ماتريس TOWS ابزاري جديد جهت تدوين استراتژيها

1. ماتريس TOWSابزاري جديد جهت تدوين استراتژيها ارائه دهندگان: مهدي اميني کیومرث امیری ارديبهشت 92

2. برنامه ريزي استراتژيك • فرايندي است در جهت تجهيز منابع سازمان و وحدت بخشيدن به تلاشهاي آن براي نيل به به اهداف بلند مدت، با توجه به امكانات و محدوديتهاي دروني و بيروني.

3. مديريت استراتژيك • مديريت استراتژيك به سازمان اين امكان را مي دهد كه: • به شيوه اي خلاق و نوآور عمل كند • و براي شكل دادن به آينده خود به صورت انفعالي عمل نكند. • سازمان داراي ابتكار عمل باشد • و فعاليتهايش به گونه اي درآيد كه اعمال نفوذ نمايد • نه فقط در برابر كنشها ، واكنش نشان دهد.

4. الگوي جامع مديريت استراتژيك برای تدوین استراتژی از چارچوبی با عنوان چارچوب جامع تدوین استراتژی استفاده می شود. این چارچوب ابزار و روشهایی را ارائه می دهد که برای انواع سازمانها مناسب است و به استراتژیست ها کمک می کند تا استراتژی های ممکن را شناسایی , ارزیابی و گزینش کنند. جایگاه ابزارهای آنالیز

5. ابزارهاي آناليز شرايط جهت ارزيابي و انتخاب استراتژيها • امروزه ماتريسهاي متعددي كه بيانگر روابط بين متغيرهاي بحراني هستند به طراحان در تدوين استراتژيها ياري مي رسانند. مانند : • ماتريس TOWS . • ماتريس گروه مشاوران بوستون-پورتفولیو (Portfolio Matrix)

6. TOWS Matrix ماتریس TOWS • ماتریس TOWS نسبت به ماتریس پورتفولیو، دارای دامنه ای گسترده تر می باشد اما جایگزینی برای ماتریس پورتفولیو نمی باشد. • ماتریس TOWS یک چارچوب مفهومی جهت آنالیز سیستماتیک است که ارتباط بین تهدیدات و فرصتهای خارج سازمان را با ضعفها و نقاط قوت داخل سازمان، مهیا می سازد. • در این ماتریس : T (Threats) : نمایانگر تهدیدات (Opportunities) O: نمایانگر فرصتها (Weaknesses) W: نمایانگر ضعفها (Strengths) S: نمایانگر قوتها • نام مدل TOWS با تهدیدها (Threats) آغاز می گردد به این علت که یک کمپانی در بسیاری از اوقات زمانی متحمل برنامه ریزی استراتژیک می شود که یک بحران، مشکل یا تهدید احساس گردد.

7. تعاريف Definisions • فرصت : يك موقعيت عمده در محيط خارج سازمان مي باشد و آنچه كه سازمان را در رسيدن به اهدافش ياري نمايد • تهديد : يك موقعيت نامطلوب عمده در محيط خارج سازمان • قوت : يك شايستگي ممتاز است كه باعث مزيت مقايسه اي سازمان در بازار مي شود. • ضعف : يك محدوديت يا كمبود در منابع، مهارتها و توانايي هايي است كه مانع عملكرد اثربخش مي شود.

8. ماتريس TOWS جهت مدلسازي استراتژي ها • اين ماتريس داراي 9 خانه است. همانگونه كه شكل نشان مي دهد، چهار خانه داراي عامل اصلي هستند، چهار خانه استراتژي ها را نشان مي دهند و يك خانه سفيد يا خالي است (خانه بالا، دست راست). چهار خانه اي كه استراتژي ها را نشان مي دهند داراي عنوان هاي SO، WO، ST و WT مي باشند و پس از تكميل شدن چهار خانه اي كه داراي عامل اصلي هستند (خانه هاي S، W، O و T) اين خانه ها بوجود مي آيند. براي ساختن اين ماتريس بايستي 8 مرحله مشخص شده در شكل را طي كرد.

9. Four Alternative Strategies چهار استراتژی متناوب • جهت تعيين 4 دسته استرات‍ژي، در هر مرحله دو عامل با هم مقايسه مي شوند و هدف اين نيست كه بهترين استرات‍ژي ها را مشخص نمود، بلكه هدف تعيين استراتژي هاي قابل اجرا مي باشد. • همه استراتژي هايي كه در ماتريس تهديدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف ارائه مي گردند، انتخاب و اجرا نخواهند شد.

10. استراتژيهاي WT موضع خطر • هنگامي كه سازمان از ماتريس TOWS تهديدات، فرصتها، نقاط قوت و نقاط ضعف استفاده مي كند، مساله مهم اين است كه از استراتژي هاي بسيار خاص استفاده نمايد، نه استراتژي هاي كلي يا عمومي.

11. Time Dimension and the TOWS Matrix ابعاد زماني و ماتريس TOWS • فاكتورهايي كه تا كنون در ماتريس TOWS مورد بررسي قرار گرفتند، مرتبط با يك زمان خاص بودند. اما محيط داخل و خارج سازمانها مدام در حال تحول و تغيير مي باشند. (ديناميك هستند) بعضي فاكتورها در طول زمان، مدام تغيير مي كنند، در حاليكه بقيه فاكتورها ممكن است اندكي تغيير كرده باشند. بنابراين طراحان استراتژي، بايستي چندين ماتريس در زمانهاي مختلف تهيه نمايند. (شكل ذيل). • در اينصورت ممكن است با آناليز TOWS در زمان گذشته شروع كنيم و با آناليز زمان حال ادامه داده و شايد مهمتر از آن، روي دوره هاي زماني مختلف در آينده تمركز نماييم. (T1 و T2‌و ...)

12. كاربرد ماتريس ادغام TOWS در يكپارچگي ها، اكتسابها، سرمايه گذاريهاي مشترك و اتحاد سازمانها Application of the TOWS Merger Matrix for Mergers, Acquisitions, Joint Ventures, and Alliances به تازگي، مفهوم ماتريس TOWS در برنامه ريزي هاي يكپارچه سازي، كسب مالكيت، سرمايه گذاريهاي مشترك و اتحاد سازمانها بكار برده مي شود. هرگاه دو شريك تجاري در نظر دارند كه فعاليتهايشان را ادغام نمايند، آناليز نقاط قوت، ضعفها بهمراه فرصتها و تهديدات براي هر يك از دو طرف، محتاطانه به نظر مي رسد. بعلاوه، 4 دسته استراتژي جهت هر يك از دو سازمان، قبل از يكپارچه شدن ايشان بايستي بررسي شود. دو ماتريس TOWS درك بهتري را از شراكت آينده اين دو سازمان فراهم مي كند. بعنوان مثال، نقاط قوت و ضعف مكمل در دو سازمان مي تواند منجر به فوايد رقابتي براي هر دو شركت شود. از طرف ديگر، تكرار و همپوشاني، ممكن است باعث دوبرابر شدن تلاش دو سازمان گردد. بعد از ارزيابي دو ماتريس (هر يك از سازمانها)، بايد ماتريس سومي براي مشاركت دو سازمان توسعه يابد. تهيه اين سه ماتريس مي تواند اجازه دهد كه مشكلات احتمالي در مشاركتهايي كه بصورت آزادانه تر صورت مي گيرند، مانند اتحاد استراتژيك، شناسايي شوند.

13. تفاوت آناليز TOWS‌ و SWOT • آناليزهاي TOWS و SWOT داراي گام هاي مشابه و يكساني هستند و نتايج يكساني توليد مي نمايند. • در آناليز TOWS، ابتدا تهديدها و فرصتها مورد بررسي قرار گرفته و سپس نقاط قوت و ضعف بررسي مي گردند. • ترتيبي كه مديران بر اساس آن به نقاط قوت، ضعف، تهديدها و فرصتها مي انديشند، تاثير عمده اي بر روي آناليز صورت گرفته دارد. • تمركز اوليه بر روي فرصتها و تهديدها (قبل از نقاط قوت و ضعف)، منجر به ايجاد بحثهاي خلاقانه اي در محيط خارجي سازمان مي شود و از گرفتار شدن در بحثهاي انتزاعي معمول در مورد اينكه سازمان در چه چيزهايي خوب است و در چه چيزهايي بد، جلوگيري مي كند. • آناليزهاي TOWS و SWOT از فاكتورهاي يكساني براي آناليز استفاده مي نمايند و گاهي اين دو اصطلاح، بدون در نظر گرفتن ترتيب نقاط ضعف و قوت، فرصتها و تهديدها، به جاي هم بكار مي روند.

14. Refrences : • Strategies, Policies, and Planning Premises • مديريت استراتژيك/ فرد آر. ديويد؛ ترجمه علي پارساييان و محمد اعرابي.- تهران : دفتر پژوهشهاي فرهنگي، 1379 . • Difference Between SWOT & TOWS Analysis; by Gregory Hamel, Demand Media • (http://smallbusiness.chron.com) • http://www.mindtools.com/pages/article/newSTR_89.htm