ارتباط و عليت

1. بسم الله الرحمن الرحیم ارتباط و عليت ASSOCIATION&CAUSATION دکتر حسین صافی زاده فروردین 1390 منبع: درسنامه طب پیشگیری و پزشکی اجتماعی، پارک، جلد اول، فصل دوم

2. انتظار می رود شما با مطالعه این درس: • ارتباط و همبستگی را تعریف نمایید. • انواع ارتباط را توضیح دهید. • معیارهای قضاوت در مورد علیت را تعریف نمایید. • با استفاده از معیارهای علیت ارتباط بین سیگار کشیدن و سرطان ریه تفسیر نمایید. اهداف درس

3. ارتباط Association تعريف : همراهي قوي دو متغير به اندازه اي كه نتوان آن را فقط به شانس نسبت داد.

4. همبستگي Correlation همبستگي نشان دهنده درجه ارتباط بين دو خصوصيت است. ضريب همبستگي از 1- تا 1+ تغيير مي كند.

5. همبستگي Correlation

6. همبستگي Correlation • نمي توان همبستگي را براي توجيه عليت بكار برد. • همبستگي خطر را اندازه نمي گيرد. • عليت, همبستگي را نشان مي دهد ولي همبستگي, عليت را نشان نمي دهد. همبستگي نشان دهنده درجه ارتباط بين دو خصوصيت است. ضريب همبستگي از 1- تا 1+ تغيير مي كند.

7. ارتباط Association انواع : ارتباط كاذب ارتباط غير مستقيم ارتباط مستقيم (عليتي) ارتباط عليتي تك به تك ارتباط چند عاملی

8. اثبات رابطه علیتی • - انواع ارتباط : • ارتباط كاذب • سئوال : آیا خانه برای زایمان مناسب تر از بیمارستان است ؟!!

9. اثبات رابطه علیتی • - انواع ارتباط : • ارتباط كاذب • ارتباط غیر مستقیم • رابطه ای آماری بین یک ویژگی مورد نظر و بیماری به علت وجود یک عامل (شناخته شده یا ناشناخته) که بین آن ویژگی و بیماری مشترک است. • ارتفاع از سطح دریا و گواتر آندمیک • مصرف شکر و ابتلا به سکته قلبی

10. ارتباط غیرمستقیم گواتر آندمیک کمبود ید ارتفاع

11. ارتباط غیرمستقیم بیماری عروق قلب مصرف سیگار مصرف شکر

12. اثبات رابطه علیتی • - انواع ارتباط : • ارتباط كاذب • ارتباط غير مستقيم • ارتباط مستقيم (عليتي) • ارتباط عليتي تك به تك

13. ارتباط علیتی تک به تک عامل A بیماری B بیماری سرخک ویروس سرخک وقتی دو متغیر از نظر علیتی با هم مرتبط دانسته می شوند، که تغییر در یکی موجب تغییر در دیگری شود.

14. ارتباط علیتی تک به تک فارنژيت استرپتو كوكي مخملك باد سرخ استرپتو كوك هاي هموليتيك

15. اثبات رابطه علیتی • - انواع ارتباط : • ارتباط كاذب • ارتباط غير مستقيم • ارتباط مستقيم (عليتي) • ارتباط عليتي تك به تك • ارتباط چند عاملی

16. علیتچند عاملی مصرف سيگار + واكنش در سطح سلول مصرف الكل + مصرف ادويه سرطان مري

17. معيارهاي قضاوت در مورد عليت تقدم زماني رابطه - لازم است تماس با یک عامل سببی پیش از آغاز بیماری مورد نظر وجود داشته باشد.

18. معيارهاي قضاوت در مورد عليت • توان رابطه بر پایه پاسخ به پرسش های زیر است: • آیا خطر نسبی زیاد است؟ • آیا ارتباط مقدار – پاسخ و مدت – پاسخ وجود دارد؟ • در ضمن بخش دیگری از مدارک به شرط قطع آزمایش بدست می آید. تقدم زماني رابطه توان رابطه

19. معيارهاي قضاوت در مورد عليت • بیانگر ارتباط ”یک به یک“ بین علت و اثر می باشد. • اثبات ویژگی برای بیماری های مزمن دشوار است: • یک سبب یا عامل به تنهایی موجب بیش از یک بیماری می شود. • بسیاری از بیماری ها به علت عوامل متعدد ایجاد می شوند. • ویژگی رابطه تفسیر علیتی را تایید می کند ولی فقدان ویژگی آن را رد نمی کند. تقدم زماني رابطه توان رابطه اختصاصي بودن رابطه (ویژگی)

20. معيارهاي قضاوت در مورد عليت تقدم زماني رابطه توان رابطه اختصاصي بودن رابطه (ویژگی) دوام رابطه (پايداري) • تکرار نتایج در مطالعات مختلف و با روش های متفاوت

21. معيارهاي قضاوت در مورد عليت تقدم زماني رابطه توان رابطه اختصاصي بودن رابطه (ویژگی) دوام رابطه (پايداري) منطقي بودن از نظر زيست شناسي • رابطه با شناخت موجود از پاسخ سلولی، بافتی، عضوی و سیستمیک تقویت شود.

22. معيارهاي قضاوت در مورد عليت تقدم زماني رابطه توان رابطه اختصاصي بودن رابطه (ویژگی) دوام رابطه (پايداري) منطقي بودن از نظر زيست شناسي پیوستگی رابطه • پیوستگی با واقعیت های شناخته شده ای که گمان می رود با علت مربوط باشند.

23. معيارهاي قضاوت در مورد عليت تقدم زماني رابطه توان رابطه اختصاصي بودن رابطه (ویژگی) دوام رابطه (پايداري) منطقي بودن از نظر زيست شناسي پیوستگی رابطه

24. خسته نباشيد.