Aycan Güner Ekici, Ayten Bilir, Mehmet Sacit Güleç

1. KRONİK DİZ AĞRILI HASTALARDA İNTRAARTİKULAR PULSED RADYOFREKANS UYGULANMASI İLE PULSED RADYOFREKANS VE OZON BİRLİKTE UYGULANMASININ KARŞILAŞTIRILMASI Aycan Güner Ekici, Ayten Bilir, Mehmet Sacit Güleç Eskişehir Şehir Hastanesi,Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Algoloji Bilim Dalı

2. Osteoartrit • Genetik, mekanik ve biyokimyasal faktörlerin etkisi ile özellikle yük taşıyan eklemlerde progresif kıkırdak yıkımı, osteofit oluşumu, subkondral skleroz, sinovyalmembran ve eklem kapsülünde dejenerasyonla karakterize bir hastalıktır. • Diz, OA’desemptomatik olarak en sık tutulan eklemdir. • OA prevalansı erkeklerde 50, kadınlarda 40 yaşın üzerinde dramatik olarak artar . 65 yaş üstü bireylerde % 70-80 oranında görülmektedir.

3. OSTEARTRİT TEDAVİSİ • Amaç: ağrıyı azaltmak, mevcut eklem hareket kısıtlılığını ortadan kaldırmak ve sekonder fonksiyonel yetmezliği azaltmaktır. • Analjezikler, nonsteroidalantiinflamatuvar ilaçlar (NSAID), fizik tedavi ve intraartiküler enjeksiyonlar kullanılmakta, bu tedavilerden fayda görmeyen hastalarda çeşitli cerrahi girişimler uygulanmaktadır. • Farmakolojik tedavi yöntemlerinin etkisiz kalması, yan etkilerinin fazlalığı bizleri yeni tedavi yöntemleri arayışına yönlendirmektedir. Biz de bu amaçla yaptığımız çalışmamızda intraartikular yalnız pulsed RFT ile RFT ve ozon enjeksiyonu birlikte uygulayarak kronik diz ağrılı hastalardaki kısa ve orta dönem etkinliklerini araştırdık.

4. 2016 Nisan- 2017 Mayıs aylarında ESOGÜ Tıp Fakültesi AlgolojiBilimdalında ; Grade2-3 osteoartritli 40-80 yaş aralığında Orta ve daha fazla şiddette Üç aydan uzun süredir her gün ağrısı olan Konservatif tedavi yöntemlerine (fizik tedavi ve rehabilitasyon uygulamaları, oral analjezik ve antiinflamatuvar ilaçlar gibi) yanıt vermeyen diz eklemine yalnız pulsed RFT yada pulsed RFT ve ozon enjeksiyonu birlikte uygulanan 110 hastanın verileri retrospektif incelendi.

5. Hastaların yarısına oturur pozisyonda diz eklemi fleksiyona getirilerek patellarligamentmedialinden eklem içine 10cm, 22 G RFT elektrotu ile girilerek 42 derecede 4 dakika pulse RFT uygulanmış,yarısına ise pulsed RFT ve 20-30mcg/ml medikal ozon 5ml volümde uygulanmıştı. Hastaların 0., 4., 12. haftada kayıt edilen VAS ve WOMAC skorları karşılaştırıldı.

9. BULGULAR: Yalnız RFT uygulanan 38 hastanın (%69,1) , RFT ve ozon uygulanan 46 hastanın (%83,6) 4. ve 12. haftadaki VAS skorlarının anlamlı azaldığı saptandı. (p<0.01) .RFT ve ozon enjeksiyonu uygulanan grubun 4. ve 12. haftadaki VAS ve WOMAC skoru; yalnız RFT uygulanan gruba göre daha düşük saptandı.(p<0.001) Hastalarımızda hiçbir komplikasyon gelişmedi.

12. Pulsedradyofrekans (PRF) ; kolaylıkla uygulanması, dokuda termal hasar oluşturmaması ve ağrısız bir işlem olması nedeniyle tercih edilmektedir. PRF; myofasial tetik nokta uygulamalarında, fantom ağrısında, oksipital nevraljide, meraljikaparestetikada, sekonderglossofarengeal nevraljide, omuz ağrısı için supraskapular sinir uygulamalarında, postherpetik nevraljide, diz ağrısı için eklem içi uygulamalarında başarı ile uygulandığını bildiren literatürler bulunmaktadır.

13. G.Niraj : Ultrasoundguidedpulsedradiofrequencytreatment of myofascialpainsyndrome: a caseseriesOctober 2012 Volume 109, Issue 4, Pages 645–646 • Efficacy of pulsedradiofrequency in thetreatment of thoracicpostherpeticneuralgiafromtheanguluscostae : a randomized, double-blinded, controlledtrial.Ke M et al. PainPhysician. (2013) • PulsedRadiofrequency of LumbarDorsalRootGanglionforChronicPostamputationPhantomPain. FarnadImani, Helen Gharaei, MehranRezvani :AnesthPainMed. 2012 Winter; 1(3): 194–197.

14. PRF’ninintraartiküler uygulamalarında dual etkisinin olduğu düşünülmektedir. 1- Eksitatör C-liflerinin yanıtının baskılanması ve sinaptik transmisyonun inhibisyonu 2- Antiinflamatuar etkisi: (ki bu da özellikle diz, omuz gibi büyük eklem uygulamalarında görülen etkidir). Bu yolla interlökin-1b, tümör nekrozis faktör alfa ve interlökin-6 gibi proinflamatuarsitokinlerin üretimi etkilenir.

15. Ozon tedavisi

16. Tedavi amaçlı OzonMedikal ozon daima saf ozon ve saf oksijenin karışımı şeklinde kullanılır. Uygulamaya bağlı olarak ozon konsantrasyonu 1 ve 100 µg/ml (0.05 – 5 %O3) arasında değişir. • İntraartikularenjeksiyonda 20-30 µg /ml konsantrasyonda kullanılmaktadır.

17. Ozon Tedavisi Endikasyonları • Osteoartrit, osteomiyelit ve kemik nekrozu • Tendon ve bağ yaralanmaları • Miyofasyal ağrı sendromu, fibromiyalji • Vertebra ve disk patolojileri • Nöropatik ağrı • Kronik iyileşmeyen iskemik ve diyabetik yaralar, Bası yarası • Gingivit, periodontitis • Alopesi, dermatit • Otit, sinüzit

18. UYGULAMA YÖNTEMLERİ • 1.Majör otohemoterapi: Hastadan kan alınıp ozonlanaraki.v yolla geri verilmesi • 2.Minör Otohemoterapi:Ozonlanmış 3-5 ml kan intramusküler yolla hastaya geri verilir. • 3.Eksternal tedavi:Ozonlu saf su ( dental tedavilerde) ve ozonlu saf medikal zeytin yağı (cilt eruptionları örneğin egzema, mantar, liken gibi). • 4.Ozonun eklem içi enjeksiyonu

19. Ozon tedavisinin kas iskelet sistemine etkisi • 1) Analjezik etki (endorfin salınımı, antinosiseptif sistem aktivasyonu, ödemin azaltılması) • 2) Anti-inflamatuvar etki (sitokin salınımının düzenlenmesi, süperoksit radikallerinin azaltılması, prostaglandin modülasyonu) • 3) Lokal oksijenasyon ve dolaşımın düzenlenmesi • 4) Doku onarımı (proteolitik enzimlerin nötralizasyonu, fibroblast proliferasyonu) • 5) Antimikrobik etki

20. Kontrendikasyonları • Glukoz-6-fosfat-dehidrogenaz enzim eksikliği olanlar(favizm) • Gebeliğin ilk trimestiri • Anjiyotensin konverting enzim inhibitörü tedavisi görenler • Kontrolsüz Hipertiroidi (Basedow Graves hastalığı) • Kanama bozukluğu ,trombositopeni • Kontrol altına alınamayan kardiyovasküler hastalığı olanlar • Ozona reaksiyon gösteren astım hastalarında uygulamadan kaçınılmalıdır.

21. AnesthPainMed. 2015 Oct;TheEffects of ProlotherapyWithHypertonicDextroseVersusProlozone (IntraarticularOzone) in PatientsWithKneeOsteoarthritis Masoud Hashemi,1Parviz Jalili,1Shirin Mennati,2Alireza Koosha,1Ramin Rohanifar,1Firouz Madadi,2Seyed Sajad Razavi,1,*andFarinaz Taheri2 1Anesthesiology Research Center, MofidHospital, ShahidBeheshtiUniversity of MedicalSciences, Tehran, Iran 2Anesthesiology Research Center, ShahidBeheshtiUniversity of MedicalSciences, Tehran, Iran ExpTherMed. 2018 Jun;Effectiveness of intra-articularozoneinjections on outcomes of post-arthroscopicsurgeryforkneeosteoarthritis. Wang X, Wang G, Liu C, Cai D Department of Orthopedics, The Third Affiliated Hospital of Southern Medical University, Guangzhou, Guangdong 510630, P.R. China.

22. PainPhysician. 2017; BipolarVersusUnipolarIntraarticularPulsedRadiofrequencyThermocoagulation in ChronicKneePainTreatment: A ProspectiveRandomized Trial. Gulec E1, Ozbek H1, Pektas S1, Isik G1.Department of Anesthesiology and Pain Medicine, Cukurova University Faculty of Medicine, Adana, Turkey. RegAnesthPainMed. 2016 Jul-Aug; RadiofrequencyProcedurestoRelieveChronicKneePain: An Evidence-BasedNarrativeReview. Bhatia A1, Peng P, Cohen SP. Department of Anesthesia and Pain Management and Institute of Health Policy Management and Evaluation, University of Toronto; and †Department of Anesthesia and Pain Management, University Health Network-Toronto Western Hospital, Toronto, Ontario, Canada; and ‡Departments of Anesthesiology and Critical Care Medicine & Physical Medicine and Rehabilitation, Johns Hopkins School of Medicine, Baltimore, MD.

23. SONUÇ: Pulsed RFT ve ozon enjeksiyonunun kronik diz ağrılarının azaltılmasında etkili, güvenli, yan etkisi olmayan tedavi metodları olduğunu düşünmekteyiz. RFT ve ozonun birlikte uygulanması bizim çalışmamızda kronik diz ağrılarını azaltmada daha etkili görünmekle birlikte bu konuda daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir.