Μητροπολιτικό Δίκτυο Οπτικών Ινών Πατρών – Ρίου

1. Μητροπολιτικό Δίκτυο Οπτικών Ινών Πατρών – Ρίου Χρήστος Μπούρας Αναπληρωτής Καθηγητής, Παν. Πατρών Επιστημονικός Υπεύθυνος Ερευνητικής Μονάδας 6, ΕΑΙΤΥ Υπεύθυνος Έργου «Τεχνική Υποστήριξη για την Κατασκευή Μητροπολιτικών Ευρυζωνικών Δικτύων Οπτικών Ινών στην ΠΔΕ» e-mail: bouras@cti.gr URL: http://ru6.cti.gr/bouras

2. Διαδικασία Υλοποίησης Έργων (1/2) • Σύνταξη Τεχνικών Δελτίων Έργων / Υποέργων • Αναμόρφωση ΤΔΕ/Υ συμφωνά με τις οδηγίες της ΕΥΔ του ΕΠ ΚτΠ • Οριστικοποίηση ΤΔΕ/Υ

3. Διαδικασία Υλοποίησης Έργων (2/2) • Σύνταξη Αναλυτικής Μελέτης Διόδευσης Δικτύου Οπτικών Ινών • Προσαρμογή και Σύνταξη του Τεύχους Διαγωνισμού

4. Αρχική Φάση Έργων • Βάση του σχεδιασμού των δικτύων είναι τα ΤΔΕ/Υ που έχουν εγκριθεί. Αυτά περιλάμβαναν: • Μήκος δικτύου • Αρχική όδευση • Κόμβους δικτύου • Συνδεόμενα σημεία • Προϋπολογισμός • Πρότυπο RFP • Τεχνολογική προσέγγιση

5. Αναλυτική Μελέτη Διόδευσης (1/2) • Ακριβής όδευση του δικτύου (λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα κατάσταση των δήμων) • Τελική χωροθέτηση κόμβων (με επιτόπιες επισκέψεις για έγκριση καταλληλότητας χώρου) • Τελική λίστα συνδεόμενων σημείων

6. Αναλυτική Μελέτη Διόδευσης (2/2) • Προδιαγραφή φρεατίων του δικτύου • Προδιαγραφή αναγκαίου εξοπλισμού σε κάθε σημείο και οπτικών συνδέσεων • Εξειδίκευση του RFP για κάθε δήμο

7. Μεθοδολογία Μελέτης (1/7) • Επιτόπια επίσκεψη στους Δήμους (συνοδεία υπαλλήλων των Δήμων) • Οριστικοποίηση όδευσης και βελτιστοποιήσεις αυτής (όπου υπήρχαν προβλήματα ή καλύτερες εναλλακτικές λύσεις) • Επικαιροποίηση σημείων διασύνδεσης με βάση τις σημερινές συνθήκες • Χωροθέτηση κόμβων πρόσβασης (λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα όδευση και λίστα σημείων)

8. Μεθοδολογία Μελέτης (2/7) • Σχεδίαση του δικτύου στα 3 επίπεδα (σύμφωνα με σχεδιαστικές οδηγίες του RFP) • Χωροθέτηση κόμβων διανομής & κύριων (λαμβάνοντας υπόψη πλήθος σημείων & πληθυσμό Δήμου) • Επιλογή σχεδιαστικής προσέγγισης που καλύπτει τις ανάγκες του κάθε Δήμου (σύμφωνα με σχεδιαστικές οδηγίες του RFP) • Χρήση CWDM, συνάθροισης στους κόμβους πρόσβασης, επιλογή υποστήριξης redundancy στο δίκτυο πρόσβασης ή/& διανομής

9. Μεθοδολογία Μελέτης (3/7) • Τελικά συνδεόμενα σημεία • Επιλογή ταχύτητας σύνδεσης με βάση τις ανάγκες του • Επιλογή σημείου σύνδεσης (κόμβος πρόσβασης και φρεάτιο) • Επιλογή σημείων που θα συνδεθούν με ασυρματικές τεχνολογίες (WiFi, WiMAX, pre-WiMAX)

10. Μεθοδολογία Μελέτης (4/7) • Προδιαγραφή μεγέθους κόμβων και εξοπλισμού που χρειάζονται • Περιγραφή συνδέσεων και εξειδίκευσή τους ανά τμήμα όδευσης • Σχεδιασμός και redundancy στις συνδέσεις κόμβων • Δημιουργία αρχικής μελέτης όδευσης

11. Μεθοδολογία Μελέτης (5/7) • Αναλυτική περιγραφή ενεργού εξοπλισμού για κόμβους πρόσβασης και κύριους • Εξειδίκευση προδιαγραφών εξοπλισμού • Αναλυτική περιγραφή παθητικού εξοπλισμού • Εξειδίκευση προδιαγραφών εξοπλισμού • Αναλυτική περιγραφή ασύρματων συνδέσεων • Εξειδίκευση προδιαγραφών εξοπλισμού

12. Μεθοδολογία Μελέτης (6/7) • Κοστολόγηση δικτύου με βάση τα παραπάνω στοιχεία • Τελική βελτιστοποίηση της μελέτης όδευσης ώστε το κόστος να είναι σύμφωνο με το εγκεκριμένο ΤΔΕ/Υ και ο εξοπλισμός συμβατός με τις ανάγκες του ΜΑΝ

13. Μεθοδολογία Μελέτης (7/7) • Το Excel κοστολόγησης που χρησιμοποιήσαμε στην ΠΔΕ • Οι προδιαγραφές του εξοπλισμού που έλλειπαν από το RFP (Λαμβάνουμε υπόψη τον προϋπολογισμό και τη σχεδιαστική προσέγγιση για να καθορίσουμε τις προδιαγραφές εξοπλισμού) • Ενεργού • Παθητικού • Ασύρματου εξοπλισμού (WiFi, WiMAX, Pre-WiMAX) • Οικίσκων • Κλιματιστικών, UPS, Racks

14. Περίπτωση Πάτρας - Ρίου • Η Πάτρα είναι η τρίτη μεγαλύτερη πόλη της Ελλάδας • Πληθυσμός (2001): 163446 (Πάτρα) + 13270 (Ρίο) • Έχει μεγάλη συγκέντρωση εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, ερευνητικών κέντρων, και φορέων εκπαίδευσης • 2 ΑΕΙ, 1 ΑΤΕΙ, 6 Ερευνητικά Κέντρα • Έχει μεγάλη συγκέντρωση φορέων υγείας • 4 Νοσοκομεία

15. Τηλεπικοινωνιακά τέλη της πόλης (1/2) • Μια αναλογιστική μελέτη του ΕΑΙΤΥ το 2002 για τα τηλεπικοινωνιακά τέλη (δίκτυα δεδομένων και τηλεφωνία) των φορέων στο Δήμο Πάτρας έδειξε ότι το ενδεικτικό κόστος που δαπανήθηκε από τους φορείς ανήλθαν στα 2,2 εκατ. ευρώ

16. Τηλεπικοινωνιακά τέλη της πόλης (2/2)

17. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (1/5) • Αποτελεί το μεγαλύτερο εγκεκριμένο έργο στην Π93 • Τελικός δικαιούχος είναι ο Δήμος Πατρέων • Budget: 3Μ€ για 39km (εγκεκριμένη όδευση) • Μήκος όδευσης ~ 45km • Ο Δήμος Πατρέων και ο Δήμος Ρίου (Όμοροι Δήμοι) κατέβασαν κοινό ΤΔΕ/Υ

18. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (2/5) • Συνδεόμενα σημεία 207 (Εγκεκριμένα 217) • 160 με ίνα και 47 ασυρματικά • Διαθέτει: • 4 κύριους κόμβους • 8 κόμβους διανομής • 22 κόμβους πρόσβασης • 9 βάσεις ασύρματης διασύνδεσης 

19. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (3/5) • Σκαπτικά: • 22,5 km Χ1 • 1 km X2 • 13,4 km X3 • 10 km Υπέργεια όδευση • Φρεάτια: 235 • Σωλήνες: • 143 km Φ40 • 45 km Φ50 • Καλώδια οπτικών ινών: 165 km

20. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (4/5) • Ολοκλήρωση αναλυτικής μελέτης όδευσης (με την παραπάνω μεθοδολογία) • Αποστολή στο Δήμο για σχολιασμό & τελική αποδοχή • Εξασφάλιση από πλευράς Δήμου αδειών: • για διέλευση από οδούς που δεν του ανήκουν • Για τοποθέτηση κόμβων και ασύρματων συνδέσεων

21. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (5/5) • Δημιουργία τελικών προδιαγραφών ενεργού και παθητικού εξοπλισμού • Συμπλήρωση ενοτήτων εξειδίκευσης του RFP (που καθορίστηκε κεντρικά από ΕΥΔ) για τις ανάγκες του ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου • Παραγωγή τελικού τεύχους διαγωνισμού! • Αρχική συζήτηση για Επιχειρηματικό Μοντέλο

22. Τεχνολογικές επιλογές (1/2) • Επιλέχθηκε η αρχιτεκτονική των τριών επιπέδων (Πρόσβασης, Διανομής, Κύριος) • Επιλέχθηκε το μοντέλο της συνάθροισης ζήτησης στους κόμβους πρόσβασης • Δεν επιλέχθηκε πολυπλεξία CWDM • Στην αρχιτεκτονική των τριών επιπέδων επιλέξαμε κάθε κόμβος διανομής να συνδέεται με δύο κύριους κόμβους

23. Τεχνολογικές επιλογές (2/2) • Στους πρόσβασης δεν ήταν δυνατόν να γίνει το ίδιο διότι σε μια τέτοια περίπτωση αφενός δεν επαρκούσαν οι 4+2 σωλήνες και αφετέρου δεν επαρκούσε ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός • Στις ασύρματες ζεύξεις επιλέχθηκαν να χρησιμοποιηθούν προτυποποιημένες τεχνολογίες (WiFi, WiMAX)

24. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (Όδευση στην Πάτρα)

25. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (Όδευση στο Ρίο)

26. ΜΑΝ Πάτρας-Ρίου (Όδευση στην Πανεπιστημιούπολη)

27. Προτάσεις για να πετύχει το έργο • Απαιτούνται συντονισμένες ενέργειες από: • Τους Δήμους • Την ΕΥΔ του ΕΠ ΚτΠ • Τον Τεχνικό Σύμβουλο

28. Ενέργειες από τους Δήμους • Τα έργα ανήκουν στους Δήμους. Πρέπει επομένως να τα δουν και να τα αντιμετωπίζουν σαν δικά τους έργα • Σύσταση ομάδας έργου αποτελούμενη από: • Πολιτικό Μηχανικό • Μηχανικό Η/Υ ή Ηλεκτρολόγο Μηχανικό • Νομικό • Στενή συνεργασία με ΔΕΥΑ, ΟΤΕ, ΔΕΗ

29. Ενέργειες από την ΕΥΔ (1/3) • Άδεια κεντρικά από το Υπουργείο Παιδείας για τη στέγαση κόμβων των ΜΑΝ σε χώρους των σχολείων. Επίσης, απαιτείται και άδεια για την εγκατάσταση κεραιών στα κτίρια των σχολείων όπου προβλέπεται. • Άδεια κεντρικά από το Υπουργείο Μεταφορών για τις περιπτώσεις όπου απαιτείται η όδευση του δικτύου να διασχίσει γραμμές του ΟΣΕ.

30. Ενέργειες από την ΕΥΔ (2/3) • Άδεια κεντρικά από το Υπουργείο Εργασίας για τις περιπτώσεις που έχουν παρουσιαστεί με άρνηση ορισμένων παραρτημάτων του ΙΚΑ να φιλοξενήσουν κόμβους του δικτύου ακόμα και να συνδεθούν στο δίκτυο. • Άδεια κεντρικά από το Υπουργείο Υγείας ή από ΔΕΠΑΝΟΜ για την εξασφάλιση χώρων στέγασης κόμβων του δικτύου (εσωτερικά ή εξωτερικά) καθώς επίσης και άδεια για χρήση κεραιών όπου απαιτούνται σε νοσοκομεία/κέντρα υγείας.

31. Ενέργειες από την ΕΥΔ (3/3) • Άδεια κεντρικά από το Υπουργείο Δικαιοσύνης ή την εταιρεία που εκμεταλλεύεται τα ακίνητα που ανήκουν στο υπουργείο για την εγκατάσταση/στέγαση κόμβων των ΜΑΝ καθώς επίσης και για εγκατάσταση κεραιών. • Άδεια κεντρικά από το ΥΠΕΧΩΔΕ για διέλευση από εθνικές οδούς

32. Ενέργειες από τον ΤΣ • Παροχή οποιασδήποτε βοήθειας του ζητηθεί από τους Δήμους • Τακτική παρακολούθηση των έργων (και επιτόπια) • Προτάσεις για βέλτιστο Επιχειρηματικό Μοντέλο

33. Παρατηρήσεις για τα ΜΑΝ (1/2) • Στο κόστος είναι δυνατό να υπάρξει υπέρβαση του εγκεκριμένου προϋπολογισμού, υπέρβαση η οποία όμως να αντισταθμίζεται από την αναμενόμενη έκπτωση του αναδόχου • Οποία έκπτωση να μετακυληθεί σε φυσικό αντικείμενο, πριν τη σύμβαση και να προβλεφθεί στο τεύχος διαγωνισμού

34. Παρατηρήσεις για τα ΜΑΝ (2/2) • Να ζητηθεί από τους αναδόχους κόστος ανά σύνδεση FttB, ανάλογα με την απόσταση (ακολουθώντας τη λογική των υποδομών φυσικού αερίου) • Οι Δήμοι να δουν τα έργα σαν έργα υποδομής του 21ου αιώνα και να αρχίσουν να εντάσσουν στο προϋπολογισμό τους τις επεκτάσεις τους

35. Τι είναι τα Επιχειρηματικά Μοντέλα • Βιώσιμες λύσεις για την ανάπτυξη δικτύων ευρυζωνικών υποδομών • Σχέδια για την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Σχημάτων με στόχο την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση και βιωσιμότητα των ευρυζωνικών υποδομών

36. Βασικά επίπεδα ενός EM(1/2)

37. Βασικά επίπεδα ενός EM(2/2) • Το πρώτο επίπεδο αφορά τον παθητικό εξοπλισμό του δικτύου δηλαδή αγωγούς, οπτικές ίνες κλπ. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται στο ποιος (ιδιωτική ή δημόσια επιχείρηση, κλπ.) παρέχει και εκμεταλλεύεται την βασική υποδομή ενός ευρυζωνικού δικτύου. • Το δεύτερο επίπεδο αφορά τον ενεργό εξοπλισμό του δικτύου. Πιο συγκεκριμένα αναφέρεται στο ποιος (ιδιωτική ή δημόσια επιχείρηση, κλπ.) παρέχει και εκμεταλλεύεται την ενεργή υποδομή ενός ευρυζωνικού δικτύου. • Το τρίτο επίπεδο αφορά το ποιος έχει πρόσβαση στο δίκτυο, τις υπηρεσίες και το περιεχόμενο που προσφέρει.

38. Συμπληρωματικές Ενέργειες • Δίκτυο κορμού για την διασύνδεση των ΜΑΝ • Συνέργεια με μεγάλους οδικούς άξονες • Ιόνια Οδός • Εθνική οδός Κορίνθου-Τριπόλεως-Καλαμάτας-Σπάρτης • Βόρειος Άξονας Κρήτης • Εγνατία Οδός • E-58 • Συνέργεια με ΟΣΕ

39. Συμπεράσματα (1/3) • Η σωστή σχεδίαση του δικτύου, η χρήση τεχνολογιών αιχμής σε ότι αφορά την οπτική υποδομή αλλά και η πρόνοια για πλεονασματικότητα του παθητικού εξοπλισμού μπορούν να εξασφαλίσουν τη δημιουργία ενός σύγχρονου τηλεπικοινωνιακού δικτύου όπως οι σύγχρονοι καιροί απαιτούν.

40. Συμπεράσματα (2/3) • Από την άλλη μεριά η βιωσιμότητα και η επεκτασιμότητα του δικτύου δεν εξαρτάται από τη σχεδίαση και την επιλογή των τεχνολογιών και του εξοπλισμού. Η δημιουργία/επιλογή του κατάλληλου επιχειρηματικού σχήματος/μοντέλου είναι αυτή η οποία θα εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα των υποδομών, την εμπορική τους εκμετάλλευση και την πιθανή επέκτασή τους.

41. Συμπεράσματα (3/3) • Η υλοποίηση των έργων της Π93 αλλά και της Π105 αποτελούν μια μεγάλη παρέμβαση • Πρόκειται για υποδομές της χώρας μας η οποία καλείται τα επόμενα χρόνια να συγκλίνει σε ότι αφορά τις δικτυακές υποδομές και την ανάπτυξη της ευρυζωνικότητας με τις προηγμένες δικτυακά χώρες της ΕΕ.

42. Πληροφορίες Για περισσότερες πληροφορίες και υποστηρικτικό υλικό, επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο • http://ru6.cti.gr/broadband/ • http://ru6.cti.gr/broadband/Odeuseis_P93_EYD • Helpdesk: 801-11-22263

43. Ευχαριστώ Χρήστος Μπούρας Αναπληρωτής Καθηγητής, Παν. Πατρών Επιστημονικός Υπεύθυνος Ερευνητικής Μονάδας 6, ΕΑΙΤΥ bouras@cti.gr