การสัมมนา : ผลกระทบการเปลี่ยนแปลงของสภาพ ภูมิอากาศต่อขบวนการการผลิตทาง การเกษต ร: ปัญหาทางโรคพืช

1. การสัมมนา: ผลกระทบการเปลี่ยนแปลงของสภาพ ภูมิอากาศต่อขบวนการการผลิตทาง การเกษตร: ปัญหาทางโรคพืช รศ. ดร. สมศิริ แสงโชติ ภาควิชาโรคพืช มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ บางเขน กทม. 10900 ณ โรงแรมมิราเคิลแกรนด์ คอนเวนชั่น กรุงเทพฯ 13 กันยายน 2550

3. ความหนาของธารน้ำแข็งในที่ต่างๆความหนาของธารน้ำแข็งในที่ต่างๆ ส่วนใหญ่ลดลงตั้งแต่ 12.3-35.5 เมตร เนื่องจากอุณหภูมิของโลกที่เพิ่มขัน National Geographic 211:56-71(2007)

4. การเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศ • อุณหภูมิจะเพิ่มขึ้น 1.5˚ซ ในปี ค.ศ. 2030 และ 4.5˚ซ ในปี ค.ศ. 2550 • ลมของพายุหมุนจะเพิ่มขึ้นประมาณ 20% • ปริมาณฝนตกและน้ำจะมีปริมาณมากขึ้น • วันที่มีอากาศเย็นจะลดลง Cooper,B. 2007: Good Fruits and Vegetables News:18:21

6. Plant Disease/Vol.77 No.3

7. Plant Disease/Vol.77 No.3

8. ความชื้นสูงและอุณหภูมิที่สูงขึ้นทำให้ความชื้นสูงและอุณหภูมิที่สูงขึ้นทำให้ การเกิดของ white mold เพิ่มขึ้น Harikrishnan and del Rio, 2006: Plant Dis. 90:946-950

9. โรคแอนแทรคโนสของมะม่วงโรคแอนแทรคโนสของมะม่วง เกิดจากเชื้อรา Colletotrichum gloeosporioides ใบที่เป็นโรค เชื้อที่ปรากฏบนใบ ผลที่เป็นโรค

10. ปริมาณ conidia ของเชื้อรา Colletotrichum gloeosporioides ที่ดักได้จากน้ำฝนที่ตกในปริมาณต่างๆกัน ภูมิอากาศ

11. ปี 2534 ประเทศไทยเกิดปรากฏการณ์ฝนทิ้งช่วง พร้อมกับอากาศร้อนและแห้งแล้งตามด้วยความชื้นสัมพัทธ์ในอากาศสูงติดต่อกันยาวนานในภาคเหนือ เกิดการระบาดของโรคไหม้ของต้นข้าวระยะคอรวง (neck blast) ในข้าวพันธุ์ กข. 6 อย่างรุนแรง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเขตจังหวัดเชียงใหม่ และลำพูน ซึ่งมีสิ่งแวดล้อมที่เหมาะสมกับการระบาดของโรคดังกล่าว ถือเป็นปรากฏการณ์ที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน

13. Transmission of Phytophthora ramorum in Mixed-Evergreen Forest in California (Plant Dis. 95:587-596, 2005) Jannifer และคณะ (2005) ศึกษาลักษณะทางชีววิทยาพบว่าPhytophthoraramorum, ทำให้เกิดโรค sudden oak death พบว่า ในระยะเวลา 3 ปี ที่ศึกษา พบเชื้อรานี้ได้ในน้ำฝน ในดิน เศษซากพืช และแนวที่น้ำไหลผ่านในช่วงกลางและปลายฤดูฝน และพบว่าน้ำฝนและแนวที่น้ำไหล เป็นการแพร่เชื้อรานี้ที่สำคัญ

14. อุณหภูมิและปริมาณน้ำฝนอุณหภูมิและปริมาณน้ำฝน ปริมาณเชื้อในน้ำฝน ปริมาณเชื้อในดิน ปริมาณเชื้อเศษซากพืช

15. ซึ่งกรณีเช่นนี้ ก็จะพบเช่นเดียวกับ โรครากเน่าของทุเรียน ที่จะเกิดได้อย่างรุนแรงเมื่อมีพายุฝนเข้าในแหล่งปลูก

16. ลมกับการแพร่กระจายเชื้อราลมกับการแพร่กระจายเชื้อรา การแพร่กระจายสปอร์(spore) ของเชื้อราลมเป็นพาหะที่สำคัญมาก เนื่องจากสปอร์ของเชื้อราจะแห้งและหลุดได้ง่ายเมื่อมีการกระทบกระเทือน - Helminthosporium maydis 5 m/s - Erysiphe graminis 0.5 m/s

17. การแพร่กระจายของโรคราแป้งข้ามทวีปยุโรปDispersal of cereal mildews across Europe Eckhard Limpert, Francoise Godet, Kaspar Muller Agricultural and Forest Meteolorogy 97 (1999) 293-308

18. Blumeria (Erysiphe) graminis • Obligate parasite • Polycyclic disease • ความเร็วลม 1.2 cm/s • ข้าวบาร์เลย์ ข้าวสาลี

19. ปริมาณสปอร์ในอากาศในช่วงฤดูปลูกปริมาณสปอร์ในอากาศในช่วงฤดูปลูก

20. หลังจากเก็บเกี่ยวบาร์เลย์ (winter barley) ต้นที่ตกค้างจะเป็นแหล่งของเชื้อสำหรับฤดูใหม่ และจะแพร่ไปยังพืชที่ปลูกใหม่ (spring barley) และเป็นแหล่งของเชื้อที่แพร่กระจายในแปลง Limpert E., Francoise G. and Kaspar M. 1999. Dispersal of cereal mildews across Europe. Plant Pathol. 97, 293-308.

21. ผลของเฮอริเคนต่อโรคราสนิมเหล็กถั่วเหลืองผลของเฮอริเคนต่อโรคราสนิมเหล็กถั่วเหลือง

23. Predicted Spore Deposition by a Hypothetical Hurricane Weather-Based Assessment of Soybean Rust Threat to North America, Final Report to APHIS, 15 July 2004, Scott Isard, et al.

26. Hurricane “Ivan” the TerribleModeled Spore Deposition Map December 3, 2004 As presented in: US Soybean Rust Detection and Aerobiological Modeling, November, 2004, http://www.aphis.usda.gov/lpa/issues/sbr/sbr.html

27. Soybean Production Distribution and Rust detections December 6, 2004

28. Kudzu : Pueraria montana var lobata(Willd.) Maesen & S. Almeida

29. Kudzu population Distribution and Rust detections December 6, 2004

30. ก๊าซเรือนกระจกที่เกี่ยวข้องกับก๊าซเรือนกระจกที่เกี่ยวข้องกับ ปัญหาโลกร้อน

32. Conidia ของเชื้อรา C. gloeosporioidesที่อยู่บนผิวของผลมะม่วง และถูกแสงแดดในระยะตั้งแต่ 10.00 น. – 14.00 น. ซึ่งเป็นช่วงที่มีแสงแดดจัด เชื้อยังคงความมีชีวิตอยู่ได้เหมือนกับ conidia ที่ไม่ถูกแสง โดยอุณหภูมิของผลมะม่วงเพิ่มขึ้นจาก 35ซ เป็น 38ซ ซึ่งไม่สูงพอที่จะฆ่าเชื้อบนผิวของผลมะม่วง

33. ช่วงคลื่นแสงและปริมาณความร้อนตั้งแต่ 10.00- 14.30 น. ณ ศูนย์วิจัยพืชไร่อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี

34. ผลที่เป็นพิษโดยตรงต่อพืชผลที่เป็นพิษโดยตรงต่อพืช Krupa,et.al., 2000:Plant Dis.85:4-12

35. เชื้อที่มีลักษณะเป็น biotroph จะสร้างส่วนขยายพันธุ์และโรค ลดลง ขณะที่พวก necrotroph จะเพิ่มขึ้น Krupa,et.al., 2000:Plant Dis.85:4-12

38. ศึกษาการเข้าทำลายและความรุนแรงของเชื้อ C.gloeosporioides ในการเข้าทำลายถั่วสคาบรา ( S. scabra)

39. การเปลี่ยนแปลงก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์มีผลต่อเชื้อโรคแต่ก็ขึ้นอยู่กับชนิดของเชื้อโรค ซึ่งมีทั้งในด้านบวกและด้านลบ

40. ในศตวรรษที่ 20 ปริมาณน้ำฝน บริเวณพื้นแผ่นดินส่วนใหญ่ของซีกโลกเหนือในเขตละติจูดกลางและละติจูดสูง สูงขึ้นโดยเฉลี่ย 5 - 10 % แต่ลดลงประมาณ 3 % ในบริเวณกึ่งเขตร้อน

41. ปริมาณน้ำฝนของโลกที่ต่างจากค่าปกติ: ที่มา NCDC/ NOAA ,2006 พ.ศ. 2549 ปริมาณน้ำฝนของโลก เฉลี่ยแล้วมีค่าสูงกว่าค่าปกติ

42. ทำให้ประเทศไทยร้อนขึ้นทำให้ประเทศไทยร้อนขึ้น และแล้งในบางพื้นที่

43. ทำให้ประเทศไทยมี ฝนมากขึ้น

44. สภาพฝนที่มากขึ้น อากาศชื้น จะทำให้เชื้อสร้าง zoospore ได้ดี ทำให้การเกิดโรคมีมากขึ้นและรุนแรงขึ้น Hausbeck and Lamour, 2004:Plant Dis. 88:1292-1303

45. First Report of Geotrichum candidum as a Pathogen of Sweetpotato Storage Roots from Flooded Fields in North Carolina and Louisiana (Plant Dis. 86: 695) ในเดือนตุลาคม 1997, ตัวอย่างของมันเทศแสดงอาการรากเน่าพบในโรงเก็บ และแยกได้เชื้อรา Rhizopus stolonifer (Ehrenb.:Fr.) Vuill. (cause of Rhizopus soft rot) and Geotrichum candidum Link.แต่ปลูกเชื้อกลับ ไม่ก่อโรค ในปี 1998 หลังจากเกิดฝนตกหนักเนื่องจาก Tropical Storm Frances ก็พบอาการลักษรเดียวกันที่รากของมันเทศอีก และแยกได้เชื้อรา G. candidumเมื่อปลุกเชื้อกลับ ให้แผลขนาดเล็ก ค่อนข้างจำกัด ปี 1999, ฝนจาก เฮอริเคน Dennis, Floyd, and Irene ก่อให้เกิดน้ำท่วมใหญ่ ในแหล่งปลูกมันเทศใน North Carolina ซึ่งครั้งนี้พบโรคอีกและประสบความสำเร็จในการปลูกเชื้อที่ให้อาการเหมือนกัน First known report of rot caused by G. candidum on sweetpotato in the United States

46. Vectors Host Disease Environment Pathogens การเปลี่ยนแปลงสภาวะอากาศที่มีผลต่อโรคพืช

47. สรุปผลที่มีต่อโรคพืช • เชื้อที่อยู่ในดินจะในระดับคงเดิม หรืออาจลดลง และ/หรือเพิ่มการแข่งขัน • เชื้อที่อยู่กับเศษซากพืชหรืออยู่กับพืชอาศัยจะเพิ่มขึ้นเพราะเชื้อมีชีวิตอยู่ได้ดีในสภาพฤดูหนาวที่ไม่รุนแรง • เชื้อที่มีแมลงเป็นพาหะจะเพิ่มขึ้นเนื่องจากแมลงมีชีวิตได้ดีขึ้น • เชื้อที่มาจากภายนอกเช่น เมล็ดติดเชื้อ หรือเชื้อที่ระบาดโดยลม อากาศที่ร้อนและแห้งในช่วงฤดูปลูก จะลดหรือเพิ่ม การพัฒนาของโรค • แผลที่เพิ่มขึ้นเนื่องจากพายุ ลมแรง หรือรอยแผลจากแมลงจะเพิ่มจุดที่เชื้อเข้าทำลาย

48. สรุปผลที่มีต่อโรคพืช • การพัฒนาและการแพร่ของโรคลดลงเพราะ ฝนหรือช่วงระยะเปียกใบลดลง • ส่วนของลักษณะ fruiting bodies บนต้นจะมีระยะเวลาการเจริญบนพืชที่ยาวขึ้นทั้งในฤดูใบไม้ร่วงและผลิ ดังนั้นจึงมีปริมาณprimary inoculum มากขึ้น

49. ขอบคุณครับ