KASTAMONU ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ İŞLETME VE PAZARLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ

1. KASTAMONU ORMAN BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜİŞLETME VE PAZARLAMA ŞUBE MÜDÜRLÜĞÜ GENÇ MEŞCERELERDE DİKİLİ SATIŞ UYGULAMALARI Haziran 2009

2. İÇİNDEKİLER • AMAÇLAR 1-2 • ÖN ÇALIŞMALAR 1-2-3 • UYGULAMALAR 1—9 • SONUÇ 1 • SORUNLAR ÖNERİLER 1 • FOTOĞRAFLAR

3. AMAÇ-1 • Bölge Müdürlüğümüz ormanlarında yaklaşık olarak 100.000 Ha. Genç meşcere bulunmaktadır. • Her yıl yaklaşık olarak 20.000 Ha genç meşcerede bakım yapılmakta ve karşılığında 700.000 ster Sterli emval elde edilmektedir. • Batı karadenizin mevşim şartları,kooperatif yapılanmaları vb nedenlerle Dikili satış uygulamaları yılda 25.000 m3 ler düzeyini geçememiştir.

4. AMAÇ-2 • Yerli işçinin genel olarak çalışmadığı genç meşcere bakımlarının Dikili Satış yöntemi ile yaptırılması ile; a-Dikili Satış programımız gerçekleştirilerek üretim ödeneğinden tasarruf edilecek, b-Bölmelerde emval beklemediği için kabuk böceği zararından en az zarar söz konusu olacak, c-Üretim artığı olan dalların da değerlendirilmesi ile yangın riski en aza inecektir.

5. ÖN ÇALIŞMALAR-1 1-Dikili satış yapılan damganın satışı olduğundan ilk olarak eta tespiti yapılması gereği doğmuştur. 2-Bu amaçla : 20 X 20 = 400 m2 deneme alanı alınarak bu deneme alanında örnek silvikültürel müdahale yapılmıştır. 3-Örnek Müdahaleden sonra bölmenin ihtiyacı olan bakım patikası alanı tespit edilerek bölmenin alanına oranlanmış ve o oranda deneme alanı yanında örnek bakım patikasında uygulama yapılmıştır.

6. ÖN ÇALIŞMALAR-2 4-Deneme alanından ve örnek bakım patikasından elde edilen sterli emvallerin miktarı tespit edilerek DKGH ve Verim Yüzdesi tespiti yapılmıştır. 5-DKGH ve Verim yüzdesi tespitine göre 6521 sayılı dikili satış tamimine uygun bölmenin Dikili satış fiyatları tespit edilmiştir. 6-Konu bu aşamada Genel Müdürlüğümüze intikal ettirilmiş,Daire başkanımızın da katılımı ile tatbikat yapılarak irdelenmiş ve sonucunda Genel Müdürlüğümüzden görüş istenmiştir.Ek-1 7-Genel Müdürlüğümüz ise pilot çalışma yapılması için olur vermiştir.

7. ÖN ÇALIŞMALAR-3 Ön çalışmalarda şartnamenin özel şartlar bölümüne yazılacak uygulama kararları alınmış olup bu kararlar şunlardır: a-Deneme alanından tespit edilen eta karşılığında çıkması öngörülen miktardan fazla emval üretilmesine ve nakline müsaade edilmemesi, b-Üretime başlama ve müdahale cephesinin İşletme şefi tarafından belirlenmesi, c-Belirli alanlarda İşletme Şefinin kontrolünden sonra çalışmaya devam edilebilmesi, d-Kalın çaplı ağaçların üretimden önce İşletme şefi tarafından damgalanması

8. UYGULAMALAR-1 • 2008 yılında Taşköprü Bozkurt ve Küre Orman Orman İşletme Müdürlüklerinde uygulamalar yapılmıştır. • Taşköprü’de Tahsisli Dikili Satış yapılmıştır. (Sıklık Bak.) • Küre’de Açık artırmalı Dikili satış yapılmıştır.(Sıklık Bak.) • Bozkurt’da Açık Artırmalı Dikili Satış yapılmıştır.(İlk Ar.Ba) • BU UYGULAMALARDA: • 1-Ön Çalışmalarda tespit edilen ve Özel şartlara yazılması planlanan hususlar yazılmış ve başarı ile uygulanmıştır. • 2-Ayrıca özel şartlara bakımın tanımı eklenmiştir. • 3-İlk uygulama olması nedeniyle Mühendis şartı konulmamıştır.

9. UYGULAMALAR-2 • Uygulama Sonuçları İşletme Pazarlama ve Silvikültür Şube Müdürleri tarafından raporlaştırılarak rapor sonunda: • 1-Doğal meşcerelerde 10 Ha. da bir deneme alanı alınması, • 2-Özel şartlara bakım patikasının işin başında açılması konusunun yazılması ve krokisinin eklenmesi, • 3-Orman Mühendisi çalıştırılması ve kontrol ve denetimi şartı konulması tespit edilmiştir. • Rapor Genel Müdürlüğümüze intikal ettirilmiştir.Ek-2

10. UYGULAMALAR-3 • Bundan sonra Genel Müdürlüğümüzce 27.10.2008 tarih ve 551 sayılı ve 27 Orman Bölge Müdürlüğüne talimatla yaptığımız çalışma ve rapor gönderilerek; 1-Yapılacak bakım ve aralamanın silvikültür tekniğine uygun olması için her türlü tedbir ve tüm aşamaların kontrolü, 2-Çıkarılması gereken fertlerin bizzat idaremiz yetkilileri tarafından işaretlenmesinden sonra dikili satışa konu edilmesi,

11. UYGULAMALAR-4 3-Genç meşcerenin yoğun olduğu ve idarenin işaretlemeye yetişemeyeceği alanlarda ise; A-Deneme alanına uygun şekilde Orman Mühendisi tarafından işaretleme yapılması,işaretlemenin işletme şefi tarafından kontrolünden sonra üretime devam edilmesinin şartnameye yazılması, B-20 cm ve üzeri çaptakilerin işletme şefi tarafından damgalandıktan sonra çıkarılması, C-8-20 arası fertlerin çıkarıldıktan sonra kontrol edilip kesim yüzeyinin damgalanması

12. UYGULAMALAR-5 4-Üretime başlama ve müdahale cephesinin işletme şefi tarafından belirlenmesi, 5-291 sayılı tebliğe uygun bakım patikasının yeri,şekli vb hususların işletme şefi tarafından belirlenmesi 6-Kabuk böceğine karşı üretim süresine dikkat edilmesi, Hususlarının dikkate alınarak PİLOT uygulama yapılması için 27 Bölge Müdürlüğüne talimat yazılmıştır.

13. UYGULAMALAR-6 2009 yılında Küre İşletme Müdürlüğü Ağlı Şefliğindeki Plantasyon sahalarındaki 172 nolu bölmede 15 ha.alandaki sıklık bakımına konu alanda yapılan tespit sonucu 562 m3 emval açık artırma ile 12,5 TL/m3 ten satılmıştır. Alıcı rampaya yongalama makinesı kurarak elde edilen emvali yongaladıktan sonra Lif Yonga Kuruluşlarına satacağını beyan etmiştir.

14. UYGULAMALAR-7 Bu amaçla üretim sahasından çıkarılan bir miktar emval alınarak gövdeleri ve dalları ayrıldıktan sonra gövdeleri istif edilerek ster miktarı bolunmuştur. Ölçüm sonucunda istifin miktarı 0,6 ster çıkmıştır. Daha sonra 0,6 ster odun ve bu odunlara ait dallar ayrı ayrı yongalanarak tartılmıştır. Ster Yonga-Kg 1 Sterden 0,6 360 600 kg gövde yongası …. 270 450 kg dal yongası Toplam 1050 kg yonga SONUÇ:600/1050=%57 gövde yongası

15. UYGULAMALAR-8 Yongalama sırasında gövde ve dal odunu beraber yongalanmaktadır. Dallar, dolayısı ile dallardan elde edilen yonganın gövde odunundan ayırılması ve hesaplara katılmaması gerekmektedir. Bu şekilde elde edilen yonga miktarının %57 sinin gövdeden elde edildiği,kamyon tartısından sonra ne kadar emval nakledildiği tespit edilmektedir. Bu sonuçlara göre söz konusu bölmeden yaklaşık 630 ton yonga nakliyatı yapılacaktır.

16. UYGULAMALAR-9 Söz konusu Bölmede üretim hızla devam etmekte,üretilen günlük olarak yongalanmakta ve nakledilmektedir. İncelemelerimizde süratle nakliyat yapıldığından böcek riski tamamen bertaraf edildiği görülmüştür. Normal sahalarda dal budaması maktada yapılmakta,dalların toplatılmasında zorluklar yaşanmaktadır. Bu uygulamada dal budaması yapılmadan ve boylama yapılmadan sürütme yapılmaktadır. Bu şekilde dallar da yongaya dönüştürüldüğünden yangına karşı tedbir alınmış olmaktadır.

17. SONUÇLAR-1 • 1-2008 yılında mevzuat bakımından altyapı çalışmaları oluşturulmuştur. • 2-2009 yılında ise genç meşcerelerde yapılan dikili satış sonucu elde edilen emvalin rampada yongalanarak nakliyatı yapılmaktadır. • 3-Çok hızlı nakliyat kabuk böceği riskini bitirmiştir. • 4-Dallardan gövde ile birlikte sürütülmesi ve yonga yapılması ile yangın riski azalmıştır. • 5-Dallar ekonomiye kazandırılmıştır.

18. SORUNLAR ÖNERİLER • Uygulamada önemli bir sorun gözükmemektedir. • Ancak daha çok çeşitli ağaç türlerinde ve bakım nevilerinde uygulanmalıdır. • Oluşacak tecrübe sonunda konu Dikili satış tamimine eklenmelidir.