موافقت نامه های میان چندطرف Plurilateral Agreements

موافقت نامه های میان چندطرفPlurilateral Agreements دفتر نمایندگی تام الاختیار تجاری کمری-1389

کلیات • غير الزام آور بودن عضويت در این موافقت نامه ها براي اعضاي سازمان جهاني تجارت؛ • عدم تسري امتيازات و تعهدات پذيرفته شده در اين موافقت نامه ها به دول غير عضو

انواع موافقت نامه هاي ميان چند طرف • موافقت نامه بين المللي گوشت دام؛ • موافقت نامه بين المللي محصولات لبني؛ • موافقت نامه بين المللي تجارت هواپيماهاي غير نظامي؛ • موافقت نامه تداركات دولتي • موافقت نامه فناوري اطلاعات(1996 سنگاپور)

وضعيت فعلي موافقت نامه هاي ميان چند طرف • موافقت نامه فناوري اطلاعات • موافقت نامه بين المللي تجارت هواپيماهاي كشوري (غير نظامي) • موافقت نامه تداركات دولتي

موافقت نامه فناوري اطلاعات • یک سازوکار کاهش تعرفه است(هنوز موانع غیر تعرفه ای مشمول موافقت نامه نیستند) • محصول كنفرانس وزيران در سنگاپور1996(اجرا از 1997) • تعداد70 عضو دارد ( با احتساب 15 کشور از اتحادیه اروپا) • 97 درصد از محصولات IT را پوشش می دهد • (استثناء): تسري كليه تعهدات اعضا بر اساس اصل MFN به كليه اعضاي سازمان جهاني تجارت • (استثناء): کشورهای در حال توسعه و کالاهای حساس از دوره اجرای طولانی تری برخوردار می شوند

موافقت نامه بين الملليتجارت هواپيماهاي كشوري • پيشينه بحث : مذاكرات دور توكيو ( اجرا 1980) • تأكيد بر آزادسازي هر چه بيشتر تجارت هواپيماهاي كشوري ، قطعات و تجهيزات وابسته به آن، شبیه سازهای پرواز وقطعات آنها، قطعات مربوط به مونتاژ تعمیر و نگهداری) • لغو تعرفه هاي وارداتي • ايجاد فرصت برابر و عادلانه براي رقابت در اين عرصه و كاهش حمايت هاي دولتي • اجرای مقررات TBT در خصوص موانع فنی و اجرای مقررات یارنه ها در خصوص حمایتهای دولت اعمال می شود

دامنه شمول موافقت نامه: • تمامي هواپيماهاي غير نظامي؛ • موتور و قطعات آن،تجهيزات و اجزاء هواپيماهاي غير نظامي؛ • شبيه سازهاي پروازي روي زمين و قطعات آنها؛ • ساير قطعات و لوازم مرتبط با هواپيما • تجهیزات مربوط به تعمیر و نگهداری هواپیما

سایر اطلاعات • تعداد اعضا : ۳1 كشور • تعداد اعضاي ناظر: ٢٧ كشور + دو سازمان بين المللي( صندوق بين المللي پول / آنكتاد)

موافقت نامه تدارکات دولتی Government Procurement Agreement

اهمیت موضوع • منابع محدود، لزوم استفاده از یک فرایند کارا (شفاف،آزاد،غیر تبعیض آمیز) • در بر داشتن 10 الی 15 درصد از تولید ناخالص ملی و حدود 30 درصد از تجارت جهانی • ابزاری برای اهداف توسعه ای و حمایت از بعضی صنایع و بخشها • دسترسی به بازار کالا و خدمات سایر کشورها

پیشینه موضوع • استثناء تدارکات دولتی از اصل رفتار ملی در گات( بند 8 ماده 3) • طرح موضوع در مذاکرات دور توکیو 1976(اجرا 1981) • انجام اصلاحات بعدی در سال 1987 • مذاکرات دور اروگوئه انعقاد موافقت نامه حاضر1994 (شمولیت موضوعات جدید از جمله خدمات، دولتهای محلی و نهادهای تحت پوشش، خدمات ساختمان )

ساختار ظاهری موافقت نامه • تعداد 24 ماده • تعداد 4 پیوست • ضمائم (پیوست شماره یک دارای 5 ضمیمه می باشد)

محتوای موافقت نامه • مقرات ماهوی (رفتار ملی، رفتار کامله الوداد) • مقررات رویه ای ناظر بر تشریفات و ضوابط اجرایی ( آئین برگزاری مناقصات، شفافیت، استانداردها و مشخصات فنی، حل اختلاف، ارزش گذاری قراردادها و..)

دامنه شمول(ماده1) • کلیه قوانین، مقررات، تشریفات و رویه ها (طبق پیوست 1) • کلیه شیوه های تدارکات ( خرید، اجاره، اجاره به شرط تملیک، ترکیبی از محصولات و خدمات) • دستگاهها و بنگاهها ( طبق پیوست 1) • هر نوع قرارداد د زمینه تدارکات دولتی که کمتر از حدنصاب تعیین شده در پیوست 1 نباشد

ارزش گذاری قراردادها(ماده2) • شامل هر قرار دادی که معادل یا بالا تر از نصابها باشد • شامل همه هزینه ها، عوایدجانبی، کارمزد، حق العمل، بهره و... • منع دستگاهها از تفکیک نیازهای تدارکاتی به بخشهای کوچکتر • ارزش گذاری قراردادهای اجاره به شرط تملیک و قراردادهایی که قیمت کل مشخص نیست( ثابت، مدت نامعین) • ارزش گذاری قراردادهای متوالی

مشخصات فنی (ماده6) • خصوصیات محصولات و خدمات مورد نیاز • نباید با هدف ایجادمانع اعمال گردند • برپایه عملکرد محصول و استانداردهای بین المللی موجود(یا مقررات فنی ملی یا استانداردهای ملی) نه طرح یا خصوصیات شکلی • عدم ذکر هر گونه عنوان، نام تجاری، طرح و... در توصیف الزامات تدارکات و عدم پذیرش توصیه از هیچ شرکتی در زمینه تدوین مشخصات

شیوه های مناقصات ( بند 3 ماده 7) • مناقصات باز (امکان مشارکت همه تامین کنندگان) • مناقصات گزینشی (از بین اشخاص تعیین صلاحیت شده) • مناقصات محدود (تنها در شرایط خاص): • عدم وصول پیشنهاد در روشهای قبلی • وقوع تبانی در ارائه پیشنهادات • عدم تأمین شرایط و معیارهای موردنظر • آثار هنری • حفاظت از حقوق اشخاص درانحصار کالا و خدمات • وجود اضطرار برای تهیه کالا و خدمات • تکمیل پروژه های قبلی

آئین برگزاری مناقصات • تشخیص صلاحیت،(فنی،مالی،حرفه ای) ماده 8 • فراخوان شرکت در تدارکات، ماده 9 • گزینش، ماده 10 • مهلت های مناقصه و تحویل، ماده 11 • اسناد مناقصه، ماده 12 • ارائه، دریافت، گشایش پیشنهاد، اعطائ قرارداد، ماده 13 • مذاکره، ماده 14 • شروط جبرانی، ماده 16 • مشورت و اعتراض، ماده 20

*رفتار ویژه و متفاوت با کشورهای در حال توسعه (ماده 5) هدف • در نظر گرفتن نیازهای مالی این کشورها برای: • حفاظت از تراز پرداختها • کمک به توسعه صنایع داخلی کوچک و خانگی که به تدارکات دولتی وابسته اند • فراهم نمودن زمینه واردات از کشورهای درحال توسعه در جریان تدارکات دولتی بعضی از اشکال رفتار ویژه و متفاوت • معافیتهای توافقی • کمکهای فنی • تاسیس مراکز اطلاع رسانی برای پاسخگویی به تقاضاهای موجه کشورهای درحال توسعه • لحاظ نمودن نیازهای این کشورها در بازبینی های دوره ای اثر بخشی این ماده

استثنائات موافقت نامه تدارکات دولتی( ماده 23) • تدارکات و خرید تسلیحات ، مهمات و ادوات جنگی • ملاحظات مربوط به حفظ نظم یا امنیت عمومی، بهداشت انسان، حیوان و نباتات، مالکیت فکری • کالاهای تولید شده توسط افراد معلول و زندانیان و امور خیریه • تدارکات دولتی که از طریق کمکهای مشروط انجام میشوند

تدارکات دولتی در سایر موافقت نامه ها • بند 8 ماده 3 گات 1994 • بند 2 ماده 17 گات • ماده 13 GATS ( معافیت تدارکات دولتی از شمول مواد 2، 17،16 استثناء نموده است)

مشورت و حل اختلاف (ماده 22) • مفاد آئین نامه های حل اختلاف سازمان جهانی تجارت جاری می شود(با استثنائاتی) • ارائه پیشنهاد مکتوب قبل از توسل به آئین حل اختلاف • ارائه نتیجه رسیدگی ظرف کمتر از 4 ماه *دو تمایز با آئین حل ختلاف سایر موافقت نامه ها: • اختلافات سایر موافقت نامه نباید در چار چوب این موافقت نامه جبران شوند و بالعکس (بر خلاف بند 2 ماده 22 تفاهم نامه حل اختلاف) • در سایر موافقت نامه ها فقط دولتها می توانند به نمایندگی از سایر بخشها طرح شکایت کنند، در حالیکه در تدارکات دولتی تامین کنندگان هم می توانند طرح شکایت کنند

مقررات پایانی(ماده 24) • الحاق ، وضعیت ناظر(هر کشور عضو سازمان جهانی تجارت و قبل آن عضو گات 1947 بوده می تواند درخواست الحاق نماید) • مقررات موقت • حق شرط • قوانین ملی • تصحیحات یا تغییرات در تعهدات (تغییرات جزئی یا شکلی در جداول پیوست، و یا حذف یک دستگاه به دلیل خارج شدن از پوشش دولت)* • بازبینی مذاکرات • فناوری اطلاعات • انصراف • عدم اجرای موافقت نامه بین طرفهای خاص* • تودیع • ثبت

بررسی پیوستهای موافقت نامه • پیوست (1) دارای 5 ضمیمه شامل: ضمیمه 1- دستگاههای دولت مرکزی ”“““ 2- دستگاههای دولت محلی ”“““ 3- سایر دستگاههای تحت پوشش ”“““ 4- خدمات تحت پوشش( فهرست منفی برای کالاها و فهرست مثبت برای خدمات)* ”“““ 5- خدمات ساخت و ساز موضوع موافقت نامه • پیوست (2)لیست نشریات جهت اعلان مناقصات • پیوست (3) لیست عرضه کنندگان واجد شرایط در زمینه مناقصات • پیوست (4) قواعد و رویه های قابل اعمال در مورد تدارکات دولتی

*نصابهای قیمتی • حق برداشت مخصوص(SDR) • عدم ممنوعیت آن با پول رایج هر کشور • نصابهای متفاوتنسبت به بخشها ، دستگاهها و کشورهای مختلف

تجارت دولتی State trading

تعریف( تفسیرماده 17 گات) هر شرکت، بنگاههای دولتی یاغیر دولتی، از جمله هیأتهای بازاریابی، که به آنها حقوق یا مزایای انحصاری یا خاص، ازجمله اختیارات قانونی یا مبتنی بر قانون اساسی اعطاء شده است و در اعمال این اختیارات از طریق خرید یا فروش خود بر سطح یا جهت واردات یا صادرات اثر می گذارند. * تفاوت تجارت دولتی( برای فروش تجاری) و تدارکات دولتی)برای مصرف دوایر دولتی)

شرکتهای دولتی معمولا“ • درکشورهایی رشد میکنند که وابستگی زیادی به بخش کشاورزی دارند • دربخش صنعت محصول ملی کردن صنایع بیمار، غیر کارا و استراتژیک هستند • دولت برای تعقیب اهداف و سیاستهای خود آنها را به وجود می آورد

برخي از انواع بنگاههاي تجاري دولتي • هيأت هاي قانوني بازاريابي • هيأت هاي بازاريابي صادراتي • هيأت بازاريابي تنظيم كننده • انحصارات مالي • آژانس هاي هدايت كننده • بنگاههاي تجارت خارجي • هيأتها يا سازمان حاصل از ملي كردن صنايع

اصول حاکم بر تجارت دولتی • رعایت اصل MFN(فعالیت صرفا“ بر مبنای ملاحظات تجاری صورت گیرد) • عدم اعمال محدودیتهای مقداری • عدم خدشه به تعهدات تعرفه اي مذاكره شده • شفافیت

بعضی از مشکلات مربوط به تجارت دولتی • کمبود شفافیت در خصوص وجود این شرکتها و اعلام آنها به سازمان جهانی تجارت • ابزاری در جهت تعقیب سیاستهای غیر تجاری و مغایر با سازمان جهانی تجارت

تفسیر ماده 17 گات برای تضمین شفافیت: • اعلام موجودیت بنگاههای تجاری دولتی به شورای تجارت کالا جهت بررسی توسط گروه کاری مربوطه( غیراز واردات برای مصرف فوری یا نهایی دوایر دولتی) • تعیین خط مشی برای تسلیم اطلاعیه های مربوط به بنگاههای تجاری به شورای تجارت کالا • امکان پیگیری موارد نقض توسط گروه کاری(پس از مطرح کردن موضوع توسط عضو شاکی با عضو خاطی) • بررسی اطلاعیه ها توسط گروه کاری و اعلام نظر

* با تشکر

موافقت نامه های میان چندطرف Plurilateral Agreements