji udzielanych porad i osób korzystających z usług doradcy zawodowego, sporządzanie sprawozdań z prowadzonej działalności; • - kierowanie, w sprawach trudnych, do specjalistów: doradców zawodowych w poradniach psychologiczno-pedagogicznych; • - koordynowanie działalności informacyjno-doradczej szkoły; • - szeroka współpraca z rodzicami (angażowanie rodziców w działania doradcze na terenie szkoły, wykorzystanie kontaktów zawodowych rodziców w celu organizacji spotkań z przedstawicielami różnych zawodów itp.)

- współpraca z Radą Pedagogiczną w zakresie: tworzenia i zapewnienia ciągłości działań wewnątrzszkolnego systemu doradztwa, zgodnie ze statutem szkoły oraz realizacji zadań z zakresu przygotowania uczniów do wyboru drogi zawodowej, zawartych w programie wychowawczym szkoły - systematyczne podnoszenie własnych kwalifikacji; - wzbogacanie własnego warsztatu pracy o nowoczesne środki przekazu informacji (internet) oraz udostępnianie ich osobom zainteresowanym; - współpraca z instytucjami wspierającymi wewnątrzszkolny system doradztwa: Kuratoriami Oświaty, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, Mobilnymi Centrami Informacji Zawodowej OHP, urzędami pracy, akademickimi biurami karier, przedstawicielami organizacji zrzeszających pracodawców itp.

Korzyści płynące z działalności Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego Realnie i efektywnie działający wewnątrzszkolny system doradztwa pozwala realizować następujące cele: I. Związane z kształtowaniem postaw i zachowań uczniów. II. Związane z kształceniem umiejętności uczniów. III. Związane z wiedzą uczniów. IV. Przynoszące korzyści dla gospodarki.

I. Związane z kształtowaniem postaw i zachowań uczniów: • - przygotowanie do samodzielnego i aktywnego kształtowania swojej drogi zawodowej, • - rozwój umiejętności rozpoznawania własnych zasobów osobistych i ich wykorzystywania w kształtowaniu swojej drogi zawodowej, • - kształcenie nawyków nieustannego planowania przyszłości i konsekwentnego dążenia do realizacji celu, • - kształtowanie postawy otwartości na wiedzę, • - kształcenie umiejętnego prezentowania swojej osobowości, • - kreowanie postaw aktywnych, przezwyciężania bierności, radzenia sobie w sytuacjach trudnych i stresowych.

II. Związane z kształceniem umiejętności uczniów: - planowania przyszłości zawodowej, - organizowania działań swoich i zespołu (praca w grupie), - przygotowania dokumentów związanych z poszukiwaniem pracy, - przygotowania dokumentów związanych z wykonywaniem pracy zawodowej, - wyszukiwania oraz selekcji dostępnych ofert pracy, - poszukiwania pracy, - prezentowania się na rynku pracy, - nawiązywania kontaktów z pracodawcą (osobistych, telefonicznych, listy, kontakty przez Internet itp.), - przeprowadzania negocjacji.

III. Związane z wiedzą uczniów: - poznanie "świata zawodów" (m.in. zadań i czynności, środowiska pracy, przeciwwskazań i wymagań zawodów), - poznanie miejsc i możliwości uzyskania wyczerpującej informacji zawodowej, - poznanie potencjalnych ścieżek edukacyjnych w wybranych zawodach, - poznanie zasad obowiązujących w kompletowaniu dokumentacji związanej z pracą, - poznanie podstaw prawa pracy, - poznanie zasad prowadzenia korespondencji związanej z zatrudnieniem.

IV. Korzyści dla gospodarki to między innymi: • - znacznie lepsze przygotowanie młodzieży do wejścia na rynek pracy, • - znacznie bardziej dynamiczne i elastyczne dopasowanie ludzi do zawodów - co zapewni niższe koszty społeczne, dzięki: • mniejszej fluktuacji kadr, • zmniejszonej konieczności przekwalifikowań, • mniejszej liczby bankructw (właściwy dobór do samozatrudnienia), • większej liczbie sukcesów odnoszonych w pracy zawodowej, • większej efektywności w pracy, • lepszej profilaktyce - uniknięcie części chorób zawodowych, • mniejszej ilości bezrobotnych "z wyboru", • - lepsze dopasowanie kompetencji zasobów ludzkich do potrzeb rynku pracy, • - wzrost mobilności zawodowej absolwentów, • - wyrównywanie szans na rynku pracy, • - właściwe ukierunkowanie i wsparcie samozatrudnienia (rozwijanie kompetencji do osiągnięcia w nim sukcesu), • - systemowe nawiązanie lokalnego trójstronnego dialogu pomiędzy pracodawcami, edukacją i władzami samorządowymi, • - zapewnienie bardziej kompleksowego rozwiązania problemów związanych z młodzieżą należącą do tzw. kategorii szczególnego ryzyka, w tym zagrożonych marginalizacją społeczną.

Założenia Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego • Wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego zakłada, że: - wybór zawodu nie jest pojedynczym, świadomym aktem decyzyjnym ale procesem rozwojowym i stanowi sekwencję decyzji podejmowanych na przestrzeni wielu lat życia, - na wybór zawodu wpływają głównie wartości, czynniki emocjonalne, rodzaj i poziom wykształcenia oraz wpływ środowiska, - preferencje zawodowe wywodzą się z doświadczeń dzieciństwa i rozwijają się wraz z upływem czasu, - obejmuje indywidualną i grupową pracę z uczniami, rodzicami i nauczycielami (Radą Pedagogiczną).

Rynek pracy – dzisiaj i w przyszłości