Εισαγωγή (1/1)

1. Ιόνιο Πανεπιστήμιο-ΤΕΙ ΑθήναςΜεταπτυχιακό Πρόγραμμα Σπουδών στην Επιστήμη της ΠληροφόρησηςΔιοίκηση και Οργάνωση Βιβλιοθηκών με Έμφαση στις νέες Τεχνολογίες της Πληροφορίας Εργασία στα πλαίσια του μαθήματος Ψηφιακές Βιβλιοθήκες με θέμα: Διευρύνοντας μια ψηφιακή βιβλιοθήκη ανθρωπιστικών επιστημών:Μουσικές αναφορές στα έργα του Θερβάντες Φοιτητής: Μπουμπούς Γεώργιος Επιβλέπων καθηγητής: Καπιδάκης Σαράντος

2. Εισαγωγή (1/1) • Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται μια ψηφιακή βιβλιοθήκη η οποία επικεντρώνεται στην ανάπτυξη πόρων ανθρωπιστικών επιστημών. • Συγκεκριμένα εξετάζεται ο τρόπος συνεχούς συγκέντρωσης νέων ψηφιακών πόρωνδομημένων από επιστήμονες διαφορετικών ειδικοτήτων, και η επακόλουθη ένταξη και παρουσίαση τους από τη ψηφιακή βιβλιοθήκη. • Περιγράφεται μια προσέγγιση του θέματος προερχόμενη από τη πρόσθεση της συνεχώς διευρυνόμενης μουσικής συλλογής Θερβάντες στο πρόγραμμα Θερβάντες (Cervantes Project).

3. Εισαγωγή (2/2) • Σήμερα οι ψηφιακές βιβλιοθήκες διευρύνονται συνεχώς σε μέγεθος και οργανωτική δομή. • Καθιστούν τη πολύτιμη πληροφορία προσιτή στους χρήστες μέσω μιας ποικιλίας μέσων και πηγών που διαθέτουν. • Απαραίτητος ο εξοπλισμός τους με εργαλεία και στρατηγικές οργάνωσης της γνώσης. • Υποστήριξη αυτόματης ένταξης τεκμηρίων προερχομένων από πολλές πηγές για την υποστήριξη πολλών και διαφορετικών αναγνωστών. • Σύνδεση κάθε νέου αντικειμένου που προστίθεται στη συλλογή με τους ήδη υπάρχοντες πόρους της συλλογής σε ουσιαστικό και πρακτικό επίπεδο.

4. Το πρόγραμμα Θερβάντες • Αποτελεί μια ψηφιακή συλλογή η οποία επικεντρώνεται στην ανάπτυξη on-line πόρων σχετικών με τη ζωή και τα έργα του Miguel de Cervantes Saavedra. • Τα έργα στο πρόγραμμα μπορούν να ομαδοποιηθούν σε έξι υποπρογράμματα: - Βιβλιογραφική πληροφόρηση - Μελέτες του κειμένου - Ιστορική έρευνα - Μουσική - Ex-libris - Εικονογραφία του κειμένου

5. Βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι: • Η δημοσίευση της on-line διεθνούς βιβλιογραφίας ¨Θερβάντες¨. • Η δημοσίευση εκδόσεων και μεταφράσεων των έργων του Θερβάντες. • Η δημοσίευση ηλεκτρονικών εκδόσεων του πλήρους έργου του Θερβάντες με εργαλεία έρευνας πολλαπλών επιλογών. • Η δημιουργία ενός ψηφιακού αρχείου εικόνων σχετικών με την εποχή και το έργο του Θερβάντες.

6. Η μουσική συλλογή Θερβάντες • Τα δεδομένα για την ανάπτυξη της μουσικής συλλογής προέρχονται από τη διδακτορική διατριβή του Dr. Juan Jose Pastor. • Οργανώνεται σε πέντε κύριες κατηγορίες: μουσικά όργανα, τραγούδια, χοροί, συνθέτες, βιβλιογραφικές εγγραφές. • Περιέχει αποσπάσματα από έργα, τεχνικές περιγραφές, αρχεία ήχου, εικόνες και εκτελέσιμες παρτιτούρες. • Η συλλογή διευρύνεται συνεχώς λόγω της συνεχιζόμενης έρευνας. • Απαραίτητη η σχεδίαση μιας διεπαφής που επιτρέπει την εύκολη πρόσθεση νέων πόρων • Αυτόματη δημιουργία συσχετίσεων μεταξύ νέων και ήδη υφιστάμενων πόρων. • Κατανόηση από τον χρήστη των άμεσων και των έμμεσων σχέσεων μεταξύ των αντικειμένων της συλλογής.

7. Δημιουργία του συστήματος ένταξης της μουσικής συλλογής στο πρόγραμμα Θερβάντες • Μια σύντομη έρευνα σε άλλα σχετικά προγράμματα μπορεί να βοηθήσει στη σχεδίαση και ανάπτυξη ενός τέτοιου συστήματος. • Πρόγραμμα Περσεύς: - Ανάπτυξη στρατηγικών για αυτόματη δημιουργία συνδέσμων. - Χρήση πυκνών καθοδηγητικών συνδέσμων - Ανάπτυξη εργαλείων βασισμένων στη γλώσσα τα οποία συνδέουν τις λέξεις με τη γραμματική τους ανάλυση και άλλα υποστηρικτικά εργαλεία. • Βοηθούνται οι αναγνώστες στην εξερεύνηση και τη κατανόηση θεμάτων με τα οποία δεν είναι εξοικειωμένοι.

8. Το πρόγραμμα SCALE (Services for a Customizable Authority Linking Environment) : - Αναπτύσσει υπηρεσίες αυτόματης σύνδεσης που συνδέουν λέξεις κλειδιά και φράσεις με συμπληρωματική πληροφορία . - Παρέχει την υποδομή για την υποστήριξη αυτόματης σύνδεσης των συλλογών της εθνικής ψηφιακής βιβλιοθήκης επιστημών. • Digital Library Service Integration (DLSI) - Συστηματική προσέγγιση για την ενοποίηση των συλλογών και των υπηρεσιών των ψηφιακών βιβλιοθηκών. - Χρήση λεξικολογικής ανάλυσης και δομής του τεκμηρίου για τη διάκριση δεσμών για τους όρους κλειδιά μέσα σε ένα τεκμήριο. - Μόλις διακριθούν οι δεσμοί παράγονται αυτόματα σύνδεσμοι προς τις διαθέσιμες υπηρεσίες.

9. Στα πλαίσια της μουσικής συλλογής θερβάντες ακολουθείται η διάκριση συσχετίσεων μεταξύ των δομημένων αντικειμένων της συλλογής για τη παροχή αυτόματης υποστήριξης της συντακτικής διαδικασίας. • Οι πόροι της συλλογής έχουν χωριστεί σε κατηγορίες δομημένης πληροφορίας (π.χ. μουσικά όργανα, τραγούδια, συνθέτες). • Κάθε κατηγορία περιέχει ένα σύνολο αντικειμένων (π.χ. κάποιο συγκεκριμένο τραγούδι ή συνθέτη). • Κάθε αντικείμενο αντιπροσωπεύεται από ένα δομημένο σύνολο τεκμηρίων. • Κάθε αντικείμενο διακρίνεται από το όνομα του και από μία σειρά εναλλακτικών ονομάτων που μπορεί να φέρει. • Το σύστημα διακρίνει τις αναφορές αυτών των όρων σε όλους τους πόρους που βρίσκονται οπουδήποτε στη συλλογή.

10. Για τη παρουσίαση της πληροφορίας στον αναγνώστη χρησιμοποιείται μια εξιδανικευμένη αναπαράσταση των συνδέσμων. • Λόγω της συνθετότητας των αντικειμένων που συνδέονται. • Λόγω της διαφορετικότητας του κοινού που αναμένεται να κάνει χρήση της συλλογής. • Πρόσβαση σε ειδικούς και μη ειδικούς • Η δημιουργία συνδέσμων ανάμεσα στα κείμενα του Θερβάντες και της μουσικής συλλογής Θερβάντες επιτρέπει στους αναγνώστες τη πρόσβαση σε ένα πλούσιο και διαφορετικό σύνολο πόρων.

11. Παραδείγματα χρήσης του συστήματος • Διαβάζοντας ο χρήστης ένα κείμενο του Θερβάντες, συναντά μια αναφορά σε ένα όργανο που του είναι άγνωστο. • Ενεργοποιώντας το σύνδεσμο εμφανίζεται ένα κυλιόμενο μενού στο οποίο παρουσιάζονται σύνδεσμοι προς μια ποικιλία τεκμηρίων της συλλογής που σχετίζονται με το συγκεκριμένο όργανο. • Τα τεκμήρια αυτά εμφανίζονται υπό τη μορφή δείγματος εικόνας, ήχου ή εισαγωγικού κειμένου.

16. Η Οργάνωση της ψηφιακής βιβλιοθήκης • Η πληροφορία που περιέχεται στη συλλογή χωρίζεται σε οχτώ κύριες κατηγορίες: 1 Μουσικά όργανα 5 Βιβλιογραφία 2 Τραγούδια 6 Μουσική αποδοχή 3 Χοροί 7 Κείμενα 4 Συνθέτες 8 εικονική περιήγηση • Οι περισσότερες από τις παραπάνω κατηγορίες υποδιαιρούνται σε αντικείμενα. • Κάθε αντικείμενο περιέχει ένα σύνολο τεχνουργημάτων τα οποία κατηγοριοποιούνται σε διαφορετικά θέματα όπως ήχος, εικόνα, κείμενο.

17. Διασύνδεση • Δημιουργία ενός καταλόγου των ονομάτων των αντικειμένων για τα οποία υπάρχει πληροφορία στη ψηφιακή βιβλιοθήκη.(λέξεις-κλειδιά). • Διάκριση των αναφορών των παραπάνω λέξεων κλειδιών σε όλα τα κείμενα που παρουσιάζονται στη ψηφιακή βιβλιοθήκη. (χαρτογράφηση μέσω της ευρετηρίασης όλων των κειμένων ). • Παρουσίαση των λέξεων κλειδιών που βρίσκονται σε ένα κείμενο με τη μορφή υπερσυνδέσμου. • Ενεργοποίηση της παρουσίασης των σχετικών συνδέσμων.

18. Συμπεράσματα • Συνθετότητα σχεδίασης διεπιστημονικών ψηφιακών συλλογών ανθρωπιστικών επιστημών. • Δυνατότητα αποτελεσματικής ένταξης νέων πόρων σε μια πολυδιάστατη συλλογή. • Μέσω των αρχείων υπερμέσων βελτιώνεται η ικανότητα του χρήστη για πρόσβαση και διαντίδραση με τη συλλογή ως σύνολο. • Αλλαγή του τρόπου με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την εκδοτική διαδικασία η οποία: - επικεντρώνεται στην ανάπτυξη μιας κεντρικής ολοκληρωμένης εργασίας η οποία έχει σχετικά παγιωθεί ανά το χρόνο.

19. Στροφή από το βιβλίο ως πρωταρχική τεχνολογία για την ανάπτυξη επιστημονικών εκδόσεων στα ηλεκτρονικά μέσα. • Οι γενόμενες εκδόσεις φέρουν ομοιότητες με τις προγενέστερες τους : - Διατηρούν την αντίληψη ενός ολοκληρωμένου έργου - Δημιουργούνται από ένα συντάκτη ή από μια ομάδα συγγραφέων υπό τη καθοδήγηση μιας συντακτικής επιτροπής. • Τέτοιου είδους εκδόσεις δεν επιτρέπονται για πιο σύνθετους τύπους πληροφοριακών αναγκών. • Προγράμματα όπως το πρόγραμμα Θερβάντες, παραμένουν πάντα ανοιχτά και δύσκολα περιορίζονται σε ένα κλειστό σύνολο επιστημονικών απόψεων. • Οι συντελεστές είναι περισσότερο μεμονωμένοι ερευνητές που ακολουθούν τις δικές τους μοναδικές ιδέες.