150 likes | 418 Views
Achondroplasia. Heiðdís Valgeirsdóttir 28. febrúar 2006. Achondroplasia. Ríkjandi erfðasjúkdómur sem veldur dvergvexti Ný stökkbreyting í 80-90% tilvika gerist eingöngu í kímlínu föðurs tíðni eykst með auknum aldri föðurs Tíðni achondroplasiu er 1/15.000 – 1/40.000
E N D
Achondroplasia Heiðdís Valgeirsdóttir 28. febrúar 2006
Achondroplasia • Ríkjandi erfðasjúkdómur sem veldur dvergvexti • Ný stökkbreyting í 80-90% tilvika • gerist eingöngu í kímlínu föðurs • tíðni eykst með auknum aldri föðurs • Tíðni achondroplasiu er 1/15.000 – 1/40.000 • Stökkbreyting í FGFR3 (fibroblast growth factor receptor 3) geninu • Staðsett á litningi 4p16.3
Erfðaáhætta Aa x aa Aa x Aa • Heilbrigðir foreldrar sem eiga eitt barn með achondroplasiu eru í aukinni áhættu miðað við þýðið á að næsta barn verði einnig með sjúkdóminn • vegna mögulegrar kímfrumutíglunar hjá föður
Í flestum tilfellum er um að ræða punkt-stökkbreytingarnar: Og þar af leiðir: G380R Stökkbreytingin - G1138A - G1138C
FGFR3 • FGFR3 próteinið tekur m.a. þátt í stjórnun á þroska og viðhaldi beina, þekju- og heilavefs • Dregur úr ummyndun brjósks í bein • Uppbygging:
FGFR3 (frh) FGFR • FGF binst við utanfrumuhluta viðtakans og virkjar það innanfrumu tyrosine kínasa hlutann • Við það fer af stað keðjuverkun sem hamlar fjöglun og sérhæfingu brjóskfruma í vaxtarlínum beina • FGFR3 sér þannig um að samstilla vöxt og sérhæfingu brjóskfruma við vöxt og sérhæfingu forvera beinfruma (bone progenitor cells) FGF
Meingerð • Stökkbreytingin sem á sér stað í achondroplasiu veldur því að FGFR3 getur virkjast án þess að bindast við FGF • Of mikil hindrun verður á fjölgun og sérhæfingu brjóskfruma í vaxtarlínum • Löng bein verða of stutt og sérhæfing verður óeðlileg í öðrum beinum
Svipgerð • Stutt proximal bein útlima • Hlutfallslega langur og mjór bolur • Stórt höfuð • Framstandandi enni • Midface hypoplasia • Lítill kúpubotn • Þröngt foramen magnum
Svipgerð (frh) • Kyphosis á lendhrygg sem verður að lordosis þegar barnið eldist • Stuttir fingur og tær • Aukið bil milli 3. og 4. fingurs • Takmörkuð rétting um olnboga • Lausleiki í öðrum liðamótum • Eðlileg greind
Meðferð • Vaxtarhormón • ILGF-I • eykur virkni vaxtarhormóns á brjósk og bein • eykur virkni P13K • PTHrP • in vitro: Dregur úr apoptosis brjóskfruma P13k
Meðferð • Lenging á fótleggjum með skurðaðgerð • Meðhöndla vandamál sem upp geta komið: Börn • krónískar miðeyrnabólgur • communicating hydrocephalus • þrýstingur á heilastofn • obstructive eða central apnea Fullorðnir • spinal stenosis • genu varum • offita • tannvandamál
Skyldir sjúkdómar- stökkbreytingar á sama geni • Achondroplasia (ACH) • Hypochondroplasia (HCH) • Thanatophoric Dwarfism (TD) • SADDAN dysplasia
Skyldir sjúkdómar- stökkbreytingar á sama geni • Hypochondroplasia • vægari en achondroplasia • stökkbreytingar á fleiri en einum stað valda • mismunandi svipgerð milli einstaklinga • Thanatophoric dysplasia • börn látast innan nokkurra klukkustunda eða daga • lítill brjóstkassi og vanþroskuð lungu • stuttar beinpípur • flatir hryggjarliðir
Skyldir sjúkdómar- stökkbreytingar á sama geni • SADDAN dysplasia • Severe achondroplasia with developmental delay and achantosis nigricans • Sjaldgæft • Alvarleg þroskaskerðing • Mjög stuttir útlimir • Mikil sveigja á tibiu • Acanthosis nigricans
Heimildir • Aviezer D. Golembo M. Yayon A. Fibroblast growth factor receptor-3 as a therapeutic target for Achondroplasia--genetic short limbed dwarfism. [Review] [135 refs] [Journal Article. Research Support, Non-U.S. Gov't. Research Support, U.S. • Bonaventure J. Rousseau F. Legeai-Mallet L. Le Merrer M. Munnich A. Maroteaux P. Common mutations in the fibroblast growth factor receptor 3 (FGFR 3) gene account for achondroplasia, hypochondroplasia, and thanatophoric dwarfism. [Journal Article. Research Support, Non-U.S. Gov't] American Journal of Medical Genetics. 63(1):148-54, 1996 May 3. • L'Hote CG. Knowles MA. Cell responses to FGFR3 signalling: growth, differentiation and apoptosis. [Review] [139 refs] [Journal Article. Research Support, Non-U.S. Gov't. Review] Experimental Cell Research. 304(2):417-31, 2005 Apr 1. • Lemyre E. Azouz EM. Teebi AS. Glanc P. Chen MF. Bone dysplasia series. Achondroplasia, hypochondroplasia and thanatophoric dysplasia: review and update. [Review] [46 refs] [Journal Article. Review] Canadian Association of Radiologists Journal. 50(3):185-97, 1999 Jun. • Naussbaum RL, McInnes RR, Willard HF, Boerkoel CF. Thompson & Thompson Genetics in medicine. 6 ed. Philadelphia, Pennsylvania: Saunders; 2001. • Seino Y. Yamanaka Y. Shinohara M. Ikegami S. Koike M. Miyazawa M. Inoue M. Moriwake T. Tanaka H. Growth hormone therapy in achondroplasia. [Clinical Trial. Journal Article. Randomized Controlled Trial] Hormone Research. 53 Suppl 3:53-6, 2000. • Yamanaka Y. Ueda K. Seino Y. Tanaka H. Molecular basis for the treatment of achondroplasia. [Journal Article. Research Support, Non-U.S. Gov't] Hormone Research. 60 Suppl 3:60-4, 2003. • http://8e.devbio.com/article.php?ch=14&id=151 • http://www.geneclinics.org/profiles/achondroplasia/details.html