140 likes | 411 Views
GIZA UGALKETA. IGNACIO ALDEKOA HLH 6B1 2012-2013 IKASTURTEA. Gizakia bibiparoa da,amaren sabeletik jaiotzen delako. Eta ugaztuna da ,bere bizitzako lehen aste edo hilabeteetan amaren esnez elikatzen delako.
E N D
GIZA UGALKETA • IGNACIO ALDEKOA HLH • 6B1 • 2012-2013 IKASTURTEA
Gizakia bibiparoada,amaren sabeletik jaiotzen delako. Eta ugaztuna da ,bere bizitzako lehen aste edo hilabeteetan amaren esnez elikatzen delako. Ugalketa bizi-funtziobat da.Funtzio horri esker, izaki bizidunek beren antzeko ondorengoak izaten dituzte. MARIA P 1
1.UGALKETA Gizakiok sexu bidez ugaltzen gara,hau da, emakumezkoen eta gizonezkoen sexu- zelulek bat egiten dute. Sexu - karaktereak gizonen eta emakumezkoen arteko desberdintasun fisikoak dira. Bi motatakoak dira: lehen mailako sexu karaktereak eta bigarren mailako sexu karaktereak. FERNANDA 2
LEHEN MAILAKO SEXU-KARAKTEREAKLehen mailako sexu karaktereak ugaltze organoak dira BRISA 3 3
BIGARREN MAILAKO SEXU KARAKTEREAK Bigarren mailako sexu-karaktereak pubertaroan garatzen dira. Bigarren mailako sexu-karaktereak ugalketarekin lotuta ez dauden ezaugarriak dira eta emakumeak eta gizonak ezberditzen dituzte. Adibidez emakumeak ahotsa finagoa, titiak, aldaka zabalagoak…dituzte.Gizonek berriz,ahots baxua eta bizarra. KEVIN 4
UGALTZE ZELULAK EDO SEXU ZELULAKEmakumezkoen sexu-zelulak obuluak dira.Obulua handia eta biribila da, eta ez du mugitzeko gaitasunik. IRATI 5
Gizonezkoenak, espermatozoideak dira. Espermatozoidea txikia da, eta isatsari esker mugitu egin daiteke. Barrabiletan sortzen dira. MARIA V. 6
EMAKUMEZKOEN UGALTZE-APARATUA 1-Obarioak edo obulutegiak: Hor sortzen dira obuluak. 2-Falopioaren tronpak: Hemen gertatzen da ernalketa obulu batek espermatozoide bat aurkitzen duenean. Falopioaren tronpek obulutegiak eta umetokia lotzen dituzte. 3-Umetokia: Hor barruan garatzen da umekia. Falopioaren tronpak 4-Bagina: Umetokia kanpoldearekin lotzen duen hodia da. 5-Alua: Emakumezkoaren ugaltze-aparatuaren kanpoko zatia da. Baginaren sarrera ezpainek babesten dute. obarioak umetokia ARITZ bagina 7
Gizonezkoen ugaltze aparatua: Organo hauek dira: a.-Barrabilak edo testikuluak: • Barrabilak eskroto izeneko azal-zorro batek babesten dituen bi organo dira. Bertan sortzen dira espermatozoideak. Kanpoaldean daude. b.-Hodi deferenteak: Hodi honetatik espermatozoideak barrabiletatik gernubidera joaten dira. c.-Gernubidea : • Gernubidea zakilaren barruan dago. Hemendik ateratzen dira espermatozoideak eta gernua (inoiz ez batera) d.-Semen-besikulak edo prostata: semen izeneko likidoa sortzen dute eta gernubidera botatzen dute. e.-Zakila: Kanpoaldean dago.. AITOR 8
ERNALKETA Obulu bat eta espermatozoide bat elkartzea da.Emakumezoen ugaltze-aparatuan gertatzen da , Falopioren tronpa batean. 28 egunetik behin, obulu bat obulutegitik Falopiorentronpara doa.Hor, esermatozoide bat aurkitzen badu bat egiten dute eta ernelketa gertatzen da. JANIRE 9
ERNALKETA Bi zelulak batu eta zelula bakarra sortuko dute: zigotoa. Zigotoa Falopioren tronpan zehar doa umetokira eta umetokiaren horman itsasten da, eta hantxe garatuko da. Une horretatik aurrera enbrioi deitzen zaio. Obulua ernaltzen ez bada, umetokira heldu eta baginan zehar kanpoaldera irteten da, odolarekin batera. Hau da menstruazio edo hilekoa. IRAIDE 10
ENBRIOAREN GARAPENA Haurdunaldiaren lehen faseetan, plazenta, zilbor-hestea eta zaku amniotikoa eratzen dira. Enbrioia likidoz betetako poltsa batean egoten da:zaku amniotikoa. Enbrioiak, amaren odol hodiekin kontaktuan dago eta plazentaren bidez jasotzen ditu mantenugaiak eta oxigenoa. Zilbor-hesteak enbrioia plazentarekin lotzen du JULIO 11
UMEKIAREN GARAPENA Laugarren hilerako, enbrioiak osatuta ditu organo guztiak eta esaten zaio umekia edo fetua. Haurdunaldiak bederatzi hilabete irauten du gutxi gorabehera eta erditzearekin amaitzen da. Bederatzigarren hilabetea baino lehen jaiotzen direnak haurtxo goiztiarrak dira. JON 12
ERDITZEA 1-DIlLATAZIOA:Umetokiaren irteera-zuloa dilatatzen da eta haurtxoa erritmikoki uzkurtzen da. 2-EGOZTEA:Bagina ere dilatatu egiten da eta haurtxoa irteten da kanpora. Zilbor-hestea mozten da. 3-PLAZENTA kanporatzea amaren gorputzetik STEVEN 13