1 / 110

Apologetics - Les 1

Apologetics - Les 1. Samengesteld door R. Patton. Wi moesoe de klari. I Petrus 3:15 Ma meki Masra Gado kom santa na ini oen hati , en tan klari alatem foe piki na wan boen fasi na ibri soema disi sa aksi oen abra da hopoe disi de na oen ini ; piki nanga safri-fasi nanga frede .

anne
Download Presentation

Apologetics - Les 1

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Apologetics - Les 1 Samengestelddoor R. Patton Apologetics

  2. Wimoesoe de klari • I Petrus 3:15 Ma mekiMasraGadokomsantanainioenhati, en tan klarialatem foe pikina wan boenfasinaibrisoemadisisaaksioenabradahopoedisi de naoenini; pikinangasafri-fasinangafrede. • Disi de apologetics = wan sortoeverdediging foe wibribi Apologetics

  3. Kristen geloofbouwtapoefeiten • Lukas 1:2. En demsanidisidembentaigiwibenkomopo foe demsoemadisibensidemnangademegiaisinsidabigin, en disi de dinari foe dawoortoe toe, 3. Foe dat'ede mi bendenkidati a sa de boenefoemisrefisetidemsaninadajuistifasigijoe toe, bikasi mi bensabi ala demsanikrinsinsidabigin, O boenTeofilus, Apologetics

  4. Kristen feiten • I Jn. 1:1. Dasanidisiben de sinsidabigin, disiwibenjere, en disiwibensinangawiai, en disiwibenloekoenatapoe, en disiwianoebenfiri, foe daWoortoe foe libi; 2. (Bikasidalibibensorihemsrefi, en wibensi hem, en wigigetuigi, en wisorioendalibi foe teegodati, disiben de nangada Tata, en disibensorihemsrefinawi;) Apologetics

  5. Feiten… • Tori 1:3. Bakada tem disi A bendede, A bensoriHemsrefilibilibinangafoeroemarkinadem toe disibensoridatorikrin, didembensi Hem fotentideilanga, en A bentakiabrademsani foe dakownoe-kondre foe Gado. Apologetics

  6. Wan waarskow • Wi no man meki wan man tron wan Kristen dorodem argument disiwigi. DaJeje foe libinomokanginjoenlibi. • Ma wikansorifasom foe demhindernis no de hindernis foe troe, tewiloekoenademfeit foe Kristen geloof Apologetics

  7. Bribi op basis foe feiten • Dem feiten no tjaridabribikomautomatisch, ma demfeitenkanmekidahatigitoestemmingnademfeiten en bribidem • Feitengi probability – sosopuurmathematica & logic de absoluut. Ma wialamalalibinanga probability Apologetics

  8. A no de sari foe de “sincere” • A no de datiwi “bribitranga” efoefawifiri, ma da object disiwibribidisi de belangrijk. • A no de dati mi bribidisi de belangrijk, ma tapoesoema mi bribi. Mi bribitapoeJezusKristus, en abi wan persoonlijkrelatienanga Hem. Dem feiten foe geschiedenis de belangrijk Apologetics

  9. Paulustaki: • I Kor. 15:14. En efoeKristus no benopobaka, danwipreiki de foe soso, en oenbribi de foe soso toe…..17. En efoeKristus no benopobaka, danoenbribi de foe soso, en oen de nainioensondoeete. Apologetics

  10. DaBijbelfoeroenanga myths • Nono – demsoemadisibenskrifibensabiJezuspersoonlijk, en demben de ooggetuigi foe foeroesani. Bijv. II Petrus 1:16 Bikasiwi no benwakanabakakonianansi-tori, diwibenmekioenkomsabidakraktinangadakombaka foe wiMasraJezusKristus, ma wibensi Hem glorinangawiegiai. Apologetics

  11. DaBijbel de foeroenanga myths • Dem skrifimanben de ooggetuigi • Dem benskrifiabrasanidatidemsoemadisibenleisibensabi • Wan bigiverschil de namindri foe myth nangageschiedenis, en dem NT skrifimanbenskrifigeschiedenis Apologetics

  12. Jezusnainigeschiedenis • Somsoematakidatijoe no man sabidawaarheid foe geschiedenis. Ma demsrefisoemabigin a priori en taki • Gado no de • Wondroewroko no de • Dauniversum de wan “geslotensysteem” • Boven-natuurlijk no de Apologetics

  13. Kristen no abitolerentie • Tolerence – respeki foe trawangeloofalwasidem no de di foe joe • Ma demwanipoti wan moreel & historischerelativiteitpealasaniabidasrefiwaarti • Te dabewijssori wan conclusienomo de mogelijk, danjoemoesoeaccepteerdaconclusiedati Apologetics

  14. Mi abi wan intellectueelprobleem • Vaakgenoegdisi de wan “smokescreen” foe kibritrapisi foe datori. Kandejoewani go doronainiwanlosondoe, en soekoeexcuus. • Wantoereden: • Ignorance – dem no stoekadaprobleem • Bigifasi • Moreelproblemen Apologetics

  15. Postmodernism (deconstructionism) • Relatiefwaarheid. Absoluutwaarheid no de • No absoluut meaning, waarti • Geeneerstebeginsels Apologetics

  16. WikanvertrouwdaBijbel Part I Apologetics

  17. Dafasi a skrifi de unique • Skrifi over 1500 jari • 40 difrenti auteur – ala sortoewroko – fisiman, diplomat, skapoeman, tolnaar, filosoof, kownoe, enz. • A skrifina ala sortoepresinaini ala sortoesituatie – nainidoengroe-oso, kownoepaleisi, nainidawoestijn, Apologetics

  18. Dafasi a skrifi de unique • Ala sortoesituatie – oorlog, vrede, ballingschap, enz. • Skrifinaini Africa, Asia, Europa • Soemaben de naini ala sortoeemotie – prisiri, sari, frede, enz. Apologetics

  19. SkrifinainiHebreewse, Aramaic, & Griekitongo • Hebreewse – takina wan moifasi foe soriemotie, geschiedenis • Aramaic – pikinso foe Ezra & Daniel – moroprecis • Grieki – kantakifin’finiabraprecis san joewanitaki Apologetics

  20. Omenidifrentifasi foe skrifi • Geschiedenis • Drama • Poezie • Singi • Brifi • Profeti-taki • Gersi-tori, enz…. Apologetics

  21. DaBijbel de wan • A takikrinabra wan aantalmoeilijktori, ma a klopnangahemsrefi, leki • Trow • Sexuelimmoraliteit • Lei, gongosa, • Hatibron, revensi • Bigifasi, enz. Apologetics

  22. DaBijbel – wan tori • FaGadobenverloesoewi foe sondoe en tjariwikombakana Hem • Wan hoofdpersoon – dalibilibiGadodisibensoriHemsrefinainiJezusKristus Apologetics

  23. DaBijbel de unique • No wan traboekoebenabi so many copies disidembenmeki • Moro leki 450 tongoabi wan kompleetBijbel, en 2200 abiwanlopisinaini • A ben tan foe moroleki 2000 jari. En demDjoebenabisoemasoso foe skrifi hem sondrofout Apologetics

  24. DaBijbelben tan • Ondanksongelovigvervolgoesinsida tem foe demkeizer • A ben tan alwasi ala sortoe critique benmekiagensi hem. Ma dem critique fadonomenileisi • Wan foe demmorotranga punt de omeniprofeti-takinafesidisitaigiwiprecis san sapasaomenileisi Apologetics

  25. DaBijbel de unique • A gigeschiedenis, spesroetoe foe demDjoe • Da table foe demnatie de uitstekend • DaBijbel no kibrinoti – a soridemfout foe dempipelnaini hem • A benabifoeroeinvloedtapoecultuur en dadenk-wijzen foe da West Apologetics

  26. FademmekidaBijbel • Papyrus – foe Egypti & Syrie… wan sortoepransoen, koti fin-fini, mekikruisifasi, grati en skrifina hem tapoe • Populeerteleki 3e A.D. • A no horilangaboitipe a drei • Parchment – daboeba foe bepaaldemetidisidembenfigidawiwiripoeroe, drei hem Apologetics

  27. FademmekidaBijbel • Vellum – boeba foe pikinkaw, kraboe en ferfipaars – sinsi 1500 B.C. • Ostraca – kleipatoe • Ston – somsdemskrifina hem tapoe • Klei tablet disidemdrei – boenkopoe en dem tan langa • Was tablet ook toe Apologetics

  28. Skrifinanga • Beitel • Metaal stylus – abidriesei • Pen – wan seibradi, wan smara • Ink – charcoal, gum, watramoksi • Dem kanlijmdemnainilolo – 20-30 ft. langa, somsboven 100 ft. • Codex = wan sortoeboekoe form Apologetics

  29. Fademskrifi • Uncials – hoofd letters apart • Miniscule – pikin letters samen • Grieki – no spacienamindriwoortoe • Hebreewse – geen vowels – morolati, vowel marki – 9e eeuw A.D. Apologetics

  30. Fadembenprati • 6e da Pentateuch benpratinainidifrentigroepoe – idea foe leisidaherisani over 3 jari • Ongeveer 165 B.C., dembrokodemprofetinainigroepoepisi • N.T. brokonapisi 350 A.D., ma morofin’finirevisie 1300 A.D. Apologetics

  31. Versiprati • O.T. – ongeveer 900 A.D. • N.T. – ongeveer 1555 A.D. Apologetics

  32. Canon • Gadopotidakraktinainidemboekoe • DakerkibensidatiGadobenpoti Hem wrokonaini – so dakerki no gidemdakrakti, ma a erkendem Apologetics

  33. Canon • Dakerki no beslisda canon, ma a ontdek hem • Dakerki no de damama foe da canon, ma wan pikin foe hem • Dakerki no de dakroetoeman foe da canon, ma dagetuigi foe hem • Dakerki no de damasra foe da canon, ma dadinari foe hem Apologetics

  34. Basis foe da OT canon • Wan troeprofeti foe Gadosrefi hem? • Gado doe wondroewroko foe soridatidasoemaben de wan troeprofeti? • A takitroeabraGado? • A komnangadakrakti foe Gado? • Dapipel foe Gadoaccepteer hem? Apologetics

  35. New Testamenti canon • Apostelgebruikidemlekiautoriteit. Somsdemsrefiskrifidem, ma nietalatem (Lukas, Markus) • Dem apostelbenkisidemautoriteitkomopo foe Jezus, en takinanga Hem autoriteit Apologetics

  36. Foe san’ededa canon ben de fanowdoe • Dem kerkibenabi foe sabisortoeautoriteitjepidemkanabi foe regeldemkerki • Falsileribenopo (Marcion – 140 AD) • Falsiskrifibenopo toe • Vertaling foe zendingswroko – ma demmoesoesabisortoeboekoe foe vertal • Vervolgoe – sortoeboekoejoesadedegi? Apologetics

  37. Soemabensetida canon • Athanasius – 367 A.D. fosi man foe potiprecislekiwiabi • Later Augustine & Jerome • Ma fosi wan ben de • Polycarp – 115 A.D. • Justin Martyr – ongeveer 150 • Irenaeus – discipel foe Polycarp 180 AD • Ignatius – 115 AD Apologetics

  38. Canon & kerki council • Hippo – 397 – a bensetikaba, en na Carthage 3 jarimorolati, demtekidasrefigroepoeboekoe • Wikantakidati 400 AD no wan vraagben de moro Apologetics

  39. Fa foe da NT apocrypha? • Wan heri hip traboekoeskrifi • Ala ben de tijdelijknomoefoesosolocaalbelangstelling • No wan council bentekidem Apologetics

  40. Fa foe OT canon • No wan Djoe council benmiti • Dem boekoebensetiongeveer 400 BC • Dem bentakidati no wan profetibentakibakadati • Dem laasti toe boekoeben de Maleachi & Kronieken • Dem benabi 24 boekoe, ma wiabidasrefi, ma brokodemtrafasi Apologetics

  41. Fa foe Jezusnangada OT • Na ini Lukas 24:44 A soridati A de eensnangadem 3 bigidivisie – Mozes, demprofeti & dem psalm • Di A bentaki foe martelaar foe Abel naZacharia – A bentekidafosi & laastimartelaar – foe takiabradaheri OT Lukas 11:51 • NoitiJezusnangademFariseemanstreeabrasortoe OT boekoe de boen Apologetics

  42. SoemabuitendaBijbel • Ecclesiasticus – 150 AD • Josefus – ongeveer 100 AD • Philo – ongeveer 40 AD • The Talmud – wan groepoeskrifiteleki 500 AD • Melitobenskrifi wan lijst (boiti Ester) 170 AD Apologetics

  43. Fa foe daOT apocrypha? • LomsoepotidemnainidemBijbel • Anachronisms nainigeschiedenis • Geografiefout • Falsileri • Literary style no gersidaBijbel • Dem no soriprofetikrakti en fasi foe jepiontwikkel Apologetics

  44. San trawantakiabrada OT apocrypha? • Philo noitigebruiki hem • Josephus noitigebruiki hem • Jezusnoitigebruiki hem • DaDjoe council foe Jamnia (90 AD) noitigebruiki hem • No Kristen council gebruiki hem • Som Kristen gran-avootakiagensidem Apologetics

  45. No apocrypha foe OT • Jerome no benteki hem • Luther no benteki hem • Foeroelomsoekoniman no benteki hem • SosonadaLomsoe council foe 1546 datiLomsoebenteki hem Apologetics

  46. NT geschiedenisbetrouwbaar? • Drietesi foe geschiedenis • Bibliografietesi • Internal bewisjtesi • External bewijstesi Apologetics

  47. NT – bibliografietesi • Wiabiongeveer 25,000 manuscript • 5600+ nainiGrieki 2e – 15e eeuw • 10,000 – Vulgate (Latijn) • 9,300 – tratongoversie • Di foe toe boekoe – Iliad – 643 manuscript Apologetics

  48. Dem NT manuscript • Latijn vulgate – 10.000 + • Ethiopic – 2000 + • Slavic – 4101 • Armenian – 2587 • SyriacPashetta – 350+ • Boharic – 100 • Arabic – 75, Apologetics

  49. Dem manuscript foe da NT • No wan traboekoeabi so meni manuscript so krosibei foe da tem datidembenskrifidem • Papyri – 109 • Uncials – 307 • Minuscules 2860 • Lectionaries – 2410 Apologetics

  50. Wiabifoeroe manuscript • Wantoe foe demfosi wan de: • Siniaticus 350 • Vaticanus 350 • Alexandrias (400) • Foeroetrawanongeveer 500 AD • Syriac (Peshitta) & Italavertalingna 150 AD! En wan aantaltraSyriacversieabra 400 jari so Apologetics

More Related