Ειδικά Θέματα Οικονομίας: Κυβέρνηση και Επιχειρήσεις

1. Ειδικά Θέματα Οικονομίας: Κυβέρνηση και Επιχειρήσεις Απελευθέρωση Αγοράς Ενέργειας

2. Εισαγωγή • Πενήντα χρόνια προσφοράς της Δ.Ε.Η. • Κρατικό μονοπώλιο ο τομέας της ενέργειας από το 1956 • Σύνοδος της Λισσαβόνας • Απελευθέρωση – Ανώνυμη Εταιρία – Χρηματιστήριο – Ανταγωνισμός

3. Λόγοι Μονοπωλίου • Πολύ υψηλό κόστος των αναγκαίων υποδομών • Οικονομίες κλίμακας • Χαμηλό επιχειρησιακό ρίσκο από την έλλειψη ανταγωνισμού • Αρχικά ιδιωτικά μονοπώλια, μετά εθνικοποιήσεις

4. Αιτίες χαμηλής αποτελεσματικότητας δημόσιων μονοπωλίων • Έλλειψη αναφορών λόγω έλλειψης ανταγωνισμού • Έλλειψη αξιοκρατίας • Παρεμβάσεις εξωτερικών παραγόντων • Πολλαπλή επικάλυψη αρμοδιοτήτων • Νοοτροπία εργαζομένων • Αποτέλεσμα: ελλείμματα που καλύπτονταν από τον κρατικό προϋπολογισμό

5. Απελευθέρωση της αγοράς στην Ελλάδα • Οδηγία 96/92 της Ε.Ε. – 19 Δεκεμβρίου 1996 • 19/02/2001 • Σε πρώτη φάση απελευθέρωση για τους βιομηχανικούς πελάτες • Άδειες λειτουργίας (πρώτος ιδιωτικός σταθμός εντός του 2004 από τα ΕΛΛΠΕ στη Θεσσαλονίκη) • Νέες επενδύσεις

6. Απελευθέρωση της αγοράς στην Ελλάδα • Αύξηση της ζήτησης 4% - 5% σε ετήσια βάση • ΡΑΕ – Διαχειριστής του συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας • Ν. 2773/99 • Στόχος η μείωση του κόστους και άρα χαμηλότερες τιμές που προσδιορίζονται από τις δυνάμεις της προσφοράς και της ζήτησης

7. Προβλήματα • Ανεπαρκής σύνδεση με την Ε.Ε. • Υψηλές τιμές εναλλακτικών καυσίμων • Εξάρτηση από εισαγόμενα καύσιμα • Μη παράλληλη απελευθέρωση της αγοράς φυσικού αερίου • Έντονος κρατικός παρεμβατισμός • Η διατήρηση της κυρίαρχης θέσης της Δ.Ε.Η.

8. Προβλήματα • Κοινωνικό κόστος της εκάστοτε εξαγοράς ή συγχώνευσης • Προστασία του περιβάλλοντος • Αποτυχία συγχώνευσης • Λογιστικός διαχωρισμός της Δ.Ε.Η. κατά δραστηριότητα • Αδυναμία αποθήκευσης της ενέργειας

9. Φυσικό αέριο • «Κλειδί» για τον περιορισμό των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου • Μέχρι το 2006 ολοκλήρωση διασύνδεσης των συστημάτων Ελλάδας – Τουρκίας • Μείωση της υπερβολικά υψηλής τιμής του (8,2 δρχ. από 18 – 20 δρχ. το κυβικό) • Αναπόσπαστο κομμάτι της απελευθέρωσης της αγοράς ενέργειας • Η Ελλάδα κόμβος διακίνησης φ.α.

10. Φυσικό αέριο • Ε.Π.Α. Αττικής, Θεσσαλονίκης, Θεσσαλίας

11. Τι πρέπει να γίνει • Προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων • Συντονισμός αγοράς ηλεκτρισμού – φυσικού αερίου • Στρατηγικές συμμαχίες – συγχωνεύσεις • Στροφή στις Α.Π.Ε. και στο φ.α. • Επέκταση της απελευθέρωσης πέρα από το επίπεδο των χονδρικών πωλήσεων

12. Πλεονεκτήματα • Μείωση του κόστους ηλεκτρικής ενέργειας άρα και των τιμών που θα αντανακλούν το πραγματικό κόστος των υπηρεσιών • Ανάπτυξη νέων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων σχετικών με την ηλεκτρική ενέργεια – Εισροή νέων πόρων • Αξιόπιστη τεχνικά και ποιοτικά παροχή ηλεκτρικής ενέργειας

13. Πλεονεκτήματα • Οικονομικά και ποιοτική προσιτή ηλεκτρική ενέργεια προς όλους τους καταναλωτές • Εξυπηρέτηση σύμφωνα με τους όρους του ανταγωνισμού των στόχων σχετικά με τις Α.Π.Ε., το φυσικό αέριο, το περιβάλλον. • Επέκταση των υπηρεσιών προκειμένου να ικανοποιήσουν τους καταναλωτές

14. Προβλήματα στην Ευρώπη • Άνοιγμα των αγορών με διαφορετικό ρυθμό • Διαφορές στις τιμές πρόσβασης μεταξύ των διαχειριστών δικτύων • Η σημαντική ισχύς των υφισταμένων στην αγορά επιχειρήσεων

15. Προβλήματα στην Ευρώπη • Ανεπαρκής υποδομή διασύνδεσης • Ακατάλληλες δομές τιμολόγησης για το φυσικό αέριο • Συγκέντρωση της παραγωγής και των εισαγωγών φυσικού αερίου σε λίγες εταιρείες

16. Τι συμβαίνει στην Ευρώπη • Εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα • Φόβος για αύξηση των εισαγωγών ενεργειακών πόρων • Το 22% της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας ως το 2010 από Α.Π.Ε. • Ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την αλλαγή του κλίματος, μείωση εκπομπών CO2, εγκατάλειψη πυρηνικής ενέργειας

17. Τι συμβαίνει στην Ευρώπη • Κατά 70% η αγορά ανοικτή στον ανταγωνισμό και ως το 2005 κατά 82% • Σύνδεση των χωρών της Ε.Ε.