550 likes | 1.6k Views
Зөрчил. Б.Нямсүрэн. Зөрчил гэж юу вэ?. Я.Цэвэлийн толь бичигт. ЗӨРЧИЛ нөгөөтэйгөө харшиж тохиролцохгүй зөрөх үйлийн нэр; зөрчил тэмцэл хорш.; тэр хоёр хоорондоо их зөрчил тэй байна. харш, эвлэршгүй зөрчил ; пролетари хөрөнгөтөн хоёрын антагонизм. ЗӨРЧИЛТ зөрчил бүхий, зөрчил тэй
E N D
Зөрчил Б.Нямсүрэн
Я.Цэвэлийн толь бичигт • ЗӨРЧИЛнөгөөтэйгөө харшиж тохиролцохгүй зөрөх үйлийн нэр; • зөрчил тэмцэл хорш.; тэр хоёр хоорондоо их зөрчилтэй байна. • харш, эвлэршгүй зөрчил; пролетари хөрөнгөтөн хоёрын антагонизм. • ЗӨРЧИЛТзөрчил бүхий, зөрчилтэй • зөрчил, тэмцэл, зөрөлдөөн, тэмцэл
Бусад òîëü áè÷èãò: • òýìöýë, ìºðãºë人í, маргаан, бослого, тулалдаан, хүчирхийлэл • Өрсөлдөөн, дайсагнал, муудалцаан • Маргаан, санал зөрөлдөөн, хавиралдаан (clash, feud, fight, tiff 3 contention, disagreement, friction, instability, strife, trouble, unrest ) • Цус урсгах, дайсагналдаан, алалдаан, дайн (bloodshed, butchery, hostility, massacre, pogrom, slaughter, war)
СУДЛААЧДЫН НҮДЭЭР Эдийн засагчид- өрсөлдөөн Сэтгэл судлаачид- хүндрэл бэрхшээл, сэтгэл санааны хямрал Нийгэм судлаачид- шүүмжлэл, сөрөг хүчин
“Зөрчил бол бүх юмны хөдөлгөгч хүч мөн. Бүх юм өөртөө зөрчилтэй байдаг. Зөрчил бол амьдралын үндэс” В.Гегель
Норвегийн судлаач Галтуны онолоор ÕÀÍÄËÀÃÀ + ÇÀÍ ҮÉË ÁÀÉÐ ÑÓÓÐÜ
Зөрчлийг мөñºíóóëûíзүйрлэвэл Çàí ¿éë Áàéð ñóóðü õàíäëàãà Ñàíàà áîäîë Ä¿ãíýëò çîðèëãî Àæèãëàëò Ñîíèðõîë Õ¿ðòýõ¿é ¯íýëýìæ Îéëãîëò БУСАД Èòãýë íàéäâàð Õýðýãöýý
Үүсч байгаа хэлбэрээр нь • Ажил үүрэгт хамаарах • Харилцаанд хамаарах
Ǻðчлийн ýõ ñóðâàëæ þó байж болох âý? • Ôàêò áóþó ìýäýýëýë • Çîðèëãî • Àðãà áàðèë • ¯íýëýìæ • Мэдлэг, мэдлэг чадварын ялгаа • Áóñàä çºðºëäººí¿¿ä
Галтуны онолоор юунаас хамааралтай нь чухал биш харин түүнийг хэрхэн шийдвэрлэх нь чухал
Зөрчил нь зөвхөн байр суурь, хандлага, зан үйлийн ялгаанаас болж зөрөлдөж байгаа 2 этгээдийн асуудал мөн үү
Ǻðчилд îðîëöîã÷èä ãýæ õýí áý? ¯íäñýí: зөрчилд шууд оролцож байгаа талууд; Õî¸ðäîã÷: зөрчилд шууд оролцоогүй боловч түүнд өртөж байгаа талууд; Ãóðàâäàã÷/зөрчлийн шууд нөлөөний улмаас хохироогүй боловч түүний эерэг ба сөрөг үр дүнгээс амсаж байгаа талууд;
Õî¸ðäîã÷, ãóðàâäàã÷ îðîëöîã÷ид • Дэмжигч • Òàéâøðóóëàã÷ • Өдөөгч • Ø¿¿ã÷ • Çóó÷ëàã÷(холбогч)
I. Үе шат- Шийдвэрлэвэл зохих асуудалд анхаарлаа төвлөрүүлэх • Ø¿¿í õýëýëöýõ • Мэтгэлцээн • Үйл хөдлөлөөрөө харилцах
II. Үе шатÕàðèëöàà õîëáîîí äýýð òºâëºðºõ 4. Ä¿ð òºðõ, íýð õ¿íä òîãòâîðæèæ, ýâñýë á¿ðäýõ 5. Шударга ¸ñáà хүн чанарын алдагдал 6. Çàíàëõèéëэх áà сөрөг заналхийлэх
III. Үе шат- Сөргөлдөгч талаа устгахад анхаарлаа төвлөрүүлэх 7. Õîð õºíººë ó÷ðóóëàõ äàéðàëò 8. ßëàí äèéëýõèéí òºëººäàéðàõ 9. Óñòãàõûí òºëººäàéðàõ
Á¿ëýã 6: Ǻð÷ëèéí ìåíåæìåíò íü àæëûí ã¿éöýòãýëèéã ñàéæðóóëäàã Õóóäàñ 90
Ǻðчлийн óäèðäëàãà зөрчлийн менежментийн ãîëур чадвар áîë: ºðíºæáàéãààçºðчлийгøèéäâýðëýõ,àðãàõýìæýýàâàõ ÷àäâàð, ÿìàðàðãàõýìæýýàâàõààìýäýõÿâäàëþì.
Ǻðчилãàçàðàâàõààññýðãèéëýõ 4 ãîëøèíæ¿¿ä • Ǻðчил үүссэнийг îëæõàðàõ ÷àäâàð • Íºõöºëáàéäàëää¿íøèíæèëãýýõèéõäýýçºðºë人íèéóäèðäëàãûíòàëààðõìýäëýãýýàøèãëà • Õàìòàæèëëàãñäààñàààñóó. • Ǻðчилтэй í¿¿ð òóëàõ ÷àäâàð • Çºðчилтэйíºõöºëòýéòóëãàðàõçîðèãòîéáàé. • Óäààíõóãàöààíûòóðøèä ¿ðãýëæëýõçºð÷èë, ò¿¿íèéãçîõèöóóëàõ ÷àäâàðã¿éóäèðäëàãààñáîëæõ¿ì¿¿ñ èõøàíàëäàã
Ǻðчил ãàçàð àâàõààñ ñýðãèéëýõ 4 ãîë øèíæ¿¿ä • Ǻðчлийгхүч хэрэглэн øèéäâýðëýõáóñõàðèí ò¿¿íèéãóäèðäàõ ÷àäâàð • çºðºëäººíºº ººðñ人 øèéäýõáîëîìæòîéãýäãèéãáàòëàíõàðóóëàõ • Ó÷èðøàëòãààíáàñýòãýëõºäëºëèéíõîîðîíäòýíöâýðèéãîë. • Áóñäààñòóñëàëöààõ¿ñýõ ÷àäâàð • Õàìòàæèëëàãñäààñþì ó ìýðãýæëèéíõ¿ì¿¿ñýýñòóñëàëöààõ¿ñýõýýñ á¿¿ àé!
Зөрчлийг зохицуулах үе шат • Байр сууриа бие биендээ илэн далангүй илэрхийлэх à) àñóóäëûãñýòãýëèéí õººðºëã¿éãýýðòàíèëöóóëàõ, ººðººð õýëáýë, á¿ëýãá¿ðõóâüäààóãç¿éëèéãþóãýæîéëãîæáóéãààòàéëáàðëàõ; á) àñóóäëûãõàìòàð÷ øèéäâýðëýõ – þóãçºâøººðºõ, þóã ¿ë çºâøººðºõãýäãýýøèéäýõ; â) ÿíçá¿ðèéíá¿ëã¿¿ä áàéðñóóðèàîëæàâàõ; ã) ººðèéí ¿çýëñàíààãилэрхийлэх
2. Зорилтыг тодорхойлж хувилбаруудыг боловсруулах • à) áèäþóíäõ¿ðýõèéãõ¿ñ÷ áóéçîðèëòîîòîäîðõîéëîõ, • á) ÿíçá¿ðèéíõóâèëáàðóóääýýðîþóíûäàéðàëòõèéõ, • â) àëüíýãõóâèëáàðûãýõëýëèéíöýãáîëãîíñîíãîæàâàõ.
Үйл явцыг хянах • Ó÷èð øàëòãààíûã òîäîðõîéëîõ • Бусдын ¿çýë бодлыг ойлгох • Юуг илүүд үзэж байгааг нь òîäîðõîéëîõ • Õóâèëáàðуудыã нягтлан øàëãàõ • ¿¿ðýã àìëàëò àâàõ
Зөрчлийн сөрөг урсгал Хамтарсан шийдвэр гаргах үйл явц Харьцааны бүтэц Бие биедээ хандах хандлага “ Ялалт- ялагдал ” хандлагаар хандаж гаргах шийдвэр Сөрөг хандлагууд Бие биедээ тааламжгүй хандах Бие биедээ муучилсан байдлаар хандах Нэг нэгнээсээ зайгаа барьж, аль болох бага харьцах бөгөөд энэ нь ихэнхдээ албан харьцаа. Энэ харьцаа нь зөвхөн шаардлагатай нөхцөлд өрнөдөг байна
Зөрчлийн эерэг урсгал Хамтарсан шийдвэр гаргах үйл явц Харилцааны бүтэц Бие биедээ хандах хандлага Асуудлыг шийдвэрлэхийн тулд хамтын ажиллагааны “ялалт-ялалт” хандлагаар хандана Бие биенээ таашааж, нөгөө талаа “сайн” хэмээн үнэлэх эерэг мэдрэмж Албан болон албан бус харьцаанд орохын тулд бие биенээ байнга эрэлхийлнэ
Ǻðчлийг á¿òýýë÷ áàéäëààð øèéäýõ 5 çºâëºìæ • Õàðüöàíãóé òýíöâýðòýéãýýð ñýòãý • Îéëãîõûã õè÷ýý • Õàðèëö • Õ¿íäýòãýæ õàðüö • ªºðèéí áàéð ñóóðèà òóëãàõã¿éãýýð ìýòãýëö • Ѻðãºëäºã÷ òàëàà õ¿ëýýí çºâøººð Roger Fisher, Bruce Patton, William Uri
Çóó÷ëàõ õýñãèéí òàëààðõ æèøýý • Òàë òóñ á¿ð íü íºãººäºº зөрчлийн талаар þó ãýæ áîäîæ áàéãààãàà õýëíý. ͺ㺺 òàë íü ÷èìýýã¿é ñîíñîíî. Õýëýëöýõã¿é. • Ãàíöààð÷ëàí óóëçàõ ÿâöàä íýìæ ººðèéí áàéð ñóóðü ñàíàà áîäëîî õýëæ áîëíî. • Ǻâøèëöºëä õ¿ð÷: øèéäâýðëýãäýõ ó÷èðòàé àñóóäëàà èëð¿¿ëæ ñºðãºëäºã÷ òàëóóä þóíààñ ýõëýõ íèéòëýã íýã öýãèéã òîäîðõîéëæ ºãíº. • Õýëýëöýõ: íºãºº òàëûíõàà ÷óõàì þóã íü ººð÷ë¿¿ëýõèéã õ¿ñýæ áàéíà âý? ¿¿íèéã áèé áîëãîõîä ººðºº ÿìàð õóâü íýìýð îðóóëàõ âý? Àñóóëò õàðèóëò, ÿìàð÷ ñýòãýëèéí õºäºë㺺íã¿é. • Çàâñàðëàãà àâàõ- áîãèíî õóãàöààíû ýñâýë õýäýí ºäðèéí. • Óóëçàëòûí ºðººíä àõèí öóãëàðàõ. Õýëýëö¿¿ëãýý ä¿ãíýõ. • Øèéäëèéã õýëýëöýõ. Ǻâëºìæèéã ñàìáàð äýýð áè÷ýýä ýðýìáýëýõ. • Ýðýìáýëñýí çºâëºìæ áîë çºðºëäºã÷ òàëóóäûí õîîðîíä òîõèðîëöñîí õýëöýë áîëîõûã ñàíóóëíà. Àëü àëü íü ¿¿íèéã áèåë¿¿ëíý ãýæ õàðàõ áîëíî ãýäãýý õýëíý. • Äàðàà àõèí óóëçàõ ºä𺺠òîõèðíî.
Ǻðчлººñ ñýðãèéëýõ ÷àäâàðòàéэтгээд áîëõîêêåéíòîãëîã÷, äîòðûíýì÷ øèãàæèëëàäàã!
Ä¿ãíýëò áóþó: çºâëºãºº... • Øààðäëàãàã¿é çºðºë人íèéã á¿¿ áèé áîëãî • Õýðýâ áóðóóòàé áîë áóðóóãàà õ¿ëýý • Ǻðºë人í ýõíèé øàòààñàà õýòðýл¿¿ëýõýýñ çàéëñõèé • ªäººí õàòãàëãàíä á¿¿ àâò • “ялалт-ялалт” øèéäýëä õ¿ðýõèéã õè÷ýý • Харилцаа холбоо сайтай бай • Зөрчлийг шийдвэрлэх найдвартай орчин бүрдүүл