Akcja Katolicka działającą przy parafii Matki Bożej Anielskiej w Dębicy

1. Akcja Katolicka działającą przy parafii Matki Bożej Anielskiej w Dębicy serdecznie zaprasza na cykl wykładów pt.: DLACZEGO KOŚCIÓŁ MÓWI STANOWCZE „NIE” DLA IN VITRO? Wykład 1. Niepłodni – ale dlaczego? Przyczyny niepłodności małżeńskiej.

2. DEFINICJA NIEPŁODNOŚCI • Pod pojęciem niepłodności rozumie się niemożność poczęcia dziecka po osiągnięciu dojrzałości płciowej. Niepłodną jest ta para, która po roku regularnego współżycia płciowego - bez stosowania żadnych środków antykoncepcyjnych mechanicznych czy farmakologicznych - nie może doprowadzić do poczęcia dziecka. • Niektórzy autorzy do podanej definicji dodają jeszcze warunek, aby współżycie seksualne odbywało się z określoną częstotliwością. • Niepłodność jest to częściowy lub całkowity brak zdolności do wytworzenia pełnowartościowych gamet lub niezdolność do ich zapłodnienia. Należy jeszcze dokonać wyraźnego rozróżnienia na: • niepłodność całkowitą, która jest stanem trwałym i nieodwracalnym, którą popularnie nazywa się bezpłodnością • niepłodność względną, która jest możliwa do leczenia. • Niepłodność może być wrodzona i nabyta.

3. Dane statystyczne odnośnie niepłodności małżeńskiej

4. Przyczyny niepłodności 1. WIEK Podstawowym i bezspornym czynnikiem ograniczającym płodność jest wiek. Płodność kobiety maleje wraz z jej wiekiem i trwaniem związku. Tymczasem coraz więcej par małżeńskich odkłada decyzję o poczęciu dziecka na później. Jest to zjawisko niebezpieczne, gdyż jak wiadomo okres maksymalnej płodności kobiet przypada na 20-25 rok życia. Po tym okresie nasila się tendencja spadkowa w zakresie płodności, która nabiera gwałtownego przyspieszenia po 35 roku życia. W wieku 45 lat prawdopodobieństwo zajścia kobiety w ciążę jest bliska lub równa się zeru. W przypadku mężczyzn, którzy choć możność rozrodu zachowują do końca życia, to jednak po 40 roku życia mogą pojawić się problemy z potencją i erekcją. A warto dodać, że problemy z erekcją mają mężczyźni nawet po 20 roku życia, co spowodowane jest stresem i stylem życia, o czym mowa będzie później.

5. 2. STYL ŻYCIA Istotnym czynnikiem mającym wpływ na rozrodczość człowieka jest styl jego życia i cywilizacja. Dotyczy to zarówno kobiet jak i mężczyzny. Do najczęściej spotykanych zagrożeń dla zdrowia prokreacyjnego należy zaliczyć: • wszelkiego rodzaju używki (nikotyna, alkohol, narkotyki), • szkodliwe warunki pracy, • zła dieta, • stres, • stosunki płciowe z wieloma partnerami, • brak ruchu (siedzący tryb życia), • u mężczyzn przegrzanie jąder, • leki.

6. NIEPŁODNOŚĆ MĘSKA Badanie jakości nasienia (analiza nasienia, seminogram, spermiogram), czyli mikroskopowa analiza próbki nasienia, która wskazuje na poziom płodności mężczyzny. W badaniach ocenia się: • objętość (ilość ejakulatu oddanego do badania), zabarwienie, czas upłynnienia, odczyn i lepkość ejakulatu, norma to: 2-6 ml (2-8 ml) • liczbę plemników na jeden mililitr (koncentracja) norma to: 20-250 mln/ml • ruchliwość (ruch aktywny postępowy, ruch powolny postępowy, ruch niepostępowy i całkowity brak ruchu) i kształt plemników (morfologia), norma to: co najmniej 30% plemników o prawidłowej budowie (80-100% plemników z prawidłową główką) • żywotność plemników (odsetek żywych i martwych plemników), norma to: co najmniej 75% żywych plemników (10-30% plemników martwych) • agregację, aglutynację, obecność leukocytów i obecność komórek nabłonkowych.

7. Niektóre przyczyny obniżające płodność mężczyzny • Długotrwałe siedzenie, przegrzewanie jąder poprzez np. trzymanie włączonego laptopa na kolanach, obcisłą bieliznę, podgrzewane siedzenia w aucie, długie gorące kąpiele lub przebywanie w saunie powodują wzrost temperatury o dwa, trzy stopnie, co szkodzi plemnikom. Problemy z płodnością mogą mieć także zawodowi kierowcy, mężczyźni pracujący w pomieszczeniach o wysokich temperaturach. • Dłuższe przebywanie w polu magnetycznym (transformatory, linie wysokiego napięcia), noszenie telefonów komórkowych w bezpośredniej bliskości jąder ma wpływ na jakość nasienia mężczyzny, a nawet może go uczynić niepłodnym. • Zażywanie sterydów anabolicznych, nawet w minimalnych ilościach po to, aby zwiększyć przyrost masy mięśniowej, może powodować problemy z erekcją. Na skutek długotrwałego zażywania sterydów powiększa się serce - to też mięsień. "Sportowcy" zażywający sterydy mogą być bezpłodni. W ich nasieniu, czasem w ogóle nie ma zdrowych plemników lub są tylko pojedyncze, zdeformowane, z dwiema główkami lub dwoma ogonkami. • Zaledwie 6 % nałogowych palaczy ma prawidłowe parametry nasienia, czyli prawidłową ruchliwości i liczebność plemników. Każdy wypalony papieros pomaga uśmiercić plemniki.

8. Dlaczego dla jąder mężczyzny tak ważna jest odpowiednia temperatura? Temperatura jąder w mosznie jest o około 2 - 3 st. Celsjusza niższa, niż temperatura ciała zdrowego mężczyzny. Przebieg wytwarzania plemników – spermatogeneza - jest bardzo wrażliwy na choćby najmniejszy wzrost temperatury. Dlatego podwyższenie temperatury jąder może spowodować obniżenie ilości i jakości wytworzonych plemników, a nawet bezpłodność.

9. Czynniki wpływające na płodność u kobiet: • zapalenia narządu rodnego (głównie macicy, jajowodów, jajników, wyrostka robaczkowego, jelit); • endometrioza (gruczolistość zewnętrzna – rozrost błony śluzowej macicy - endometrium - poza jamą macicy); • zaburzenia owulacji; • zespół policystycznych jajników (to schorzenie określane również jako zespół wielotorbielowatych jajników lub też zespół Steina-Leventhala); • wady anatomiczne; • infekcje bakteryjne i wirusowe układu moczowo-płciowego; • choroby z innych układów i narządów np. choroby nerek, cukrzyca, zaburzenia odżywiania, choroby tarczycy; • leki w tym np. antydepresyjne, przeciwnowotworowe, duże dawki estrogenów i kortykosterydów, morfina, kokaina; • używki: palenie papierosów, alkohol, narkotyki, duże ilości kawy i herbaty; • wiek.

10. 3. ANTYKONCEPCJA Antykoncepcja niekorzystnie wpływa na płodność w dwojaki sposób. W przypadku stosowania środków mechanicznych (wkładka domaciczna - spirala), z badań statystycznych wynika, że istotnym skutkiem ubocznym wkładek domacicznych (poza oczywistym działaniem wczesnoporonnym) jest: zapalenie miednicy mniejszej oraz infekcje najczęściej jajowodów, których następstwem może być ich niedrożność, co powoduje u kobiet stosujących tego typu wkładki aż sześciokrotny wzrost bezpłodności. Antykoncepcja hormonalna - nawet najmniejsze zmiany w układzie hormonalnym mogą przyczynić się do czasowej lub trwałej niepłodności. Po długim stosowaniu tych środków może dochodzić do zaburzeń, które w sposób pośredni lub bezpośredni prowadzą do niepłodności. Do takich zaburzeń należy zaliczyć: • zaburzenia libido; • indukcje nowotworów: rak szyjki macicy, rak piersi, nowotwory wątroby; • choroby naczyń i zaburzenia krzepliwości krwi, choroby zakrzepowo-zatorowe tętnic i żył; • choroby układu nerwowego; • zaburzenia i infekcje w obrębie narządu rodnego, stany zapalne pochwy, czyraczność sromu; • zaburzenia układu rozrodczego i piersi, bóle i obrzmienia piersi, krwawienia międzymiesiączkowe, zaburzenia płodności, bezpłodność, zanik uczuć macierzyńskich

11. 4. ABORCJA Niepłodność kobiety w wielu przypadkach może być również konsekwencją wcześniej przeprowadzonej aborcji. Sztuczne przerwanie ciąży stanowi wstrząs neurohormonalny na skutek brutalnego złamania ciążowej równowagi ustrojowej. Także, oprócz nader częstych zaburzeń w psychice kobiety (tzw. syndrom poaborcyjny) może prowadzić do: • znacznego uszkodzenia macicy, • jej perforacji, • różnego rodzaju powikłań. Najczęściej spotykanymi są zwłaszcza lekkie zapalenia i zakażenia jajowodów a w konsekwencji ich niedrożności lub zarośnięcia jamy macicy (zespół Aschermana) co może skutkować całkowitą lub częściową niepłodnością. Jest to także oczywisty efekt wycięcia macicy w wypadkach, kiedy zabieg ten okazuje się jedynym leczeniem powstałych powikłań infekcyjnych lub krwotoku.

12. 5. INNE PRZYCZYNY Do innych przyczyn, które mogą być przyczyną niepłodności małżonków należy zaliczyć: • nieprawidłowości w odżywianiu przejawiające się albo w jadłowstręcie (anoreksja), którego skutkami są zaburzenia psychiczne, utrata masy ciała oraz zanik miesiączek, albo w bulimii (nadmierna potrzeba jedzenia), prowadzącej do wstrzymania owulacji; • jakościowe ograniczenia dietetyczne (np. dieta bez mięsa) mogą być u części kobiet przyczyna kłopotów z płodnością; • coraz większe zanieczyszczenie środowiska naturalnego różnego rodzaju chemikaliami stosowanymi w przemyśle i rolnictwie, które przenikają do gruntów, wód i powietrza. Ma to szczególnie zgubny wpływ na niskie parametry płodności nasienia męskiego, który ujawnia się najczęściej w ilościowym niedoborze plemników i ich upośledzonej ruchliwości

13. Principiisobsta, ser medicinaparatur! Przeciwdziałaj początkom choroby, później i lekarstwa są bezskuteczne Owidiusz (I w. p. Chr.)

14. Zainteresowanych podjętym tematem po więcej informacji odsyłam na swoją stronę internetową www.pawlowicz.opoka.org

15. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

16. KOLEJNY WYKŁAD POD TYTUŁEM: • Co to jest in vitro? • Techniki sztucznego zapłodnienia i związane z nimi problemy etyczne, moralne i medyczne. • Środa, 4 maja godz. 18.30 • ZAPRASZAMY