Hicret , Muharrem Aşura

1. Hicret , Muharrem Aşura

2. İki nimet: • Zira Kur’an-ı Kerim’de zamanın öneminin bir sûre ile vurgulanması gerçekten anlamlıdır: • إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍوَالْعَصْر ِ • Sevgili Peygamberimiz de; • نِعْمَتَانِ مَغْبُونٌ فِيهِمَا كَثِيرٌ مِنَ النَّاسِ: الصِّحَةُ وَالْفَرَاغُ • “İki nimet vardır ki insanların çoğu bunların değerinden habersizdirler. Bunlar sağlık ve boş zamandır.”[1] buyurmak suretiyle zamanın ve sağlığın önemine dikkat çekmiştir. • [1] Buhâri, Rikâk, 1; VII, 170;

3. Zaman Mefhumu. • Her dinin, milletin kutsal veya diğer zaman dilimlerinden farklı kabul ettiği kendine özgü belirli gün ya da ayları vardır. • Yüce Dinimiz İslâm’da da bu tür gün, gece ve aylar vardır.

4. Zamanı, gerektiği şekilde değerlendirebilenler hem dünyada hem de âhirette huzuru yakalayacaklardır. • Şüphesiz insan için en değerli mefhumlardan birisi de zamandır. Çünkü her şey zaman içinde var olmakta, gelişmekte ve yine zaman içinde yok olmaktadır. • İnsan hayatında önemli bir yere sahip olan ilim, amel, servet ve diğer birçok değer, zaman içinde elde edilebilmektedir.

5. 1431 Muhterem Müslümanlar ! 17 Aralık-1 Muharrem tarihi itibariyle İslam Alemi hicri 1431 yılına girdi. Gerek Hicri gerekse Miladi yeni yılın insanlığa hayırlar getirmesini diler, hepinizin yeni yılınızı kutlar, başarılar ve mutluluklar dilerim.

6. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Şüphesiz Allah’ın gökleri ve yeri yarattığı günkü yazısın da, Allah katında ayların sayısı on ikidir. ( Enfal – 30 ) Bunlardan dördü haram aylardır. Bu da doğru olan dinin hükmüdür. Bu sebeple bunlar hakkında nefislerinize haksızlık yapmayınız. Ve iyi bilin ki, Allah müttakilerle beraberdir. (Tevbe, 36) Zamanın gün, ay ve yıl gibi belli sürelere bölünmesi, insanlık tarihi kadar eski- dir ve çeşitli kültürlerde zamanın hesaplanması farklı kriterlere göre şekillenmiştir. İslam dünyasında ise dini gün ve bayramların tesbitinde kameri sistem esas alınmakta ve hicri takvim benimsenmektedir.

7. Hz. Peygamber(s.a.v.) buyurmuştur: Veda Haccı sırasında Mina’da irad ettiği hutbede şöyle ا ان الزمان قد استدار كهيئته يوم خلقل الله السموات والاارض السنة اثنا عشر شهرا منها اربعة حرم ثلاث متواليات ذو القعدة و ذو الحجة والمحرم ورجب مضر الذى بين جمادى وشعبان “İşte zaman, hakikaten Allah teala’nın gökleri ve yeri yarattığı günkü durumu gibi bir devre girdi: Yıl on iki aydır. Bunlardan dördü haramdır ki; üçü birbirinin ardında Zilkade, Zilhicce Muharrem, biri de Cumâdâ ile Şa’ban arasındaki Receb’dir.” [1] [1] Buhârî, Tesîru Süre 9, 8; V, 204; Müslim, Kasâme, 29; II, 1305.

8. Haram Aylar. “Haram aylar” Cahiliye devri uygulamasına göre, hürmet edilmesi gereken, savaş yapılması ve kan dökülmesi yasak olan Kameri aylar demektir. “Haram aylar” nitelemesinin, bu aylarda yapılacak ibadetlere daha çok sevap, günahlara ise daha çok ceza verilecek olmasına dayandığı da ifade edilmiştir.[1] Bu aylardan Muharrem birinci, Recep yedinci, Zilkade on birinci ve Zilhicce de on ikinci aydır. [1]Cassâs, Ebu Bekir Ahmed b. Ali er-Râzî, Akmâmu'l-Kur'ân, II, 110-111.

9. İslam, Hz. İbrahim’in tebliğ ettiği Hanif dini esaslarının devamı niteliliğinde olması sebebi ile, o geleneğin değerlerinin de sahibidir, dolayısı ile bu ayı değerli kılan tarihi olayları önemser. Diğer yandan, İslam’ın zuhurundan sonra da Muharrem ayı, dini, sosyal ve tarihi önemi haiz olaylara sahne olmuştur. Bu durum Muharrem ayını, İslam kültürü açısından daha da ön plana çıkarmaktadır.

10. 1431 Hicri takvim Peygamberimizin Mekke'den Medine'ye hicretini başlangıç kabul eden ve ayın dünya çevresinde dolanımını esas alan bir takvim sistemidir. Hicri takvim hicreti esas alır. Günümüzde kullanılan miladi takvim ise Hz. İsa'nın doğumunu " tarih başlangıcı " olarak almaktadır.

11. Hz. Ömer (r.a.) devrinde Hicretin 17. yılında alınan bir kararla Hicretin olduğu yıl Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin yılbaşısı kabul edilmiştir. Hicri - Kameri takvim, ayın dünyanın etrafında dönüşüne göre tanımlanır. Bu sebepledir ki dinimizdeki dini gün ve bayramlar her yıl, bir önceki yıldan on gün önce gelmektedir.

12. MÜSLÜMANLARIN MEDİNE’YE HİCRETLERİ: ASHABIN BÜYÜK KISMI PEYGAMBERİMİZİN EMRİYLE MEDİNE’YE HİCRET ETMEYE BAŞLADILAR

13. PEYGAMBERİMİZİN HİCRETİ : PEYGAMBERİMİZ DE HİCRET İÇİN ALLAH’IN EMRİNİ BEKLİYORDU.

14. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Hicretin mükafatı İman edip hicret eden ve Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla cihad eden kimselerin mertebeleri, Allah katında daha üstündür. İşte onlar, başarıya erenlerin ta kendileridir. ( Tevbe – 20 )

15. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Hani kafirler seni tutuklamak veya öldürmek, ya da (Mekke’den) çıkarmak için tuzak kuruyorlardı. Onlar tuzak kuruyorlar. Allah da tuzak kuruyordu. Allah tuzak kuranların en hayırlısıdır. ( Enfal – 30 )

16. HİCRET KABE • Allah elçilerinin sonuncusu, alemlere rahmet olarak gönderilen Peygamberimiz Hz. Muhammed de; insanları, şirki ve küfrü, vahşet ve zulmü terk edip sadece Yüce Yaratana ibadete, adalete, merhamete, insanî erdemlere davet etmekteydi.

17. HİCRET • Bu ağır baskılar altında tebliğ ve davet görevini yerine getiremeyeceğini anlayan Kainatın Efendisi, Miladi 622 yılında Mekke’den Medine’ye hicret etti. Bu hicret asla bir kaçış olmadığı gibi; sıradan bir göç de değildi.

18. HİCRET GECESİ : CEBRAİL BU SUİKASTI PEYGAMBERİMİZE BİLDİRDİ. O GECE YATAĞINA HZ. ALİ (ra) ‘Yİ YATIRDI.

19. PEYGAMBERİMİZİN EVİNDEN AYRILIŞI : YASİN SURESİNİ OKUYARAK EVİNDEN ÇIKTI. ONU GÖREMEDİLER.

20. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Biz onların önlerine bir set, arkalarına da bir set çekip gözlerini perdeledik. Artık görmezler. ( Yasin – 9 )

21. PEYGAMBERİMİZİN ÜZÜNTÜSÜ MEKKE-İ MÜKERREME DEN AYRILACAĞI İÇİN ÇOK ÜZÜNTÜLÜYDÜ

22. SEVR DAĞINDAKİ MAĞARADA GİZLENME : SEVR DAĞINDAKİ BİR MAĞARADA HZ.EBU BEKİR (ra) İLE 3 GÜN SAKLANDILAR.

23. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Eğer siz ona (Peygamber’e) yardım etmezseniz, inkar edenler onu iki kişiden biri olarak (Mekke’den) çıkardık-ları zaman, ona bizzat Allah yardım etmişti. Hani onlar mağarada bulunuyorlardı. Hani o arkadaşına, “Üzülme, çünkü Allah bizimle berâber” diyordu.( Tevbe – 40 )

24. HİCRET YOLCULUĞU VE MUCİZELER : MAĞARADAN AYRILDIKTAN SONRA MEDİNE’YE DOĞRU HİCRETE BAŞLADILAR. ( 622 MİLADİ YIL) YOLDA NİCE MUCİZELER GERÇEKLEŞTİ.

25. İLK MESCİD : MEDİNE YAKINLARINDA KUBA KÖYÜNE VARDILAR. ORADA İSLAM’IN İLK MESCİDİ YAPILDI. İLK CUMA NAMAZI KILINDI.

26. MEDİNE’YE VARIŞ : MEDİNE’DE SEVİNÇLE KARŞILANDILAR. HERKES EVİNE ÇAĞIRDI. O DEVESİ KİMİN EVİNİN ÖNÜNDE ÇÖKERSE ONUN MİSAFİRİ OLDU.

27. MESCİD-İ NEBİ’NİN YAPILMASI : MEDİNE’DE MESCİD-İ NEBİ’Yİ BİNA ETTİ. YANINA EVİ VE YATILI OKUL SUFFA YAPILDI.

28. ALLAH TEALA BUYURUYOR Kİ : Kur’an’ı sana farz kılan Allah, şüphesiz seni dönülecek bir yere döndürecektir. De ki: “Rabbim hidayetle geleni ve apaçık bir sapıklık içinde olanı daha iyi bilir .( Kasas – 85 )

29. PEYGAMBERİMİZİN VEFATI : SEVGİLİ PEYGAMBERİMİZ 632 YILINDA 63 YAŞINDA İKEN MEDİNE-İ MÜNEVVERE‘ DE VEFAT ETTİ. KABRİ MEDİNE’DEDİR. 13 SENE MEKKE’DE 10 SENE MEDİNE’DE PEYGAMBERLİK YAPTI

30. Hz. Ömer (r.a.) devrinde Hicretin 17. yılında alınan bir kararla Hicretin olduğu yıl Hicri Takvimin 1. yılı ve o yılın Muharrem ayı da Hicri Kameri takvimin yılbaşısı kabul edilmiştir. Hicri - Kameri takvim, ayın dünyanın etrafında dönüşüne göre tanımlanır. Bu sebepledir ki dinimizdeki dini gün ve bayramlar her yıl, bir önceki yıldan on gün önce gelmektedir.

31. BİZİM HİCRETİMİZ İÇİN PEYGAMBER EFENDİMİZ (SAV) BUYURUYOR Kİ : "Gerçek Müslüman, elinden ve dilinden (insanların) müslümanların emniyet ve esenlikte olup (zarar görmedikleri) kimsedir. Hakiki muhacir de Allah'ın yasak ettiği şeylerden uzaklaşıp onları terk edendir."(Buhârî, Îmân 4-5)

32. AŞURE GÜNÜ VE ORUCU : قَدِمَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وسلم الْمَدِينَةَ، فَرَأَى الْيَهُودَ تَصُومُ يَوْمَ عَاشُورَاءَ. فَقَالَ: مَا هَذَا؟ قَالُوا: هَذَا يَوْمٌ صَالِحٌ، هَذَا يَوْمٌ نَجَّى اللَّهُ بَنِي إِسْرَائِيلَ مِنْ عَدُوِّهِمْ فَصَامَهُ مُوسَى. قَالَ: فَأَنَا أَحَقُّ بِمُوسَى مِنْكُمْ، فَصَامَهُ وَأَمَرَ بِصِيَامِهِ. Peygamber Efendimiz (sav) Medine’ ye geldiğinde Yahudilerin Aşure günü oruç tuttuklarını gördü. Sebebini sorduğunda onlar da : “ Bu gün önemli bir gündür. Bu gün Allah Musa (as) ile kavmini düşmanlarının zulmünden dan kurtardı.Musa (as) bugün oruç tuttu.” deyince “ Biz Musa (as) ‘ya sizden daha yakınız. “ dediler. Kendileri o gün oruç tuttular ve ashabına da tutmasını söylediler. (Buhârî, Savm 69)

33. PEYGAMBERİMİZ BUYURUYOR Kİ : Aşure günü oruç tutan o yıl tutamadığı [nafile] oruçlarının sevabına kavuşur. ( Müslim ) Yalnız yahudiler gibi sadece o gün değil, bir gün öncesi veya sonrası da oruç tutulması sünnettir.

34. Muharrem Ayını önemli kılan özellikler HİCRET AŞURA

35. Muharrem Ayı. • Sözlükte “Haram kılınan, yasaklanan, saygı duyulan manalarına muharrem; Savaşmanın haram kabul edildiği dört aydan birinin adıdır.

36. Muharrem Ayı • Resûlullah (s.a.v.)’in: "Ramazan ayından sonra en faziletli oruç Allah’ın ayı olan muharrem ayıdır. Farz namazdan sonra en efdal namaz da gece namazıdır“ (Müslim, Sıyam 202,)

37. Muharrem • Bir adamın; "Ey Allah'ın Resûlü! Ramazandan sonra hangi ayda oruç tutmamı tavsiye edersiniz?" sorusuna • "Ramazan dışında da oruç tutmak istersen muharrem ayında tut. Çünkü o Allah'ın ayı’dır. O ayda bir gün vardır ki, Allah onda bir kavmin günahlarını affetti, bir başka kavmin günahını da affedecek“ • (Tirmizi, Savm 40, (741))

38. Aşûra Orucu. • Âşura Gününde ilk akla gelen ibadet ise, oruç tutmaktır. • Muharrem ayı ve Âşura Günü, Ehl-i Kitap olan Hıristiyan ve Yahudiler tarafından da mukaddes sayılırdı. Nitekim, Peygamberimiz Aleyhissalâtü Vesselam Medine'ye hicret buyurduktan sonra orada yaşayan Yahudilerin oruçlu olduklarını öğrendi.

39. Aşûra… • Resul-i Ekrem Efendimiz, yahudileri taklit etmemek ve hurafelerinin İslâm bünyesine girmesine engel olmak için müminleri uyarmış ve sadece aşûra günü değil, muharremin dokuz, on ve on birinci günlerinde oruç tutulmasını tavsiye etmiştir.(Buhârî, Savm 69; Aynî, IX, 190.)

40. Aşûra Orucu • Cahiliye devrinde Kureyşlilerin de tuttuğu aşûra orucunu Hz. Peygamber Efendimiz (s.a.s) peygamber olmazdan önce ve Medine’ye hicret edince de Hz. Mûsa (a.s.)’ın şeriatına uyarak ramazan orucu farz kılınıncaya kadar bir veya iki sefer tutmuş ve müslümanlara da tutmalarını emretmiştir. Ancak ramazan orucunun farz kılınmasıyla bu orucu isteğe bırakmıştır. • (Buhârî, Savm 69; Kütüb-ü Sitte, Prof Dr. İ. Canan, c.17, s.170.)

41. Aşûra • Âşura Gününün Allah katında da çok seçkin bir yerinin vardır. • بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ وَالْفَجْرِ[وَلَيَالٍ عَشْرٍ ]“Andolsun fecre.On geceye (Zilhicce ayının ilk on gecesine).” (Fecr, 1-2)Bazı tefsirlerimizde bu on gecenin Muharrem'in Âşurasine kadar geçen gece olduğu beyan edilmektedir.(1)

42. AŞURE GÜNÜ : Tarihte geçmiş birtakım hadiselerin, Muharrem ayında gerçekleşmiş olduğuna dair bazı rivayetler bu aya ayrı bir değer verilmesine sebep olmuştur. İlmen kesin olarak doğrulanamamakla beraber Hz. Adem'in cennetten yer yüzüne indirilmesi, Hz. Nuh (a.s.)'ın tufandan kurtulması, Hz. Musa (a.s.) ve ona iman edenlerin Firavun'un zulmünden kurtulmaları gibi insanlık tarihinde dönüm noktası sayılabilecek bazı önemli olayların bu ayda vuku bulduğu rivayet edilmektedir

43. Bu günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan etmiştir. 1. Allah, Hz. Musa'ya (a.s.) Âşura Gününde bir mucize ihsan etmiş, denizi yararak Firavun ile ordusunu sulara gömmüştür.

44. Hz. Musa’nın (a.s.) Duaları • Taha süresi 25 - 35 • 25. قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِي صَدْرِي • 26. وَيَسِّرْ لِي أَمْرِي • 27. وَاحْلُلْ عُقْدَةً مِّن لِّسَانِي • 28. يَفْقَهُوا قَوْلِي • 29. وَاجْعَل لِّي وَزِيراً مِّنْ أَهْلِي • 30. هَارُونَ أَخِي • 31. اشْدُدْ بِهِ أَزْرِي • 32. وَأَشْرِكْهُ فِي أَمْرِي • 33. كَيْ نُسَبِّحَكَ كَثِيراً • 34. وَنَذْكُرَكَ كَثِيراً • 35. إِنَّكَ كُنتَ بِنَا بَصِيراً • 25. Musa dedi: “Ey Rabbim, benim göğsüme genişlik ver, • 26. işimi kolaylaştır bana, • 27. dilimden düğümü çöz, • 28. sözümü iyi anlasınlar. • 29. Bana ailemden bir yardımcı ver. • 30. Kardeşim Harun’u. • 31. Onunla sırtımı pekiştir. • 32. Ve onu işime ortak kıl. • 33. ki Seni çok tesbih edelim • 34. ve çok analım Seni. • 35. Şüphe yok ki, Sen bizi görüp duruyorsun.”

45. Bu günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan etmiştir. 2. Hz. Nuh (a.s.) gemisini Cûdi Dağının üzerine Âşura Gününde demirlemiştir.

46. Bu günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan etmiştir. 3. Hz. Yunus (a.s.) balığın karnından Âşura Günü kurtulmuştur.

47. Hz.Yunus(a.s)'un duası; لَّا إِلَهَ إِلَّا أَنتَ سُبْحَانَكَ إِنِّي كُنتُ مِنَ الظَّالِمِينَ • «Senden başka hiçbir tanrı yoktur. Seni tenzih ederim. Gerçekten ben zalimlerden oldum!» (Enbiya,87;)

48. Bu günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan etmiştir. 4. Hz. Âdem'in (a.s.) tevbesi Âşura Günü kabul edilmiştir.

49. Hz.Adem(a.s)'in duası: قَالاَ رَبَّنَا ظَلَمْنَا أَنفُسَنَا وَإِن لَّمْ تَغْفِرْ لَنَا وَتَرْحَمْنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ الْخَاسِرِينَ • Ey Rabbimiz,biz nefislerimize zulmettik,eğer Sen bize mağfiret etmez,merhamet buyurmazsan,şüphe yok ki hüsrana düşenlerden oluruz.(A'raf,23)

50. Bu günde Cenâb-ı Hak on peygamberine on değişik ikram ve ihsan etmiştir. 5. Hz. Yusuf kardeşlerinin atmış olduğu kuyudan Âşura Günü çıkarılmıştır.