230 likes | 515 Views
به نام بخشنده بزرگ. معادن روباز معادن زیرزمینی. روش استخراج روباز.
E N D
معادن روباز • معادن زیرزمینی
روش استخراج روباز روش روباز يكي از روشهاي استخراج معادن سطحي است كه ترجيحاً براي معادن فلزي و عمدتاً مس و آهن بكار برده ميشود. در اين روش استخراج به صورت پلهپله و تا عمقي از ذخيره معدني كه عمليات اقتصادي باشد، ادامه پيدا ميكند. در اين روش از سطح معدن آنقدر باطلهبرداري ميشود تا به ماده معدني دسترسي حاصل شود. باطلههاي روي ماده معدني پس از برداشت بايد عمدتاً به خارج از محدوده معدن منتقل شده و در آنجا انبار شوند
ادامه • تنها آن بخش از اين باطلهها كه ممكن است در امر جادهسازي، ترميم جادهها، پيسازي كارگاهها و پرنمودن گودال مورداستفاده قرار گيرند در داخل محدوده معيني قرار ميگيرند و براي مابقي حتماً بايد در خارج از محدوده معدن محل خاص در نظر گرفت و به شيوه معيني دمپ نمود.
اهمیت معادن روباز • روش روباز در مقايسه با ساير روشهاي استخراج از هزينه اوليه زيادي برخوردار است اما توليد بالا، و هزينه استخراج پائين به ازاء هر تن از مزاياي عمده اين روش است • روش روباز بدليل استفاده از ماشينآلات بارگيري و حمل عظيمالجثه كه از قدرت و ظرفيت زياد برخوردارند وداراي توليد بالايي ميباشد و براي معادن بزرگ كه داراي شرايط ژئومكانيكي سخت و بسيار سخت است كاملاًمناسب ميباشد و مورداستفاده قرار ميگيرد.
ادامه • امروزه90-70درصد آهن،مس،فسفات،ازبست،بوكسيت منگنز و زغال سنگ قابل بهره برداري در معادن روباز استخراج مي شوند . • تقريبا تمام مواد ساختماني از معادن روباز بازيافت مي شوند و در مورد زغال سخت و اورانيوم نيز سهم قابل ملاحظه اي به ميزان 30-25 درصد از طريق فنون معدن كاري روباز قابل استخراج مي باشند .
فنون معدن كاري روباز • الف-پيوسته • ب-غير پيوسته
فنون معدن كاري روباز بيش از همه به استحكام صخره بستر و امكانات معدن كاري ناشي از آن بستگي دارد . • از اين رو فناوري معدن كاري روباز را مي توان به دو گروه فناوري صخره سست و صخره سفت طبقه بندي كرد. • ويژگي خاص فناوري معدن كاري روباز صخره سفت استفاده از تجهيزات كاري نا پيوسته براي عمليات عمده است يعني سست كردن بار زدن و حمل و نقل .
ادامه • در معادن روباز صخره سست،سست كردن و بار زدن در يك عمليات واحد يكي مي شوند . • ماشينهاي استخراج از طريق رگه زني صخره بستر را سست ميكنند و انگاه مواد را براي حمل بيشتر بار مي زنند و يا ان را به طور مستقيم در منطقه اي كه قبلا استخراج ان به پايان رسيده انبار مي كنند .
ماشین الات • روش غیر پیوسته: • بارگیری:بیل،لاروبهای هیدرولیکی • حمل ونقل:کامیونهای سنگین • روش غیر پیوسته:حفارهای چرخ دار سطلی،لاروبهای زنجیری سطلی • در بیش از80درصد معادن روباز دنیا از شاول وتراک به عنوان ماشین الات بارگیری وحمل استفاده میشود.
حد نهايي معدن محدودهاي است كه از نظر اقتصادي تا رسيدن به آن اجازه عمليات استخراجي وجود دارد يا عمليات مقرون به صرفه است. همانطور كه ملاحظه ميشود استخراج مادة معدني و باطله با ايجاد برشهايي از بالا و پائين صورت ميگيرد و در نهايت فضاي خالي شدهاي در دل زمين ايجاد ميگردد كه ديواره آن شكل پلهاي دارد. به اين فضاي خالي ايجاد شده پيت گفته ميشود.
ایمنی در معادن روباز الف- ارتفاع پله متوسط ارتفاع پلهها بين 4 تا 20 متر متغير است. اين حد عمدتاً به جنس سنگ بستگي دارد و در سنگهاي نرم بين 4 تا 6 متر، در سنگهاي نيمه سخت بين 6 تا 8 متر و در سنگهاي سخت بين 8 تا 20 متر تعيين ميشود. همچنين اندازه انتخاب شده براي ارتفاع پله بايد با ارتفاعي كه سيستم بارگيري قادر به استخراج است هماهنگي داشته باشد
ادامه • اگر چه طراحي پلههاي مرتفع موجب كاهش هزينههاي حفاري و انفجار ميشوند اما احتمال حادثه را نيز افزايش ميدهند و از طرف ديگر ارتفاع كمتر از 4 متر نيز به دليل افزايش هزينه حفاري، كمتر طراحي ميشوند. غير از عوامل ياد شده شرايط جوي نيز در انتخاب ارتفاع پله مؤثرند بالاخص مناطق برفگير كه احتمال يخبندان هم زياد است.
ب- عرض پله • عرض پلهها بين 8 تا 40 متر متغير است. اين حد به اندازه ماشين حفاري، شيوه انفجار، عرض سيستم بارگيري و سيستم حمل و ايمني بستگي دارد. هر چه پله از عرض كمتري برخوردار باشد ميزان باطلهبرداري كمتر، شيب پله و معدن زيادتر ميشوند و از نظر اقتصادي نيز مقرون به صرفهتر خواهند بود اما ايمني كاهش مييابد. در پلههاي عريض شيب پله و معدن كمتر، باطلهبرداري زياد و از نظر اقتصادي هزينه يك تن توليد نيز افزايش خواهد يافت. حسن پلههاي عريض كاهش حادثه و افزايش راندمان و ايمني در عمليات است.
شيب معدن • شيب معدن ممكن است برحسب نوع و جنس طبقات، شرايط هيدرولوژي و مدت زمان استخراج در سنگهاي نرم بين 20 تا 32 درجه، در سنگهاي نيمه سخت 32 تا 45 درجه و در سنگهاي سخت بين 45 تا 70 درجه تغيير كند. هرچه شيب معدن زيادتر انتخاب شود، امكان دسترسي به عمق بيشتر و استخراج مواد معدني با عيار كمتر وجود دارد. ضمن آنكه هزينه باطلهبرداري نيز كاهش پيدا ميكند. از معايب شيب زياد عدم ايمني آن ميباشد. در شيبهاي كمتر، ايمني زياد ميشود و احتمال بروز حادثه كاهش پيدا خواهد كرد اما زمان باطلهبرداري افزايش مييابد و موجب خواهد شد تا به ماده معدني • ديرتر دسترسي حاصل شود.
ادامه • ماشینی شدن همه عملیات روباز با تجهیزات با ظرفیت بالا وشرایط کاری در گودال باز ضرورت های نیروی کاری را کاهش می دهد. • اقدام علیه انتشار گردو غباراصولا با هدف کاهش ایجاد گردوغبار روی سطوح در تماس وبیش از همه روی مسیرهاست که با پاشیدن،محکم کردن یا سبز کردن زمین و نیز توسط دستگاههای پاشش اب صورت می گیرد که برای جذب ذرات ریز گردوغباری میباشد که در خلال عملیات معدنکاری و حمل ونقل بلند میشوند