TARİH

1. TARİH KONU:Osmanlı Devleti’nin Balkanlara hakim olmaya başlamasından sonra burada meydana getirdiği mimari eserler(cami,han,hamam,köprü,medrese)hakkında araştırma yaparak bulduğunuz eserleri tanıtıcı bilgileri ve resimleri içeren bir albüm hazırlayınız.

2. ARNAVUTLUK ETHEM BEY CAMİİ • 18.yüzyılda Tiran valisi Ethem Bey tarafından yaptırılmıştır ancak Ethem Bey,Camii inşa edilmeden vefat ettiğinden Camii'nin yapımını oğulları tamamlamıştır.Ülkedekomünizm yıllarında Camiiler bir bir yıkılırken bu küçük ancak tarihi Ethem Bey camiine dokunulmamıştır.Camii,1990 yılına kadar müze olarak kullanılıyordu.Caminin içinde Ethem Bey'in ve eşinin mezarları bulunmaktadır.

3. BOSNA-HERSEK MONSTAR KÖPRÜSÜ • Mostar Köprüsü Bosna-Hersek Cumhuriyeti'nin Monstar şehrinden geçen, Neretve Nehri üzerinde Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edilen köprü. Mimar Hayreddin, köprü için 456 kalıp taş kullandı. Köprü, çevresindeki kente adını da verdi. Mostar, Hersek bölgesinin ana kenti oldu

4. Gazi Hüsrev Bey Camii • Gazi Hüsrev Bey Camii, Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'nın kalbi sayılan Başçarşı'da yer almaktadır. Bey Camii olarak da bilinir. Osmanlı mimarisinin en göze çarpan eserlerinden biri olup, Bosna Sancak Beyi Gazi Hüsrev Bey tarafından 1531 yılında Mimar Sinan’a inşa ettirilmiştir

5. BULGARİSTAN Mustafa Paşa Köprüsü • Mustafa Paşa Köprüsü 16 yüzyıl Osmanlı mimarisi ile kemer şeklinde inşa edilmiş bir taş köprüdür. Köprü, bugün Bulgaristan sınırları içerisinde kalan Svilengrad'da Meriç nehri üzerine inşa edilmiştir. Mimar Sinan'ın önemli eserlerinden biri olan köprü 1529 yılında tamamlanmış, 1766'daki su taşkınlarıyla zarar görse de 1809 yılında yeniden inşa edilmiştir. 20 kemerden oluşan köprü 300 m uzunluğunda ve 6 m genişliğindedir. Günümüzde Svilengrad şehrinin simgesi haline gelmiştir.

6. Şerif Halil Paşa Camii • Şerif Halil Paşa Camii halk arasında bilinen adıyla Tombul Camii, BulgaristanınŞumnu (Shumen) ilinde bulunan cami. • 1744 yılında Şerif Halil Paşa tarafından yaptırılmıştır. Tek şerefeli minaresi 40 metre yüksekliğe, Kubbesi ise 25 m. yüksekliğe sahip olan caminin duvarları düz taştan kesilmiş, geometrik şekilde yontulmuş ve çeşitli bitki figürleriyle süslenmiştir. İç mekânlarda Lale devri etkisi diyebileceğimiz Türk Barok kalemi işi bezeme görülmektedir. Aynı zamanda Külliye olan Camii kompleksi içinde kütüphane ve mektebi de içeren bir medrese bulunur. Camii Batı mimarisinin yanı sıra bir Osmanlı yapısı özellğini de taşır. Yapı Türkiye hariç (Edirne dahil), Balkanların en büyük ikinci camisi olma özellğini de taşır. Balkanların en büyük camisi ise Edirne'de bulunan Selimiye camiidir.

7. FÜLEK KALESİ • Macaristan ve Slovakya sınırında, Nógrád ve Gömör ırmaklarının birleştiği noktada Fülek Kalesi bulunmaktadır. İsmi Latinceleşmiş bir Kelt sözcüğü olan “Fulaku”’dan türemiştir. “Saklanacak yer” veya “muhkem yer” manasına gelmektedir. M.Ö. 150 yılında kurulduğu bilinmektedir. Daha ziyade Katolik Macarlar ve Almanların yaşadığı bir bölge olduğu için Budin Beylerbeyliğine devamlı sorun çıkarmıştır.Fülek kalesi tarihimizde çok önemli bir yer işgal etmekle beraber halkımızca pek bilinmeyen kalelerden biridir. Bir çok kere el değiştirmiştir. 10 Eylül 1682 günü Protestan Macarların lideri ve Osmanlıya gönülden bağlı ImreTökeli tarafından yeniden geri alınmıştır. ImreTökeliFülek’in alınması ile birlikte Budin Paşası tarafından Orta Macaristan Kralı ilan edilerek taç giymiştir. • Bu günü Osmanlı Türk’lerinin dünya hakimiyetindeki gerileme ve bozgun sürecinin başladığı tarih olarak kabul edebiliriz. Bilindiği gibi ertesi yıl Osmanlı Türkleri Viyana önünde büyük bir bozguna uğramışlar, bütün Macaristan’ı hatta Belgrad’ı kaybetmişlerdi.

8. Makedonya Alaca Cami • Alaca Cami, Makedonya’nın Kalkandelen şehrinde, bu şehirde akan Pena Nehri yakınında yer alır. Cami, 1438 yılında yapılmış, 1833 yılında Abdürrahman Paşa tarafından onartılmıştır. İnce işlemeli, görüntüsüyle de ihtişamı olan bir cami örneğidir. Adı da mimari yapısındaki alacalıktan, renklilikten kaynaklanır.

9. Harabati Baba Tekkesi • Harabati Baba Tekkesi, Makedonya’nın kuzeybatısında bulunan Kalkandelen şehrinde yer alır. Şehrin bir kenarında konumlanan bu dinî külliyenin içinde birçok yapı, bahçe bulunur. Duvarlarla çevrili tekke külliyesinin büyük ve gösterişli bir giriş kapısı vardır. Bu kapı üzerinde kule bulunur.

10. Üsküp Kalesi • Üsküp Kalesi Makedonya’nın başkenti Üsküp’te yer alan tarihî kale. Üsküp’ün eski şehir alanında, Vardar’ın kuzeyindedir. • Kale, aynı zamanda Üsküp’ün arma ve bayrağında yer alan simgelerdendir

11. Drina Köprüsü Bosna Hersekte Sırbistan sınırına yakın Vişgrad (Vişegrad) kentinde Sava Nehrinin kolu olan Drina Irmağı üzerine 1571 senelerinde yaptırılmış olan Osmanlı köprüsü. Sokullu Mehmed Paşa tarafından yaptırıldığı için Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü diye de bilinen bu köprü Drina Irmağını kuzey-güney doğrultusunda keser. Eni 7 metreden biraz geniş uzunluğu 180 metreye yakın olan Drina Köprüsü büyük kesme taş bloklardan yapılmıştır. Güney ucu kıyıya dik açık bir dirsek yaparak birleşir. Irmak içinde kemerli 10 gözü vardır. Kemer açıklıkları 10-15 m arasında değişmektedir. Yukarı ortasına gelen bir yerde batı kenarında bir kitâbe sahanlığı doğu kenarında bir sofa vardır. Bunların her ikisi de dışa taşarak taş çıkıntılar üzerine oturmuştur. Kemerlerin üzengitaşı hizâsında bütün köprüyü çepeçevre çıkıntılı bir silme dolaşır.

12. Kanje Kalesi • Osmanlı İmparatorluğu'nun en geniş topraklara sahip olduğu zamanda Osmanlı İmparatorluğu'nun en batıdaki kalesidir. Türkler tarafından alındıktan sonra 1601'de Tiryaki Hasan Paşa'nın ünlü savunması ile kurtarılmıştır. Önceleri Zigetvar'da bulunan eyalet merkezinin buraya taşınmasıyla eyalet merkezi oldu. 1690'da Habsburg ordusu tarafından geri alınan kent, Osmanlılar bölgeden çekilince şehir stratejik önemini kaybetmiş ve 1702'de Viyana'dan gelen bir karar ile kale yıkılmış

13. FÜLEK KALESİ • Fülek KALESİ • Macaristan ve Slovakya sınırında, Nógrád ve Gömör ırmaklarının birleştiği noktada Fülek Kalesi bulunmaktadır. İsmi Latinceleşmiş bir Kelt sözcüğü olan “Fulaku”’dan türemiştir. “Saklanacak yer” veya “muhkem yer” manasına gelmektedir. M.Ö. 150 yılında kurulduğu bilinmektedir. Daha ziyade Katolik Macarlar ve Almanların yaşadığı bir bölge olduğu için Budin Beylerbeyliğine devamlı sorun çıkarmıştır.Fülek kalesi tarihimizde çok önemli bir yer işgal etmekle beraber halkımızca pek bilinmeyen kalelerden biridir. Bir çok kere el değiştirmiştir. 10 Eylül 1682 günü Protestan Macarların lideri ve Osmanlıya gönülden bağlı ImreTökeli tarafından yeniden geri alınmıştır. ImreTökeliFülek’in alınması ile birlikte Budin Paşası tarafından Orta Macaristan Kralı ilan edilerek taç giymiştir. • Bu günü Osmanlı Türk’lerinin dünya hakimiyetindeki gerileme ve bozgun sürecinin başladığı tarih olarak kabul edebiliriz. Bilindiği gibi ertesi yıl Osmanlı Türkleri Viyana önünde büyük bir bozguna uğramışlar, bütün Macaristan’ı hatta Belgrad’ı kaybetmişlerdi.

14. ESTERGON KALESİ • ESTERGON KALESİ: Budin’in 50 kilometre kuzeybatısında, Tuna’nın güneyinde, Avusturya, Slovakya, Macaristan sınırlarının birleştiği yerde, Tuna ve Gran nehirlerinin kavşağında şöhretli bir sınır kalesiydi. Almanlar bu kaleye Gran, Macarlar Estergom, Türkler Estergun derlerdi. Kanuni Sultan Süleyman tarafından 1543 yılında fethedilmiştir. Evliya Çelebi ziyaret ettiğinde, 16 mahallesi, 2900 evi, 4 camii, 2 medresesi, bir çok mektebi vardı. Ayrıca asker aileleri için özel evler yapılmıştı.

15. EĞRİ KALESİ • EĞRİ KALESİ:Macarların Eger, Almanların Erlay, Osmanlı Türklerinin Eğre veya Eğri diye adlandırılan kale, dost ve kardeş Macaristan’ın Heves İlinin merkezidir. Mâtra ve Bükk dağlarının arasında, Eger nehrinin vadisindedir. Stratejik durumu ve zengin maden yatakların varlığı nedenleri ile kale Macar asilzadeleri ve Kral Ferdinand tarafından tahkim edilmişti. Kale ilk defa Sultan Süleyman zamanında 1552 yılında ikinci vezir Kara Ahmet Paşa tarafından kuşatıldı.

16. Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi • 1537 yılında yapılan, Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi, Boşnakça, Arapça, Farsça ve diğer dillerde yazılmış değerli elyazmalarına sahip. 800 yıldan daha eski ender eserler bulunmakta. Bunlar paha biçilmez olarak değerlendiriliyorlar.Kurucusu Sultan 2. Beyazıt`ın torunu Gazi Hüsrev Bey olan kütüphanede bulunan 80.000 kitap ve dokümanın 10.000 tanesi eski doküman ve el yazması, 5.000 doküman ise Osmanlı • Halifeliği dönemine ait.

17. KAYNAKÇA • http://www.balkanincileri.gen.tr/index.php?option=com_content&view=article&id=105:eserler&catid=36:osmanli&Itemid=110 • http://tr.wikipedia.org/ • http://www.forumpaylas.net/tarih-inkilap-tarihi/54857-osmanli-devletinin-balkanlardaki-mimari-eserleri-hanlar-camiler-medreseler.html • http://www.restoraturk.com/balkanlardaki-osmanli-eserleri.html?

18. Konjiç Köprüsü-Bosna Hazırlayanlar • Ahmet Berk AKIN • Şeymanur TERZİ • Caner KAÇAKOĞLU Köprü Sultan IV. Mehmet tarafından 1682'de inşa ettirilmişti. 82 metre uzunluğundaki köprü II. Dünya Savaşı'nda tahrip edildi. Tito dönemi Yugoslavya'sında da üzerine beton dökülerek araç trafiğine açılan köprü tarihi görünümünden uzaklaştı. TİKA restore çalışmalarına 2006'da başlamıştı.16 Haziran 2009'da açılışı yapıldı.

19. Sultan Murat Türbesi • SULTAN MURAD TÜRBESİ -----------------Osmanlı eserlerinin çokluğuyla dikkat çeken ülkelerin başında gelen Kosova’da son olarak Sultan Murad Türbesi’nin restorasyonu tamamlandı. 1389’da Kosova Meydan Savaşı’nda şehit edilen Sultan I. Murad’ın, Balkanlar’ın 1912 yılında Osmanlı’nın elinden çıkmasıyla bakımsız kalan türbesi, Türkiye Diyanet Vakfınca yeniden ayağa kaldırıldı. Padişahın iç organlarının medfun bulunduğu Priştine’deki türbe, eski ihtişamıyla ziyarete gelen Osmanlı torunlarını ağırlamaya başladı. Kosova’yı işgal eden Sırplar’ın kin ve nefretlerini en fazla gösterdiği yer olan tarihi türbenin çevre düzenlemesi de yapıldı. Restorasyon çalışmaları sırasında türbeyi 4 asırdır bekleyen ailenin son temsilcisi olan türbedara da lojman inşa edildi.