Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ C

1. ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Ο ΚΥΚΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ ΠΑKE NOTIOY ΑΙΓΑΙΟΥ - ΡΟΔΟΣ 2011ΑΝΝΑ ΜΥΡΩΝΑΚΗ - ΠΕ0404

2. ΣΤΟΧΟΙ • Οι μαθητές/τριες να κατανοούν και να ερμηνεύουν τον κύκλο του άνθρακα. • Nα διαπιστώνουν, με τη βοήθεια πινάκων και γραφικών παραστάσεων,την τεράστια αύξηση του CO2 στην ατμόσφαιρα καθώς και τα αίτια και τις συνέπειες αυτής της αύξησης. • Να αναδεικνύουν το ρόλο που έχει παίξει έως τώρα η τεχνολογία στην κατανόηση των βιογεωχημικών κύκλων.

3. ΠΟΡΕΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Το μάθημα μπορεί να ξεκινήσει μετην ολομέλεια της Γ’ τάξης Γυμνασίου μεπαρουσίαση Powerpoint και με τη χρήση βιντεοπροβολέα. H δραστηριότητα μπορεί να εκτελεστεί από ομάδες 3 ή 4 μαθητών/τριών στη σχολική αίθουσα ή στο εργαστήριο ΦΕ.

4. ΡΟΛΟΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ • Ο εκπαιδευτικός καθοδηγεί, ενισχύει, ενθαρρύνει,επιλύει απορίες των ομάδων. • Κάθε ομάδα παρουσιάζει τις απαντήσεις που έδωσεστην ολομέλεια της τάξης, επιλύονται απορίες που μπορεί να δημιουργήθηκαν καισυζητούνται ομοιότητες και διαφορές εξάγοντας συμπεράσματα. • Ο εκπαιδευτικός κάνει μια σύντομη ανακεφαλαίωση, ανασύνθεση του μαθήματοςπαραθέτοντας ξανά τα βασικά σημεία. • Η αξιολόγηση θα είναι συντρέχουσα.

5. ΜΕΣΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ • Λογισμικό «Βιολογία Α’ & Γ’ Γυμνασίου» • 8 ηλεκτρονικοί υπολογιστές, • Βιντεοπροβολέας, • Προτεινόμενες ιστοσελίδες με power point για τον κύκλο του άνθρακακαι βίντεο για το φαινόμενο του θερμοκηπίου: http://science.pppst.com/carboncycle.html http://www.youtube.com/watch?v=7FVZSUsT-Ws

6. Λίγα λόγια για τον κύκλο του C….. • Ο κύκλος του άνθρακα έχει ως σημαντικότερο σημείο του, τη δέσμευσητου CO2 από τους χερσαίους και υδάτινουςφωτοσυνθετικούς οργανισμούς. • Στη συνέχεια, αφού επιτελείται η είσοδός του σε διάφορες οργανικές ενώσεις, από κει και πέρα κινείται μέσα στα τροφικά δίκτυα και επαναπελευθερώνεται και πάλι με τη μορφή CO2 μέσω της αναπνοής ζώων, φυτών και μικροοργανισμών (κάποιοι από τους τελευταίους αποσυνθέτουν νεκρούς ζωικούς και φυτικούς ιστούς και κλείνουν τον κύκλο). • Από βιομάζα χερσαίων ή υδρόβιων οργανισμών που πέθαναν και εγκλωβίστηκαν σε κάποιο βάθος εντός του γήινου φλοιού, προήλθαν, κάτω από υψηλές θερμοκρασίες και πιέσεις, ο λιγνίτης, το πετρέλαιο και το γαιαέριο, που αποτελούν τις κυριότερες καύσιμες ύλες. Η καύση τους απελευθερώνει σημαντικές ποσότητες CO2. Αυτές οι ποσότητες είχαν αποσυρθεί από την ατμόσφαιρα για εκατομμύρια χρόνια και η επαναπελευθέρωσή τους προκαλεί τις ανησυχίες για το φαινόμενο θερμοκηπίου.

7. Σχηματικά ο κύκλος του C

8. Προτεινόμενες δραστηριότητες ΟΝΟΜΑ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: …………………… Υπεύθυνος/η επεξεργασίαςδραστηριότητας: ............................. Υπεύθυνος/η αναζήτησης στο λογισμικό: .………………...... Υπεύθυνος/η αγγλικών: ............................. Διεξαγωγή δραστηριοτήτων Υλικά: στυλό, σημειωματάριο, μολύβια Διάρκεια: 30 λεπτά Χώρος: σχολική αίθουσα ή εργαστήριο ΦΕ

9. Πατήστε «κλικ» στη λέξη «ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ» του λογισμικού «Βιολογία Α’ & Γ’ Γυμνασίου».

10. Παρατηρείστε προσεκτικά τον κύκλο του C

11. Διαβάστε το παρακάτω κείμενο του λογισμικού. Πατήστε κλικ στη λέξη «φαινόμενο του θερμοκηπίου»:

12. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΒΙΝΤΕΟ (1΄):http://www.youtube.com/watch?v=OByqdUhWERk&feature=relatedΟΝΟΜΑΣΤΕ ΤΙΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ ΠΑΝΩ ΣΤΑ ΡΟΖ ΚΑΙ ΚΙΤΡΙΝΑ ΒΕΛΑΚΙΑ

13. ΣΚΕΦΤΕΙΤΕ ΠΑΡΕΑ ΜΕ ΤΗΝ ΟΜΑΔΑ ΣΑΣ… CO2 CO2 CO2 • Ποια θεωρείτε ότι είναι η σχέση μεταξύ ενός ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ-ενός ΔΕΝΤΡΟΥ σε ένα δάσος και του ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ;

14. …απαντήστε στα παρακάτω: • Ο άνθρακας διαπερνά ζώντα και μη ζώντα μέρη του συστήματος της Γης. ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ; ……. • Η καύση ορυκτών καυσίμων προσθέτει άνθρακα στον κύκλο του C. ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ; ……. • Ο κύκλος του άνθρακα διαταράσσεται με α) αύξηση του CO2 και β) μείωση των παραγωγών. ΣΩΣΤΟ ή ΛΑΘΟΣ; …….

15. Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται η πορεία του άνθρακα σε ένα οικοσύστημα στο οποίο ζουν οι εξής οργανισμοί:φίδια, φυτά, ποντίκια και βακτήρια. Να γράψετε: Α. Τα ονόματα των οργανισμών που αντιστοιχούν στις θέσεις 1, 2, 3, 4. Β. Τα ονόματα των διαδικασιών α, β. Γ. Την ονομασία της χημικής ένωσης στις θέσεις Γ. Δ. Ποιεςανθρώπινες δραστηριότητες συντελούν στη διατάραξη του κύκλου τουC; Ε. Ποιο φαινόμενο δημιουργείται από τη διαταραχή αυτή;

16. ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΓΙΑ ΦΙΛΟΥΣ και ΓΟΝΕΙΣ ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ: ΠΑΙΞΤΕ ΤΟ ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΠΑΙΧΝΙΔΙ: http://www.windows2universe.org/earth/climate/carbon_cycle.html ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ: http://www.youtube.com/watch?v=7FVZSUsT-Ws ΣΥΖΗΤΗΣΤΕ ΤΟ ΔΙΑΓΡΑΜΜΑ ΜΕ ΤΗΝ ΑΥΞΗΣΗ ΤΟΥ CO2 (σελίδα 7): http://eospso.gsfc.nasa.gov/eos_homepage/for_educators/eos_posters/AIR/NASAAirPoster_BackPgs.pdf ΠΑΙΞΤΕ ΤΟ ΚΟΥΙΖ ΜΕ ΤΟΝ ΚΥΚΛΟ ΤΟΥ ΑΝΘΡΑΚΑ: http://prof.danglais.pagesperso-orange.fr/animations/environment/natural_cycles/quiz_carbon_cycle.html

17. ΠΗΓΕΣ ΒΩΚΟΥ Δ ., Γ. ΠΑΝΤΗΣ & Σ. ΣΓΑΡΔΕΛΗΣ. 1986. Οικολογία. Η αναγκαιότητα της σύνθεσης. Η γοητεία των σχέσεων. Εκδ. Εγνατία ΚΑΡΑΝΔΕΙΝΟΣ Μ.Γ. 1995. Στοιχεία Οικολογίας. Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών KEETON W.T. & C.H. McFADDEN. 1983. Elements of Biological Science. Norton Publs ΜΑΡΓΑΡΗΣ Ν.Σ. 1982. Εισαγωγή στην Οικολογία. Οικοσυστήματα, Θεσσαλονίκη ΤΡΟΥΜΠΗΣ Α. 1995. Η Πολιτική Διαχείρισης του Περιβάλλοντος. Στο: Οικολογία και Περιβάλλον στην Ελλάδα του 2000. Εκδ. Φιλιππότη ΙΣΤΟΣΕΛΙΔΕΣ: http://www.uwsp.edu/geo/faculty/ritter/geog101/textbook/earth_system/biogeochemical_cycles.html http://www.actewagl.com/education/Glossary/default.aspx?letterSearch=C http://www.eoearth.org/article/Carbon_cycle http://www.infoplease.com/ce6/sci/A0857177.html http://www.oznet.ksu.edu/ctec/Carbon/carboncycle.htm http://www.waterencyclopedia.com/Bi-Ca/Carbon-Dioxide-in-the-Ocean-and-Atmosphere.html http://www.bbc.co.uk/science/earth/atmosphere_and_climate/carbon_cycle