1 / 63

Energie efficiënte verlichting

Energie efficiënte verlichting. Jan Meutzner MLD Jasmijnlaan 16 te Woerden www.meutznerlichtdesig n.nl Tel. 06 547 181 46. Inhoud. Voorstellen Normen voor energie efficiënte verlichting Energie efficiënte verlichting (lichtbronnen, e-vsa, lichtregelapparatuur, armaturen)

annick
Download Presentation

Energie efficiënte verlichting

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Energie efficiënte verlichting Jan Meutzner MLD Jasmijnlaan 16 te Woerden www.meutznerlichtdesign.nl Tel. 06 547 181 46

  2. Inhoud • Voorstellen • Normen voor energie efficiënte verlichting • Energie efficiënte verlichting (lichtbronnen, e-vsa, lichtregelapparatuur, armaturen) • LED als basisverlichting • Keuze: ombouw of vervanging armaturen • Kosten en TvT

  3. Jan Meutzner Directeur MLO/MLD Lid NEN commissie 0351 Verlichting Vz. commissie L&G en lid cie. Daglicht van NSVV Bestuurslid NSVV Plv. vz. FITLicht.NL Even voorstellen…………….

  4. Normen voor energie efficiënte verlichting • NEN-EN 12464- 1 (werkplekken binnen) • NEN-EN 12464- 2 (werkplekken buiten) • NEN 3087 (Visuele ergonomie Arbo norm) deze norm dateert uit 1991 en wordt momenteel geupdadet overeenkomstig EU uitgangspunten • NEN 1891 (het meten van verlichting)

  5. Normen voor energie efficiënte verlichting Waar gaat het om? Het onbelemmerd kunnen uitvoeren van de visuele taak, dus het kunnen waarnemen van alle visueel relevante elementen van het uit te voeren werk.   

  6. Normen voor energie efficiënte verlichting Werkzone: De zone binnen de te verrichten taak, waarvoor de visuele taak nodig is. Onmiddelbare omgeving: Dit is het vlak binnen het gezichtsveld van tenminste 0,5 mbreed dat het taakbereik omgeeft.

  7. Normen voor energie efficiënte verlichting      Praktijkverlichting-sterkte (m): Minimumwaarde voor de gemiddelde verlichtingsterkte, welke voor een bepaald vlak, waaronder de verlichtingsterkte niet mag uitkomen. • Opmerking: Het gaat hier over de gemiddelde verlichtingsterkte op het tijdstip wanneer een remplace moet worden uitgevoerd (EN 12665).

  8. Figuur Zonering werkplek Normen voor energie efficiënte verlichting 200 lux 300 lux Ruimte verkeers- en opslagruimte 500 lux Werkblad tafel directe omgeving Zone op werk- blad tafel visueel taak- gebied Voorbeeld bepaling zonering voor een werkplek

  9. NEN-EN 12464 …Het taakgebied • Voorbeeld 1 • Vaste opstelling werkplek • Taak gerelateerd lichtconcept • Mogelijkheden voor verlichting: • 1. Pendelarmaturen; • 2. Vrijstaande armaturen; • 3. Op- of inbouwarmaturen boven • bureaus; • 4. Op- of inbouw downlights in • kast- en loopgebied Taakgebied Em = 500 lux; gelijkmatigheid 0,7 Directe omgeving Em = 300 lux; gelijkmatigheid 0,5 Figuur 23 taakgebied Omgeving Em = 200 lux; gelijkmatigheid 0,5

  10. NEN-EN 12464 …Het taakgebied • Voorbeeld 2 • Activiteit gerelateerd lichtconcept • Vaste opstelling werkplek • Mogelijkheden voor verlichting: • 1. Pendelarmaturen; • 2. Vrijstaande armaturen; • 3. Op- of inbouwarmaturen boven • bureaus; • 4. Op- of inbouw downlights in • kast- en loopgebied Taakgebied Em = 500 lux; gelijkmatigheid 0,7 Directe omgeving Em = 300 lux; gelijkmatigheid 0,5 Figuur 24 taakgebied Omgeving Em = 200 lux; gelijkmatigheid 0,5

  11. NEN-EN 12464 …Het taakgebied • Voorbeeld 3 • Ruimte gerelateerd lichtconcept • Geen vaste opstelling werkplek • Traditionele oplossing • Mogelijkheden voor verlichting: • 1. Pendelarmaturen; • 2. Op- of inbouwarmaturen; Taakgebied Em = 500 lux; gelijkmatigheid 0,7 Directe omgeving Em = 300 lux; gelijkmatigheid 0,5 Figuur 25 taakgebied

  12. Energie efficiënte verlichting

  13. Figuur 4 uitfaseringschema halogeenlampen 1. Lichtbronnen

  14. T5 fluorescentie lamp digitaal voorschakelapparaat 1. Lichtbronnen Uitvoeringen: T5 Lamp Lengte lumen (4000 K) bij 25° Celsius 6 Watt 21 cm 260 8 Watt 29 cm 410 14 Watt HE 55 cm 1200 24 Watt HO 55 cm 1750 21 Watt HE 85 cm 1900 39 Watt HO 85 cm 3100 28 Watt HE 115 cm 2600 54 Watt HO 115 cm 4450 35 Watt HE 145 cm 3300 80 Watt HO 145 cm 6150 95 Watt VHO 115 cm 6850 120 Watt VHO 145 cm 8850 Figuur 5 en 6 T5 lichtbronnen

  15. T5 adapter 1. Lichtbronnen • Het gaat hier om een • HF-Adaptor die in plaats • van een oude FL-buis • (met starter) type T8 wordt • geplaatst. De HF-Adaptor reduceert samen met een • nieuwe T5 buis de stroomkosten met 40 tot 50%. • De enige handelingen die verricht dienen te worden zijn: • Meten bestaande lichtsterkte in relatie tot werktaak; • Het verwijderen van de oude T8 buis en de starter, • nieuwe HF-Adaptor met T5 buis plaatsen. • Let op: minder lichtstroom, dus lagere Eg , dan in oude situatie Figuur 7 T5 adapter

  16. T5 converter 1. Lichtbronnen • Het gaat hier om een • HF-converter die in plaats • van een oude FL-buis • (met starter) type T8 wordt • geplaatst. De HF-Adaptor reduceert samen met een • nieuwe T5 buis de stroomkosten met 34 tot 56%. • De enige handelingen die verricht dienen te worden zijn: • Meten bestaande lichtsterkte in relatie tot werktaak; • Het verwijderen van de oude T8 buis en de starter, • nieuwe HF-converter (2 delen) over T5 buis schuiven en in de • T8 fittingen plaatsen en indraaien. • Let op: minder lichtstroom, dus lagere Eg , dan in oude situatie Figuur T5 converter

  17. Figuur 8 LED buis LED buis • Het gaat hier om een LED buis • die in plaats van een oude FL-buis • (met starter) type T8 wordt • geplaatst. De LED buis reduceert • de stroomkosten met 50 tot 60%. • De enige handelingen die verricht • dienen te worden zijn: • Meten bestaande lichtsterkte in relatie tot werktaak; • Het verwijderen van de oude T8 buis en overbruggen van • de starter en de nieuwe LED buis plaatsen. • Let op: minder lichtstroom, dus lagere Eg , dan in oude situatie • en ander lichtbeeld aangezien de lichtstroom enkel • naar beneden wordt gestuurd, controleer Power • Quality 1. Lichtbronnen

  18. Figuur LED buis SMD-LED buis • Het gaat hier om een LED buis met • Powerleds en een betere power factor, • die in plaats van een oude FL-buis • (met starter) type T8 wordt • geplaatst. De LED buis reduceert • de stroomkosten met 50 tot 60%. • De enige handelingen die verricht • dienen te worden zijn: • Meten bestaande lichtsterkte in relatie tot werktaak; • Het verwijderen van de oude T8 buis en overbruggen van • de starter en de nieuwe LED buis plaatsen. • Let op: minder lichtstroom, dus lagere Eg , dan in oude situatie • en ander lichtbeeld aangezien de lichtstroom enkel • naar beneden wordt gestuurd 1. Lichtbronnen

  19. 2. Elektronisch voorschakelapparaat Elektronisch voorschakel apparaat Begin de jaren 90 is er een nieuwe generatie voorschakel apparaten op de markt verschenen ‘elektronische voorschakel apparaten’. Werkingsprincipe is, dat de bedrijffrequentie hoger is dan de netfrequentie, namelijk ongeveer 30 tot 40 kHz in plaats van 50 Hz. Door de hoge frequentie neemt het lamprendement aanzienlijk toe. Dit komt omdat de nalicht tijd van de fluorescentie poeders zodanig lang is, dat de lamp bij deze frequentie niet bij elke nuldoorgang enigszins uitdooft, zoals wel het geval is bij de normale netfrequentie. De lamp brandt stabieler en flikkervrij. Er treedt geen stroboscopisch effect op. Figuur 11 Het elektronische voorschakel apparaat.

  20. 3. Lichtregelapparatuur Figuur 12 Sensoren daglichtafhankelijke lichtregeling

  21. Daglichtafhankelijk regelen van hoge druk gasontladinglampen 3. Lichtregelapparatuur

  22. 3. Lichtregelapparatuur Figuur 13 Principe werking van een constante lichtregeling gebaseerd op een winterse dag

  23. 3. Lichtregelapparatuur 4 % 40% Figuur 14 Werkingsprincipe van een daglichtregeling voor kunstverlichting 500 lux kunstlicht daglicht

  24. Analyse Europese situatie 4. Armaturen Onderzoek toont aan dat ongeveer 75% van alle verlichting die in de EU wordt gebruikt in de industriële sector is gebaseerd op oudere, minder energie efficiënte technologieën. Besparingen op energiekosten van 650 miljoen Euro per jaar kunnen bereikt worden door vandaag nog over te stappen naar nieuwe energiebesparende verlichtingstechnologieën. Dit komt overeen met: • 2,7 miljoen ton CO2 • 9,5 miljoen vaten olie per jaar • Jaarlijkse uitstoot van 3 energiecentrales - 2 TWh/yr per centrale

  25. LED als basisverlichting

  26. Hoe wordt de systeem efficiëntie van LEDs bepaald?

  27. Ontwikkeling van de energie efficiency van witte LEDs

  28. Opbouwarmaturen TCS/TPS PowerBalance Montagebalk Maxos Nieuwe LED armaturen Philips Pafific IP 66 29W/ 2300 lm

  29. Industriële schijnwerper LED fabrikaat Zumtobel Downlight Trilux Inperla

  30. 5. Stand van zaken van LEDs t.o.v. conventionele verlichting • Resultaten uit een onderzoek van Task Force verlichting Utiliteit met betrekking tot een LED Pilot van AgentschapNL • Periode maart tot mei 2010

  31. Resultaten LED Retrofit State of the Art LED

  32. 5. Resultaten op basis van metingen Lichtmeting kantoren conform NEN 1891 66 meetpunten

  33. 5. Resultaten op basis van metingen

  34. 5. Resultaten op basis van metingen Lichtmeting conform NEN 1891 121 meetpunten

  35. 5. Resultaten op basis van metingen

  36. THD = Total Harmonic Disorder, de mate waarin “rimpels” op het stroomverbruik de gewenste sinusvormige stroom over het elektriciteitsnet “vervuild”. PF = PowerFactor, dit is een maat voor het nodeloos heen en weer verplaatsen van vermogen, wat netto niet van belang is voor de lichtproductie. cosΦ een maat voor de hoek (on-synchroniciteit) tussen de stroom en de spanning. Hz is de frequentie van de wisselspanning. I is de piekstroom die kan optreden als een elektrisch apparaat wordt ingeschakeld. P = het reële, afgenomen vermogen door het elektrische apparaat. VAR het imaginaire deel van het afgenomen vermogen door het elektrische apparaat. De energie die heen en weer getransporteerd wordt maar netto niets toevoegt. VA = het schijnbare vermogen. De hoeveelheid energie die wordt verbruikt plus de hoeveelheid energie die heen en weer wordt gepompt (reëel plus imaginair). 5. Resultaten op basis van metingen

  37. 5. Resultaten op basis van metingen

  38. 5. Resultaten op basis van metingen

  39. Conclusie • Nog weinig aanbod led armaturen tbv algemene verlichting • Led armaturen momenteel 1,5 tot 3 keer duurder dan fl • Door goede optische systemen bieden led armaturen een gelijkwaardig systeemrendement als fl • LED Retrofit levert een te laag lichtniveau (50% van het normniveau), heeft een slechte PF, de hoge helderheid wordt als hinderlijk ervaren • De PF van alle ledsystemen is nog te slecht en moet dringend verbeterd worden • Der inschakelstroom van ledsystemen ligt 2 tot 5 keer nominaal • Alle toegepaste systemen werden door de testpersonen als goed en passend ervaren en zorgden voor een goede alertheid

  40. Keuze: ombouw of vervanging

  41. 6. Ombouw of vervanging? Ombouw • Allen uitvoerbaar bij jongere typen armaturen • Ombouw kost relatief veel arbeid (tijd) en kan afhankelijk van de diverse aanpassingen c.q. vervangingen langer dan een uur duren per armatuur • Ombouw is enkel zinvol als armatuur deel uitmaakt van de plafondconstructie • Let op: altijd kleurverschil in lakafwerking t.o.v. bestaande omgeving of constructie

  42. 6. Ombouw of vervanging? Vervanging • Uitvoerbaar bij alle typen op- en inbouwarmaturen, wandarmaturen van gelijke maatvoering • Vervanging kost relatief weinig arbeid (tijd) per armatuur • Men verkrijgt nieuw materieel met hedendaagse techniek • Let op: controleer altijd bij inbouwarmaturen de situatie boven het plafond en de maatvoering voor inleg of bevestiging

  43. Nu is er 2 x 58 W met opalen kap geïnstalleerd Keuze……… 6. Ombouw of vervanging?

  44. In deze bouwmarkt hangen lichtlijnen in uitvoering 2 x 58 W met witte reflector conventionele voorschakelapparatuur Nu is er 2 x 58 W met opalen kap geïnstalleerd 6. Ombouw of vervanging? Nu is zijn er inbouwarmaturen 4 x 18 W met spiegelreflector in conventionele uitvoering geïnstalleerd, in een verlaagd plafond met een moduul 600 x 600 mm In dit metaalbewerkingbedrijf hangen op 6 meter hoogte hoogfrequente FL- armaturen 2 x 50W met witte reflector in lijn

  45. Kosten en TvT

More Related